“Hiệu ứng năm thứ 3″ và tác hại của việc cho con học chữ trước khi vào lớp 1
Nhiều bà mẹ quá vội vàng cho con học chữ sớm trước 6 tuổi dẫn đến việc con gặp phải “hiệu ứng năm thứ 3″ với những tác hại khôn lường.
Hiệu ứng năm thứ 3 tiểu học là gì?
Hiệu ứng năm thứ ba ở trường tiểu học là tình trạng trẻ học tốt ở lớp 1 và lớp 2 nhưng khi lên lớp 3 lại có biểu hiện giảm sút, thể lực mệt mỏi.
Lý do chính bắt nguồn từ việc trẻ bắt đầu học sớm các chương trình ở trường mầm non. Vì vậy, sau khi học tiểu học, chúng sẽ phải đối mặt với việc lặp đi lặp lại các bài học giống nhau. Điều này khiến các con dễ dàng bị phân tâm, dần dần hình thành thói quen mất tập trung.
Thực tế, bài học ở lớp ba sẽ có nhiều cái mới, khi mất tập trung trẻ sẽ không theo kịp, dẫn đến kết quả giảm sút. Nếu không kịp thời chấn chỉnh sẽ khiến trẻ ngày càng tuột dốc, học hành thụt lùi so với các bạn.
Hiệu ứng năm thứ ba này bắt nguồn từ sự hiểu lầm của cha mẹ về giáo dục cho trẻ mầm non. Họ vì muốn con có sự thích nghi nhanh cũng như kết quả học tập tốt nên đã dạy chữ, dạy toán cho con ngay từ khi còn tập nói, tập ăn.
Bên cạnh đó, nắm bắt được nhu cầu của cha mẹ, nhiều trường mầm non cũng tiến hành các biện pháp giáo dục sớm, bỏ qua những bước phát triển thiết yếu của một đứa trẻ. Cuối cùng dẫn đến nhiều tác hại khi trẻ đi học tiểu học.
Hãy để con được học đúng lứa tuổi của mình
Thực tế, vấn đề học tập ở giáo dục mầm non chủ yếu là quan sát và thực hành thông qua các trò chơi. Ở giai đoạn này, trẻ em sẽ tích lũy được kinh nghiệm phong phú và học cách xử lý tình huống. Trong khi đó, giáo dục sớm là sự học thuộc với suy luận và tư duy hình ảnh cụ thể, điều chưa thể phát triển đầy đủ ở trẻ mẫu giáo, dẫn đến sự đuối sức khi bắt đầu học lớp 3.
Chính vì vậy, dù cha mẹ mong muốn con cái thông minh, học hành tấn tới thì cũng cần cân nhắc thiệt hơn khi giáo dục sớm cho con. Đừng để sự kỳ vọng biến thành thất vọng cũng như muốn tốt cho con mà lại thành hại con.
Lớp 3 là giai đoạn quan trọng trong phát triển tư duy của trẻ. Nó đồng nghĩa với việc áp lực học tập tăng lên. Do đó, điều quan trọng là làm thế nào để duy trì việc học tốt cho bé và cải thiện tư duy. Cha mẹ có thể cho trẻ tham gia các hoạt động như chơi nhạc, hội họa, bơi lội để thư giãn đầu óc, nâng cao khả năng tập trung. Từ đó, trẻ sẽ tiếp thu kiến thức nhanh hơn, đạt kết quả tốt hơn, vượt qua được hiệu ứng năm thứ 3.
Mặt khác, cha mẹ cũng có thể dùng những biện pháp sau để ngăn chặn “hiệu ứng năm thứ ba”:
Thúc đẩy sự phát triển lành mạnh
Video đang HOT
Giữ con ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn, có thói quen sống và vệ sinh tốt; học cách thể hiện và điều chỉnh cảm xúc, rèn luyện sự tự lập.
Nhà văn Hoàng Anh Tú: Tôi chọn cách cho con tự do, không học thêm trước khi vào lớp 1
Học đọc, nghe và diễn đạt
Hình thành và nuôi dưỡng sở thích đọc sách của trẻ em thông qua việc kể những câu chuyện, khuyến khích chơi, nói chuyện với bạn bè, những điều thú vị từ những cuốn sách và phim hoạt hình mà chúng đã xem.
Học cách hòa đồng với người khác
Cha mẹ cần hướng dẫn con nhỏ tôn trọng, chăm sóc người lớn tuổi và những người xung quanh, trau dồi một số nghi thức giao tiếp cần thiết. Tôn trọng sự hiểu biết về lao động và kết quả của người khác. Sẵn sàng rủ con chơi ở nhà và cảm nhận hạnh phúc khi có bạn bè.
Hình thành ý thức khám phá
Trong cuộc sống hàng ngày, hãy để con tìm hiểu khám phá mọi thứ, tạo hứng thú với các hoạt động khoa học, tích lũy kinh nghiệm trong cuộc sống. Từ đó trẻ sẽ tự hình thành các khái niệm sơ bộ về khoa học và toán học.
Cảm nhận vẻ đẹp của nghệ thuật
Tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với nhiều loại hình nghệ thuật, như trang trí, sử dụng tranh ảnh, thủ công mỹ nghệ, đưa con đến rạp hát, phòng trưng bày nghệ thuật, bảo tàng. Điều này sẽ tạo sự phong phú về đời sống tinh thần, giúp cho trẻ có sự phát triển cân bằng.
Tạo thói quen học tập tốt
Thói quen học tập tốt có thể cải thiện hiệu quả và chất lượng học tập. Lớp 1 là một bước ngoặt quan trọng đối với trẻ em từ việc học trò chơi đến việc học trên lớp. Do đó, cha mẹ cần phải giúp trẻ dần dần thích nghi với cuộc sống ở trường tiểu học từ thể chất và tinh thần, mặt khác, cũng cần phải bắt đầu rèn luyện con thói quen học tập.
Theo afamily
Cô giáo rút ruột gan "Ai đánh cắp tuổi thơ của trẻ?"
"Xã hội càng phát triển, càng phải học nhiều hơn, học nhiều điều mới hơn, kiến thức rộng lớn hơn, phức tạp hơn. Quan trọng phải là học điều hữu ích chứ không phải là học sao cho dễ hơn, nhẹ nhàng hơn là ổn."
Cô giáo Nguyễn Khánh Ly, giáo viên Văn Trường THPT chuyên ĐH Vinh, Nghệ An chia sẻ rút ruột gan trước những tranh luận năm nào cũng được nhắc đến trong những dịp hè "Ai đang lấy cắp tuổi thơ của trẻ?".
Chương trình học chỉ cần mức 5 điểm trở lên là đạt
Cô Nguyễn Khánh Ly nêu quan điểm, việc học của các con, chương trình của các con nặng nề, tuổi thơ con bị mất... không phải do Bộ, do sách giáo khoa (SGK), do nhà trường mà trước hết, từ chính mỗi chúng ta.
Cô giáo Nguyễn Khánh Ly.
Chương trình hiện đã giảm tải nội dung và thời lượng học. Học sinh tiểu học nghỉ trọn vẹn hai ngày cuối tuần, các buổi chiều khác các con học nhiều thứ không phải chỉ là học chữ.
SGK được biên soạn để dạy học sinh ở các cấp độ yếu kém - trung bình - khá - giỏi, thậm chí xuất sắc.
Chỉ cần mức trung bình 5 điểm trở lên là đạt rồi. Để đạt mức này, trẻ không cần đi học thêm, không cần phải làm núi bài tập, không cần lọ mọ học đến đêm khuya. Chương trình học không hề nặng nếu học sinh muốn đạt mức trung bình hay khá.
Nếu chương trình học chính khóa nặng, hãy đặt mục tiêu mình sẽ hoàn thành nó nhẹ nhàng ở mức trung bình hoặc khá - nhường mức tốt cho mục tiêu ưu tiên. Học thêm nếu thấy không cần thiết, nhồi nhét quá, mệt mỏi quá thì hoàn toàn có thể không theo.
Nếu cảm thấy thi đại học là quá sức, không phải là con đường duy nhất thì có thể chọn một trường vừa tầm phù hợp với mình, học nghề, đi xuất khẩu lao động, kể cả không theo con đường học ở trường.
Nhiều đứa trẻ được bố mẹ chen chân đăng ký học hè ngay cả trước khi vào lớp 1 (Ảnh minh họa)
"Như con tôi, hè nghỉ trọn vẹn 3 tháng. Như vậy, sao gọi là nặng? Chúng ta phải xác định, nếu muốn bình thường, con hãy học nhẹ nhàng. Nhưng nếu con muốn trở thành một học sinh xuất sắc, ít nhất là về điểm số, thì con phải nỗ lực, phải vất vả hơn. Đó là đương nhiên", cô Khánh Ly nói.
Làm sao có thể làm Luật sư giỏi nếu không nhồi não hàng trăm quyển luật? Làm sao làm giáo viên giỏi nếu không chịu đêm hôm như cò vạc nghiên cứu tài liệu? Làm sao khiêu vũ giỏi nếu không chấp nhận bàn chân có lúc phải bật máu? Bất cứ điều gì muốn giỏi, đều phải học. Bất cứ hoạt động nào, nếu nghiêm túc, đều ít nhiều trải qua sự căng thẳng, mỏi mệt.
Việc học không phải nhẹ đi mà cần thiết thực hơn
Trước ý kiến kêu gọi giảm tải, giảm nhẹ, giáo dục đánh mất tuổi thơ của con trẻ, cô Khánh Ly cho rằng, SGK, chương trình, việc dạy học hiện nay không ổn không phải vì kiến thức khó, nhồi nhét, ôm đồm mà vì kiến thức ít hữu ích, có phần vô dụng. Nếu hữu dụng thì khó đến mức nào cũng cần phải học.
Xã hội càng phát triển, càng phải học nhiều hơn, học nhiều điều mới hơn, kiến thức rộng lớn hơn, phức tạp hơn. Quan trọng phải là học điều hữu ích chứ không phải là học sao cho dễ, cho nhẹ hơn. Vậy tại sao lại cho rằng việc học phải dễ hơn, nhẹ hơn mới ổn mà không nghĩ học điều có ích mới ổn, dẫu khó thế nào đi nữa?
Học áp lực là điều không thể tránh khỏi mới có thể mang lại những giá trị bền vững. Vấn đề quan trọng phải là dạy học cái gì cho thiết thực, phù hợp để giúp trẻ đạt được mục tiêu tốt nhất trong cuộc sống. Đừng để trẻ chịu áp lực một cách uổng công, đánh đổi những ngày vui tươi cho điều không đáng.
Đây là vai trò của các quản lý trong xây dựng chương trình học, SGK, thi cử.
Là người trực tiếp đứng lớp, cô Ly nhắn nhủ đừng nghĩ việc bớt kiến thức SGK, đơn giản hóa nội dung chương trình hay cách giảng dạy thì trẻ "có tuổi thơ". Bởi không đứa trẻ nào hạnh phúc, có tuổi thơ thật sự nếu như bố mẹ suốt ngày so sánh con mình với con người khác, lấy chuẩn người khác áp vô mình.
Và cũng nhiều đứa trẻ rong ruổi suốt ngày hè
Tham vọng điểm cao, đỗ thủ khoa, muốn vào trường "vip", muốn được giải quốc gia, quốc tế, muốn ra trường kiếm việc nhẹ nhàng, lương cao, muốn đầu óc phải "trên thông thiên văn, dưới tường địa lí", muốn "cầm - kì - thi - họa", "công - dung - ngôn - hạnh" vẹn toàn... thì phải chấp nhận áp lực.
Còn chương trình giảm tải, thầy cô dạy đơn giản nhưng nếu lòng tham của bản thân không giảm thì không bao giờ giảm được áp lực. Chưa kể những áp lực từ xã hội, từ yêu cầu của thị trường lao động chứ không chỉ trong trường học.
"Có bạn nhỏ tối học rất ít hoặc không học nhưng lại có bạn tối cặm cụi 11 - 12h đêm để học bài. Có bạn nghỉ hè thỏa thích đi đó đây, về quê, tham gia trại hè, có bạn lại phải mòn đít quần ở các lớp học thêm... Điều này là do chương trình, SGK, nhà trường hay ai?
Đó là lựa chọn. Điều quan trọng cho mỗi sự lựa chọn là chúng ta phải dũng cảm đối diện và chấp nhận. Nếu bạn chọn mục tiêu ưu tiên cho cuộc đời mình, những thứ khác cần chấp nhận thiệt thòi, thua kém hơn.
Muốn phát huy sở thích có thể học cái mình không thích ít đi chút cũng không sao. Giáo dục không bắt chúng ta phải hoàn hảo."
Cô Nguyễn Khánh Ly
Hoài Nam
Theo Dân trí
Hết hơi theo lịch học chữ trước khi vào lớp 1 Nhiều huynh ép con "cầm đèn chạy trước ô tô" với lịch học chữ "ngạt thở" trước khi vào lớp 1. Lịch học chữ trước như... luyện thi Buổi chiều, vừa học xong lớp bóng rổ, về nhà chỉ kịp ăn cơm vội vã, bé Na xị mặt khi bị mẹ chở đến lớp học chữ tại nhà cô giáo vào lúc 5h15...