Khám phá vùng biển được mệnh danh là ‘Thiên đường cuối cùng nơi hạ giới’

Nằm ở tỉnh Tây Papua, Indonesia, mạng lưới Khu bảo tồn Biển Raja Ampat trải dài hơn 4 triệu ha với hơn 1.500 hòn đảo được mệnh danh là ‘thiên đường cuối cùng trên Trái đất’.

Raja Ampat nằm ở một vị trí tương đối xa trung tâm nên không bị cuốn vào làn sóng du lịch đại trà. Đây hiện là nơi sinh sống của hơn 1.600 loài cá và khoảng 75% loài san hô trên thế giới. Raja Ampat cũng được công nhận là khu bảo tồn có đa dạng sinh học biển phong phú nhất trên Trái đất.

Thay đổi đem lại thành công

Câu chuyện thành công trong công tác bảo tồn ở Raja Ampat có được nhờ sự thay đổi. Meizani Irmadhiany, phó chủ tịch cấp cao kiêm chủ tịch điều hành của Konservasi Indonesia, nói với CNN Travel: “Khoảng 20 năm trước, Raja Ampat dường như đã suy tàn vì nạn đánh bắt cá thương mại không được kiểm soát và các hoạt động không bền vững. Cần rất nhiều sự hợp tác với các bên liên quan khác nhau để xoay chuyển tình thế này”.

Năm 2004, Raja Ampat được bổ sung vào sáng kiến ​​Cảnh sát biển của Tây Papua, một dự án được tạo ra nhằm thiết lập mạng lưới các khu bảo tồn biển với sự hỗ trợ của các nhà bảo tồn quốc tế và chính quyền địa phương. Chương trình cố gắng bảo tồn các nguồn tài nguyên biển trong khi đảm bảo an ninh lương thực và lợi ích kinh tế bền vững cho người dân địa phương.

Thu hút cộng đồng địa phương tham gia bảo tồn là chìa khóa thành công của Raja Ampat. Ảnh: CNN

Irmadhiany cho biết: “Kể từ khi sáng kiến ​​ra đời, quần thể cá đã tăng trở lại; nạn săn bắt trộm của ngư dân bên ngoài giảm khoảng 90%; san hô đang phục hồi; an ninh lương thực và sinh kế lâu dài cho cộng đồng địa phương được cải thiện”.

Thu hút cộng đồng địa phương trở thành thành viên tích cực trong nỗ lực bảo tồn chính là chìa khóa thành công của Raja Ampat.

Các công viên thuê người dân địa phương để khảo sát và bảo vệ các khu vực. Họ bảo tồn kiến ​​thức bản địa, giá trị và các tập tục truyền thống như “Sasi”, truyền thống lâu đời của địa phương về việc cô lập các khu vực để cho phép các hệ sinh thái phục hồi.

Irmadhiany nói: “Bạn phải bắt đầu với các cộng đồng và đảm bảo các giải pháp đưa ra phù hợp với nhu cầu của họ. Do đó, mục tiêu giải pháp là hướng đên sự bền vững và mang lại lợi ích cho người dân địa phương và đa dạng sinh học”.

Mạng lưới Công viên Biển Raja Ampat được trao Giải thưởng Công viên Xanh đầu năm 2022. Ảnh: CNN

Những nỗ lực của họ đang được đền đáp. Đầu năm nay, Mạng lưới Công viên Biển Raja Ampat – bao gồm 10 khu bảo tồn trải rộng hơn hai triệu ha – đã được trao Giải thưởng Công viên Xanh.

Được tổ chức bởi Tổ chức Bảo tồn Biển Quốc tế và được Liên hợp quốc xác nhận, giải thưởng này hàng năm công nhận các công viên biển trên toàn thế giới đáp ứng các tiêu chuẩn dựa trên khoa học cao nhất về hiệu quả bảo tồn.

Cape Kri và những điểm phải đến khác tại Raja Ampat

Khoảng hai thập kỷ trước, khi Tiến sĩ Gerry Allen của Tổ chức Bảo tồn Quốc tế lặn ở Cape Kri, ông đã đếm được một con số kỷ lục tới 327 loài cá chỉ trong một lần lặn. Một thập kỷ sau, con số này đã lên đến 374 loài khác biệt trong 90 phút.

Quần thể cá đa dạng ở Raja Ampat. Ảnh: CNN

Ammer nói: “Khi chúng tôi bắt đầu, có rất nhiều hoạt động rất tai hại tràn lan khắp Raja Ampat: đánh cá bằng bom, đánh cá bằng kali xyanua, câu cá mập, khai thác gỗ.

“Tất cả những điều đó đã dần bị xóa sổ. Trong trường hợp của chúng tôi, chủ yếu bằng cách tạo ra các lựa chọn khác để kiếm sống. Khi chúng tôi cho những kẻ săn trộm rùa, ngư dân đánh bắt cá mập, (công nhân khai thác gỗ) trong các khu nghỉ dưỡng, họ không còn phải tham gia vào việc phá hoại thực hành. “

Hai khu nghỉ dưỡng của Papua Diving ở Raja Ampat đều có trung tâm bảo tồn và lặn biển, trong khi khoảng 90% nhân viên của họ là người dân địa phương.

Ngoài rạn san hô Cape Kri nổi tiếng của Papua Diving, Sardines Reef được cho là có “nhiều cá đến nỗi che khuất cả ánh nắng Mặt trời chiếu xuống biển”.

Cá mập và các sinh vật biển khác đã trở lại khu nghỉ dưỡng Misool ở Raja Ampat. Ảnh: Shawn Heinrichs

Vườn Melissa là nơi có cao nguyên rạn san hô nông tuyệt đẹp tuyệt đẹp chứa đầy san hô cứng và mềm. Otdima, nơi có cao nguyên rạn san hô cứng, được đặt theo tên của Otto Awom – một người Papuan địa phương và là một trong những hướng dẫn viên lặn giàu kinh nghiệm nhất ở đây.

Có rất nhiều thứ để xem trên mặt nước ở Raja Ampat.

Misool’s Miners cho biết: “Mặt nước rải rác với những chồi nhỏ hình nấm, bao phủ bởi cây nắp ấm và hoa lan rừng. Loài động vật chân đốt lớn nhất trên cạn, cua dừa, có thể được tìm thấy đang bay lơ lửng giữa lớp cây cối rậm rạp và các loài chim khác thường như chim chào mào lưu huỳnh, chim hồng hoàng Blyth và diều brahminy, cùng thường được nhìn thấy ở đây. Rừng ngập mặn dày đóng vai trò là vườn ươm cá con và như một nơi ẩn náu của những con cáo bay hoặc dơi ăn quả. Trên đất liền, có những chuyến đi bộ đường dài sẽ mang đến cho bạn tầm nhìn ngoạn mục ra những hòn đảo mang tính biểu tượng và những đầm phá màu xanh”.

“Học hỏi từ chúng tôi”

Luis Kabes, một hướng dẫn viên lặn địa phương tại Papua Diving, cho biết để có trải nghiệm tốt nhất tại Raja Ampat, du khách cũng nên “đến thăm một ngôi làng địa phương và dành chút thời gian tại trường học ở đây”.

Kabes, người đến từ làng Sawandarek trên đảo Batanta, một trong những hòn đảo chính của Raja Ampat, nói: “Hãy cho chúng tôi biết về đất nước của bạn và học hỏi những điều tốt đẹp từ chúng tôi như chia sẻ một bữa ăn”.

Người sáng lập của Papua Diving cho biết các giải pháp thay thế việc làm đã giúp xóa bỏ các hoạt động đánh bắt gây hại một thời. Ảnh: Thomas Haider

Anh ấy nói rằng anh ấy tự hào khi Raja Ampat hiện là một địa điểm nổi tiếng và tự hào là một hướng dẫn viên lặn.

Nhiều du khách từng đến Raja Ampat đều chia sẻ rằng rằng điểm thu hút lớn nhất ở đây chính là con người.

“Tương tác với mọi người. Bất cứ nơi nào. Có thể bạn cũng sẽ yêu họ quý và không bao giờ muốn về nhà nữa”, cựu binh người Hà Lan Max Ammer chia sẻ.