Khi đường đua 5G vẫn chưa xác định đích đến
Hơn 3 năm đã trôi qua kể từ khi Việt Nam thiết lập thành công cuộc gọi điện thoại công nghệ 5G vào tháng 5-2019, đến nay công nghệ viễn thông này vẫn chưa được cung cấp ra thị trường.
Việc kéo dài thời điểm thương mại hóa 5G không đơn thuần đến từ nhà cung cấp dịch vụ, mà còn đến từ sự ngần ngại của người dùng qua thử nghiệm lẫn sự chậm trễ về mặt chính sách.
Người dùng trải nghiệm dịch vụ 5G của Viettel. Ảnh: DNCC
Chờ đợi được đấu giá băng tần
Vào tháng 5-2019, Việt Nam là một trong những nước đầu tiên thiết lập thành công cuộc gọi điện thoại công nghệ 5G. Cuối tháng 12-2020 đến nay, 3 mạng viễn thông Viettel, Vinaphone, MobiFone đã thử nghiệm thương mại 5G tại 20 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Thế nhưng hiện tại, khi mà thế giới đã có bước phát triển dài trong thương mại hóa 5G, thì Việt Nam vẫn chưa thể cung cấp dịch vụ rộng rãi, tỷ lệ kết nối, sử dụng mạng 5G khá thấp. Theo đó, trong tổng số hơn 71 triệu thuê bao băng rộng di động (3G, 4G, 5G), thì tỷ trọng thuê bao 5G chỉ đạt 0,54%.
Theo đán.h giá của Bộ Thông tin và Truyền thông, với nguồn lực của Việt Nam, kết quả đạt được trong nghiên cứu, phát triển thiết bị 5G từ năm 2019 đến nay có thể đán.h giá là đã có bước đột phá. Tuy nhiên, để đáp ứng triển khai mạng 5G bằng thiết bị hoàn toàn của Việt Nam ở diện rộng trong năm 2022 là chưa được. Nguyên nhân do khó khăn về đứt gãy chuỗi cung ứng, dịch bệnh Covid-19 và tình trạng thiếu hụt chip bán dẫn đã làm kéo dài thời gian nghiên cứu sản xuất thêm 10 – 12 tháng.
Cùng với đó, còn là thách thức về kỹ thuật, công nghệ. Các tiêu chuẩn công nghệ 5G về chất lượng sản phẩm và dịch vụ đang phát triển và chưa được quốc tế thống nhất ban hành. Ngoài ra còn khó khăn về nguồn lực đầu tư. Việt Nam mới chỉ đầu tư cho 5G khoảng 65 triệu đô la Mỹ, trong khi các hãng lớn trên thế giới đầu tư hàng tỉ đô la.
Trên thực tế, Việt Nam chưa triển khai đấu giá băng tầng 5G. Các băng tần 2G, 3G, 4G trước đây được cung cấp cho các nhà mạng theo hình thức miễn phí hoặc thi tuyển. Nhưng với băng tần 5G, chính phủ muốn cấp phép thông qua hoạt động đấu giá. Trước hết, việc này giúp mang lại nguồn thu hàng ngàn tỉ đồng cho ngân sách nhà nước, và đấu giá băng tần cũng là xu hướng chung của thế giới nhằm tạo môi trường kinh doanh công bằng, bình đẳng. Kế tiếp, khi doanh nghiệp bỏ tiề.n ra đấu giá sẽ có trách nhiệm trong việc triển khai dịch vụ, không lãng phí băng tần được cấp giấy phép sử dụng.
Video đang HOT
Trong phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội vừa qua, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết việc đấu giá băng tần đang bị chậm trễ. Xuất phát từ nguyên nhân khách quan, nghị định về đấu giá vào cuối năm 2021 mới hoàn chỉnh – Nghị định 88 – để trở thành cơ sở pháp lý thực hiện các tiến trình đấu giá tần số 5G. Sau khi đầy đủ điều kiện pháp lý, việc đấu giá băng tần 5G mới có thể thực hiện vào đầu năm 2023.
Nhu cầu từ doanh nghiệp, người dùng
Từ vài năm nay, trong các cuộc họp với Bộ Thông tin và Truyền thông, các mạng viễn thông di động đều kiến nghị cơ quan chức năng triển khai đấu giá bằng tần 5G để họ có thể sớm cung cấp dịch vụ cho khách hàng, trước nhu cầu ngày càng cao về băng thông và tốc độ internet di động.
Tại một hội nghị của khối ASEAN về 5G diễn ra vào tháng 10 vừa qua, ông Yishen Chan, Giám đốc điều tiết tần số, khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Hiệp hội các nhà cung cấp di động toàn cầu ( GSMA), cho biết 5G có băng thông và tốc độ lớn hơn nhiều so với 3G và 4G. Đầu năm 2022, nghiên cứu về tác động kinh tế, xã hội của 5G do GSMA thực hiện cho thấy, vào năm 2030, 5G sẽ đóng góp thêm 961 tỉ đô la Mỹ mỗi năm cho nền kinh tế toàn cầu. Do đó GSMA cho rằng, chính phủ các nước nên phân bổ băng tần 5G ở thời điểm phù hợp để thúc đẩy sự phát triển.
Đại diện trong lĩnh vực viễn thông của nhiều nền kinh tế trong khu vực ASEAN cũng cho rằng, 5G sẽ đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế của khu vực, việc triển khai 5G được xem là bệ phóng thúc đẩy chuyển đổi số, kinh tế số và xã hội số ở các nền kinh tế thành viên.
Từ năm 2020, Việt Nam đã được xem là một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực và trên thế giới cho phép các nhà mạng thử nghiệm cung cấp dịch vụ 5G (thử nghiệm cung cấp miễn phí cho người dùng trải nghiệm về công nghệ, chưa được phép cung cấp tính phí).
Ông Nguyễn Phong Nhã, Phó cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, Việt Nam đã thử nghiệm 5G ở 55 tỉnh thành phố. Việt Nam đặt mục tiêu sớm phủ sóng 5G tới các khu công nghệ cao, trung tâm nghiên cứu, khu công nghiệp có nhu cầu sử dụng 5G ngay khi cấp phép… và đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% dân số có kết nối 5G.
Công nghệ 5G sẽ là tiề.n đề để tất cả các ngành, các lĩnh vực trong nền kinh tế thực hiện chuyển đổi số, sẵn sàng cho cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Còn theo ông Trần Hữu Quyền, Chủ tịch VNPT Technology, 5G sẽ giúp xây dựng một xã hội kết nối, tạo thuận lợi cho triển khai các dịch vụ trực tuyến trên nền tảng số tới mọi người dân, mọi tổ chức.
Ở góc nhìn của một chuyên gia hạ tầng viễn thông, ông Denis Brunetti, Chủ tịch Ericsson Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào cho rằng, 5G sẽ là hạ tầng số gần như thay thế cơ sở hạ tầng vật lý trong việc xây dựng nền tảng cũng như kết nối xã hội tương lai. 5G tạo ra kết nối không chỉ giữa con người với con người mà còn giữa con người với máy móc, giữa máy móc với máy móc. Đó là những cơ sở tạo ra tự động hóa cũng như việc chuyển đổi giữa các ngành công nghiệp.
Theo ông Denis Brunetti, khi chuyển từ 4G lên 5G thì không chỉ người dân và người tiêu dùng được hưởng lợi, thậm chí những nhà khai thác cũng được hưởng lợi vì băng tần được sử dụng hiệu quả hơn, công suất và năng lượng tiêu thụ của cơ sở hạ tầng cũng giảm đi.
Nghiên cứu của Ericsson chỉ ra rằng đến năm 2025, 5G có khả năng đóng góp vào sự tăng trưởng GDP của Việt Nam từ 7,3-7,4% bởi công nghệ này có thể nâng cao năng suất lao động, hiệu suất làm việc của doanh nghiệp. Ngoài ra, 5G còn góp phần phát triển về mặt xã hội và kỹ năng số của người dân Việt Nam, từ đó tạo ra những công việc liên quan tới khoa học, công nghệ, môi trường, sản xuất.
Khuyến nghị lộ trình phát triển 5G
Nhiều bài học, khuyến nghị về đầu tư, phát triển mạng 5G được đưa ra tại Hội nghị ASEAN về 5G.
Các nước ASEAN phát triển 5G như thế nào?
Tại Hội nghị ASEAN về 5G trong Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2022 vừa được tổ chức, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, công nghệ mạng di động mới là một cú huých lớn để nhân loại chuyển lên môi trường số. Mục tiêu của Hội nghị là thảo luận phương hướng thúc đẩy triển khai 5G và trao đổi các khuyến nghị về lộ trình thực hiện 5G cho ASEAN trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.
"Công nghệ số muốn phát huy, cần có hạ tầng số, đó là 5G, là điện toán đám mây. Từ năm 2019, các nước ASEAN đã tổ chức hội nghị thường niên về 5G. ASEAN cam kết đi cùng nhịp với thế giới về công nghệ mới. Không có lý do gì chúng ta lại đi sau. Cái mới luôn là cơ hội cho những nước đi sau vượt lên phía trước", ông Nguyễn Mạnh Hùng nói.
Theo ông Yew Liang Cheng, Giám đốc RedHat khu vực ASEAN, tính đến tháng 6/2022, khoảng 70 quốc gia trên thế giới đã triển khai 5G với tổng cộng 1 tỷ người dùng. Trong cuộc chơi 5G, Việt Nam có nhiều cơ hội nếu biết cách đi tắt, đón đầu.
Chia sẻ kinh nghiệm phát triển 5G, ông Wan Reza, Giám đốc Văn phòng 5G của Bộ Thông tin Truyền thông Malaysia cho biết, từ năm 2018, nước này đã nhận ra tiềm năng của 5G như một nhân tố thay đổi cuộc chơi, thúc đẩy kinh tế phát triển và đã thành lập cơ quan để thúc đẩy sự phát triển của 5G. Tháng 12/2021, Malaysia đã tiến hành thử nghiệm 5G lần đầu. Mức độ bao phủ 5G tại đây tăng từ 5,8% năm 2021 lên 36% năm 2022. Quốc gia này đặt mục tiêu tăng độ bao phủ 5G lên 80% vào năm 2023-2024 và 90% trong giai đoạn 2025-2029.
Trong khi đó, Thái Lan đã thực hiện các nghiên cứu tiề.n khả thi và thử nghiệm 5G ở nhiều băng tần khác nhau. Quốc gia này cũng có lộ trình triển khai 5G, nhưng gặp khó khăn do sự xuất hiện của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, mức độ phủ sóng 5G tại Thủ đô Bangkok đã lên tới 99,23%.
Còn theo đại diện Cơ quan quản lý Thông tin và Truyền thông Brunei, quốc gia này đã xây dựng một tổ đặc trách về phát triển 5G thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, trong đó có các thử nghiệm pháp lý về sandbox, phối hợp với các viện nghiên cứu và trường đại học thí điểm theo dõi, giám sát từ xa, ứng dụng công nghệ thông tin... Việc thử nghiệm dự kiến bắt đầu vào ngày 18/11 tới.
Bộ trưởng Công nghệ và Truyền thông Lào Boviengkham Vongdara cho biết, nước này đang cân nhắc bài học từ các quốc gia khác để triển khai 5G. Theo đó, Lào đã cấp phép cho 2 nhà mạng để thử nghiệm 5G. Tuy vậy, chỉ có khoảng 5% thiết bị viễn thông tương thích với 5G. Do đó, cần một khuôn khổ giúp giải quyết vấn đề tương thích thiết bị để thúc đẩy 5G.
Phải đảm bảo có sẵn dải tần số dành cho 5G để phân bổ cho doanh nghiệp
Từ thực tiễn phát triển 5G tại Nhật Bản, ông Atsushi Umino, đại diện Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản cho biết, nước này gặp nhiều thách thức khi triển khai 5G ở nông thôn vì mật độ dân cư không cao. Trong khi đó, Chính phủ Nhật Bản muốn xây dựng quốc gia với nhiều thành phố số hóa và kết nối với các nước khác. Vì vậy, xây dựng hạ tầng 5G, mạng cáp quang và trung tâm dữ liệu là chiến lược quan trọng.
Nhật Bản đặt mục tiêu đến năm 2023, sẽ đạt mức độ phủ sóng 5G đến 95% người dùng, năm 2025 đạt 97% và đến năm 2030 đạt 99%. Để đạt mục tiêu này, từ năm 2019, Nhật Bản đã phân bổ tần số cho các nhà mạng để phát triển mạnh công nghệ 5G. Bên cạnh đó, nước này đưa ra đạo luật tần số và xây dựng chính sách miễn giảm thuế để thúc đẩy các công ty phát triển 5G.
Trong khi đó, ông Lee Byoung Moog, đại diện Bộ Khoa học và ICT Hàn Quốc cho hay, năm 2019, Hàn Quốc đã thương mại hóa 5G và đến năm 2022 đạt 22 triệu thuê bao. Tại Hàn Quốc, rất nhiều nhà cung cấp 5G đã đưa ra giải pháp cho nhà máy thông minh, xe tự hành, nội dung cho 5G, số hóa chăm sóc sức khỏe, xây dựng thành phố thông minh...
"Hàn Quốc đã xây dựng kế hoạch hành động từ năm 2021 để thúc đẩy 5G với việc cấp nhiều tần số khác nhau. Hiện tại Hàn Quốc có 33 dịch vụ 5G khác nhau với 8 nhóm dịch vụ như: giao thông y tế, an ninh quốc phòng, nhận diện chỗ rò rỉ khí ga, kết nối giữa các trạm truyền tải điện...", đại diện Bộ Khoa học và ICT Hàn Quốc cho biết.
Dù 3 nhà mạng di động lớn của Hàn Quốc đã mở rộng vùng phủ sóng 5G đến hơn 90% diện tích đô thị, nhưng các nhà mạng viễn thông vẫn chưa tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ 5G trong việc đưa các dịch vụ đến người dùng đầu cuối. Vì vậy, thúc đẩy người dùng là yếu tố quan trọng trong chiến lược đầu tư 5G.
Theo khuyến cáo của ông Yishen Chan, Giám đốc phụ trách phổ tần khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Hiệp hội Hệ thống Thông tin Di động Toàn cầu (GSMA), các chính phủ phải đảm bảo có sẵn dải tần số dành cho 5G để phân bổ cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, không nên coi mức phí cấp phép băng tần là công cụ để gia tăng nguồn thu ngân sách, mà nên phân bổ băng tần ở thời điểm phù hợp với mức giá hợp lý nhằm thúc đẩy sự phát triển.
Ông Nguyễn Phong Nhã, Phó cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã thử nghiệm 5G ở 55 tỉnh, thành phố. Việt Nam muốn thúc đẩy các công ty nghiên cứu, sản xuất thiết bị đầu cuối kết nối 5G; đồng thời sẽ thí điểm 5G ở khu công nghệ cao, các trường đại học, viện nghiên cứu... và đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% dân số có kết nối 5G.
Theo báo cáo của Hiệp hội Hệ thống Thông tin Di động Toàn cầu (GSMA), vào năm 2030, 5G sẽ đóng góp thêm 961 tỷ USD/năm cho nền kinh tế toàn cầu. Mạng lưới 5G cũng sẽ đóng góp gần 900 tỷ USD cho nền kinh tế châu Á trong 15 năm tới. Các nhà điều hành di động châu Á dự kiến đầu tư 370 tỷ USD để xây dựng mạng lưới 5G trong giai đoạn 2018 - 2025, chiếm 2/3 tổng nguồn vốn đầu tư của họ vào các mạng lưới mới.
Kết nối 11 giải pháp công nghệ cao với doanh nghiệp, nhà đầu tư Các nhà cung cấp giải pháp, công nghệ sẽ gặp gỡ kết nối 1:1 với các nhà đầu tư, doanh nghiệp quan tâm, cùng phối hợp, trở thành đối tác khách hàng, thương mại hóa, phát triển mở rộng ứng dụng sản phẩm, công nghệ ra thị trường... Ảnh minh họa Trong khuôn khổ chương trình hoạt động kết nối thương mại hóa...