Học ngày rồi lại học đêm
Mặc dù chưa phải đến mùa thi nhưng học sinh lớp 12 ở nhiều trường THPT trên địa bàn TP HCM phải học suốt ở trường từ 6h30 đến 22h mới được ra về.
Học sinh lớp 12 Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến, TP HCM tan học lúc 22h05 (ảnh chụp ngày 17/12/2
Tối 16/12/2015, tại một cơ sở của Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến (quận Tân Bình, TP HCM) trên đường Mai Lão Bạng, đồng hồ đã điểm đúng 22h, nhưng nhiều phụ huynh đậu xe ngoài cổng trường vẫn dõi mắt vào trong trường.
Chị N., phụ huynh của một học sinh lớp 12C6, cho biết: “Tùy vào lịch học của mỗi ngày, thời gian học sinh ra về sớm nhất là 22h; có bữa gặp bài khó thì về trễ hơn, nhưng cũng chỉ đến 22h30 thôi. Biết chắc chắn như vậy nhưng mình và nhiều phụ huynh khác vẫn đến sớm hơn 10-15 phut để được đón con ngay. Học suốt cả ngày cháu nó cũng mệt lắm rồi, ra khỏi trường cháu nào cũng muốn về nhà ngay để tắm rửa, nghỉ ngơi. Khuya như thế này mà phải đứng chờ đợi người nhà nữa thì tội nghiệp lắm”.
Chủ nhật cũng học
Đúng 22h10, các học sinh lớp 12 Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến lục tục ra khỏi cổng trường. Một học sinh lớp 12 (đề nghị không nêu tên) đang học để chuẩn bị thi khối D, kể: “Thường mỗi ngày em dậy từ 5h30, vệ sinh cá nhân xong thì đến trường ăn sáng. Đúng 6h30, chuông reng vào lớp. Buổi sáng học đến 11h30, học sinh được nghỉ ăn trưa. 13h30 vào học buổi chiều, đến 16h30 nghỉ ngơi và ăn chiều; 18h, tụi em tiếp tục giờ học buổi tối, 22h ra về. Học suốt như vậy từ thứ hai đến thứ sau, thứ bay và chủ nhật cũng phải học từ sáng đến 16h30, chỉ được nghỉ buổi tối mà thôi”.
Học sinh này còn cho biết thêm: “Cứ ba tuần học sinh lớp 12 tụi em mới được nghỉ một ngày chủ nhật trọn vẹn”.
Khi chúng tôi hỏi: “Học suốt tuần như vậy có thấy mệt không?”, bạn học sinh liền nhún vai: “Mệt chứ! Nhưng tụi em học như vậy từ đầu năm học đến nay rồi, riết cũng quen. Nhưng cứ về nhà là đứa nào cũng lăn quay ra ngủ để lấy sức ngày mai học tiếp. Vậy mà có ngày lên lớp vẫn cứ buồn ngủ”.
Để trả lời cho câu hỏi: “Học suốt như vậy thì có hiệu quả không?”, một học sinh lớp 12C6 Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến bày tỏ: “Tùy mỗi người thôi. Nhưng tôi nghĩ đa số là hiệu quả. Bởi vì mỗi dạng bài thầy cô đều cho ôn đi ôn lại, làm đi làm lại rồi, làm riết thành ra thuộc luôn”.
Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện trên địa bàn TP HCM có khá nhiều trường tổ chức cho học sinh học vào ban đêm như: Trường THCS-THPT Nhân Văn, Trường THCS-THPT Tân Phú, Trường THCS-THPT Thanh Bình…
Do phụ huynh yêu cầu
Trao đổi với chúng tôi, TS Lê Trọng Tín, Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến, cho biết: “Từ thời cổ xưa đến nay học sinh phải khổ học mới thành tài. Đến lớp 12 rồi nếu các em không tập trung học thì làm sao mà thi đậu được? Nếu học sinh không đậu đại học được là nhà trường có tội với phụ huynh.
Ở trường chúng tôi, buổi sáng và chiều học sinh học chính khóa. Buổi tối là thời gian tự học của học sinh dưới sự giám sát của giáo viên quản nhiệm, chứ các em không học thêm bài mới. Mặc dù tự học nhưng học sinh vẫn ngồi theo mô hình lớp học trong không khí nghiêm túc, nếu có chỗ nào “bí” thì có thể hỏi giáo viên để được giải đáp ngay”.
Thế nhưng, tại sao nhà trường không để học sinh về nhà tự học bài, làm bài mà phải “cấm túc” tại trường vào buổi tối? TS Lê Trọng Tín giải thích: “Thời điểm học buổi tối có thể hiểu là thời gian học sinh thẩm thấu kiến thức đã học từ buổi sáng và chiều. Vào các buổi sáng, lúc 6h30 trường tôi gọi là tiết 0: giao viên sẽ kiểm tra xem học sinh có làm bài, học bài của hôm trước không. Kiểm soát ngặt nghèo như vậy nhưng vẫn có em không làm”.
Ông Lê Hữu Khương, Tổng quản nhiệm cơ sở 1 Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến, còn băn khoăn: “Nếu cho các em về nhà tự học thì trong thời gian nhất định của buổi tối liệu các em có làm được khối lượng bài tập theo yêu cầu như ở trường không? Thật ra thời gian buổi tối học sinh được giải lao 30 phut, chứ không phải học suốt 4 tiếng đồng hồ”.
Trong khi đó, một giáo viên Trường THCS-THPT Thanh Bình lại cho rằng: “Chính phụ huynh đề nghị nhà trường phải tổ chức cho học sinh học tại trường vào buổi tối. Bởi nhiều em không có tinh thần tự học. Có phụ huynh đã than thở rằng, cứ về nhà là các em chơi game rồi ăn, ngủ, ba mẹ có nói gì cũng không nghe, nhắc nhở học bài cũng không học. Họ bảo, chỉ còn cách nhà trường “cấm túc” đến 9, 10h đêm, có giáo viên ngồi kè kè bên cạnh là học sinh phải học chứ không chạy đi đâu được”.
Tương tự, một hiệu trưởng trường THPT ở Gò Vấp cũng tâm sự: “Tôi không vơ đũa cả nắm, nhưng thât sự bây giờ có rất ít học sinh muốn đi đến đích của kiến thức. Các em ngại học, chán học, bước vào lớp học với sự uể oải, nhưng khi đi chơi thì các em tràn đầy sinh lực.
Video đang HOT
Có phụ huynh đã nói thẳng với tôi: “Nhà trường cần nghĩ ra nhiều cách thức để “cấm túc” học sinh trong khuôn viên trường từ sáng đến tối. Khi về nhà, các cháu chỉ tắm rửa, ăn uống rồi đi ngủ thôi. Nếu 17h, học sinh tan học rồi các cháu đi chơi bời, dễ sa vào những cạm bẫy của xã hội thì làm sao cha mẹ quản lý được. Nếu trường không tổ chức giữ học sinh vào buổi tối thì tôi xin chuyển trường cho cháu…”.
Không muốn nhưng phải học
“Từ đầu năm học đến giờ, ngày nào em cũng phải thực hiện theo thời gian biểu: buổi sáng 6g45 có mặt ở trường (may là nhà em ở gần trường, chứ có nhiều bạn ở xa cực lắm). Buổi trưa em ở lại trường ăn trưa, rồi tranh thủ ngủ lấy sức để chiều tối học tiếp.
Tới khoảng 5g chiều học xong chương trình chính khóa, em được người nhà đón về ăn cơm, tắm rửa rồi quay lại trường học buổi tối. Lúc này chủ yếu thầy cô cho tụi em ôn lại bài cũ, làm bài tập và chuẩn bị bài mới.
Có những đợt bài vở nhiều, phải học nhiều hơn để chuẩn bị làm kiểm tra thì thât sự là có thiếu ngủ. Vô lớp đứa nào cũng ngáp ngắn ngáp dài. Học cực quá, nhưng đây là năm cuối cấp nên tụi em phải ráng chứ biết làm sao.
Nói chung, thời gian ở trường suốt từ sáng đến tối mình thu nạp được kiến thức nào thì thu, chứ 10g đêm về đến nhà là lăn ra ngủ luôn, không xem bài vở gì được nữa, quá mệt rồi.
Đương nhiên, nếu có sự lựa chọn khác thì chắc chắn em đâu muốn học như thế này!”.
T.N.H. (học sinh lớp 12, Trường THCS-THPT Tân Phú)
Không thi cũng vẫn học đêm
Cứ tưởng chỉ học sinh lớp 12 mới phải học ngày học đêm để chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia sắp tới. Trong những ngày đi thực tế, chúng tôi đã gặp cả những học sinh các lớp dưới. Các em bắt buộc phải đi học thêm vào buổi tối theo ý nguyện của cha mẹ mình.
Phụ huynh của em N.T.T.D. (lớp 7 Trường THCS-THPT Nhân Văn) giải thích: “Nhà tôi đăng ký gửi con cho nhà trường tới tối mới đón về, chứ để ở nhà nó cũng đi chơi. Vì con tôi là con gái nên vợ chồng tôi còn lo nó có người yêu sớm nữa, phức tạp lắm, cha mẹ không quản được. Cứ để nó trong trường là an toàn nhất. Cháu nó mới lớp 7 mà phải học suốt từ sáng đến tối tôi cũng xót lắm. Nhưng thấy cháu không than thở gì nên vẫn cứ cho cháu học”.
Theo Hoàng Hương – Hải Quân/Tuổi Trẻ
Báo động học sinh rối loạn tâm lý
Trong số 3.000 học sinh tại Hà Nội và tỉnh Hải Dương, khoảng 9% các em nói từng có ý định tự tử, 6% đã có kế hoạch "ra đi mãi mãi" vì gặp nhiều vấn đề trong học tập, cuộc sống.
Mới đây, tại diễn đàn "Đoàn Thị Điểm Confession" trên Facebook, một học sinh viết: "Con cảm thấy vô cùng ngột ngạt khi đi học, thầy cô đối xử với con rất tốt nhưng các bạn thì sao? Cầu xin các bạn đấy, tớ rất muốn hòa nhập nhưng làm gì cũng bị soi mói, cười cợt. Mỗi khi đến lớp như nhà tù vậy... Các cậu là con nhà giàu tớ không phủ nhận, nhưng các cậu cứ thấy tớ là dân tỉnh lẻ lên thì dè bỉu à...".'
Học sinh được tư vấn tâm lý trong trường học. Ảnh: Tiền Phong.
Bị kỳ thị
Anh Lê Đăng Thuận, cố vấn Đoàn Trường THPT Đoàn Thị Điểm (Hà Nội), nói rằng, tài khoản Facebook trên có thể do học sinh lập ra, là diễn đàn của hầu hết học sinh trong trường và được gần 4.000 người theo dõi.
Theo anh, việc tạo ra tài khoản chung cho học sinh trong trường hiện khá phổ biến. "Qua đó, trường nắm được nhiều thông tin của học sinh, nhưng nếu không có giải pháp hạn chế chuyện nói xấu, bôi nhọ hay gây hiềm khích lẫn nhau sẽ để lại hậu quả lớn", anh Thuận nói.
Anh Thuận kể, trước đó, từng có hai học sinh chỉ vì khiêu khích nhau trên Facebook mà đã dùng nắm đấm để giải quyết mâu thuẫn. Giải pháp của trường là thường xuyên nhắn tin định hướng người quản lý không đẩy lên Facebook những thông tin ảnh hưởng cá nhân.
Cách đây không lâu, một học sinh lớp 11 của một trường chuyên khá nổi tiếng đã gieo mình từ nhà cao tầng xuống đất tự tử. Một nguồn tin nói: "Trước đó, học sinh này nhiều lần quay trở về trường cũ kể chuyện bị các bạn ở trường mới tẩy chay, kỳ thị. Học sinh này từng muốn xin chuyển khỏi lớp học đó, nhưng không được bố mẹ đồng ý".
Cô Nguyễn Kim Anh, phụ trách Phòng truyền thông học đường Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội), nói: "Học sinh ngày nay được nuông chiều nhiều hơn, nên dễ bị tổn thương; gia đình, giáo viên muốn trách mắng cũng phải lựa lời".
Cô Kim Anh cho biết đang điều trị cho hai học sinh có biểu hiện trầm cảm. Một em tính khí thất thường, lúc nổi nóng, gây sự, đánh các bạn trong lớp, lúc lại thu mình một góc. Một em có mẹ là tiến sĩ tâm lý công tác tại một viện nghiên cứu, bố là công chức, nhưng em này nói rằng, thường xuyên bị bố mẹ đánh đập, chửi mắng, nên chán nản, luôn ngồi gục đầu trong lớp, không muốn học.
Khi còn học THCS, học sinh này hay trốn học, giáo viên nhiều lần phải ngược xuôi đi tìm. "Với trường hợp này, trường phải mời bố mẹ lên nói chuyện nhiều lần để cùng tìm giải pháp tránh để chuyện đáng tiếc xảy ra", cô Kim Anh nói.
Trách nhiệm của gia đình
Nhà giàu nhưng bố mẹ không có thời gian quan tâm, chăm sóc hoặc trục trặc hôn nhân dễ khiến con cái rơi vào tình trạng khủng hoảng, trầm cảm. Nhiều năm làm chủ nhiệm, thầy Bùi Quốc Hoàn, giáo viên Trường THPT Đoàn Thị Điểm, không ít lần phải sắm vai chuyên gia tâm lý giải quyết nhiều ca khó.
Ngay khi tiếp nhận lứa học sinh mới, thầy thường xin hết tài khoản Facebook để kết bạn, trò chuyện riêng với từng em, từ đó hiểu hoàn cảnh, suy nghĩ của học sinh. Nếu phát hiện học sinh nào "có vấn đề", thầy trao đổi lại với gia đình để cùng giải quyết.
Theo thầy Hoàn, trong giờ học, trong ứng xử với bạn bè, học sinh có thể có những biểu hiện bất thường nho nhỏ, nếu giáo viên không phát hiện sớm thì sẽ rất nguy hiểm.
Thầy Hoàn kể, T.A, một học sinh giỏi, năng động, hay trêu chọc bạn bè bỗng trở nên ít nói, cáu gắt, thường xuyên nổi nóng với mọi người. Âm thầm tìm hiểu, thầy Hoàn biết nhà T.A thuộc dạng giàu có, bố mẹ kinh doanh bất động sản, sở hữu nhiều biệt thự. Bỗng dưng bố mẹ T.A ly hôn, người bố được giao quyền nuôi con, nhanh chóng cưới vợ mới, ít lâu sau, mẹ T.A cũng đi bước nữa. Ít được quan tâm, T.A rơi vào trạng thái cô đơn, trầm cảm.
"Khỏi phải nói, thời gian đó, tâm trạng T.A rất tệ, mình phải dành nhiều thời gian để an ủi, định hướng cho em không buông xuôi", thầy Hoàn chia sẻ.
Mới đây, một nam sinh lớp 11 (cũng là học sinh của thầy Hoàn) có giọng nói nghe giống con gái được gia đình đưa sang Mỹ xác định giới tính. Bác sĩ kết luận không có vấn đề gì, nhưng lên lớp, nam sinh này bị bạn bè trêu là pê-đê, nên em luôn tỏ ra hằn học với những người xung quanh.
Ban đầu, giáo viên cũng chỉ nghĩ những trò trêu đùa rồi sẽ qua, nhưng một hôm, trong giờ ngủ trưa, thầy Hoàng phát hiện học sinh này thủ dao bấm trong người để phản ứng việc bị trêu.
Học sinh Trường Tiểu học Bà Triệu (Hà Nội) trong giờ ra chơi. Ảnh: Tiền Phong.
Áp lực học hành
Mới học lớp 1, Trường Marie Curie Hà Nội, nhưng Hà My nhà ở huyện Gia Lâm, cách trường hơn chục cây số, phải thức dậy từ 6 giờ kém 15 để chuẩn bị cho một ngày tới trường. 4 giờ 30 chiều, mẹ Hà My chờ ở cổng trường đưa con đi học đàn, học múa, học tiếng Anh ở các trung tâm. Một ngày học của Hà My chỉ kết thúc lúc 22 giờ đêm. Không phải làm bài tập buổi tối, chỉ soạn sách vở cho hôm sau, nhưng ngày nào Hà My cũng đi ngủ sau 23 giờ.
Mới đây, một học sinh lớp 9 ký tên "bụng to, mắt cận" viết thư xin cha mẹ hãy hiểu em đang chịu áp lực học tập nặng nề. Học sinh này kể, một ngày em chỉ có khoảng 4-5 giờ để ngủ. Có hôm chưa kịp ngủ đã thấy trời gần sáng. Lịch học của em kín mít từ trường đến các trung tâm luyện thi. 22 giờ đêm về đến nhà, mọi người được lên giường nghỉ ngơi thì những học sinh như em lại phải cặm cụi với đống bài tập.
Cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng THPT Phan Huy Chú (Hà Nội), nói: "Đã nhiều lần, tôi đứng trước phụ huynh toàn trường xin họ đừng ép học sinh đi học thêm nữa, vì chương trình học cả ngày ở trường chất lượng cao đã quá đủ rồi".
Ông Phạm Ngọc Tuấn, Trưởng phòng Công tác học sinh - sinh viên, Sở GD&ĐT Hà Nội, cho rằng, chương trình học đổi mới chú trọng nhiều kỹ năng, phụ huynh không nên gây áp lực học tập lên con cái.
Mỗi trường có một phòng tư vấn, khi nào?
Theo ông Phạm Ngọc Tuấn, ngoài việc các trường tạo sân chơi cho học sinh, việc đưa phòng tư vấn tâm lý vào trường học là điều cần thiết để hạn chế các vấn đề tâm lý ở trẻ. Hiện nay, nhờ sự tài trợ của một tổ chức phi chính phủ, Hà Nội có 20 trường được thí điểm. Sau hơn một năm hoạt động, các phòng tư vấn tâm lý cho thấy, học sinh ở thành thị hay nông thôn đều đang gặp những vấn đề mà chỉ khi có chuyên gia tâm lý, các em mới dễ chia sẻ, như trầm cảm, bị kỳ thị, bị lạm dụng tình dục...
"Nhiều gia đình hiện nay có tâm lý giao phó con cho nhà trường là không được. Trường học giáo dục kiến thức, kỹ năng, nhưng khi con có biểu hiện khác thường, cha mẹ phải là người đầu tiên phát hiện để tìm hiểu nguyên nhân", ông Tuấn nói.
GS.TS Trần Kim Long, Hiệu trưởng ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội), cho rằng, trách nhiệm đầu tiên thuộc về gia đình, khi đưa trẻ đến lớp, câu đầu tiên phụ huynh nói là "trăm sự nhờ thầy", về nhà lại không có kỹ năng dạy con giao tiếp, quan hệ xã hội, có gia đình giao hết cho người giúp việc.
Trách nhiệm tiếp theo thuộc về nhà trường, nhưng nhiều trường hiện nay mới chỉ dạy tốt chuyên môn. Ông Long cho biết, trường đã kiến nghị Cục Nhà giáo - Bộ GD&ĐT quy định, thời gian tới, mỗi trường phải có một phòng tư vấn tâm lý.
Mới đây, Bộ GD&ĐT ra văn bản chỉ đạo các Sở GD&ĐT hướng dẫn các trường THCS, THPT tiến tới thành lập mỗi trường một phòng tư vấn tâm lý. Tuy nhiên, theo lãnh đạo một số trường công lập, chỉ đạo này có nguy cơ nằm trên giấy, do đến nay chưa có cơ chế cụ thể, nên trường không có kinh phí để thành lập phòng tâm lý.
Những ngôi trường "lồng chim"
Hằng ngày, đi qua Trường Tiểu học Bà Triệu (Hà Nội), chúng tôi thường bắt gặp cảnh học sinh trường này xếp hàng dài tập thể dục trên vỉa hè, bên cạnh là dòng người và xe bấm còi inh ỏi. Khoảng sân tại đây chỉ rộng chừng vài chục mét vuông.
Dạo quanh các trường mầm non, tiểu học và THCS khu vực trung tâm quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Ba Đình, Đống Đa (Hà Nội), chúng tôi chứng kiến hàng chục ngôi trường mà bản chất chỉ là một căn nhà rộng vài trăm mét vuông, cao 3-5 tầng, bám theo mặt phố ồn ào, không có sân. Giờ ra chơi, nhiều học sinh chỉ biết đứng túm năm tụm ba chuyện trò.
Cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú (quận Đống Đa), cho biết, trường lớp quá chật hẹp, thiếu không gian để thư giãn nên ảnh hưởng khá lớn đến môi trường giáo dục, đến tâm lý cả thầy và trò. Nhiều hoạt động ngoại khóa, thể chất, thể thao, thể dục không thể tổ chức được hoặc phải đưa học trò ra công viên, vườn hoa.
Những trường nổi tiếng bởi sự chật chội phải kể đến Trường THCS Ngô Sĩ Liên, THCS Lê Lợi, THCS Trưng Vương, Trường THCS Thanh Quan (quận Hoàn Kiếm). Nhiều trường trong khu phố cổ từ lâu đã bị liệt vào danh sách trường khổ nhất Hà Nội bởi quá chật hẹp, thiếu phòng chức năng. "Chúng tôi lo đủ phòng học đã khó nói gì đến phòng chức năng", hiệu trưởng một trường tiểu học kiểu "lồng chim" khu vực Hoàn Kiếm nói.
Tình trạng thiếu phòng học chức năng, thiếu sân chơi còn nghiêm trọng hơn tại nhiều trường mầm non, nhóm lớp tư thục. Các chủ trường thường quây trẻ vào một vài căn phòng trong một căn nhà thuê 3-5 tầng. Mọi hoạt động ăn, ngủ, học tập đều diễn ra trong các căn phòng nhỏ.
Bà Nguyễn Thị Vân Hồng, Hiệu trưởng Trường THCS Lê Lợi (quận Hoàn Kiếm), từng ví học sinh trường mình như chim cánh cụt vì không có cả chỗ... vẫy tay. Theo bà Hồng, trường có hơn 400 học sinh, ngoài phòng học thì chỉ còn nhà thể chất khoảng chừng 100m2 phải kiêm luôn nhà ăn. Nhà thể chất luôn nồng nặc mùi thức ăn dù đã được lau dọn.
Theo Thông tư số 47/2012 của Bộ GD&ĐT, trường học đạt chuẩn ở nội thành, nội thị phải có diện tích sử dụng ít nhất 6 mét vuông/học sinh. Phải có khu sân chơi sạch, đảm bảo vệ sinh và có cây bóng mát.
Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Bích Thủy, chuyên gia về giới và gia đình, cho rằng, tỷ lệ học sinh có vấn đề về sức khỏe tâm thần như hiện nay là quá cao. Theo bà Thủy, học sinh ngày nay bị ép học quá nhiều, trong khi lại thiếu kỹ năng để ứng xử khi mâu thuẫn với gia đình, bạn bè, giáo viên.
Bà Thủy cho rằng, hơn ai hết, gia đình, nhà trường phải luôn gần gũi, quan tâm, chia sẻ và phát hiện những trạng thái, cảm xúc lạ của con em mình. "Nếu trẻ cứ âm thầm chịu đựng hay bất mãn một vấn đề quá lâu ngày sẽ nảy sinh hành vi tiêu cực", bà cảnh báo.
Theo Nguyễn Hà/Báo Tiền Phong -
Nợ giáo viên hàng trăm triệu đồng tiền dạy thêm Ngày 1/12, Phòng GD&ĐT huyện Đắk Song (Đắk Nông) cho biết, đã chi trả một phần số nợ hơn 840 triệu đồng tiền dạy ngoài giờ của giáo viên tại 7 trường trong suốt 2 năm qua. Giáo viên của 7 trường nói trên gồm: THCS Lê Đình Chinh, tiểu học Chu Văn An, THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm, THPT Nguyễn Chí Thanh, tiểu...