Hơn 100 nghị sĩ Cộng hòa lên kế hoạch thách thức kết quả 6 bang ông Biden thắng
Một nhóm gồm hơn 100 nghị sĩ Cộng hòa dự kiến sẽ thách thức kết quả tại các bang Arizona, Georgia, Michigan, Pennsylvania, Nevada và Wisconsin vào ngày 6-1 tới. Các bang này góp tới 79 phiếu đại cử tri cho ông Joe Biden.
Nhóm 11 thượng nghị sĩ do ông Ted Cruz dẫn đầu vẫn chưa quyết định sẽ thách thức kết quả bầu cử ở bang nào trong ngày 6-1 tới – Ảnh: AFP
Theo đài Fox News, trong số các nghị sĩ phản đối có nhóm 11 thượng nghị sĩ do ông Ted Cruz dẫn đầu. Hồi cuối tuần trước, nhóm này tuyên bố sẽ thách thức kết quả bỏ phiếu “tại ít nhất 1 bang” nếu Quốc hội Mỹ không thành lập một ủy ban thanh tra khẩn cấp trong 10 ngày kết quả bầu cử.
Tại Hạ viện, nhóm nghị sĩ do Dân biểu Jim Jordan, Mo Brooks và Elise Stefanik dẫn đầu cũng tuyên bố sẽ thách thức kết quả bầu cử “tại ít nhất 1 bang”. Tuy nhiên, theo hai quan chức trong đảng Cộng hòa, các dân biểu đã lên kế hoạch thách thức tới 6 bang là Arizona, Georgia, Michigan, Pennsylvania, Nevada và Wisconsin. Khoảng 100 dân biểu đã thể hiện sự ủng hộ với kế hoạch 6 bang.
Mặc dù vậy, kế hoạch này sẽ không thành công nếu không có sự ủng hộ từ các thượng nghị sĩ. Một nguồn thạo tin của Fox News cho biết nhóm của ông Cruz vẫn đang thảo luận nên thách thức kết quả bang nào và vẫn chưa đi tới kết luận cuối cùng.
“Quốc hội nên chỉ định ngay một ủy ban, với đầy đủ quyền điều tra và tìm hiểu thực tế, để tiến hành thanh tra khẩn cấp trong 10 ngày kết quả bầu cử ở các bang tranh chấp. Sau khi hoàn tất, từng bang sẽ đánh giá các phát hiện của ủy ban và có thể triệu tập một phiên họp lập pháp đặc biệt để thay đổi kết quả đã được chứng nhận, nếu cần”, nhóm ông Cruz nhấn mạnh.
Thượng viện Mỹ sẽ tiến hành kiểm đếm phiếu bầu đại cử tri các bang vào ngày 6-1 tới. Sự kiện vốn dĩ chỉ mang tính thủ tục đã thu hút sự chú ý lớn khi các nghị sĩ Cộng hòa lên tiếng thách thức. Tổng thống Donald Trump đã kêu gọi những người ủng hộ ông tập trung về thủ đô Washington vào ngày 6-1.
Đạo luật kiểm phiếu đại cử tri năm 1887 nêu rõ việc kiểm phiếu sẽ bị tạm ngừng nếu một hạ nghị sĩ và một thượng nghị sĩ cùng lên tiếng bày tỏ nghi ngờ bằng văn bản. Theo quy định, mỗi cáo buộc cần chữ ký của ít nhất 1 thượng nghị sĩ và 1 dân biểu.
Video đang HOT
Thượng viện và Hạ viện sẽ rút về nhóm họp riêng, thảo luận các cáo buộc được nêu ra và biểu quyết với thời gian tối thiểu 2 tiếng. Mỗi nghị sĩ được có tối đa 5 phút trình bày một lần duy nhất cho mỗi cáo buộc. Sau thời gian trên, nếu các cáo buộc bị bác bỏ, chủ tịch Thượng viện – tức phó tổng thống – sẽ tiếp tục việc kiểm phiếu đại cử tri.
Theo tính toán, ông Biden sẽ giành được 306 phiếu đại cử tri trong khi ông Trump chỉ có 232 phiếu. Các chuyên gia luật khẳng định nỗ lực của phe Cộng hòa sẽ không thể làm đảo ngược chiến thắng của ông Biden.
Kịch bản nghị sĩ Cộng hòa 'lật kèo' bầu cử vì Trump
Bất chấp thất bại pháp lý, một nhóm ủng hộ Trump vẫn nung nấu kế hoạch "lật kèo" trong phiên kiểm phiếu đại cử tri tại quốc hội vào 6/1.
Người dẫn đầu nỗ lực này là Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Alabama Mo Brooks. Cùng với một nhóm đồng minh tại hạ viện Mỹ, ông đang nhắm đến mục tiêu thách thức kết quả bầu cử ở 5 bang Arizona, Pennsylvania, Nevada, Georgia và Wisconsin, những nơi họ cáo buộc có hành vi gian lận hoặc bỏ phiếu bất hợp pháp với các mức độ khác nhau, dù chính quyền những địa phương này đã xác nhận kết quả và cũng không có bằng chứng về sự bất thường trên diện rộng.
"Theo Hiến pháp, chúng tôi có vai trò cao hơn Tòa án Tối cao, hay bất kỳ thẩm phán bang hoặc liên bang nào. Những điều chúng tôi nói chính là phán quyết cuối cùng", Brooks nói trong cuộc phỏng vấn với NYTimes.
Đại cử tri đoàn, với tổng cộng 538 đại cử tri từ 50 bang và thủ đô Washington ngày 14/12 bỏ phiếu trực tiếp bầu tổng thống. Kết quả bỏ phiếu của đại cử tri sau đó được gửi tới quốc hội, nơi Phó tổng thống kiêm Chủ tịch Thượng viện Mike Pence sẽ chủ trì phiên kiểm phiếu vào trưa 6/1/2021.
Theo quy tắc trong Hiến pháp và Đạo luật Kiểm phiếu Đại cử tri năm 1887, quá trình này có thể được chặn tại quốc hội, nếu một hạ nghị sĩ và một thượng nghị sĩ cùng nhau đệ trình văn bản để phản đối việc kiểm phiếu của một bang.
Hạ nghị sĩ Mo Brooks phát biểu tại thành phố Huntsville, bang Alabama, hồi tháng 5/2017. Ảnh: AP .
Hiện chưa có thượng nghị sĩ Cộng hòa nào công khai rằng họ sẽ ủng hộ nỗ lực "lật kèo phút chót" của Brooks, dù một số đồng minh thân cận với Tổng thống Donald Trump, bao gồm Thượng nghị sĩ Wisconsin Ron Johnson và Thượng nghị sĩ Kentucky Rand Paul, từng để ngỏ vấn đề. Ngay cả khi có thượng nghị sĩ tham gia "cuộc nổi dậy" này, các học giả hiến pháp cho biết việc thách thức kết quả bầu cử tại quốc hội sẽ vô cùng gian nan.
Công tác kiểm phiếu đại cử tri sẽ dừng lại nếu có văn bản phản đối từ nghị sĩ thuộc cả hai viện. Thành viên của thượng viện và hạ viện sau đó trở về họp tại hai phòng riêng ở hai phía đối diện tòa nhà, thảo luận về kiến nghị này trong tối đa hai giờ. Tiếp đó, hạ viện và thượng viện sẽ bỏ phiếu riêng rẽ về việc có chấp nhận kiến nghị hay không.
Theo Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội, cả hai viện đều phải đồng ý với văn bản phản đối kết quả bầu cử, nếu không, kiến nghị sẽ thất bại. Do đó, khả năng thành công của Brooks gần như bằng 0, bởi đảng Dân chủ đang kiểm soát hạ viện.
Trong lịch sử bầu cử Mỹ từ năm 1887, chỉ hai lần văn bản phản đối được đệ trình, một lần vào năm 1969, do có một đại cử tri bất tuân, và một lần vào năm 2005, về những bất thường trong bỏ phiếu ở Ohio. Cả hai nỗ lực đều không thành công.
Một số thượng nghị sĩ Cộng hòa, bao gồm Patrick Toomey của Pennsylvania, Susan Collins của Maine, Lisa Murkowski của Alaska và Mitt Romney của Utah, đã kịch liệt bác bỏ ý định lật ngược kết quả bầu cử. Những lá phiếu của họ, cùng với sự ủng hộ dành cho Biden từ phe Dân chủ, đủ để Tổng thống đắc cử tiếp tục nắm chắc ưu thế tại thượng viện.
"Cuộc họp vào ngày 6/1 sẽ giúp xác nhận rằng dù có bao nhiêu văn bản phản đối được đệ trình và bất chấp ai là người thúc đẩy, kết quả của quá trình vẫn không thể bị tác động. Chúng tôi hoàn toàn tự tin vào điều đó", Edward Foley, giáo sư luật hiến pháp tại Đại học bang Ohio, cho hay.
Tuy nhiên, ông lưu ý phiên kiểm phiếu vẫn có thể để lại hệ quả trong vài năm tới. Dù chỉ một thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ nỗ lực của Brooks, mâu thuẫn đảng phái vốn phủ bóng cuộc bầu cử năm nay được cho là sẽ tiếp tục thách thức nhiệm kỳ tổng thống của Biden.
Nếu điều đó không xảy ra, đảng Cộng hòa dường như đang gửi đi thông điệp rằng bất chấp sức ép từ Trump, họ vẫn tin tưởng kết quả bầu cử và sẵn sàng công nhận Biden là người chiến thắng hợp pháp. Nhiều đảng viên Cộng hòa được cho là lo ngại bị cử tri quay lưng nếu không chiến đấu vì Trump đến cùng.
Theo bình luận viên Nicholas Fandos và Michael Schmidt của NY Times, tình thế tiến thoái lưỡng nan đặc biệt khó xử đối với Phó tổng thống Pence, người được dự đoán sẽ tranh cử tổng thống vào năm 2024.
Với tư cách Chủ tịch Thượng viện, Pence được hiến pháp quy định có nhiệm vụ mở và kiểm đếm các phong bì gửi từ 50 bang, sau đó tuyên bố kết quả bỏ phiếu từ đại cử tri. Câu hỏi được đặt ra là ông sẽ làm cách nào để cân bằng giữa nghĩa vụ và lòng trung thành với Trump, trong lúc cân nhắc về tương lai chính trị của bản thân.
"Mọi người chưa bao giờ chú ý hoặc nghĩ về vai trò của Phó tổng thống trong quá trình chuyển giao quyền lực. Tuy nhiên, với Donald Trump, giờ đây bạn phải xem xét tất cả khả năng", Gregory Craig, cố vấn Nhà Trắng dưới thời cựu tổng thống Barack Obama, nhận định.
Từ sau cuộc bầu cử, Pence đã đưa ra những thông điệp hỗn loạn về việc ông sẵn sàng đi xa đến đâu để giúp Trump. Vài ngày đầu quá trình chuyển giao, ông né tránh đứng ra ủng hộ các cáo buộc gian lận bầu cử theo yêu cầu từ những người trung thành với Tổng thống. Tuy nhiên, Pence gần đây lại công khai ca ngợi vụ kiện của bang Texas lên Tòa án Tối cao Mỹ, nỗ lực cuối cùng thất bại.
Phe Dân chủ bày tỏ tự tin rằng Biden sẽ bước vào Nhà Trắng một cách thuận lợi, nhưng nhóm chuyển giao của ông đã bắt đầu liên hệ với Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và lãnh đạo phe thiểu số tại thượng viện Chuck Schumer, nhằm chuẩn bị cho kịch bản một hoặc nhiều thượng nghị sĩ ký đơn phản đối kết quả bầu cử và đệ trình vào ngày 6/1.
Hạ nghị sĩ Brooks đang cố gắng thu hút sự ủng hộ, bằng các cuộc gặp với nhiều thượng nghị sĩ vào tuần trước. "Mục tiêu số một của tôi là sửa chữa hệ thống bầu cử có nhiều lỗ hổng nghiêm trọng, khiến tình trạng gian lận cử tri và đánh cắp bầu cử dễ dàng xảy ra", ông cho hay.
"Thành quả có thể đạt được từ việc hoàn thành mục tiêu đó là Donald Trump sẽ thắng phiếu đại cử tri. Tôi tin rằng thực tế là như vậy, nếu chỉ đếm những phiếu bầu hợp lệ từ các công dân Mỹ đủ điều kiện bỏ phiếu, đồng thời loại bỏ tất cả phiếu bất hợp pháp", Brooks nói thêm.
Hiện chưa rõ Brooks có thể xây dựng liên minh rộng lớn đến mức nào. Một số đảng viên Cộng hòa, bao gồm Hạ nghị sĩ Scott Perry của Pennsylvania và Matt Gaetz của Florida, cũng ám chỉ rằng họ có thể ủng hộ đơn phản đối. Tuy nhiên, những đồng minh nổi bật của Trump, như lãnh đạo phe thiểu số tại hạ viện Kevin McCarthy hay Hạ nghị sĩ Ohio Jim Jordan, tới nay vẫn chưa lên tiếng.
"Mọi ánh mắt đang hướng về ngày 6/1. Tôi nghĩ sẽ có một chút tranh luận và bàn bạc tại quốc hội trong quá trình xác nhận lá phiếu của đại cử tri. Theo chúng tôi, vẫn có bằng chứng cần được xem xét", Hạ nghị sĩ Gaetz cho biết hôm 11/12.
Đồng minh Trump tính 'lật kèo' bầu cử ở quốc hội Một nhóm nghị sĩ Cộng hòa lên kế hoạch đảo ngược bầu cử bằng cách thách thức kết quả bỏ phiếu của đại cử tri ở quốc hội, theo NYTimes. Nghị sĩ Cộng hòa Mo Brooks đang dẫn dắt một nỗ lực cuối cùng của nhóm nghị sĩ nhằm đảo ngược kết quả bầu cử bằng cách thách thức kết quả bỏ phiếu...