Hy vọng hòa bình của Mỹ hứng thêm đòn giáng mạnh sau vụ nổ máy nhắn tin ở Liban

Vụ tấn công kích nổ máy nhắn tin của Hezbollah ở Liban khiến lực lượng này giận dữ và tuyên bố trả thù Israel.

Sự kiện này một lần nữa làm tan vỡ hy vọng ngoại giao của Mỹ tại Trung Đông.

Các nạn nhân bị thương trong vụ nổ máy nhắn tin được đưa tới Trung tâm y tế AUBMC ở thủ đô Beirut, Liban để điều trị. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Theo tờ The Guardian ngày 17/9, đối với ngoại giao của Mỹ ở Trung Đông, vụ tấn công khiến hàng trăm máy nhắn tin phát nổ cùng lúc ở Liban không thể đến vào thời điểm kém may mắn hơn. Sự việc có thể còn kích động một cuộc leo thang mà Mỹ đã cố gắng tránh bằng mọi giá.

Một ngày trước vụ phá hoại này, ông Amos Hochstein, cố vấn cấp cao của Tổng thống Mỹ Joe Biden, đã có mặt tại Israel để kêu gọi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các quan chức cấp cao khác ở Israel không leo thang căng thẳng ở Liban. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cũng đã cảnh báo rằng thời gian để tìm ra giải pháp thương lượng giữa Israel và Hezbollah đang dần cạn kiệt.

Điều vẫn cần phải theo dõi là liệu vụ tấn công máy nhắn tin này có phải là tiền đề cho một chiến dịch lớn hơn của lực lượng Israel nhằm vào Hezbollah hay không. Israel có thể lợi dụng thời điểm hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn thành viên Hezbollah đang bị thương do nổ máy nhắn tin.

Vụ tấn công có thể đã làm gián đoạn liên lạc của tổ chức này. Hezbollah đã mua máy nhắn tin để dùng thay cho điện thoại di động nhằm giảm nguy cơ bị theo dõi, giúp liên lạc từ xa mà không lo bị thiết bị bay không người lái Israel tấn công.

Thông tin trên báo chí Israel cho rằng chiến dịch tấn công máy nhắn tin này là kết quả của một vụ xâm nhập chuỗi cung ứng, trong đó các đặc vụ cơ quan tình báo Israel Mossad cài chất nổ vào các máy nhắn tin trước khi chúng được bán cho Hezbollah.

Sau khi lộ rõ kế hoạch của mình, quân đội Israel có thể quyết định tận dụng tình trạng rối loạn của Hezbollah trước khi phong trào này có cơ hội tái tổ chức.

Trước đó, Chính phủ Israel đã thông báo rằng họ sẽ mở rộng mục tiêu chiến tranh, đặt ra thêm cả mục tiêu đưa hàng chục nghìn thường dân trở lại khu vực biên giới giáp Liban. Điều này có thể trao cho ông Netanyahu một lý do để phát động cuộc tấn công trên bộ vào Liban mà một số quan chức Israel và Mỹ lo sợ rằng ông sẽ thực hiện.

Mặc dù các quan chức Mỹ nói rằng hòa bình dọc biên giới phía Bắc Israel với Liban sẽ đạt được nếu có lệnh ngừng bắn ở Gaza, nhưng thỏa thuận đó đã tỏ ra khó khăn và dường như chưa có kết quả. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đến Trung Đông ngày 17/9 để thảo luận về thỏa thuận này với Ai Cập, một trung gian của Hamas, nhưng sẽ không ghé qua Israel vì phiên bản mới nhất của thỏa thuận vẫn chưa sẵn sàng.

Mỹ cũng đang đối mặt với khả năng Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant bị thay thế vì bất đồng với Thủ tướng Netanyahu. Ông Gallant là một nhân vật trung gian quan trọng trong quá trình đàm phán.

Nhà Trắng đã hy vọng rằng một khoảng thời gian yên tĩnh xung quanh Israel sẽ giúp các nhà đàm phán đạt được bước đột phá về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Các nhân vật làm trung gian đang liên lạc với Hamas và Israel để giải quyết các yêu cầu phức tạp của cả hai bên liên quan đến việc trao đổi con tin và các yêu sách lãnh thổ.

Tuy nhiên, khoảng thời gian yên tĩnh đó đã bị phá vỡ bằng vụ tấn công bất ngờ này và Hezbollah đã cam kết sẽ trả đũa.

Khi cả Hamas và Hezbollah đều đang chịu áp lực rất lớn, Mỹ đã cảnh báo Iran không leo thang căng thẳng. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói: “Chúng tôi khuyến cáo Iran không lợi dụng sự cố nào để cố gắng gây thêm bất ổn và tăng căng thẳng trong khu vực”.

Về phần mình, ngày 17/9, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Seyyed Abbas Araghchi đã lên án mạnh mẽ các vụ nổ máy nhắn tin gây thương vong ở Liban, gọi đây là “hành động khủng bố của Israel”. Ông Araghchi đã bày tỏ tinh thần đoàn kết và chia buồn với Liban, đồng thời khẳng định sẵn sàng hỗ trợ điều trị cho những người bị thương hoặc chuyển họ đến Tehran.

Trong khi đó, dù không thừa nhận thực hiện vụ tấn công máy nhắn tin ở Liban, nhưng Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Israel đã họp đánh giá tình hình an ninh sau vụ việc. Nội dung cuộc họp của Israel nhằm tập trung xây dựng các kịch bản nước này có thể phản ứng trong trường hợp leo thang căng thẳng sau vụ việc trên. Trước đó ít giờ, chính quyền các địa phương ở miền Bắc Israel đã yêu cầu người dân ở gần nơi trú ẩn và đã gia cố các phòng an toàn, viện dẫn lo ngại về khả năng leo thang.

Theo thống kê của Bộ Y tế Liban, các vụ nổ máy nhắn tin đã khiến ít nhất 9 người thiệt mạng và 2.800 người bị thương, bao gồm cả thành viên của Hezbollah.