Làm gì để hội đồng trường có thực quyền?

Một lần nữa chủ đề “ hội đồng trường ” lại thu hút nhiều ý kiến tại hội nghị tham vấn sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức ngày 15/12.

Ngày 15/12, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức hội nghị tham vấn về việc sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học.

Hiệu phó Trường ĐH Bách khoa Hà Nội Trần Văn Tớp nêu quan điểm: Đối với trường đại học công lập, để hội đồng trường thành cơ quan quyền lực, cần sửa và bổ sung một số nội dung làm rõ trách nhiệm của hội đồng trường ngay trong luật sửa đổi gắn với quyền lực. Điều này nhằm tránh dẫn đến chuyện quyền thì thuộc hội đồng trường nhưng trách nhiệm thì hiệu trưởng chịu hết.

Ông Tớp tán thành phương án hội đồng trường tổ chức quy trình bầu hiệu trưởng, trình cơ quan quản lý có thẩm quyền công nhận.

“Tuy nhiên cần xác định rõ cơ quan có thẩm quyền cụ thể là gì, bởi hiện tại Bộ, ngành, địa phương là cơ quan chủ quản. Về thành phần hội đồng trường, cũng nên giảm thành phần đương nhiên (ban giám hiệu chỉ cần hiệu trưởng và 1 phó hiệu trưởng ) mà tăng thành phần đại diện cán bộ, các đơn vị, nếu đủ điều kiện có thể đưa đại diện hội sinh viên vào”.

Theo ông Tớp, hiện nay, hầu hết các trường, chủ tịch hội đồng trường chưa hề tham gia quản lý cấp ban giám hiệu mà thường là cấp trưởng phòng. Trong dự thảo Luật, quy định chỉ cần có kinh nghiệm tham gia quản lý giáo dục đại học ít nhất 5 năm hoặc được đào tạo về quản trị đại học. Ông Tớp kiến nghị chủ tịch hội đồng trường phải tham gia quản lý cấp ban giám hiệu ít nhất 1 nhiệm kỳ trở lên và phải được đào tạo về quản trị đại học.

Ngoài ra, cần chỉnh sửa, bổ sung các nội dung cụ thể hơn để nhất quán quy định cho hội đồng trường.

Ông Trần Văn Tớp, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội. Ảnh: Thanh Hùng.

Ông Tớp cũng yêu cầu cần làm rõ hiệu trưởng được bầu và được công nhận hay được lấy phiếu tín nhiệm và được bổ nhiệm? Nếu hiệu trưởng được bầu thì chỉ cần cơ quan quản lý công nhận là có hiệu lực chứ sẽ không có việc bổ nhiệm. Nếu là bổ nhiệm thì hội đồng trường thực hiện quy trình lấy phiếu tín nhiệm và hội đồng trường bổ nhiệm chứ chủ tịch không có quyền bổ nhiệm hệu trưởng mà chỉ thay mặt Hội đồng để ký quyết định. Trong trường hợp này, phải bổ sung quyền của hội đồng trường.

Nhiều đại biểu cũng cùng quan điểm khi cho rằng cần làm rõ mối quan hệ giữa chủ tịch hội đồng trường và hiệu trưởng.

Ông Bùi Thanh Tùng, phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Hải Phòng : “Khi chúng tôi khảo sát tại Trường ĐH Hàng hải Việt Nam thì trường cũng nhiều khi chủ tịch hội đồng trường gần như không có quyền gì”.

“Về thành viên hội đồng trường có những điểm cứng nhắc quá. Tại sao quy định cứ phải là Bí thư đoàn thanh niên?”

Bà Trần Thị Tâm Đan, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, chủ tịch hLàm gì để hội đồng trường có thực chất?ội đồng trường nhất thiết phải có kinh nghiệm quản lý.

Bà Nguyễn Thị Tâm Đan trao đổi với Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ. Ảnh: Thanh Hùng.

“Có quyền giám sát hoạt động hành chính của nhà trường, do đó cần phải nghĩ đến tiêu chuẩn đối với hội đồng trường. Chủ tịch hội đồng trường tốt nhất đã kinh qua làm hiệu trưởng trường. Bởi vì anh phải giải quyết những vấn đề rất lớn mà Nhà nước giao cho một số quyền quản lý của Bộ để thực hiện tại cơ sở”.

Ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng cần tránh đưa vào những khái niệm “nói thì dễ” nhưng khi vào vận hành rất khó. “Giờ tính còn cơ quan chủ quản hay không, chúng ta phải nhìn rõ. Nếu còn hay không thì thể hiện bằng quy định gì?”.

Ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội. Ảnh: Thanh Hùng.

Ông Bình cho rằng vấn đề tự chủ đại học cũng cần nhìn ở nhiều vấn đề chứ không chỉ ở góc độ hội đồng trường và hiệu trưởng.

“Hội đồng trường chỉ quyết định chiến lược, tài chính, nhân sự, nhưng quan hệ giữa nhân sự với nhau ở cơ sở đó thì sao? Hiệu trưởng mà chèn ép, thể hiện sự mất dân chủ đối với giáo viên thì không phải việc của hội đồng trường. Để giải quyết cái này có cả hội đồng nội trị,…”, ông Bình nói.

Ngoài ra cần có bộ máy để thực hiện việc giám sát hiệu trưởng và nhân sự từ trên xuống. Nhưng nếu vậy thì nảy sinh ra thêm vấn đề nhân sự, biên chế.

Do đó, ông Bình cho rằng ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ, nếu không dễ dẫn đến khi đưa ra cả chủ tịch hội đồng trường và hiệu trưởng đều không thể hiện vai trò của mình được hiệu quả.

Theo Vietnamnet