Kinh tế Trung Quốc loạng choạng, Biển Đông sẽ lặng sóng?
Chỉ mới đây thôi, kinh tế Trung Quốc dường như vẫn đứng ngoài quy luật, làm nản lòng những người thích đ.ánh cược vào tương lai màu xám của nước này.
Bất chấp tăng trưởng không cân bằng kéo dài trong nhiều năm, Bắc Kinh vẫn theo đuổi định hướng dựa nhiều vào đầu tư để duy trì sức mạnh kinh tế, giữ tăng trưởng ở mức cao. Tỉ lệ nợ trên tổng GDP kể từ 2009 đã chạm mức 300%, mức nguy hiểm đối với một nền kinh tế có mức thu nhập trung bình.
Thế nhưng chừng đó vẫn chưa đủ để gây ra một cuộc khủng hoảng tài chính tại Đại lục. Bong bóng bất động sản phình to, với quy mô lớn nhất thế giới, lộ rõ qua hàng loạt những khu đô thị ma không người sinh sống, vậy mà thị trường vẫn không đổ vỡ.
Chính sức mạnh kinh tế tưởng như vô đối kia là nền tảng để Trung Quốc theo đuổi một chính sách đối ngoại đầy tham vọng, nhưng rủi ro cao trong vài năm trở lại đây. Nhiều người trong giới tinh anh tại Đại lục nhìn nhận, Mỹ và phần còn lại của thế giới phương Tây đang thoái trào và đà trỗi dậy của Trung Quốc là không gì cản nổi.
Ảo tưởng khiến Bắc Kinh thực thi chính sách đối ngoại và an ninh đối nghịch hoàn toàn với những gì từng diễn ra trong giai đoạn nắm quyền cuối cùng của nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình. Thay vì “giấu mình chờ thời”, Bắc Kinh không ngừng loan báo những cam kết mở rộng sức mạnh kinh tế ra bên ngoài, bắt đầu công khai thách thức trật tự an ninh tại châu Á vốn dĩ bị Mỹ chi phối.
Thách thức đang đặt ra cho thế hệ lãnh đạo thứ 5 tại Trung Quốc. (Ảnh:AP)
Trên mặt trận kinh tế, Trung Quốc tuyên bố bỏ ra hơn 100 tỉ USD để lập Ngân hàng Phát triển Hạ tầng châu Á (AIIB), Ngân hàng Phát triển mới (NDB) và Quỹ Con đường Tơ lụa mới – một loạt những thể chế và công cụ tài chính nhằm gia tăng ảnh hưởng trên thế giới, cạnh tranh với các thiết chế quốc tế khác như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Thế giới (WB).
Bắc Kinh đặt cược rất lớn vào các nước đang phát triển nhằm khai thác tài nguyên thiên nhiên, xây dựng các dự án hạ tầng quy mô lớn.
Video đang HOT
Trung Quốc đã bơm khoản tín dụng gần 120 tỉ USD tại Mỹ Latinh từ năm 2005 đến nay. Còn ở châu Phi, đầu tư và viện trợ phát triển của nước này hiện cũng đã vượt mốc 100 tỉ USD. Đối mặt với địch thủ được “chống lưng” bởi 4.000 tỉ USD dự trữ ngoại tệ, các đối tác phương Tây chẳng thể làm gì khác ngoài việc oán thán về “ô nhiễm môi trường”, “vi phạm nhân quyền” trong hoạt động đầu tư ra bên ngoài của Bắc Kinh.
Thế nhưng bước đi mạnh bạo nhất mà Trung Quốc thực thi dựa trên sức mạnh kinh tế chính là đòi hỏi về chủ quyền lãnh thổ ở Đông Á. Trong khi các lãnh đạo t.iền nhiệm thường hay cân nhắc kĩ lưỡng trước mỗi quyết sách về tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông, biển Hoa Đông, thì giới lãnh đạo thế hệ thứ 5 hiện nay lại chọn cách tiếp cận thiên về đối đầu, với niềm tin rằng sức mạnh kinh tế và quân sự gia tăng thì Trung Quốc có quyền xem thường lợi ích của Mỹ và các đồng minh tại khu vực.
Hệ quả là trong vòng 2 năm trở lại đây, Bắc Kinh liên tiếp đẩy căng thẳng leo thang, cho thiết lập vùng Nhận diện Phòng không (ADIZ) ở biển Hoa Đông và xây “đảo nhân tạo” quy mô lớn ở Biển Đông.
Vậy nhưng đầu máy kinh tế Trung Quốc cuối cùng cũng khựng lại và điểm yếu đã lộ ra. Câu hỏi đặt ra hiện nay là: Liệu Bắc Kinh còn có thể theo đuổi chính sách đối ngoại hiếu chiến? Dựa trên lối hành xử của trong quá khứ và môi trường thực tại khắc nghiệt, có thể tạm đưa ra một kết luận: Nếu có điều gì đó tích cực đến từ sự “loạng choạng” của kinh tế Trung Quốc, thì đó chính là việc Bắc Kinh sẽ “dịu” đi về chính sách ngoại giao.
Biển Đông sẽ “dịu” hơn khi Trung Quốc gặp khó về kinh tế?
Các lãnh đạo t.iền bối – từ Đặng Tiểu Bình, Giang Trạch Dân tới Hồ Cẩm Đào, đều nhận thức rõ về cán cân quyền lực mất cân đối giữa Trung Quốc và phương Tây. Đó là lý do Trung Quốc trong quá khứ thường có những nhượng bộ lớn về đối ngoại một khi điểm yếu về kinh tế phát lộ.
Ông Đặng từng không cho phép việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan cản trở thương mại Mỹ – Trung. Cuối thập kỉ 1990, Chủ tịch Giang Trạch Dân cũng thể hiện sự kiềm chế lớn trong vấn đề Đài Loan, nhằm đổi lấy việc Mỹ ủng hộ Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Trong ngắn hạn, nếu vẫn muốn tăng trưởng dựa trên xuất khẩu sang thị trường phương Tây, Bắc Kinh không thể bám níu chính sách hiếu chiến ở Biển Đông. Suy giảm kinh tế cũng sẽ giới hạn tiềm lực của Trung Quốc trong các dự án kinh tế tham vọng, mạo hiểm ở bên ngoài.
Quan trọng nhất, kinh tế tụt dốc tiềm ẩn nguy cơ bất ổn bên trong nội địa, buộc giới lãnh đạo Bắc Kinh phải lựa chọn giữa “vẻ rực rỡ” trên trường quốc tế hay sự ổn định trong nước.
Và như thế “trong cái rủi có cái may”: Một người hùng mới nổi ở châu Á cảm cúm sẽ không còn đáng sợ như lúc anh ta cường tráng!
Theo Hoài Thanh / National Interest
baotintuc.vn
Thủ tướng Trung Quốc: 'Kinh tế thế giới phức tạp, gây hoang mang'
Thủ tướng Lý Khắc Cường tuyên bố sự biến động của thị trường thế giới đang ảnh hưởng đến Trung Quốc nhưng nền kinh tế nước này đang đi đúng hướng.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Ảnh: Reuters
"Điều kiện kinh tế toàn cầu hiện vẫn phức tạp và gây hoang mang, với những biến động thị trường lớn, ảnh hưởng đến nền kinh tế Trung Quốc",SCMP dẫn lời ông Lý nói hôm 26/8. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng nền kinh tế nước này đang ở trong "phạm vi hợp lý" và chính phủ có công cụ để đạt mục tiêu phát triển kinh tế.
Ông Lý còn cho hay không cần hạ giá đồng Nhân dân tệ nữa.
Chỉ số Shanghai Composite trên sàn Thượng Hải giảm 8,5% vào ngày truyền thông Nhà nước gọi là "thứ Hai đen tối". Đây là sự sụt giảm tồi tệ nhất kể từ năm 2007 và kéo theo sụt giảm mạnh ở các thị trường tại Mỹ và châu Âu.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc hôm 25/8 hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho các ngân hàng và giảm tỷ lệ lãi suất để giúp ổn định thị trường chứng khoán, BBC đưa tin. Trung Quốc sau đó bơm 140 tỷ Nhân dân tệ (21,8 tỷ USD) vào nền kinh tế hôm 26/8. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Trung Quốc đóng cửa trước khi quyết định được công bố, và chỉ số Shanghai Composite giảm 1,3%.
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đầu tháng phá giá đồng Nhân dân tệ, thể hiện quan ngại đang gia tăng của chính phủ nước này về tăng trưởng chậm. Một mục tiêu Trung Quốc đang cố gắng đạt được trong năm nay là tỷ lệ tăng trưởng thường niên đạt 7%.
Shen Jianguang, chuyên gia kinh tế trưởng của công ty chứng khoán Mizuho Securities, cho rằng tuyên bố của ông Lý thể hiện chính phủ mong muốn t.iền tệ ổn định trong bối cảnh tình trạng bán tháo đang diễn ra trên thị trường chứng khoán Trung Quốc. "Rõ ràng chính phủ hy vọng khôi phục lòng tin của nhà đầu tư vào tỷ giá quy đổi đồng Nhân dân tệ, và điều đó sẽ giúp chặn dòng vốn chảy ra", ông Shen nói và cho rằng động thái nhằm giải quyết suy thoái kinh tế.
Li Huiyong, chuyên gia kinh tế trưởng của Shenwan Hongyuan Securities, cho rằng việc cắt giảm lãi suất và tỷ lệ dự trữ bắt buộc tại các ngân hàng sẽ gây áp lực lên đồng Nhân dân tệ, khiến nó sụt giá. Tỷ giá ngoại tệ có thể xuống còn 6,9 Nhân dân tệ tương đương một USD trong vòng hai năm tới, chuyên gia này nói. Hiện tỷ giá vào khoảng 6,4 Nhân dân tệ đổi 1 USD.
Chuyên gia kinh tế trưởng của ngân hàng ANZ Raymond Yeung Yue-ting nhận định chính phủ Trung Quốc đang quan ngại về sự bất trắc của nền kinh tế toàn cầu, điều có thể ảnh hưởng đến thị trường t.iền tệ và hoạt động xuất khẩu của nước này. "Lãi suất của Mỹ tăng sẽ gây áp lực lên đồng Nhân dân tệ, trong khi sự suy yếu của nền kinh tế châu Âu nhiều khả năng gây thiệt hại đến hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc", ông nói.
Trọng Giáp
Theo VNE
Mỹ "dàn trận" quyết đấu Trung Quốc trên biển Đông Trong những tình huống khác nhau, nước Mỹ cần có lực lượng không quân và hải quân mạnh, có thể vượt qua hệ thống chống tiếp cận và ngăn chặn xâm nhập khu vực (A2/AD) của Trung Quốc, can thiệp dứt khoát trong bất kỳ trường hợp nào. Hạm đội tàu sân bay tác chiến Mỹ luôn sẵn sàng ứng phó với những...