Khủng hoảng Ukraine kéo theo nguy cơ mất an ninh lương thực tại Mỹ Latinh
Chương trình Lương thực Thế giới (WPF) mới đây đưa ra báo cáo, trong đó nhận định, Mỹ Latinh sẽ trải qua một trong những cuộc khủng hoảng mất an ninh lương thực nghiêm trọng nhất từ trước đến nay dù trên thực tế khu vực này có đủ khả năng sản xuất thực phẩm cho toàn bộ dân số.
Người dân gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 xếp hàng chờ nhận lương thực cứu trợ ở ngoại ô thủ đô Lima, Peru ngày 28/5/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong báo cáo, các chuyên gia của WPF cho rằng cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine là nguyên nhân chính của tình trạng này.
Theo WPF, các biện pháp trừng phạt của phương Tây với Nga – quốc gia sản xuất lúa mì lớn thứ tư thế giới; cuộc xung đột tại Ukraine – nước sản xuất lúa mì thứ 7 thế giới; và quyết định cấm xuất khẩu lúa mì của nhà sản xuất thứ ba thế giới là Ấn Độ đang kéo theo một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Tình trạng này tác động mạnh tới khu vực Mỹ Latinh vốn đang trong tình trạng suy yếu về kinh tế do những ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19, cùng với đó là lạm phát và thời tiết khắc nghiệt.
Báo cáo của WPF chỉ ra, hiện có khoảng 9,3 triệu người Mỹ Latinh đang phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực. Do hậu quả của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, khoảng 13,3 triệu người khác có thể sẽ lâm vào hoàn cảnh tương tự.
Video đang HOT
Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng cuộc khủng hoảng Ukraine khiến giá cả các nguyên liệu đầu vào chủ chốt cho quá trình sản xuất lương thực tăng mạnh, chẳng hạn như nhiên liệu và phân bón đã tăng hơn 300% kể từ đầu năm đến nay. Điều này tác động mạnh tới các cường quốc sản xuất lương thực tại Mỹ Latinh như Argentina và Brazil, vốn phụ thuộc chủ yếu vào phân bón giá rẻ từ Nga và Belarus.
Cùng với đó, chi phí cao hơn và lượng thực phẩm sẵn có thấp hơn có tác động tiêu cực đến một số quốc gia nhập khẩu lương thực trong khu vực, đặc biệt là các quốc gia ở Caribe.
WPF nhấn mạnh, Mỹ Latinh không thiếu thực phẩm, tuy nhiên giá cả trở nên đắt đỏ hơn đối với đa số người dân, cùng với đó những người đang chịu cảnh nghèo đói hoặc nghèo đói cùng cực sẽ buộc phải chọn thực phẩm chất lượng thấp hơn. Ăn uống lành mạnh ở Mỹ Latinh và Caribe hiện có chi phí cao hơn so với ở bất kỳ khu vực nào khác trên thế giới.
Mặt khác, tổ chức này khẳng định Mỹ Latinh có vai trò không thể thay thế trong vấn đề an ninh lương thực toàn cầu, trong đó khu vực này đáp ứng nhu cầu calo của khoảng 1,3 tỷ người trên thế giới.
FAO: Mỹ Latinh - chìa khóa cho an ninh lương thực thế giới
Mỹ Latinh và Caribe đóng vai trò quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu, hiện khu vực này sản xuất đủ lương thực (tính theo calo) cho khoảng 1,3 tỷ người, tức 1/6 dân số thế giới.
Đây là nhận định của Tổng giám đốc Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO) Khuất Đông Ngọc.
Tổng giám đốc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) Khuất Đông Ngọc. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Phóng viên TTXVN tại khu vực cho biết, trước thềm Hội nghị khu vực của FAO tại Quito, Ecuador, Tổng giám đốc FAO nhận định Mỹ Latinh và Caribe đang đối mặt với tình hình phức tạp do tốc độ phục hồi kinh tế không đạt mong đợi.
Theo số liệu của FAO, năm 2020 trong tổng số 650 triệu dân Mỹ Latinh và Caribe có 267 triệu người sống trong tình trạng mất an ninh lương thực, tăng 60 triệu người chỉ trong 1 năm. Gần 60 triệu người bị thiếu đói triền miên, trong khi một nửa dân số nông thôn sống trong nghèo đói, và 1/4 sống trong cảnh nghèo cùng cực.
Trong bối cảnh đó, hậu quả của cuộc khủng hoảng Ukraine với nguồn cung và giá lương thực toàn cầu càng làm gia tăng sức ép đối với khu vực. Không những thế, nhiều quốc gia Mỹ Latinh và Caribe cũng nằm trong số các nước dễ tổn thương nhất trước khủng hoảng khí hậu, khi bão lũ, hạn hán đã trở thành mối đe dọa hàng năm.
Tổng giám đốc FAO ước tính, để duy trì đóng góp vào an ninh lương thực thế giới, khu vực này phải có đủ năng lực hỗ trợ thêm 300 triệu người trong vòng 28 năm tới. Đó là trách nhiệm lớn đối với khoảng 22 triệu nông dân và ngư dân trong khu vực, phần lớn trong số này là các hộ sản xuất gia đình quy mô vừa và nhỏ.
Trước thách thức này, FAO nhận định khu vực cần chuyển đổi sang các hệ thống nông sản thực phẩm hiệu quả, bao trùm, linh hoạt và bền vững hơn, phù hợp với các điều kiện và ưu tiên của mỗi quốc gia.
Cuộc khủng hoảng hiện tại không phải là cuối cùng, và Mỹ Latinh, cũng như phần còn lại của thế giới, cần có tầm nhìn dài hạn, xác định phương hướng phát triển mới cho hệ thống nông sản thực phẩm.
Ông Khuất Đông Ngọc khẳng định chìa khóa cho chuyển đổi chính là đổi mới: Từ khoa học-công nghệ, số hóa, đến thể chế và hệ thống quản trị. Một ví dụ về đổi mới quản trị, để giải quyết tình trạng khan hiếm nước dai dẳng ở nhiều quốc gia, tất cả các bên liên quan cần hợp tác trong chiến lược ngắn và dài hạn để điều chỉnh hệ thống nông sản thực phẩm của mỗi nước.
Ngoài ra, các nước sẽ phải thiết kế các quy phạm pháp luật mới để điều chỉnh việc tiếp cận và sử dụng nước: đó là đổi mới thể chế. Và cuối cùng, cần thực hiện những đổi mới công nghệ lớn để nâng cao hiệu quả sử dụng nước trong nông nghiệp, khôi phục và bảo vệ đất và quản lý các lưu vực đầu nguồn bền vững hơn.
Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Ukraine làm trầm trọng thêm thách thức đối với an ninh lương thực toàn cầu, FAO khẳng định đổi mới là con đường duy nhất có thể đảm bảo hệ thống nông sản thực phẩm của khu vực sẽ tiếp tục hoạt động tốt trong tương lai. Nếu không thay đổi, Mỹ Latinh và Caribe chỉ "vá tạm" các lỗ hổng hiện tại và không thể sẵn sàng trước các cuộc khủng hoảng tương lai.
Ông Khuất Đông Ngọc bày tỏ hi vọng trong hội nghị khu vực khai mạc ngày 28/3 tới, cả 33 nước thành viên sẽ ủng hộ Khung chiến lược 2022-2031 của FAO, bởi đây không chỉ là một văn bản đơn thuần, mà là con đường hướng tới tương lai của các hệ thống nông sản thực phẩm.
Thế giới lại đứng trước 'bờ vực' khủng hoảng lương thực Sau hai năm rơi vào tình trạng căng thẳng do đại dịch COVID-19, an ninh lương thực toàn cầu lại đang phải đối mặt với thách thức mới do tình hình căng thẳng Nga-Ukraine gây ra. Giá một loạt mặt hàng thiết yếu như ngũ cốc, nhiên liệu hay phân bón đồng loạt leo thang và liên tiếp phá vỡ các mức cao...