Làm gì để chống bỏ học và đào tạo trúng nhu cầu?

Chiều ngày 26.11, tại Cần Thơ diễn ra Hội thảo “Phát triển giáo dục và đào tạo ở Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL)”. Dưới đây là toàn bộ nội dung buổi hội thảo.

Các đại biểu tham dự Hội thảo “Phát triển giáo dục và đào tạo ở Đồng bằng Sông Cửu Long”

Ông Lưu Quang Định cảm ơn những tham luận, những ý kiến hết sức tâm huyết của các chuyên gia giáo dục trong vùng và khẳng định, tất cả những giải pháp, khuyến nghị của họ nhằm phát triển giáo dục ở ĐBSCL sẽ được báo Nông thôn Ngày nay, Báo điện tử Dân Việt tổng hợp và gửi tới các cơ quan chức năng, Bộ GDĐT nhằm hình thành chính sách chung hỗ trợ cho giáo dục khu vực này.

Trước đó, ông Nguyễn Lộc- Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề iSPACE Phân hiệu TP Cần Thơ “chốt” Hội thảo với bài tham luận về thực tiễn đào tạo gắn với thực hành và những khuyến nghị để hỗ trợ hệ thống dạy nghề tư thục cùng tham gia vào quá trình đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Ông Nguyễn Lộc nhấn mạnh vào nội dung 1 bài giảng của trường đề minh chứng cho thực tế: “học phải đi đôi với hành”:

- Giới thiệu tổng quan các chủ đề chính của mỗi bài học/buổi dạy.

- Đặt vấn đề cho mỗi bài học/chủ đề ứng với những tình huống cụ thể (Ngắn gọn, dễ hiểu, thực tế), ánh xạ thực tế công việc tại doanh nghiệp.

- Hiện thực chủ đề trên phòng LAB (demo, thực hành, thảo luận theo nhóm), chẩn đoán và xử lý lỗi,…

- Ứng dụng chủ đề ra thực tiễn tại doanh nghiệp, bài tập tình huống.

- Tổng kết đúc kết các chủ đề của mỗi buổi học/bài học.

- Giới thiệu bài học hay chủ đề kế tiếp cho buổi dạy sau, nêu lên tầm quan trọng cũng như những ý chính của bài học mà HV cần về nhà chuẩn bị trước vào 10′ cuối buổi dạy.

- Học viên tiếp cận và làm dự án trong thời gian học.

- Mời các chuyên gia đầu ngành giảng dạy và chia sẻ các chuyên đề thực tế ứng với mỗi môn học.

- Định kỳ tham quan thực tế mô hình thật tại các doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Lộc – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề iSPACE Phân hiệu TP Cần Thơ

Theo ông Lộc, điều quan trọng nhất là trường dạy nghề phải gắn bó với doanh nghiệp, hiểu được nhu cầu doanh nghiệp, thậm chí mời doanh nghiệp tham gia sát hạch và tuyển dụng nhân lực. Có vậy mới đào tạo sát sườn.

Liên quan tới các khuyến nghị chính sách hỗ trợ các trường dạy nghề tư thục phát triển, ông Lộc cho rằng: Nhà nước cần có ưu đãi hợp lý và chú trọng đặc biệt cho các đơn vị đầu tư, phát triển giáo dục, đào tạo nghề (Đất, cơ sở hạ tầng, ưu đãi về tài chính…).

Tại ĐBSCL những chính sách ưu đãi của Nhà nước cần phải được chú trọng đẩy mạnh hơn nữa trong lĩnh vực Đào tạo nghề; Mở rộng chính sách vay vốn cho Học sinh sinh viên (không nên gói gọn cho những đối tuợng thuộc diện chính sách như hiện nay); Nhà nước chủ động định hướng, quan tâm, tạo điều kiện, hỗ trợ kịp thời các đơn vị dạy nghề có uy tín và hiệu quả; Ưu tiên và khuyến khích việc lãnh hội công nghệ đào tạo tiên tiến của quốc tế vào Việt Nam.

Chỉ phát biểu “vo” nhưng ông Nguyễn Minh Nhị – Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh An Giang đã chỉ ra khá chính xác bản chất của giáo dục ở ĐBSCL. Theo ông, chỉ có nhìn thẳng vào sự thật thì mới có giải pháp xác đáng.

Ông Nhị đưa ra lý giải về thực trạng giáo dục ở ĐBSCL bằng chính việc học của mình: “Tôi chỉ học hết lớp 6, khi thi lên lớp 10 có nhiều lý do không thi. Nhưng lý lịch vẫn ghi lớp 10/10. Vì vậy tôi vẫn không có kiến thức và gặp muôn ngàn khó khăn trong công tác sau này…. Dân ĐBSCL không có truyền thống hiếu học. Bằng chứng là ngày xưa, gia đình tôi và các gia đình khác trong xóm, ấp đều ngán cho con đi học. Gia đình khá giả nhưng không cho con gái đi học”.

Theo ông Nhị, đó là thực tế, chứ không phải do nghèo, do đi lại khó khăn. Khó khăn và nghèo thì vùng nào cũng có, ĐBSCL chưa nghèo bằng Tây Nguyên, Tây Bắc. Vấn đề của ĐBSCL là cá, tôm, tài nguyên rất phong phú nhưng lại suy dinh dưỡng cao nhất nước; không nghèo khó nhất nhưng lại “dốt” nhất nước. Đó là thực tế rất đáng buồn.

Vậy vì sao người dân không hiểu học? Theo ông Nhị, là vì thực tế họ không học vẫn sống được, không học vẫn làm quan thì học muốn chết để làm gì? Phải giải đáp được câu hỏi: học để làm gì thì người dân mới hào hứng đi học

Ông Nguyễn Minh Nhị, nguyên chủ tịch UBND tỉnh An Giang

Vấn đề thứ 3 mới là bản thân nội tại ngành giáo dục: 35 năm, mấy lần cải cách giáo dục, thực chất là sửa chút đỉnh chương trình, in sách giáo khoa thì làm gì ra được nền giáo dục cải cách. Đó chỉ là mang trẻ con ra để thử nghiệm, để bán sách…

Giáo dục VN đang thiếu một triết lý, thiếu 1 chủ đích: Anh đào tạo con người làm gì? Trước hết đào tạo họ lo được cho bản thân, cho gia đình, sau đó mới lo cho xã hội cho quốc gia. Xác định như thế mới làm được giáo dục, chứ không phải hô hào bỏ đọc chép như hiện nay.

Cách giáo dục hiện nay là triệt tiêu sự chủ động, đào tạo ra những con người “tàng tàng”, trên bảo sao làm vậy. Vì thế, nền giáo dục VN mới đào tạo ra những con người hàn lâm không ra hàn lâm; thực dụng không ra thực dụng.

Ông Nhị đã từng có một điều tra, trong số 50 nông dân giỏi chỉ có một số ít tốt nghiệp tú tài, còn lại chỉ học hết lớp 9, lớp 5. Vì thế, không thể nói người nông dân học ít mà không làm được việc, vấn đề là học như thế nào, học ở đâu và ứng dụng vào thực tế ra sao.

Vì thế, nền giáo dục nói chung và ĐBSCL phải đổi mới tư duy trong giáo dục, bắt đầu từ sự chân thật, bình tâm mà nhìn lại thực trạng, đừng đổi lỗi cho hoàn cảnh khách quan. Giáo dục phải lấy người học là trọng tâm, chứ không phải người ra chính sách làm trọng tâm, có vậy mới cải cách được giáo dục.

Ngay sau phát biểu đầy tâm tư của ông Nguyễn Minh Nhị, Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang, Phó hiệu trưởng trường ĐH Tây Đô, trăn trở về vấn đề thu hút thanh niên học nghề.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang, Phó hiệu trưởng trường ĐH Tây Đô

Theo ông Quang, xu thế thế giới hiện nay bậc học trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề, Cao đẳng nghề chủ yếu là đào tạo công nhân, đào tạo thợ lành nghề chú trọng thực hành. Đào tạo xong là đáp ứng được nhu cầu của người sử dụng theo chuyên ngành đào tạo.

Sau khi phân tích 5 nguyên nhân dẫn tới tình trạng đào tạo nghề thiếu và yếu, tuyển sinh không được, ông đề xuất, qui chế tuyển sinh vào cao đẳng nghề nên xét tuyển dựa vào điểm số các môn học trong học bạ THPT. Đây là xu hướng chung của các trường đại học lớn trên thế giới, mở rộng đầu vô nhưng sàng lọc đầu ra và đây cũng là điều kiện dễ dàng cho học sinh tốt nghiệp THPT vào học cao đẳng nghề.

Ngoài ra, ông Quang cũng tán thành chính sách theo thông tư liên tịch số 27 của liên bộ GDĐT, bộ LĐTBXH: “Cho phép sinh viên cao đẳng nghề được liên thông đại học chính qui”. Con đường vào đại học của học sinh tốt nghiệp THPT rất thênh thang rộng mở miễn là các em chịu khó và có quyết tâm.

Chính sách này sẽ hỗ trợ học sinh sau khi tốt nghiệp THPT có nhiều hướng lựa chọn: Nếu đậu được vào một trường đại học liền ngay năm tốt nghiệp Đại học thì rất tốt, có quyết tâm thì em sẽ tốt nghiệp Đại học (đây là lực lượng lao động qua đào tạo)

Nếu không đậu vào Đại học thì nên đăng kí xét tuyển vào cao đẳng nghề theo ngành nghề mà mình yêu thích. Sau 3 năm học tốt nghiệp ra trường các em có thể làm việc tại cơ quan nhà nước, tại công ty xí nghiệp tư nhân trong nước hoặc nước ngoài, hay tự mình mở doanh nghiệp vừa và nhỏ để sản xuất (đào tạo nghề theo cầu và tiêu chuẩn thế giới thì khả năng tìm việc làm rất cao, đây là lực lượng lao động qua đào tạo).

Khi nghề nghiệp đã ổn định, thi tuyển vào học liên thông đại học chính qui (vì chưa có đào tạo đại học nghề); các em vẫn có bằng đại học chính qui nhưng theo con đường vòng.

Mô hình này rất phù hợp với đa số học sinh đã tốt nghiệp THPT ở đồng bằng sông Cửu Long có hoàn cảnh gia đình khó khăn (đậu vào các trường đại học tại TP.Hồ Chí Minh hoặc tại TP.Cần Thơ nhưng không có tiền đi học đành phải ở nhà phụ giúp gia đình sản xuất, thông qua lao động phổ thông, không có ngành nghề cụ thể) hoặc khả năng học tập hạn chế không đậu được vào đại học nào trong năm tốt nghiệp THPT.

Có nghề nghiêp ổn định, sau khi tốt nghiệp đại học các em còn có thể học lên thạc sĩ, làm nghiên cứu sinh tiến sĩ khi muốn mở rộng và phát triển nghề nghiệp, mở rộng doanh nghiệp, cống hiến nhiều hơn nữa cho xã hội – đây là mục tiêu phấn đấu. Đúng như ông bà thường nói: “nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”

Tiến sỹ Võ Hùng Dũng – Giám đốc VCCI chi nhánh TP Cần Thơ đăng đàn phát biểu về các vấn đề liên quan về đào tạo nhân lực ở khu vực ĐBSCL:

Tiến sỹ Võ Hùng Dũng – Giám đốc VCCI chi nhánh TP Cần Thơ

Khu vực ĐBSCL tồn tại nhiều nghịch lý oái oăm: số liệu cần cao thì thấp như Tỉ lệ tốt nghiệp THPT là 10,7% so với Trung du và miền núi phía bắc là 18%, ĐBSH là 30%, tỷ lệ lao động được đào tạo nghề, đào tạo đại học- nhất là trong ngành nông nghiệp; còn số liệu cần thấp thì lại cao, như tỷ lệ bỏ học.

Thống kê cho thấy tỷ lệ học sinh trên 1000 dân đang có chiều hướng giảm, từ 110,1 năm 2002 xuống còn 86,8 năm 2010… Đề nghị cơ quan chức năng nghiên cứu sâu hơn để nắm rõ cơ cấu đào tạo và có những điều chính phù hợp về chính sách

TS Võ Hùng Dũng nhấn mạnh, số lượng trường ĐH-CĐ và các trường nghề ở khu vực không hề thấp, nhưng đào tạo lại không trúng. Thực tế, chi phí đào tạo lao động là gánh nặng khá nhiều của doanh nghiệp, và phải nói thẳng là với lao động ở ĐBSCL thì kỷ luật không cao. Vì thế, các trường cần nghiên cứu để đào tạo “trúng”: tính kỷ luật và khả năng làm nghề tốt.

Một vị khách mời quen thuộc, chuyên gia giáo dục nổi tiếng- GS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng trường Đại học Tân Tạo - mang tới hội thảo một bản phân tích hết sức chi tiết về… điểm thi tuyển sinh ĐHCĐ (của Trung tâm tin học). GS chỉ ra, điểm trung bình thi ĐH năm 2002-2004 dao động từ 3-5 điểm, tới bây giờ phổ điểm thi cũng vẫn dừng lại ở 3-6 điểm là phổ biến.

Chuyên gia giáo dục, GS Võ Tòng Xuân

Dẫn chứng ví dụ này, GS Võ Tòng Xuân chỉ ra, chất lượng đào tạo phổ thông của VN vẫn quá kém, nhất là ở vùng sâu, xa. Lý do đầu tiên là chất lượng giáo viên, yếu kém, cái gì cũng chờ hướng dẫn của Bộ. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo chậm cải tiến, lương không thỏa đáng. Thử thách của chúng ta trong cải tiến giáo dục là phải đi sâu vào cái gốc, chính là vấn đề đào tạo sư phạm.

Học phổ thông đã vậy, việc học hành của người lớn- cụ thể là học nghề bị coi thường. Các trường dạy nghề vừa thiếu người dạy đúng phương pháp, vừa thiếu trang thiết bị dạy nghề. Đặc biệt thiếu nhất là cơ sở và chương trình dạy nghề thích hợp trong nông nghiệp tiên tiến, tiểu thủ công nghiệp và nông nghiệp. Các Doanh nghiệp nước ngoài vào VN khó tìm được nhân lực phù hợp, chưa nói tới các Doanh nghiệp trong nước. Vì thế, sức cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước thấp vì chất lượng lao động thấp.

Toàn cảnh buổi Hội thảo

Đề xuất giải pháp, GS Võ Tòng Xuân nhấn mạnh, để đi lên vững chắc cần phải có một kế hoạch cải tiến cơ bản, toàn diện nền giáo dục và đào tạo Việt Nam cho phù hợp với thời kỳ toàn cầu hóa. Trong đó việc cần làm ngay là là đầu tư mạnh cho giáo dục, mầm non, tiểu học và dạy nghề; nâng cao chất lượng giáo viên ở nông thôn. Về chính sách: cần có chính sách khuyến học- bất cứ nghề nào cũng cần phải có bằng cấp liên quan tới nghề làm việc; tạo điều kiện cho người lớn học tập, đổi mới chính sách nông nghiệp, đào tạo nông dân mới có kỹ năng phù hợp với nông thôn mới

Nhắc tới đào tạo nông dân, GS Võ Tòng Xuân trăn trở về Đề án dạy nghề cho lao động nông thôn. GS cho hay, theo phản ánh của nhiều tỉnh, cách làm còn chưa hiệu quả; nhiều nơi chỉ đơn giản là gom nông dân lại dạy nghề rồi họ chẳng làm gì hết. Do đó ông đề xuất, trong đào tạo nông nghiệp cần có tập trung dạy các lớp quy trình sản xuất kỹ thuật cao, bền vững, an toàn vệ sinh thực phẩm.

GS Võ Tòng Xuân và nguyên chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Minh Nhị trao đổi với nhau tại hội thảo

Ông Lưu Quang Định dẫn lời: GS Võ Tòng Xuân có nhắc tới đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đây là chính sách lớn mà Hội Nông dân đang tham gia. Đây cũng là “kênh” đang đào tạo nhân lực cho khu vực nông thôn. Để hiểu rõ hơn về chính sách này và thực tế thực hiện, xin mời ông Nguyễn Thanh Long, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang.

Nói khái quát về tình trạng giáo dục ở Kiên Giang, ông Nguyễn Thanh Long chỉ ra một thực tế … lạ lùng ở Kiên Giang: do dư thừa giáo viên (dù chất lượng giáo viên rất thấp) nên quy mô lớp học nhỏ, số lớp/1 trường cũng rất thấp: bình quân 29,8 lớp trường năm 1999, giảm xuống còn 19,6 lớp/trường năm 2010, (trong khi đó trường đạt chuẩn quy định phải có từ 35 đến 45 lớp), các trường có rất nhiều điểm trường nhỏ lẻ dẫn tới lãng phí trong đầu tư và duy trì lớp học.

Ông Nguyễn Thanh Long, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang.

Ông Long đề xuất, ngành giáo dục cần quy hoạch lại mạng lưới trường lớp phù hợp với quy mô dân số, điều kiện dân cư, mạng lưới giao thông ở từng địa bàn, địa phương. Xây dựng lộ trình tăng dần số HS/lớp ở các trường phổ thông, tăng quy mô số lớp trên đơn vị trường học, ghép các đơn vị trường học có quy mô quá nhỏ, giảm số điểm trường nhỏ, lẻ, xây dựng mô hình trường có nhiều cấp học để đến năm 2015 tiếp cận chuẩn bình quân tối thiểu về HS/lớp và quy mô số lớp trên đơn vị trường học.

Về phía Hội nông dân, Hội các cấp đã vận động 3 vấn đề: Với nông dân thì phải tạo mọi điều kiện cho con em đi học, đưa vào các tiêu chí thi đua; Vận động nông dân hiến đất làm trường, đóng góp ngày công xây trường; Tập trung xây dựng giao thông nông thôn

Riêng về Đề án 1956- dạy nghề cho lao động nông thôn, ông Long cho rằng các cơ quan liên quan đang cố gắng để đáp ứng trúng nhu cầu học nghề của bà con. Năm 2011, Hội ND Kiên Giang sẽ tiến hành đào tạo 50-70 lớp và được đầu tư xây dựng Trung tâm dạy nghề và hỗ trợ việc làm nông dân. Thực tế đối tượng này đào tạo khá khó khăn, không thể đào tạo tập trung mà phải dạy tại đồng, dạy tại chỗ. VD như dạy quy trình sản xuất lúa sạch thì lớp học phải mở trên đồng.

Ông Thái Văn Long- Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Cà Mau, đăng đàn phát biểu về tình trạng bỏ học và giải pháp khắc phục của tỉnh này

Ông Long nêu 4 khó khăn đặc biệt của Cà Mau, trong đó nhấn mạnh tới khó khăn của Cà Mau là tình trạng giao thông đi lại hêt sức khó khăn, đặc biêt là mùa mưa. Giao thông tỉnh Cà Mau chủ yêu là đường thủy với hệ thống kênh, rạch, sông ngòi chằng chịt như mạng nhện, giao thông đường bô rât hạn chê vì nên đât yêu, dê bị sụt lún lở xuông sông, gây ách tắc giao thông. Hiên trạng này gây không ít khó khăn cho ngành Giáo dục Cà Mau.

Ông Thái Văn Long- Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Cà Mau

Sở GDDT Cà Mau thống kê, cuôi năm học 2008-2009, học sinh phô thông tỉnh Cà Mau bỏ học có tỷ lê cao nhât so với các tỉnh trong khu vực Đông bằng sông Cửu Long. Học sinh tiêu học bỏ học 2,29%, học sinh THCS bỏ học 6,52%, học sinh THPT bỏ học 7,14%. Thống kê này cũng cho thấy 30% số em bỏ học là vì không lo nổi tiền đò giang đi lại.

Ông Long cho rằng, cái khó nói trên cũng là thực trạng mà các tỉnh ĐBSCL đang gặp phải.

Trăn trở trước thực trạng này, ông Long và ngành giáo dục đã thực hiện nhiều giải pháp để chống bỏ học. Trong sô những giải pháp tích cực mà tỉnh Cà Mau đã thực hiên những năm gân đây là hô trợ tiền đò đi học cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

Theo thông kê đâu năm học 2009-2010, trên địa bàn toàn tỉnh Cà Mau học sinh phô thông phải đi đò ngang đên lớp hàng ngày trên 6.500 em, đi đò dọc trên 31.000 em, trong đó có khoảng 14.000 em có hoàn cảnh gia đình khó khăn cân được hô trợ tiên đò. Bình quân sô tiên đò môt học sinh phải trả hàng tháng đi đò ngang khoảng 45.000 đông, tiên đi đò dọc khoảng 200.000 đông. Chủ trương này phát huy hiệu quả rất tích cực.

SV đại học Tây Đô Cần Thơ tham dự hội thảo

Ngay ngày phát động đầu tiên đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, tới thời điểm này, các nhà hảo tâm đã hỗ trợ hơn 21 tỷ đồng, đã chi khoảng 19 tỷ đồng. Sau khi thực hiện chương trình hỗ trợ tiền đò cho học sinh thì tỷ lệ huy động trẻ trong độ tuổi đi học đến lớp đã tăng; sô học sinh bỏ học đã giảm nhiêu so với cùng kỳ năm học trước, đặc biệt là số học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

Theo thống kê, cuối năm học 2009-2010 tỷ lệ học sinh phổ thông trong toàn tỉnh bỏ học 4,23% giảm 0,28% so cùng kỳ năm học 2008-2009. Thống kê cuối học kỳ I năm học 2010-2011 (cuối tháng 12/2010) tỷ lệ học sinh phổ thông toàn tỉnh bỏ học 0,94% giảm 0,6% so cùng kỳ năm học 2009-2010.

Sau cuộc vận động hỗ trợ tiền đò, tỉnh tiếp tục có chủ trương hỗ trợ học sinh xe đạp tới trường và xây cầu cho học sinh, thầy cô giáo tới trường (Chương trình Cây cầu mơ ước, xây 1.588 cây cầu nông thôn để đảm bảo xã liền xã, ấp liền ấp). Chúng tôi cho rằng đây là giải pháp điển hình và tích cực trong việc huy động học sinh tới trường. Tuy nhiên, việc hỗ trợ tiền đò, theo ông Long vẫn là giải pháp tình thế, cần có giải pháp tổng thể để gỡ nhiều vấn đề khó.

Ông Lưu Quang Định – Tổng Biên tập Báo NTNN

Ông Lưu Quang Định hỏi với 21 tỷ, đã có bao nhiêu học sinh được hỗ trợ tiền đò?

Ông Long chia sẻ: Số tiền đó vẫn không hỗ trợ được 100% học sinh nghèo, chỉ được khoảng 1/3 số em. Phân loại 7 đối tượng học sinh khó khăn để hỗ trợ, tiền đò ngang đã được nhà nước hỗ trợ, khoản tiền này chủ yếu là hỗ trợ đò dọc.

Cuộc hội thảo bắt đầu sôi nổi với tham luận của ông Trần Hữu Hiệp, Vụ trưởng Vụ Văn hóa xã hội, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ .

Ông Trần Hữu Hiệp đã đưa ra bức tranh tổng quát về giáo dục ở ĐBSCL. Nhấn mạnh tới tỷ lệ bỏ học của học sinh. Cụ thể:

Theo báo cáo của các địa phương, toàn vùng trên 3,1 triệu học sinh, gồm 467 ngàn cháu mầm non, 1,4 triệu học sinh tiểu học, 835 ngàn học sinh trung học cơ sở, 364 ngàn học sinh trung học phổ thông. Mặc dù, quy mô, chất lượng giáo dục – đào tạo được nâng lên, nhưng tỷ lệ học sinh bỏ học của vùng còn cao hơn mức bình quân chung cả nước.

Trong năm 2010 – 2011 có gần 21 ngàn học sinh bỏ học, chiếm tỷ lệ khoảng 0,75% (bình quân cả nước 0,43%), các tỉnh có tỷ lệ học sinh bỏ học cao là Long An, An Giang, Đồng Tháp, Sóc Trăng và Bạc Liêu. Số học sinh bỏ học trong dịp hè vừa qua ở tiểu học 0,4%, trung học cơ sở 2,2%, trung học phổ thông 2,9%. Trong đầu năm học 2011 – 2012, số học sinh bỏ học ở các tỉnh không đáng kể và giảm nhiều so với năm học trước.

Ông Hiệp chỉ ra 2 nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng học sinh bỏ học: hoàn cảnh gia đình nghèo, học sinh bỏ học sớm đi làm thuê; đi lại khó khăn do địa hình sông nước. Ông Hiệp nhấn mạnh, để giải quyết tình trạng học sinh bỏ học phải có sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính quyền.

Ông Trần Hữu Hiệp, Vụ trưởng Vụ Văn hóa xã hội, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ.

Ngày 26.11, tại Cần Thơ, Báo NTNN, báo điện tử Dân Việt cùng Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ – Trường Đại học Tây Đô tổ chức Hội thảo khoa học lấy ý kiến đóng góp cho sự phát triển giáo dục và đào tạo ở ĐBSCL.

Khách mời tham dự là lãnh đạo các tỉnh, đại diện Sở GDĐT các tỉnh và nhiều giáo sư, tiến sĩ trong khu vực ĐBSCL. Hội thảo “Phát triển giáo dục & đào tạo ở ĐBSCL” được tổ chức tại Trường Đại học Tây Đô, đơn vị tài trợ chính là Trường Cao đẳng Nghề iSPACE – Phân hiệu TP Cần Thơ.

Ông cũng đưa ra 5 giải pháp, trong đó đặc biệt là các giải pháp:

-Các địa phương phải thực hiện tốt Quyết định số 1033 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển giáo dục, đào tạo và dạy nghề vùng đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2011 – 2015; đề xuất Quyết định số 1956 của Thủ tướng Chính phủ hướng tới dạy nghề cho học sinh ở nông thôn sau khi tốt nghiệp cấp 2 có thể học nghề để lập thân lập nghiệp, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông của doanh nghiệp.

- Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, tính toán để điều chỉnh hợp lý cơ cấu hệ thống giáo dục như: rút ngắn năm học ở giáo dục phổ thông và phân luồng học sinh sau trung học. Hướng dẫn, chỉ đạo tăng cường công tác tư vấn, hướng nghiệp trong các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông để học sinh có thái độ đúng, lựa chọn loại hình học nghề sau phổ thông phù hợp với thị trường lao động, từng bước nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề và chất lượng nguồn nhân lực.

- Ủy ban nhân dân, Sở Giáo dục Đào tạo các tỉnh, thành trong vùng phải có kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu và đảm bảo chất lượng. Tiếp tục thực hiện tốt Chương trình kiên cố hóa trường, lớp học, xây dựng hoàn chỉnh các phòng chức năng, phòng bộ môn, tiến đến chuẩn hóa trường học. Thực hiện đầy đủ các chính sách ưu đãi, miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập đối với học sinh nghèo, con em đồng bào dân tộc thiểu số.

- Ngành giáo dục cần khảo sát chất lượng học sinh để có kế hoạch phụ đạo, bồi dưỡng cho học sinh yếu kém. Nhà trường có phân công giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn tuyên truyền, giúp học sinh nâng cao nhận thức về lợi ích thiết thực của việc học tập. đưa tiêu chí về học sinh bỏ học vào quy ước công nhận xã, phường, gia đình đạt tiêu chuẩn văn hoá, nhằm tác động ý thức học tập đến học sinh và gia đình (điển hình như tỉnh Vĩnh Long thực hiện tốt việc này, nên đến ngày 12.10.2011 toàn tỉnh chỉ có 126 học sinh bỏ học, chiếm 0,07%).

Ông Lưu Quang Định cho rằng cách đưa tiêu chí chống bỏ học và xây dựng đời sống văn hóa là cách làm hay, cụ thể là Vĩnh Long đã làm rất tốt công tác này và tỷ lệ học sinh bỏ học giảm hẳn.

Ông Lê Hoàng Minh – Phó Chủ tịch TW Hội nông dân VN, phát biểu chào mừng hội thảo

Ông Lê Hoàng Minh phát biểu khai mạc:

Thay mặt BCH Hội Nông dân Việt Nam, tôi xin được gửi lời chúc sức khỏe tới các đại biểu

Tới dự Hội thảo có ông Lê Hoàng Minh, Phó Chủ tịch Ban Chấp hành TƯ Hội ND Việt Nam; Ông Trần Hữu Hiệp- Vụ trưởng- Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ; TS Phan Văn Thơm, quyền Hiệu trưởng trường Đại học Tây Đô; Ông Lưu Quang Định, Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay; Ông Nguyễn Lộc, hiệu trưởng trường ISpace; GS. TS Võ Tòng Xuân, hiệu trưởng trường Đại học Tân Tạo; Ông Nguyễn Minh Nhị, Nguyên chủ tịch UBND tỉnh An Giang và lãnh đạo Sở GDĐT, Hội Nông dân 13 tỉnh thành ở ĐBSCL.

Giáo dục nước ta, trong những năm gần đây đã được Đảng và Nhà nước tập trung nhiều nguồn lực phát triển, nhưng vẫn còn nhiều bất cập ở nhiều nơi. Vẫn còn bất cập về chính sách giữa đầu tư giáo dục sao cho thỏa đáng với yêu cầu giáo dục đạt hiệu quả. Vấn đề này nhiều hội thảo đặt ra nhưng tới nay vẫn chưa giải đáp được.

Giáo dục là vấn đề được cả xã hội quan tâm. Hôm nay, báo NTNN đã tổ chức được hội thảo rất có ý nghĩa. Thay mặt thường trực TƯ hội, hoan nghênh báo.

Tuy chưa mở ra điều gì mới nhưng cũng góp phần đưa thông tin tới Đảng, nhà nước và đưa ra các ý kiến của các chuyên gia giáo dục. Mong các đại biểu sẽ đưa ra nhiều khuyến nghị mới để góp phần phát triển giáo dục ĐBSCL.

Xin cảm ơn sự tham gia của các đồng chí, chúc sức khỏe các đồng chí, chúc hội thảo thành công!

Ông Lưu Quang Định, Tổng Biên tập Báo NTNN phát biểu tại hội thảo

Tiếp đó, ông Lưu Quang Định, Tổng Biên tập Báo NTNN có lời phát biểu:

Thưa quý vị, báo NTNN lấy làm vinh hạnh được phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, Trường Đại học Tây Đô tổ chức hội thảo này và được đón các vị lãnh đạo các tỉnh trong vùng, các nhà khoa học, các vị giáo sư, tiến sĩ, các thầy cô giáo và đại diện các cơ quan báo chí về dự cuộc Hội thảo chiều nay.

Như quý vị đã biết, khu vực ĐBSCL hiện có 13 tỉnh thành, dân số hơn 17 triệu người và cũng là thủ đô của nền nông nghiệp nước nhà, là vựa lúa, vựa trái cây, trung tâm thủy sản lớn nhất cả nước. Tuy nhiên, chất lượng giáo dục đào tạo ở ĐBSCL chưa tương xứng với sự phát triển của vùng.

Có thể nói, ĐBSCL là “vùng trũng” về giáo dục đào tạo, nơi có tỉ lệ học sinh bỏ học cao nhất nước, tỉ lệ tốt nghiệp PTTH chỉ đạt 10,7/1000 dân, tỉ lệ học sinh vào được đại học, cao đẳng 8,1/1000 dân – đều là những chỉ số thấp nhất trong cả nước. Thiếu những lao động có tay nghề cao, thiếu những trí thức trẻ là một trở ngại lớn cho sự phát triển của toàn vùng.

Nhằm góp một phần nhỏ bé vào công cuộc đẩy mạnh giáo dục đào tạo ở ĐBSCL, hôm nay, báo NTNN chúng tôi phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ, Trường Đại học Tây Đô, Trường cao đăng nghề ISPACE tổ chức hội thảo “Phát triển giáo dục và đào tạo ĐBSCL”.

Cho đến lúc này, BTC đã nhận được gần 20 tham luận được các nhà khoa học, nhà quản lý, các thầy cô giáo từ nhiều địa phương trong vùng gửi đến Hội thảo. Chúng tôi coi đây là niềm khích lệ lớn, là thành công ban đầu của Hội thảo.

Do khuôn khổ thời gian có hạn, Hội thảo sẽ trình bày 7-8 tham luận, tập trung vào 2 vấn đề chính là chống bỏ học, đào tạo đúng nhu cầu. Thời gian có hạn, khó có thể đề cập sâu sắc từng vấn đề nhưng cũng hi vọng sẽ gửi tiếng nói tới các ngành chức năng để phát triển giáo dục.

Nhiều năm nay, các chuyên gia giáo dục đều nhận định, đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được coi là vựa trái cây, vựa lúa lớn nhất nước, là vùng kinh tế trọng điểm cả nước, có tầm ảnh hưởng đến an ninh lương thực… thế nhưng lại là vùng trũng về giáo dục.

Những năm trước đã vậy, giờ cũng thế. Vì sao? Tại ai? Những câu hỏi đặt ra luôn là trăn trở của nhiều người tâm huyết với sự phát triển của vùng đất này. Xuất phát từ những vấn đề đó, được sự chấp thuận của UBND TP Cần Thơ, Báo Nông thôn Ngày nay, báo điện tử Dân Việt (www.danviet.vn) tổ chức Hội thảo “Phát triển giáo dục & đào tạo ở ĐBSCL”. Hội thảo này hướng tới hai vấn đề chính và đang “ nóng ” là tình trạng học sinh bỏ học và đào tạo trúng nhu cầu nhân lực trong vùng.

Các nhà quản lý, các chuyên gia giáo dục sẽ giải đáp một phần vấn đề, đồng thời đề xuất những giải pháp để hướng đến một nền giáo dục xứng tầm với sự phát triển của vùng đất trù phú này.

Theo DV