Khai thác hiệu quả hơn tiềm năng kinh tế biển, đảo

Ngọc Quỳnh05:58 10/02/2021

Theo Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, biển có các nguồn tài nguyên vô tận, cần phải biết tận dụng, tiếp tục khai thác để phát triển kinh tế biển, đảo gắn với bảo bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền quốc gia, chủ quyền biển, đảo.

Báo cáo về tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2016-2020 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, tại Đại hội XIII của Đảng, đánh giá: Trong nhiệm kỳ 2016-2020, nhận thức về phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo đã được nâng lên, đã chú trọng và tập trung đầu tư vào việc khai thác các tiềm năng to lớn của biển đảo, cảng biển, phát triển dịch vụ du lịch biển, đánh bắt, nuôi trồng và chế biến thuỷ sản… Hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ cho phát triển kinh tế biển, phát triển kinh tế, xã hội trên biển, đảo cải thiện rõ rệt, nhất là các công trình điện lưới quốc gia nối với các đảo lớn, các cảng biển, trung tâm nghề cá phục vụ đánh bắt xa bờ gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh, ứng phó biến đổi khí hậu… Đời sống vật chất và tinh thần của người dân vùng biển và hải đảo ngày càng được cải thiện…

Tuy nhiên, báo cáo cũng đã chỉ ra hạn chế trong phát triển kinh tế biển, đó là vẫn chưa có sự gắn kết hài hoà với phát triển xã hội và bảo vệ môi trường; chưa xây dựng được thương cảng quốc tế và tập đoàn kinh tế biển mạnh tầm cỡ khu vực…

Tiềm năng kinh tế biển đảo còn rất lớn cần khai thác hiệu quả. Ảnh minh họa

Đánh giá của Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam cho thấy, tuy kinh tế biển và ven biển đến nay đã có bước phát triển tích cực, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, khó khăn, thách thức, nhất là thách thức về phát triển bền vững. Tình trạng ô nhiễm môi trường biển vẫn diễn ra ở nhiều nơi; các hệ sinh thái biển, đa dạng sinh học biển bị suy giảm; khai thác tài nguyên biển quá mức; công tác ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, biển xâm thực còn nhiều hạn chế, bất cập. Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển một số ngành kinh tế biển mũi nhọn chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra; liên kết giữa các vùng biển, ven biển với các vùng nội địa, địa phương không có biển và giữa các ngành, lĩnh vực còn thiếu chặt chẽ, kém hiệu quả…

Để khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia, trong định hướng cơ cấu lại một số ngành kinh tế giai đoạn 2021-2025, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, đã yêu cầu: Phát triển các ngành kinh tế biển có lợi thế, mũi nhọn như du lịch và dịch vụ biển; kinh tế hàng hải; khai thác dầu khí và các tài nguyên khoáng sản biển khác; nuôi trồng và khai thác hải sản; phát triển công nghiệp ven biển, năng lượng tái tạo và các ngành kinh tế biển mới. Huy động nguồn lực, khuyến khích phát triển bền vững biển, xây dựng các tập đoàn kinh tế biển mạnh. Thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế biển và vùng ven biển gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh; xây dựng các chương trình hỗ trợ ngư dân bám biển, đánh bắt xa bờ, tạo điều kiện cho việc phòng thủ, bảo vệ, kiểm soát và làm chủ vùng biển. Ngăn ngừa, kiểm soát và làm giảm ô nhiễm môi trường biển, tiên phong trong khu vực giảm thiểu chất thải nhựa đại dương…

Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, cho rằng, để tận dụng và phát huy tối đa lợi thế sẵn có của biển, cần sự thống nhất tư tưởng, nhận thức về vấn đề biển đảo; quán triệt sâu sắc chủ trương của Đảng và Nhà nước về kết hợp phát triển kinh tế biển gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo. Lấy khoa học công nghệ hiện đại, nguồn nhân lực chất lượng cao làm yếu tố đột phá cho quá trình vươn ra biển và làm chủ biển. Đồng thời, coi phát triển bền vững, phù hợp với quy luật tự nhiên, bảo đảm cân bằng sinh thái là phương châm hành động thực hiện chiến lược phát triển kinh tế biển, đảo.

Trong các ngành hiện nay, có thể xem đánh bắt thủy hải sản, dầu khí, du lịch và đóng tàu… là thế mạnh kinh tế biển Việt Nam. Cần xây dựng, phát triển một số cảng biển ngang tầm khu vực và thế giới. Phát triển mạnh hệ thống cảng biển quốc gia, xây dựng đồng bộ một số cảng đạt tiêu chuẩn khu vực và quốc tế đối với các cảng cửa ngõ quốc tế kết hợp trung chuyển ở cả ba miền Bắc – Trung – Nam. Ngoài ra, cần tăng cường đầu tư chiều sâu, cải tiến và hiện đại hóa cơ sở vật chất kỹ thuật, tăng nhanh năng lực bốc xếp hàng hóa, giảm chi phí và nâng cao sức cạnh tranh hội nhập quốc tế.

Đột phá về cách làm và tư duy

Tuần Việt Nam giới thiệu tiếp trao đổi với Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, thành viên tổ biên tập thuộc Tiểu ban Kinh tế - Xã hội phục vụ Đại hội Đảng về các vấn đề phát triển.

Thưa Bộ trưởng, ông là người tham mưu về huy động và phân bổ nguồn lực đầu tư phát triển, đặc biệt là cho hạ tầng giao thông - một trong các điểm nghẽn phát triển của Việt Nam. Ông nói gì về điều này?

Video đang HOT

Tôi cho rằng đầu tư cần có trọng tâm, trọng điểm, tập trung xây dựng các công trình trọng yếu, nhất là hạ tầng giao thông và năng lượng tạo sự lan tỏa lớn, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, tập trung xây dựng và hoàn thành ngay một số trục giao thông chính như đường cao tốc Bắc - Nam.

Chúng tôi đã làm việc với Bộ GTVT và thống nhất, báo cáo Thủ tướng, phải đặt mục tiêu đến năm 2025 chúng ta hoàn thành toàn bộ tuyến cao tốc Bắc Nam phía Đông từ Lạng Sơn cho đến Cà Mau, đây là mục tiêu rất lớn mà chúng ta đặt ra và chúng ta phải làm, chắc chắn sẽ làm được, không thể chậm trễ hơn được nữa.

Thứ hai là đường ven biển cũng mở rộng không gian mới cho các địa phương phát triển kinh tế biển, trước tiên tập trung xây dựng hoàn thành toàn bộ đoạn từ Quảng Ninh đến Nghệ An. Các tỉnh miền Trung rất dài, rất hẹp lại có 4 tuyến đường song song thì chúng ta có thể dùng đường cao tốc, quốc lộ 1, đường sắt... do đó có thể làm một số đoạn và một số đoạn để sang 2026-2030.

Cao tốc La Sơn - Túy Loan (cao tốc Bắc Nam phía Đông nối tỉnh Thừa Thiên - Huế với Đà Nẵng). Ảnh: Lê Anh Dũng

Còn lại toàn bộ đồng bằng sông Cửu Long từ Tiền Giang xuống Cà Mau, bọc sang Kiên Giang, chúng ta sẽ cố gắng phát triển tuyến đường ven biển chạy bọc kín toàn bộ để các tỉnh này vừa ứng phó với biến đổi khí hậu, vừa có điều kiện để bứt phá và phát triển mạnh mẽ thời gian tới.

Rồi đường nối từ Tây Nguyên đến các tỉnh miền Trung, đường sắt đô thị Hà Nội, TP.HCM; cảng biển, cảng hàng không tầm quốc gia, quốc tế, sân bay Long Thành; hạ tầng số... Đối với các địa phương, chúng tôi đề nghị phải theo tư duy này, đầu tư không dàn trải, tập trung vào các dự án mang tính chất lan tỏa, tạo động lực... Nhiều địa phương đang đầu tư rất dàn trải, lãng phí nhiều nguồn lực.

Lập trung tâm tài chính quốc tế

Có một số dự án phát triển mang tính đột phá ở các địa phương, chẳng hạn như xây dựng trung tâm tài chính khu vực ở TP.HCM. Ông có ủng hộ điều này?

Thúc đẩy liên kết nội vùng, liên vùng, hội nhập quốc tế, khai thác chức năng đặc thù các vùng, phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm, đô thị lớn. Tập trung phát triển trung tâm tài chính tại TP.HCM và Đà Nẵng. Đây là vấn đề rất lớn hiện nay. TP.HCM và Đà Nẵng đã đề cập đến, tôi đề nghị 2 TP cần tập trung lập đề án, bởi nếu lần này không làm được thì không bao giờ chúng ta làm được.

Đây là thời cơ vàng, ngàn năm có một để chúng ta có thể thành lập được trung tâm tài chính quốc tế, vấn đề này tôi đã phát biểu nhiều lần tại TP.HCM rồi, TP.HCM đang quyết tâm thực hiện. Tôi đề nghị phải làm nhanh, thuê tư vấn lập đề án, có các cơ chế, thể chế riêng để báo cáo Bộ Chính trị để sớm hình thành, mang lại cơ hội rất to lớn cho đất nước.

Tôi muốn nêu ví dụ, cách đây 40 năm, đảo quốc Cayman từng rất nghèo khó, nhưng giờ đã trở thành trung tâm tài chính, hàng trăm ngân hàng đã đăng ký thành lập ở đây, trong đó có 50 ngân hàng lớn nhất thế giới.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Cách đây 40 năm, đảo quốc Cayman từng rất nghèo khó, nhưng nay đã trở thành trung tâm tài chính

Cayman trở thành trung tâm tài chính quốc tế lớn nhất thế giới, ước tính mỗi ngày dòng tiền chảy qua đó khoảng 2.000 tỷ USD. Ở đó không thu thuế mà thu phí nhưng mỗi ngày thu hơn 300 triệu USD.

Tại sao chúng ta không làm trong khi rất nhiều điều kiện thuận lợi? Từ vị trí địa lý cho đến dân số, quy mô nền kinh tế... Có một điểm đặc biệt là ta nếu lấy compa quay một vòng khoảng cách tương đương 3 giờ bay với trung tâm là TP.HCM hay Đà Nẵng thì bao phủ toàn bộ khu vực ASEAN, rất thuận lợi.

Hiện nay chúng ta không trùng múi giờ với 21 trung tâm tài chính quốc tế, đấy là cái khe, cơ hội rất hẹp. Dòng tiền có thể hình thành và luân chuyển suốt 24 giờ trên khắp các trung tâm tài chính đó, đấy là khe rất hẹp mình chen vào đấy. Người ta rời bỏ Hong Kong rồi, các trung tâm khác quá tải, hết dư địa, hết ưu đãi, hết hấp dẫn, người ta đang đi tìm nơi trú ẩn mới. Làm cái này chúng ta mang lại cơ hội vô cùng lớn cho đất nước, nhưng phải làm ngay.

Nếu một trung tâm nào khác hình thành trước chúng ta thì không còn cơ hội nữa. TP.HCM và Đà Nẵng cần nhanh chóng hơn.

Cần tư duy mới, cách tiếp cận mới

Là người phụ trách về sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam, ông nhìn nhận ra sao về họ?

Khu vực kinh tế tư nhân đang ngày càng lớn mạnh, từng bước khẳng định là một động lực quan trọng của đất nước. Giai đoạn 2016-2020, trung bình mỗi năm có 128,2 nghìn DN thành lập mới với số vốn đăng ký trung bình trên 1,5 triệu tỷ đồng, tăng 63% về số DN và tăng 216% về số vốn so với giai đoạn 2011-2015.

Ngày càng có nhiều DN, tập đoàn kinh tế lớn được hình thành và dẫn đầu trong một số ngành lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế. Các sản phẩm thương hiệu Việt ngày càng lớn mạnh, các DN muốn lớn mạnh bắt buộc phải vươn ra thị trường quốc tế.

Chúng tôi đã phê duyệt Chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho DN. Đây là chương trình hết sức thiết thực, hiệu quả và cấp thiết, phải làm ngay. Nếu chúng ta hỗ trợ cho 800.000 DN hiện nay được tiếp cận chuyển đổi số, chắc chắn họ sẽ nâng cao năng lực và sức cạnh tranh, từ đó lớn mạnh và đóng góp cho nền kinh tế rất rất lớn. Đây là ưu tiên hàng đầu trong những năm tới.

Chúng tôi tiếp tục nghiên cứu các cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam làm sao để trở thành động lực cho tăng trưởng và phát triển; hoàn thiện thể chế để tiếp tục thúc đẩy, cải thiện môi trường kinh doanh, phát triển DN hơn nữa sao cho các DN thích nghi và chuyển đổi trong bối cảnh phát triển vũ bão về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, thay đổi về tư liệu sản xuất và phương thức sản xuất; sự phát triển của các học thuyết mới và xu hướng kinh doanh mới.

Để thực hiện các mục tiêu đó, theo ông, cần thay đổi điều gì, nhất là trong tư duy chính sách?

Cần có cơ chế bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đại dịch Covid-19 đã cho ta bài học sâu sắc, cần nhận thấy đây vừa là khó khăn nhưng cũng mang đến cơ hội cho Việt Nam nắm lấy để bứt phá và trỗi dậy khi các cấu trúc kinh tế (sản xuất, thương mại, đầu tư...) và trật tự thế giới sẽ có sự điều chỉnh và thay đổi sâu sắc.Trong bối cảnh đó, tôi cho rằng, cần một tư duy mới, cách tiếp cận mới, nhanh chóng theo hướng tích cực, theo kịp xu thế thời đại. Phải thay đổi tư duy quản lý từ chủ yếu là kiểm soát, cho phép (tiền kiểm) sang chủ yếu phục vụ thúc đẩy phát triển (hậu kiểm).

Từ đó, chúng ta phải có các quyết sách đúng đắn và kịp thời, vì thời gian luôn là vàng và cũng là kẻ thù của chúng ta. Muốn đi nhanh, phải chọn được con đường đi đúng. Mọi chính sách phải xoay quanh hoặc hướng tới hạnh phúc của người dân vì người dân vừa là chủ thể vừa là mục tiêu để hướng tới. Không thể một lần nữa lại đứng ngoài hoặc đi sau, đi theo một cuộc chơi mới, sân chơi mới sắp diễn ra.

Với tư cách là một cơ quan tham mưu tổng hợp, chúng tôi phải kiên trì, tiên phong và đẩy nhanh việc cải cách, nghiên cứu định hướng chính sách về cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh đầu tư hạ tầng nâng cao sức cạnh tranh, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyển đổi số, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo... Tranh thủ tận dụng nguồn lực con người để phát triển đất nước, nhất là trong giai đoạn dân số vàng, trước khi chuyển sang giai đoạn già hóa dân số.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Hoàn thiện nhanh khung khổ pháp lý cho các loại hình kinh doanh mới, kinh tế số, cung cấp dịch vụ công; ban hành chính sách thử nghiệm các sản phẩm, giải pháp, dịch vụ, mô hình kinh doanh, công nghệ mới, như: kinh tế chia sẻ, kinh tế ban đêm, kinh tế tuần hoàn... đáp ứng kịp thời nhu cầu nền kinh tế.

Nghiên cứu và khẩn trương ban hành và tạo điều kiện thực hiện cơ chế thí điểm (sandbox) cho đổi mới sáng tạo và DN khởi nghiệp. Có chính sách khuyến khích DN quan tâm đến đổi mới sáng tạo; xây dựng Quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ cho quá trình đổi mới sáng tạo.

Ông Phan Nguyễn Như Khuê nói về 5 điều thú vị ở Đại hội XIII "Bắt đầu đổi mới, ta nói "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", tới Đại hội này, Trung ương phát triển tiếp về mặt tư duy, bổ sung "dân giám sát, dân thụ hưởng, dân phản biện" - Ông Phan Nguyễn Như Khuê, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM. Ông Phan Nguyễn Như Khuê, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

TP.HCM: Xôn xao clip nhóm người ngang nhiên chặn xe kiểm tra giấy tờ06:11

Đột ngột chuyển sai hướng, ô tô gây tai nạn liên hoàn ở Đắk Lắk00:50

Tiktoker qua Singapore gặp mẹ Bắp, để lọt 1 thứ sốc chưa nói trên livestream?03:36

TP.HCM: Bảo vệ phố đi bộ Nguyễn Huệ bị người dắt chó đánh trọng thương09:39

Thót tim cảnh nhấc xe bán tải cứu bé trai bị kẹt dưới gầm00:25

Văn Toàn 'ghé sát' môi Hoà Minzy, cảnh tượng sau đó khiến 700 nghìn người sốc03:04

Vụ vạch tài sản mẹ Bắp: đội pháp lý vào cuộc, vỡ lẽ 1 thứ không ai dám lên tiếng03:08

Nam thanh niên đánh tới tấp người đàn ông sau va chạm giao thông09:49

Sở Y tế Đắk Lắk điều tra kẹo rau củ Quang Linh quảng cáo, kết quả bất ngờ?03:30

Vụ bắt gian ở Bắc Ninh: Chồng 'cay cú' vì 3 món lạ vợ chưa tẩu tán cùng 'baby3'04:09

Tài xế ô tô bật đèn xi nhan, suýt gây tai nạn trên cao tốc TPHCM - Dầu Giây00:27

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điều tra nguyên nhân gây hỏa hoạn ở xưởng sơn kèm nhiều tiếng nổ lớn

12:25:09 11/03/2025

Sau khoảng 2 giờ đồng hồ nỗ lực dập lửa, đám cháy cơ bản được khống chế. Vụ cháy không thiệt hại về người nhưng nhiều tài sản, nguyên vật liệu bên trong xưởng sơn rộng hơn 500m2 bị cháy rụi hoàn toàn, ước tính thiệt hại hàng trăm triệu ...

Người chăn cừu tử vong, nghi bị điện giật

22:25:35 10/03/2025

Người dân địa phương phát hiện người đàn ông làm nghề chăn cừu nghi bị điện giật tử vong, nên nhanh chóng báo cơ quan chức năng.

2 xe máy va vào nhau bốc cháy, 2 người tử vong

22:17:21 10/03/2025

Vụ va chạm mạnh khiến 2 chiếc xe máy bốc cháy dữ dội, một người tử vong tại chỗ, một người bị thương nặng và tử vong sau đó.

Xe trung chuyển va chạm xe máy làm 1 người chết

22:01:08 10/03/2025

Xe ô tô trung chuyển khách của nhà xe Hồng Sơn (Phú Yên) chạy đi sửa chữa thì xảy ra va chạm với xe máy khiến 1 người chết và 1 người bị thương nặng.

Điều tra vụ hai người đuối nước tử vong ở Củ Chi

21:50:47 10/03/2025

Ngày 10.3, lãnh đạo UBND xã Phước Hiệp (H.Củ Chi, TP.HCM) xác nhận, các đơn vị chức năng Công an TP.HCM đang điều tra làm rõ vụ đuối nước xảy ra trên địa bàn khiến 2 người tử vong.

Phát hiện thi thể 1 phụ nữ trong rẫy mía sau 3 tháng mất tích

12:43:55 10/03/2025

Theo thông tin ban đầu, khoảng 16 giờ ngày 9-3, trong lúc chặt mía tại thôn 5, xã Ea Sar, người dân tá hỏa khi phát hiện thi thể một phụ nữ đã phân hủy trong rẫy mía, nên trình báo cơ quan chức năng.

Tìm thấy thi thể nam sinh mất tích khi tắm biển

12:34:06 10/03/2025

Ngay sau khi nhận được tin báo, lực lượng cứu hộ và các cơ quan chức năng đã khẩn trương tìm kiếm. Tuy nhiên, điều kiện thời tiết xấu đã gây nhiều khó khăn cho công tác tìm kiếm, cứu hộ.

Ba xe máy đâm nhau trên quốc lộ 21, một người tử vong

12:17:53 10/03/2025

Sau khi va chạm, mô tô biển số 90B2-341.3x đổ trượt về phía trước và va chạm với mô tô biển số 90F7-333x do anh Phạm Văn Mạnh (SN 1980, trú tại Liêm Chính, Phủ Lý) điều khiển, đi theo chiều Phủ Lý - Nam Định.

Quảng Nam: Thêm một học sinh huyện miền núi tử vong chưa rõ nguyên nhân

09:07:49 10/03/2025

Thời gian gần đây, huyện Nam Trà My liên tiếp ghi nhận nhiều trường hợp trẻ em có triệu chứng sốt phát ban nghi do sởi. Từ sau Tết, ngành Y tế Quảng Nam liên tục chỉ đạo, lập đoàn tăng cường vận động, triển khai các biện pháp ngăn chặn.

Những tỉnh chưa từng sáp nhập từ khi thành lập tới nay

21:59:05 09/03/2025

Trung Kỳ gồm 11 tỉnh là Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận và phủ Thừa Thiên.

Lái ô tô liên tục quá 4 giờ, tài xế có thể bị phạt tới 5 triệu đồng

21:48:38 09/03/2025

Theo quy định, thời gian lái xe của tài xế ô tô không quá 10 giờ/ngày và không quá 48 giờ/tuần. Đồng thời, tài xế ô tô không được lái xe liên tục quá 4 giờ.

Vụ người mặc đồ giống Đặng Lê Nguyên Vũ ẩu đả: Công an làm việc với 4 đối tượng

19:28:39 09/03/2025

Công an đã xác định và tiến hành mời làm việc đối với 4 người liên quan đến clip người mặc đồ giống vua cà phê Đặng Lê Nguyên Vũ ẩu đả ở quán cà phê mà mạng xã hội lan truyền, xôn xao.