Hệ lụy tâm lý, sức khỏe khi học trực tuyến quá dài
Sẽ có nhiều hệ lụy liên quan tới sức khỏe, tâm lý của trẻ nếu kéo dài thời gian học trực tuyến.
Gia tăng trẻ sang chấn tâm lý vì học online
Tại Hội thảo trực tuyến toàn quốc chuẩn bị đưa học sinh từ 12-18 tuổi quay trở lại trường học sau Tết Nguyên đán do Bộ Giáo dục và Bộ Y tế tổ chức nhiều chuyên gia cả giáo dục và y tế đều thừa nhận những hệ lụy sức khỏe nếu trẻ phải học online kéo dài.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị.
Nhiều hệ lụy
ng Phạm Mạnh Hà, Đại học Quốc gia Hà Nội lo ngại, ngoài học tập, học sinh cần giao lưu, giao tiếp xã hội. Việc học trực tuyến kéo dài ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe tâm thần của trẻ.
Qua phản ánh của nhiều thầy cô giáo, phương thức này cũng làm thay đổi cả thầy và trò, gây áp lực cho thầy cô giáo khi vừa giảng dạy online vừa trực tiếp. Nhiều trẻ khó tiếp thu kiến thức qua hình thức giảng dạy trực tuyến.
Hay việc kiểm tra trực tuyến khiến trẻ chủ quan, hình thành thói quen xấu, gian dối trong kiểm tra. Chưa kể, việc tiếp cận internet kéo dài dễ khiến trẻ lạm dụng game, điều này khiến nhiều trẻ rối loạn cảm xúc, hoang mang, lo lắng;
Thống kê gần đây của Bệnh viện Sức khỏe tâm thần, tỷ lệ học sinh, sinh viên đến thăm khám và điều trị tại bệnh viện tặng vọt, chiếm đến 30% trên tổng số bệnh nhân.
Còn theo nghiên cứu của Đại học Quốc gia TP.HCM, có 56,8% thiếu tập trung và không hứng thú học tập; 48% thấy tự ti, mất phương hướng; 56,2% bị rối loạn giấc ngủ; 35,7% thấy tính tình thay đổi, hay cáu gắt, lo lắng không lý do.
Không chỉ ảnh hưởng tâm lý, thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, hiện có khoảng 70.000 sinh viên năm cuối chưa thể tốt nghiệp đại học, cao đẳng do thiếu các yêu cầu về thực tập, thực hành năm cuối, điều này ảnh hưởng rất lớn tới nguồn nhân lực cho đất nước.
Video đang HOT
Cần thiết mở cửa trường học sớm
Trước thực tế nêu trên, cùng với tiến độ tiêm vắc-xin cho học sinh 12-17 tuổi, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các địa phương mạnh dạn triển khai mở cửa trường học trong trạng thái bình thường mới các hoạt động giáo dục, tạo điều kiện thuận lợi cho cha mẹ học sinh an tâm lao động, góp phần phục hồi kinh tế và ổn định xã hội.
Ông Phạm Mạnh Hà đề xuất, cần có lộ trình đưa học sinh quay lại trường học, cần triệt để đổi mới phương thức học tập từ 100% trực tiếp hoặc 100% online sang hình thức dạy học kết hợp.
Bên cạnh đó, cần có hướng dẫn cụ thể về tổ chức các hoạt động giáo dục vừa đảm bảo các nội dung chuyên môn, đồng thời đảm bảo công tác phòng chống dịch, xây dựng các kịch bản trong trường hợp phát hiện các ổ dịch trong trường học để nhanh chóng xử lý mà không làm gián đoạn việc học tập.
Đồng tình với việc cho trẻ sớm trở lại trường, ông Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương nêu quan điểm, chúng ta phải chọn thời điểm cho trẻ đến trường với mục tiêu an toàn nhất chứ không thể an toàn quyệt đối. Và đây là thời điểm chúng ta nên chọn.
Để trường học an toàn phải bảo đảm 3 thời đoạn: Khi trẻ ở nhà, từ nhà đến trường và ở tại lớp học. Trong đó, mọi người cần lưu tâm thời gian ở nhà là quan trọng nhất. “Muốn trẻ em đến trường an toàn thì mỗi gia đình phải an toàn, đảm bảo trẻ không lây bệnh trong chính gia đình”, ông Trí nhấn mạnh.
Trở lại trường học phải an toàn
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, học sinh từ 12 đến dưới 18 tuổi đã được tiêm vắc-xin, việc cho các em đi học trực tiếp trở lại sau Tết Nguyên Đán là phù hợp.
Với trẻ mầm non, học sinh tiểu học, các địa phương cần có sự chuẩn bị khẩn trương, trong đó chuẩn bị về tư tưởng, nhận thức là hết sức quan trọng để tạo sự đồng thuận của phụ huynh, giáo viên, các cấp, các ngành; đặc biệt là sự đồng thuận, hợp tác của phụ huynh.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay, Bộ Y tế sẽ sớm có văn bản chỉ đạo điều chỉnh về cách xác định cấp độ dịch, Bộ Giáo dục và Đào tạo theo đó cũng sẽ ban hành văn bản điều chỉnh các văn bản cũ để phù hợp với hướng dẫn của Bộ Y tế trong tình hình mới.
Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ có thêm một số hướng dẫn cho bậc mầm non để tạo thuận lợi cho các địa phương triển khai.
Trước khi học sinh quay trở lại trường, theo Bộ trưởng, cần chuẩn bị tinh thần, thái độ cho cả phụ huynh và học sinh; trong những ngày đầu học sinh quay trở lại trường cần có các hoạt động hội nhập, tương tác xã hội, kỹ năng khác.
Sở dĩ như vậy là do sau thời gian dài học trực tuyến, sẽ có trường hợp học sinh ngại học trực tiếp, giáo viên ngại dạy trực tiếp, do đó, cần có những hỗ trợ để học sinh hứng thú, mong muốn được học trực tiếp, giáo viên thích ứng trở lại với dạy trực tiếp.
Với hình thức dạy trực tuyến đã được xác lập trong 2 năm qua và tạo ra cú hích thúc đẩy công nghệ thông tin, chuyển đổi số của ngành Giáo dục, Bộ trưởng lưu ý, không vì học sinh trở lại học trực tiếp mà lãng phí hình thức dạy học này; ngược lại cần tăng cường những yếu tố tích cực của dạy học trực tuyến để hỗ trợ dạy học trực tiếp.
Tư lệnh ngành Giáo dục cũng nhấn mạnh trọng tâm của năm 2022 là củng cố, bù đắp kiến thức để chuẩn bị tốt nhất cho những năm tiếp theo, vì vậy, khi học sinh trở lại, các nhà trường cần tập trung hỗ trợ kiến thức, tâm lý cho học sinh, thực hiện đánh giá, phân nhóm phù hợp để hỗ trợ hiệu quả.
Thời gian qua, các địa phương, nhà trường triển khai dạy và học dựa theo nội dung chương trình cốt lõi do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, khi học sinh quay trở lại học trực tiếp, các sở Giáo dục và Đào tạo cần lưu ý vẫn tiếp tục thực hiện nội dung chương trình này.
Nếu các địa phương, cơ sở giáo dục nào hoàn thành sớm thì quay trở lại củng cố kiến thức, kỹ năng cho học sinh. Bên cạnh đó, các địa phương, cơ sở giáo dục cũng cần cân nhắc lộ trình kiểm tra đánh giá phù hợp.
Theo thống kê, tuần đầu tháng 1/2022, cả nước có 9 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học trực tiếp (Bắc Kạn, Cao Bằng, Lai Châu, Yên Bái, Hà Giang, Thái Bình, Hà Nam, Khánh Hòa, Bắc Giang); 35 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học kết hợp trực tiếp với trực tuyến và qua truyền hình; 19 tỉnh, thành phố còn lại tổ chức dạy học trực tuyến và qua truyền hình. Số đơn vị cấp huyện dạy học trực tuyến, trên truyền hình là 366/713 (chiếm 51,3%).
Đến ngày 15/1/2022, có 43/63 tỉnh/thành phố đã cho học sinh mầm non đi học trở lại; có 46/63 tỉnh/thành phố cho học sinh tiểu học đến trường chiếm tỉ lệ 57,38% học sinh tiểu học/cả nước; 53/63 tỉnh/thành phố cho học sinh THCS, THPT (nhất là học sinh khối lớp 7 đến lớp 12) học trực tiếp chiếm tỉ lệ 69% học sinh/cả nước.
Dự kiến đến ngày 7/2/2022, có thêm 8 tỉnh, thành phố cho học sinh đi học trực tiếp
"Vaccine tinh thần" giúp học sinh vượt khủng hoảng do học online kéo dài
Bảo đảm sức khỏe tâm lý cho học sinh khi học trực tuyến trở thành vấn đề đáng báo động. Thời gian qua xảy ra những vụ việc thương tâm bởi sang chấn tâm lý đã diễn ra với học sinh.
Đại dịch COVID-19 đã sang năm thứ 3, học sinh nhiều nơi phải chuyển đổi từ hình thức học trực tiếp sang trực tuyến, không được đến trường trong thời gian dài. Các hoạt động giáo dục của thầy và trò đều thực hiện tương tác trên môi trường internet, nhất là bị hạn chế hoạt động giao lưu đã ảnh hưởng tâm lý nhiều học sinh. Bảo đảm sức khỏe tâm lý cho học sinh trở thành vấn đề đáng báo động. Thời gian qua xảy ra những vụ việc thương tâm bởi sang chấn tâm lý đã diễn ra với học sinh.
Mệt mỏi, căng thẳng, luôn lo lắng, không muốn giao tiếp xã hội... đó là những vấn đề tâm lý của đa số học sinh khi học trực tuyến kéo dài trong bối cảnh phòng, chống COVID-19 diễn biến phức tạp. Học online lâu ngày, tinh thần học tập của học sinh rất uể oải. Thay vì động viên, khuyên nhủ, một số thầy cô giáo có những giao tiếp manh tính mệnh lệnh đầy vô cảm "Ai không bật mic, bật cam- kích ra khỏi lớp": "Ở trong nhà hàng ngày thì con căng thẳng hơn rất nhiều. Ngày nào cũng vùi đầu vào sách vở. Việc tâm lý ảnh hưởng thế thì nó cũng sẽ ảnh rất nhiều đến việc học.
Kỳ thi đến, em luôn cảm thấy bất an, em thường xuyên tâm sự với nhau về những khó khăn, vướng mắc trong việc học. Một số bạn thì vấn đề về sức khỏe, một số bạn thì lại là vấn đề về điều kiện.
Nhiều khi em không thể nào bắt kịp được với những gì thầy cô giáo nói. Đôi khi thì nhìn vào xong rồi thấy rất là mệt".
Rõ ràng học trực tuyến trong thời gian dài khiến trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, tăng áp lực tâm lý, thậm chí stress đã hiện hữu và phát triển mức độ từng ngày. Không chỉ thể chất mà sức khỏe tinh thần của học sinh cũng bị ảnh hưởng, đó là tăng bực bội, cáu gắt, lo lắng, giảm khả năng tập trung... và còn làm giảm kỹ năng tương tác, giao tiếp.
Chị Đinh Thị Tuyết Mai, ở cầu Giấy, Hà Nội, lo lắng: "Sau một thời gian dài học trực tuyến thì cho đến lớp 9 thì hầu như sau mỗi lần kiểm tra con đều bị tụt điểm đi. Ví dụ như là cháu đang từ 8 thì tụt xuống 5 điểm, 5 điểm rưỡi và 6 điểm. Đặc biệt là tâm lý của cháu tôi thấy hay cáu gắt do bị ức chế do phải học thời gian dài trực tuyến, không được giao lưu, không tiếp xúc nhiều. Hơn nữa là tâm lý lứa tuổi nên dễ có những bộc phát".
So với phương pháp học trực tiếp, học trực tuyến không thỏa mãn và tạo hứng thú với 74% học sinh. Trong khi đó, trước áp lực thành tích học tập, sự kỳ vọng của phụ huynh, thầy cô... đã làm cho trẻ sợ hãi, lo lắng, có thể bột phát thành những hành động tiêu cực gây hậu quả nghiêm trọng.
Chuyên gia tâm lý Trần Thu Hương cho rằng nhiều trẻ bị phó mặc tự đối diện với tình trạng tinh thần bất ổn của mình: "Không ít các bố mẹ thì nghĩ rằng là các con hư, các con không ngoan, các con không biết nghe lời. Các bố các mẹ thì bỏ lửng đấy, tức là cho các con tự giải quyết các vấn đề. Vì vậy thì nó sẽ tạo ra những sự xung đột mâu thuẫn rất lớn trong gia đình giữa bố mẹ với con cái, cho đến khi vấn đề của các con còn nặng hơn, nhiều và thậm chí là có những hệ quả lớn thì các bố, các mẹ mức điểm nhận ra rằng mình phải làm những công việc hỗ trợ cho các con, đến đấy thì muộn".
Giảm áp lực cho trẻ bằng sự quan tâm tinh tế của cha mẹ, thầy cô là liều vaccine tinh thần tốt nhất để giúp cho học sinh vượt qua khủng hoảng do học online kéo dài. Do đó, cha mẹ và thầy cô giáo cũng cần có kỹ năng cân bằng cảm xúc để đồng hành cùng con cái, học trò có niềm tin vào bản thân, có thái độ tích cực để sống tốt, học tốt.
Bà Bùi Thị Hồng Thái, Trung tâm nghiên cứu liên ngành các Khoa học xã hội cho biết: "Đứa trẻ cần phải được học cách bày tỏ, nói ra một cách phù hợp. Muốn học được cách đó thì không ai khác, nếu trong giai đoạn hiện nay chỉ có cha mẹ mình có thể giúp trẻ được điều này bằng cách lắng nghe trẻ, lắng nghe không phán xét, chấp nhận cả những khi mà trẻ có những cảm xúc tiêu cực. Chấp nhận đấy không đồng nghĩa với việc chúng khích lệ để cho trẻ tiếp tục có những cảm xúc tiêu cực, mà chấp nhận để cho trẻ dịu bớt đi đã, rồi chúng ta sau đó giải thích cho trẻ, để giúp trẻ, hướng cho trẻ cách bày tỏ cho phù hợp".
Thích ứng an toàn, tại nhiều địa phương đã cho học sinh đi học trở lại, thế nhưng việc mở cửa lại trường học chưa thường xuyên do dịch COVID- 19 vẫn diễn biến phức tạp. Đặc biệt là sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần, nhiều địa phương đã lên kế hoạch cho học sinh trở lại trường, trong đó có nhóm trẻ mầm non để phụ huynh sớm trở lại công tác bình thường.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Hoa, do phải học trực tuyến kéo dài nên các nhà trường cần chủ động chăm lo tinh thần của học sinh học trở lại: "Các nhà trường ngoài việc có giải pháp để bổ sung kiến thức cho các em, thì phải quan tâm tới việc là động viên và làm sao để mà có những hỗ trợ về mặt tâm lý cho các em. Điều này vô cùng quan trọng bởi vì khi mà các em phải học trực tuyến kéo dài, thì khi quay trở lại trường, rõ ràng là các em sẽ có những tác động tâm lý mà chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập. Đây là điều mà các gia đình, các địa phương và đặc biệt là các nhà trường phải thực sự quan tâm và có giải pháp cụ thể".
Kết thúc học kỳ 1 năm học 2021-2022, cả phụ huynh, học sinh và giáo viên đều cảm thấy áp lực rất nhiều trong quá trình học online. Một trong những việc thiết thực nhất để ủng hộ thầy, trò trong bối cảnh học trực tuyến là cần tiếp tục xem xét giảm tải thực sự cả về nội dung và thời gian học cho các cấp, đặc biệt là những học sinh nhỏ tuổi... Bên cạnh trao lời khen ngợi học sinh để các con có thêm động lực trong việc học, cũng như động lực để các con chủ động kết nối với giáo viên thì việc tích cực tổ chức các hoạt động hỗ trợ cũng là cách giúp các em trở lại nhịp sống học đường./.
Hình thức dạy học liên tục thay đổi: Thấu hiểu để giúp trẻ thích nghi Thích ứng với dịch bệnh, các cơ sở giáo dục đã linh hoạt chuyển đổi hình thức dạy học, từ trực tiếp sang trực tuyến và ngược lại. Học trực tuyến trong mùa dịch là yêu cầu bắt buộc đối với các địa phương bị ảnh hưởng. Ảnh minh họa Đây là giải pháp không thể khác để hoạt động giáo dục không...