IAEA: Tình hình nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đang nghiêm trọng

Vụ vỡ đập Nova Kakhovka đã đe dọa nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, vốn nằm trên lãnh thổ Ukraine nhưng Nga đang kiểm soát.

Hiện trạng nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong chuyến thị sát của tổng giám đốc IAEA ngày 15-6 – Ảnh: REUTERS

“Chúng ta có thể thấy tình hình đang nghiêm trọng, hậu quả (của việc phá hủy con đập) là có và rất thật”, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo trong chuyến thăm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ngày 15-6.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia thuộc tỉnh cùng tên, nằm phía thượng nguồn đập Nova Kakhovka chắn ngang sông Dnipro (hay Dnieper). Con đập bị vỡ ngày 6-6. Cả Nga và Ukraine đều quy trách nhiệm phá hoại cho nhau.

Zaporizhzhia là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, với sáu lò phản ứng hạt nhân. Tuy nhiên cả sáu lò này đều đã ngừng hoạt động.

Vỡ đập ở Ukraine có thể gây thảm họa hạt nhân ‘chậm’

Trong các tuyên bố đầu tiên sau vụ vỡ đập Nova Kakhovka, IAEA cho biết nhà máy điện hạt nhân này vẫn ổn định. Các bể chứa nước làm mát cho sáu lò phản ứng đã đầy và đủ dùng trong vài tháng.

Tuy nhiên trong chuyến thăm ngày 15-6, ông Grossi cho biết “một số biện pháp” đã được thực hiện để giữ ổn định tại nhà máy. Người đứng đầu IAEA không tiết lộ các biện pháp này là gì.

Truyền thông Nga cũng đưa tin chuyến thị sát nhà máy điện hạt nhân của ông Grossi. Hiện Nga đang kiểm soát nhà máy này.

Trong đó, Hãng thông tấn Tass dẫn lời ông này khẳng định các thanh sát viên của IAEA sẽ tiếp tục ở lại nhà máy Zaporizhzhia.

Về khả năng Nga và Ukraine ký một văn bản đảm bảo an ninh của nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, ông Grossi cho rằng điều này “không thực tế” vì hai bên vẫn đang đánh nhau.

Nga ấn định ngày bầu cử ở các vùng sáp nhập từ Ukraine

Ngày 15-6, Ủy ban bầu cử liên bang Nga đã thông báo ngày bầu cử thống đốc ở bốn tỉnh nước này sáp nhập từ Ukraine. Theo đó, người dân ở các tỉnh Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson sẽ đi bỏ phiếu cùng ngày 10-9 với các khu vực khác của Nga.

Nga không kiểm soát hoàn toàn các khu vực nói trên. Giao tranh vẫn diễn ra tại những tỉnh này, đặc biệt khi Ukraine đang mở chiến dịch phản công mới.

Nga sáp nhập Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson sau trưng cầu ý dân tháng 10-2022. Ukraine và nhiều nước phản đối, tuyên bố không công nhận.