Hậu duệ đời thứ tám nhà sử học Phan Huy Chú

Mai Thị Diễm10:01 26/06/2018

Nhà bác học Phan Huy Chú và Giáo sư, Viện sĩ Phan Huy Lê là hai thế hệ trong một dòng họ, cách nhau tám đời, trong hơn 200 năm xuất hiện hai nhà sử học lớn – gạch nối hai thời kì lịch sử đất nước…

Lúc 15h chiều 23/6/2018, tôi bàng hoàng nhận tin bac Phan Huy Lê vừa mất luc 14h33 phut cùng ngày.

Hơn mười ngày trước, tôi rất may được cùng cac chú, con cháu dòng họ Phan Huy ở Hà Nội về thăm nhà thờ cụ Phan Huy Chú ở Sài Sơn (huyện Quốc Oai, Hà Nội). Trong trò chuyện mọi người nhắc và lấy làm tiếc bac Lê không về được vì bác hơi mệt… Hơi mệt thôi. Bệnh của người già… nào ai ngờ… mấy ngày sau bác ra đi.

Nhìn nhũng kỷ vật nơi thờ cụ Phan Huy Chú và cac bậc tiền nhân mọi người lại càng thương tiếc bac Lê. Có thể nói hầu như các kỷ vật lưu lại ngôi nhà thờ họ Phan Huy, di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia ở xã Thạch Châu (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) và cac di tích lịch sử cấp Quốc gia ở Sài Sơn (huyện Quốc Oai, Hà Nội) đều có dấu ấn của hậu duệ đời thứ 14 dòng họ Phan Huy – Giáo sư, Viện sĩ Phan Huy Lê.

Không chỉ là tình cảm và trách nhiệm với tổ tiên, mà trên hết về những đóng góp quan trọng xac thực cac tư liệu và bảo vật trải qua mấy trăm năm thăng trầm của dòng họ Phan Huy còn lưu giữ: gồm các văn bản, sắc phong, gia phả là những tư liệu vô giá được dịch, hiệu đính xác minh…; bộ chân dung thờ các cụ tiến sĩ Phan Huy Cẩn, Phan Huy Thực, Phan Huy Ich, và nhà sử học Phan Huy Chú… Những tư liệu và bảo vật còn lại ngày nay và nhiều tư liệu lịch sử quan trọng là do trong những chuyến GS Phan Huy Lê sang Pháp làm việc may mắn được cụ Hoàng Xuân Hãn và đồng nghiệp tìm được ởThư viện Pháp rồi trao lại. Rất nhiều tư liệu lich sử liên quan quá trình phát triển dòng họ Phan Huy một dòng họ khoa bảng với những nhân vật tên tuổi gắn liền với lịch sử dân tộc thế kỷ 17-18.

Giáo sư, Viện sĩ, Nhà giáo nhân dân Phan Huy Lê (1934-2018).

Với đời, NGND, GS Phan Huy Lê là người thầy mẫu mực để lại cho đời một thế hệ học trò tài năng trong lĩnh vực Khoa học xã hộii, Khoa học lịch sử.

Video đang HOT

Với khoa học, Giáo sư Phan Huy Lê là người uyên bác. Ông học nhiều, hiểu rộng, suy xét cẩn trọng, khách quan trước mọi vấn đề lịch sử vốn bị khuât lấp bởi bao biến động thời cuộc.

Tròn 85 năm tuổi đời, hơn 65 năm học tập, nghiên cứu, giảng dạy, Giáo sư, Viện sĩ Phan Huy Lê để lại cho đời một pho sử đồ sộ hiếm có nhà sử học đương đại nào sánh kịp. Công trình nghiên cứu, trước tác ông để lại xếp cao hơn chiều cao tac giả, trong đó có hai bộ sách được tặng giải thưởng Nhà nước và giải thưởng Hồ Chí Minh.

GS, Viện sĩ Phan Huy Lê là hậu duệ đời thứ 14 dòng họ Phan Huy, là hậu duệ đời thứ 8 nhà sử học, nhà bác học Phan Huy Chú. Cụ tổ Phan Huy Chú sinh thời học rộng hiểu sâu, nhưng hai lần ứng thí chỉ đậu tú tài. Giã từ con đường khoa bảng, cụ tổ Phan Huy Chú về núi Thầy lập am “Mười năm cài cửa không tiếp khách” dồn tâm lực viết bộ “Lịch triệu hiến chương” – bộ bách khoa toàn thư” đầu tiên của Việt Nam.

Giáo sư, Viện sĩ Phan Huy Lê 24 tuổi đã là người đứng đầu khoa Lịch sử trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, tiến thân vững chắc trên con đường nghiên cứu giảng dạy và trước tac.

Con đường của GS, Viện sĩ Phan Huy Lê hậu duệ đời thứ 8 của cụ tổ Phan Huy Chú có sự trùng hợp lạ kỳ: Cụ tổ không qua con đường khoa bảng trở thành nhà bác học hơn hai thế kỷ trước. Hậu duệ đời thứ 8 GS, Viện sĩ Phan Huy Lê không làm bằng Tiến sỹ trở thành Giáo sư, Viện sĩ, Nhà giáo nhân dân.

Hai thế hệ, một dòng họ cách nhau tám đời, hơn 200 năm xuất hiện hai nhà sử học lớn – gạch nối hai thời kì lịch sử đất nước.

Cần Thơ ngày 25/6/2017

Hậu duệ đời thứ 16 Phan Huy Thàng

Theo Dân trí

GS Phan Huy Lê đau đáu một lần đến mảnh đất thiêng liêng Trường Sa

"Cách đây hơn một tháng có một chuyến thủy phi cơ ra công tác tại Trường Sa GS Phan Huy Lê đã tham gia chuyến đi này. Đây lần đầu tiên GS Lê ra Trường Sa và là chuyến khảo sát cuối cùng của nhà khoa học kiệt suất của lĩnh vực Sử học", GS -TSKH Vũ Minh Giang (Đại học Quốc gia Hà Nội) chia sẻ với PV Dân Việt.

GS Phan Huy Lê (ảnh VNE).

Chiều 23.6, giáo sư (GS) Sử học, nhà giáo nhân dân Phan Huy Lê qua đời tại Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, hưởng thọ 85 tuổi. Nói về cuộc đời và sự nghiệp nghiên cứu khoa học, giảng dạy của GS Phan Huy Lê có rất nhiều câu chuyện đáng kể. Dân Việt xin giới thiệu câu chuyện vừa mới diễn ra qua lời kể của GS -TSKH Vũ Minh Giang, ông là học trò cũng là cộng sự nhiều năm của GS Phan Huy Lê.

GS Vũ Minh Giang kể: Qua làm việc với GS Phan Huy Lê, tôi thấy Thầy có suy nghĩ đau đáu một lần được đến với mảnh đất thiêng liêng Trường Sa (Khánh Hòa). Tôi thấy Thầy rất quyết tâm để đi nhưng chỉ có cách đi bằng đường biển theo một Đoàn công tác nào đó. Với tuổi cao sức yếu, việc đi như vậy không hề đảm bảo. Trước đây tôi từng làm việc trong Hội đồng lý luận Trung ương nên đã ra Trường Sa bằng máy bay cùng với Đoàn cán bộ cấp cao. Tôi nghĩ làm sao để GS Phan Huy Lê được ra Trường Sa một chuyến đi thuận lợi.

Gần đây trong một lần tôi vào làm việc với nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (ông là người rất quan tâm đến lịch sử), tôi đã nói với nguyên Chủ tịch nước về nguyện vọng của GS Lê. Với tư cách là nhà Sử học lớn, ông muốn đặt chân tới mảnh đất thiêng liêng của Tổ Quốc, nếu không thực hiện được ý nguyện này có lẽ chết không nhắm được mắt.

Nghe xong nguyên Chủ tịch nước rất ủng hộ, ông bảo sẽ nói chuyện này với các đồng chí bên Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Hải quân tạo điều kiện để GS Lê được đi cùng các cán bộ của Quân đội bằng máy bay ra thăm Trường Sa.

Với sự giúp đỡ của nguyên Chủ tich nước, bên Hội Sử học có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ, gửi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Cá nhân tôi đã nói chuyện với Thủ tướng Chính phủ và Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam. Cả hai vị lãnh đạo đều rất ủng hộ việc này. Tôi rất xúc động, bởi nguyện vọng của GS Lê được ủng hộ, đây là nguyện vọng có lợi cho dân cho nước chứ không phải chỉ là để thỏa mãn ý muốn cá nhân.

Cách đây hơn một tháng có một chuyến thủy phi cơ ra công tác tại Trường Sa và GS Phan Huy Lê đã tham gia chuyến đi này. Đây lần đầu tiên GS Lê ra Trường Sa và là chuyến khảo sát cuối cùng của Nhà khoa học kiệt suất trong lĩnh vực Sử học. Trong chuyến đi này GS Phan Huy Lê đã thu nhập được rất nhiều tư liệu, tự tay quay được những thước phim rất quý giá. Tư liệu GS ghi chép, sắp xếp rất có giá trị.

Tôi được biết, trước khi lên đường vài ngày áp huyết của GS Lê tăng cao, tuy nhiên GS kiên quyết không bỏ chuyến đi thăm Trường Sa, GS đã cố gắng uống thuốc để đi. Điều đó cho thấy ý chí và quyết tâm của GS thế nào, nhất là đã ở tuổi hơn 80.

Nói đến chuyện nghiên cứu về Hoàng Sa, Trường Sa, tôi có dịp đi với GS Phan Huy Lê từ rất sớm. Ngay sau khi giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, vào năm 1975, hồi đó Bộ Tư lệnh Công an Vũ trang đã thành lập Ban nghiên cứu về Hoàng Sa, Trường Sa. Khi đó tôi đang công tác trong Công an Vũ trang nên đã tham gia vào việc nghiên cứu.

Thời gian sau đó tôi về công tác tại khoa Sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Đại học Quốc gia Hà Nội). Bộ Tư lệnh Công an Vũ trang đã tạo điều kiện cho GS Phan Huy Lê và tôi đi ra đảo Cù Lao Ré, nay gọi Lý Sơn (Quảng Ngãi). Khi ra đây, GS Phan Huy Lê đã phát hiện ra tại đó có nhiều tài liệu liên quan đến chủ quyền lãnh thổ Hoàng Sa, Trường Sa. Chính GS là người đầu tiên nói phải nghiên cứu Cù Lao Ré, đó là nơi Chúa Nguyễn tuyển quân đi ra bảo vệ Hoàng Sa.

GS Phan Huy Lê đã chỉ ra chi tiết rất quan trọng, không chỉ có những điều được ghi chép trong sổ sách chính thức của Nhà nước phong kiến lúc đó mà phải ra Lý Sơn xem phong tục, tập quán, lễ khao thề thế lính, rồi sắc chỉ những người lính nhận để đi làm nhiệm vụ, nay gia đình, dòng tộc họ còn giữ lại. Đó chính là minh chứng cực kỳ quan trọng trong thực thi chủ quyền từ rất sớm đối với Hoàng Sa, Trường Sa của Nhà nước phong kiến Việt Nam.

Theo Danviet

Ông Dương Trung Quốc: 'Nên công khai nút bấm của đại biểu Quốc hội' Nhà sử học cho hay, ông là một trong 15 đại biểu bấm nút không tán thành việc thông qua dự thảo Luật An ninh mạng. Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ 5, Quốc hội dành nhiều phiên làm việc để đại biểu bấm nút biểu quyết thông qua các dự án Luật, nghị quyết theo lịch trình. Nhà sử...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: người già đồng hồ sài gòn kỷ vật nhà thơ nhà sử học tiền nhân dòng họ phan huy nhà bác học phan huy chú viện sĩ phan huy lê thời kì lịch sử

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ngoại tình hot nhất MXH hôm nay: Bỏ 400 triệu đồng giúp chồng làm ăn, vợ mở camera phát hiện sự thật đau lòng00:57

Video sốc: Chụp ảnh check in, thanh niên 20 tuổi bất ngờ bị sóng "nuốt gọn" ngay trước mắt bạn bè00:31

Bất bình khi xem clip ghi cảnh cụ bà bị 2 phụ nữ đánh, người vào can còn bị ngăn lại00:38

Về Ninh Thuận gặp ông bà ngoại bé Bắp giữa ồn ào 16,7 tỷ đồng từ thiện: "Con tôi nhỡ miệng, mong cô chú tha thứ cho nó"04:58

Tiktoker qua Singapore thăm mẹ con bé Bắp, khẳng định 1 điều khi thấy "bánh tráng nhúng nước cuốn cải ăn qua ngày"01:04

Xót xa tiếng khóc bất lực của nữ chủ quán Đà Nẵng khi chứng kiến toàn bộ phòng trà bị thiêu rụi ngay trước mắt00:25

Clip 2 thanh niên tông trúng người đang dắt chó sang đường rồi luống cuống bỏ chạy, số phận nạn nhân khiến triệu người lo lắng00:37

Livestream làm trà sữa cho khách nhưng ngậm cả miệng vào cốc: Chủ quán khóc khi bị lan truyền, nghi ngờ bị "chơi xấu"00:59

Clip ô tô lao vào nhà dân, tông bay một phụ nữ đang ngồi xem điện thoại00:22

Trước khi tung sao kê, Phạm Thoại đăng clip 23s, tuyên bố điều gây xôn xao00:24

Tiếng khóc nghẹn của nữ sinh tố cáo chủ trọ hành hung vì tiền đặt cọc ở Hà Nội00:27

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...