Hội chứng ngừng thở khi ngủ: Bệnh lý thầm lặng nhưng nguy hiểm

Ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn là rối loạn hô hấp liên quan đến giấc ngủ phổ biến nhất. Người bệnh trong khi ngủ liên tục ngừng thở rồi lại thở trở lại do các cơ vùng họng giãn quá mức, chặn đường thở.

Tình trạng này lặp lại nhiều lần trong đêm, gây ra triệu chứng đặc trưng là ngáy to kèm ngắt quãng thở.

Người mắc hội chứng này thường buồn ngủ vào ban ngày, đau đầu buổi sáng, khó tập trung, khô miệng khi thức dậy, thậm chí giảm ham muốn tình dục. Bệnh gặp nhiều ở nam giới trung niên trở lên, người thừa cân, béo phì, có bất thường đường hô hấp như amidan to, hàm nhỏ, tắc mũi. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm nghiện rượu, dùng thuốc an thần, gia đình có tiền sử ngừng thở khi ngủ, mắc bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, suy tim, bệnh mạch máu não.

Ngừng thở khi ngủ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, loạn nhịp, đột quỵ, tiểu đường. Chất lượng cuộc sống của người bệnh giảm sút rõ rệt do buồn ngủ quá mức, dễ gặp tai nạn giao thông, trầm cảm, cáu gắt. Ngáy to cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ và mối quan hệ của người thân xung quanh. Đặc biệt, việc dùng thuốc an thần hoặc gây mê có thể làm tình trạng ngưng thở nặng hơn, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm trong can thiệp y tế.

Người bệnh nên đến khám bác sĩ khi có các triệu chứng như ngáy quá to, ngừng thở trong lúc ngủ, thức dậy trong tình trạng thở hổn hển hoặc buồn ngủ quá mức ban ngày đến mức có thể ngủ gật khi làm việc, xem tivi hay lái xe.

Các phương pháp điều trị bao gồm thay đổi thói quen sinh hoạt: nằm nghiêng khi ngủ thay vì nằm ngửa, giảm cân, tránh uống rượu, không sử dụng thuốc an thần, thuốc ngủ vào ban đêm, hạn chế cà phê. Biện pháp can thiệp phổ biến là dùng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP). Dòng khí áp lực dương giúp giữ đường thở thông suốt trong khi ngủ. Theo khuyến cáo, bệnh nhân cần dùng máy ít nhất 4 giờ mỗi đêm và tối thiểu 70% số ngày trong tháng để đạt hiệu quả. Ngoài ra, có thể sử dụng thiết bị nha khoa nâng hàm, giữ cho lưỡi và vòm hầu không chặn đường thở ở bệnh nhân mức độ nhẹ và vừa. Trong trường hợp nguyên nhân liên quan đến cấu trúc đường thở, phẫu thuật tai mũi họng, chỉnh hình hàm hoặc cắt amidan phì đại sẽ được cân nhắc.