iPhone xách tay có thể bị xóa sổ vào ngày 15/10
Tại Việt Nam, phần lớn iPhone xách tay không có hóa đơn nhập khẩu đầy đủ. Điều này sẽ vi phạm Nghị định 98/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/10.
Nghị định 98/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, cá nhân kinh doanh hàng nhập lậu sẽ bị phạt 500.000 đến 50 triệu đồng, tuỳ thuộc giá trị hàng hoá nhập lậu. Với tổ chức vi phạm, mức tiền phạt có thể lên đến tối đa 100 triệu đồng.
Trong đó, các hàng hóa không có giấy phép nhập khẩu, không đi qua cửa khẩu quy định, không làm thủ tục hải quan hoặc gian lận số lượng, chủng loại hàng hoá khi làm thủ tục hải quan thuộc diện vi phạm nghị định trên.
Bên cạnh đó, hàng hóa nhập khẩu lưu thông trên thị trường không có hoá đơn, chứng từ kèm theo… cũng được xếp vào diện hàng lậu.
iPhone là loại hàng hóa công nghệ được bán dưới hình thức xách tay phổ biến nhất tại Việt Nam.
iPhone xách tay sẽ bị xóa sổ tại Việt Nam?
Trong lĩnh vực công nghệ, mặt hàng xách tay phổ biến nhất hiện nay là iPhone. Dễ thấy nhất là mỗi đợt Apple mở bán iPhone, người Việt xếp hàng dày đặc tại Apple Store Orchard Singapore. Điều này chỉ xảy ra duy nhất với Apple, các thương hiệu công nghệ khác hoàn toàn không có.
“Trước đây, iPhone xách tay có phần công khai hơn. Nhiều cửa hàng còn để biển hiệu ‘iPhone xách tay’ ở trước cửa”, T. Minh, chủ một cửa hàng di động trên đường Lê Hồng Phong, quận 10, TP.HCM chia sẻ.
Tuy vậy, thời gian gần đây, tên gọi iPhone xách tay được thay bằng “iPhone chính hãng” kèm theo mã thị trường như ZA, LL, ZP… đại diện cho các thị trường như Singapore, Mỹ, Hong Kong…
Nếu chịu đầy đủ thuế phí nhập khẩu, iPhone xách tay khó lòng cạnh tranh với hàng nhập khẩu chính ngạch.
Khảo sát qua nhiều cửa hàng, hầu hết, iPhone xách tay tại Việt Nam không có hóa đơn, chứng từ kèm theo. Điều này đồng nghĩa việc buôn bán iPhone xách tay sẽ vi phạm Nghị định 98/2020/NĐ-CP sau ngày 15/10.
“Muốn có đầy đủ hóa đơn nhập khẩu, iPhone xách tay buộc phải đóng đầy đủ thuế. Nếu điều này xảy ra, nhiều khả năng loại hàng hóa này sẽ biến mất khỏi thị trường Việt Nam bởi dân buôn không thể có lời”, T. Tuấn, chủ một cửa hàng chuyên bán iPhone xách tay tại quận 10, TP.HCM cho biết.
Theo ông Tuấn, hiện mẫu iPhone 11 Pro Max mã VN/A (hàng phân phối chính ngạch tại Việt Nam) có giá 30 triệu đồng cho bản 64 GB. Trong khi đó, hàng xách tay không chứng từ sẽ có giá 25,5 triệu đồng. Nếu khai thuế đầy đủ, iPhone xách tay sẽ có giá khoảng 28,5 triệu đồng. “Nếu chỉ rẻ hơn hàng VN/A 1,5 triệu đồng, khách hàng sẽ khó lòng chọn hàng xách tay. Một số mẫu thậm chí ngang với giá hàng phân phối chính ngạch”, ông Tuấn chia sẻ.
Nghị định 98/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/10, đúng thời điểm những chiếc iPhone đầu tiên về nước.
“Điều này gây ảnh hưởng rất lớn cho thị trường iPhone xách tay. Chưa thể nói trước được điều gì nhưng nếu áp dụng mạnh tay và đồng bộ cho tất cả tỉnh thành, iPhone xách tay biến mất khỏi thị trường là điều không thể tránh khỏi vì không thể cạnh tranh về giá”, Nguyễn Phúc, chủ một chuỗi bán lẻ iPhone tại TP. Đà Nẵng cho biết.
Chuyển sang bán iPhone VN/A và hàng qua sử dụng
Hiện nay, trang web của một số chuỗi cửa hàng iPhone lớn đang bắt đầu bán thêm iPhone VN/A bên cạnh hàng xách tay.
“Hiện cửa hàng đang bắt đầu chuyển dần sang bán iPhone VN/A từ các nhà phân phối như Petrosetco. Sức mua của mặt hàng được nhập chính ngạch này dù ít hơn xách tay nhưng đã tăng mạnh so với trước đây”, ông Minh cho biết.
Một thương lái đang livestream những chiếc iPhone 11 đầu tiên mua được từ Apple Store Orchard, Singapore.
Theo ông Minh, lợi nhuận của iPhone mã VN/A tương đương với hàng xách tay nhưng ít rủi ro hơn. “Nếu Nghị định 98/2020/NĐ-CP áp dụng rộng rãi, tôi nghĩ tất cả cửa hàng sẽ chuyển sang bán loại hàng hóa này”, ông Minh cho rằng iPhone xách tay chỉ biến mất khi luật được áp dụng mạnh tay.
Cuối tháng 5, Petrosetco đã hoàn thành hợp đồng với Apple để trở thành nhà phân phối sản phẩm táo khuyết. Như vậy, hiện có 4 nhà phân phối lớn gồm Synnex FPT, Viettel Xuất Nhập Khẩu, Digiworld và Petrosetco đang nhập khẩu sản phẩm Apple.
Để bù lại phân khúc giá do iPhone xách tay để lại, nhiều cửa hàng đang tập trung vào buôn bán máy đã qua sử dụng.
“Với khách hàng muốn mua máy giá tốt, chúng tôi có iPhone đã qua sử dụng. Bản chất hàng Apple ít lỗi phần cứng nghiêm trọng và khá ổn định nên mua hàng qua sử dụng không quá rủi ro”, Minh Tuấn, chủ cửa hàng iPhone trên đường Trần Quang Khải, quận 1, TP.HCM cho biết.
Tương lai của iPhone xách tay
“Theo tôi, hãng xách tay sẽ mất nhiều thời gian để biến mất hẳn. Tâm lý người mua ảnh hưởng lớn đến việc này”, ông Minh Tuấn nhận định.
Theo ông Minh Tuấn, hàng xách tay vẫn có thể tồn tại với nhiều hình thái khác nhau.
“Tâm lý người Việt rất muốn có iPhone sớm. Trong khi đó, Việt Nam lại là quốc gia không được ưu tiên bán trước. Vì vậy, hàng xách tay sẽ vẫn được bán trong thời gian iPhone mã VN/A chưa kịp nhập về. Nếu có đầy đủ giấy tờ, thuế đi kèm thì giá iPhone chắc chắn sẽ cao hơn mọi năm”, ông Tuấn cho biết.
iPhone xách tay về sớm vẫn sẽ được người Việt mua.
Bên cạnh đó, tâm lý của một số khách hàng vẫn xem các mã LL (Mỹ), ZA (Singapore) là nguồn có chất lượng tốt hơn. Vì vậy, dù có giá cao hơn, iPhone xách tay sẽ vẫn được tiêu thụ tại Việt Nam.
Tuy vậy, dù có đầy đủ giấy tờ, VAT, iPhone xách tay vẫn không thuộc diện được bảo hành nếu không có hóa đơn từ cửa hàng Apple.
“Từ 2019, Apple áp dụng chính sách muốn bảo hành phải có hóa đơn từ Apple. Vì vậy, người dùng cần hiểu rõ hóa đơn VAT và giấy mua bán của Apple để được bảo hành là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau”, ông Phúc lưu ý người dùng cần phân biệt rõ hai loại hóa đơn của iPhone xách tay.
Biến iPhone xách tay thành hàng chính hãng
Những chiếc iPhone xách tay được thợ điện thoại đổi mã khu vực thành VN/A giống hàng chính hãng để bán chênh lệch hàng triệu đồng.
Công cụ đổi mã cho iPhone đang là chủ đề nóng trên cộng đồng những người kinh doanh iPhone tại Việt Nam. Bộ công cụ được bán công khai, có khả năng thay đổi hầu hết thông số hệ thống của iPhone chỉ trong tích tắc. Trong đó, mã khu vực được quan tâm nhất, bởi việc thay đổi mã sẽ kéo theo sự thay đổi về giá sản phẩm.
Một máy được đổi từ mã KH/A (Hàn Quốc) sang mã VN/A (Việt Nam)
Ví dụ, iPhone X phiên bản dành cho thị trường Mỹ mã LL/A hiện có giá trên thị trường máy cũ khoảng 8 triệu đồng. Trong khi đó, sản phẩm với tình trạng tương tự nhưng là mã VN/A - vốn là mã chính hãng Việt Nam - có thể bán với giá 9 - 10 triệu đồng.
Chí Anh, một người có nhiều năm kinh doanh đồ Apple tại Hà Nội, cho biết, việc đổi mã iPhone không mới tại Việt Nam nhưng trước đây ít xảy ra do cần phải can thiệp vào phần cứng. Chỉ những thợ có tay nghề giỏi mới thực hiện được. Nhưng nay do sự phổ biến của các cộng cụ hỗ trợ, bất kỳ cơ sở kinh doanh iPhone cũ nào cũng có thể làm được việc này.
Chỉ cần bỏ ra khoảng 5 triệu đồng, người mua có thể sở hữu một thiết bị có tên iRepare P10 để thay đổi hàng loạt thông số của iPhone, như số Series, mã khu vực, địa chỉ Wi-Fi... mà không cần tháo máy. Trong video được một thợ iPhone đăng tải, thợ chỉ cần chuyển iPhone sang chế độ DFU, kết nối với bộ công cụ iRepare kích thước bằng nửa bàn tay, cắm vào máy tính và chạy phần mềm tương ứng.
Thao tác đổi mã iPhone trong tích tắc
Thao tác đổi mã khu vực của iPhone của một thợ điện thoại.
Công cụ này có thể sử dụng với các thiết bị từ iPhone 6 đến iPhone X. Việc thay đổi các thông số như mã khu vực, chỉ mất chưa đến 5 phút. Theo một số người từng sử dụng công cụ này, việc thay mã iPhone sẽ được ghi lại trong hệ thống, nên việc "reset" cũng không khiến máy trở lại mã khu vực ban đầu.
Công cụ iRepare có khả năng thay đổi hàng loạt thông số trên iPhone.
Mã khu vực là thông số được Apple nạp sẵn từ khi xuất xưởng nhằm phân biệt giữa các thị trường khác nhau. Với những người sành sỏi, chỉ cần nhìn mã iPhone là có thể biết được máy xuất xứ từ thị trường nào, chẳng hạn LL/A là Mỹ, KH/A là Hàn Quốc, J/A là Nhật Bản, từ đó định giá sản phẩm.
Trong các mã, iPhone J/A bị định giá rẻ nhất do một số hạn chế, như không thể tắt âm chụp ảnh; mã VN/A được chuộng nhất do đây là hàng chính hãng tại Việt Nam, có thể được hưởng các chế độ bảo hành chính hãng.
Tuy nhiên, sau sự xuất hiện của công cụ đổi mã iPhone, người dùng có thể bị lừa, mua iPhone mã VN/A nhưng thực chất lại là mã J/A.
Không chỉ người dùng, ngay cả giới "thợ iPhone" cũng lo lắng trước công cụ này. Nguyễn Trường, một người kinh doanh iPhone tại TP HCM cho biết, từ sau khi công cụ iRepare P10 phổ biến, anh và bạn bè trong giới kinh doanh iPhone cũ phải thận trọng hơn khi nhập hàng. Bản thân anh cũng suýt mua nhầm khi "trong đơn hàng iPhone mã LL được quảng cáo là hàng Mỹ lại có một chiếc không thể tắt được âm chụp ảnh". Nghi ngờ đây là hàng Nhật đã được đổi mã, anh phải ngừng nhập đơn hàng này dù giá rẻ.
Theo anh Trường, việc thay đổi mã iPhone không làm thay đổi bản chất của chiếc máy đó. Chẳng hạn máy Nhật vẫn không thể tắt tiếng khi chụp ảnh, hay máy Trung Quốc không thể gọi FaceTime Audio dù có đổi sang mã LL/A hay VN/A. Vì vậy, người dùng có thể thử nghiệm các tính năng này để kiểm tra máy. Tuy nhiên, tốt nhất vẫn là chọn một cửa hàng uy tín khi mua iPhone cũ.
Người dùng VN dần chán smartphone xách tay, chuộng hàng chính hãng Sự thay đổi trong thị hiếu người dùng được thể hiện rõ nét nhất thông qua phân khúc điện thoại cao cấp. Ở Việt Nam, phân khúc điện thoại cao cấp luôn được nhiều người quan tâm và thực tế cũng xuất hiện trên mặt báo nhiều nhất. Tuy nhiên, xu hướng thực tế trên thị trường lại diễn ra theo chiều hướng...