Hà Nội vẫn “khó” trong việc giảm sĩ số lớp học

Theo ông Phạm Xuân Tiến – Phó GĐ Sở GD&ĐT Hà Nội, công tác chuẩn bị, triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 năm học 2020-2021 tại Hà Nội được triển khai nghiêm túc.

Nhưng đến thời điểm này, có lẽ giáo dục Hà Nội vẫn đang gặp “khó” ở khâu giảm bớt sĩ số lớp học. Trong khi đó, với việc đảm bảo thực hiện hiệu quả chương trình mới, sĩ số quá đông chắc chắn là trở ngại.

Nỗ lực nhiều năm nhưng vẫn… quá tải

Dù Điều lệ trường tiểu học của Bộ GD&ĐT quy định mỗi lớp tối đa chỉ 35 học sinh tuy nhiên, hiếm có trường học nào ở các quận nội đô Hà Nội thực hiện được. Sĩ số này, đa phần chỉ thực hiện được ở trường ngoài công lập mà thôi.

Năm nay là năm đầu tiên thực hiện chương trình mới từ lớp 1, Bộ GD&ĐT yêu cầu các địa phương đầu tư cơ sở vật chất, đáp ứng sĩ số, dạy học 2 buổi/ ngày. Hà Nội đã nghiêm túc chuẩn bị thực hiện những vấn đề này. Tuy nhiên, sĩ số lớp học đa phần vẫn ở mức trên 50 em/lớp. Hà Nội có khoảng 1.000 lớp có sĩ số 55 học sinh/lớp và khoảng 2.000 lớp có sĩ số khoảng 50 học sinh/lớp.

Các quận Cầu Giấy, Hoàng Mai, Hà Đông, Hai Bà Trưng … vẫn là địa bàn “điểm nóng” do dân số cơ học tăng nhanh trong khi việc xây mới trường lớp chưa theo kịp tốc độ tăng dân cơ học ấy. Trong năm học 2020 – 2021, quận Hà Đông tăng thêm khoảng 5.000 học sinh so với năm trước, trong khi chỉ có 5 trường mới được đưa vào sử dụng. Áp lực sĩ số quá cao khiến Phòng GD&ĐT quận phải rà soát để san sẻ lại tổng số học sinh các trường.

Theo ông Phạm Xuân Tiến – PGĐ Sở GD&ĐT Hà Nội, các trường học trên địa bàn TP vẫn còn có khó khăn so với nhiều địa phương, đó là quy mô học sinh trong độ tuổi ngày càng tăng, dẫn đến hiện tượng một số trường có sĩ số học sinh/lớp cao hơn quy định tại Điều lệ trường tiểu học.

Trung bình mỗi năm TP tăng khoảng 50.000 học sinh. Do đó, dù có xây mới, sửa chữa nhiều trường học, như năm nay Hà Nội có thêm 44 trường, vẫn không đáp ứng quy định về sĩ số 45 em/ lớp THCS; 35 em/ lớp tiểu học.

Nhiều năm nay, vấn đề sĩ số lớp học vẫn là điểm khó của Hà Nội. Ảnh: T.F

Tiếp tục dành quỹ đất cho trường học trong quy hoạch dài hạn

Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, kế hoạch đặt ra đến năm 2025, Hà Nội sẽ có đủ trường lớp, phòng học đáp ứng chương trình dạy học theo quy định sĩ số của Bộ GD&ĐT. Muốn vậy, phải có kế hoạch dài hạn cho việc dành và sử dụng quỹ đất cho giáo dục hợp lý.

Mới đây, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cùng đoàn công tác của Bộ GD&ĐT đã đến thăm trường tiểu học Trung Tự (quận Đống Đa), làm việc với Sở GD&ĐT Hà Nội về tình hình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 1.

Ghi nhận sự chuẩn bị chu đáo, nghiêm túc của Sở GD&ĐT Hà Nội, các nhà trường trên địa bàn TP trong việc tổ chức triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ đánh giá, các nhà trường đã triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đúng tiến độ quy định và bảo đảm chất lượng.

Học sinh Hà Nội đã đáp ứng tốt yêu cầu của chương trình, sách giáo khoa mới. Các nhà trường cần quan tâm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên; thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng khích lệ sự tiến bộ của học sinh; quan tâm đến mọi học sinh trong lớp, tuyệt đối không bỏ quên bất cứ một học sinh nào.

Hà Nội có nhiều điều kiện để thực hiện chương trình mới một cách thành công đó là: Chất lượng giáo viên tốt, cơ sở thông tin tốt, các cơ sở cho giáo dục đào tạo được đầu tư. Tuy nhiên, hạn chế vì sĩ số quá đông sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của chương trình, khó khăn trong việc áp dụng các mô hình giáo dục, phương pháp dạy học tích cực.

TS Hoàng Ngọc Vinh, thành viên tổ tư vấn Ủy ban Quốc gia về đổi mới giáo dục và đào tạo cho rằng, lớp học đông sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập của học sinh. Ông Vinh cũng cho rằng, để giải quyết vấn đề này, địa phương phải khai thác đất đã quy hoạch, có kế hoạch dài hạn, dành quỹ đất cho trường học những năm tiếp theo, đẩy mạnh xã hội hóa trường học.

Có ý kiến đề nghị: Quy định dạy 2 buổi/ngày ở tiểu học cần đảm bảo 1,5 giáo viên/lớp. Nhưng trong tình thế sĩ số không thể giảm được vì yếu tố khách quan thì cần tăng lên 1,8 giáo viên/lớp mới đảm bảo yêu cầu. Tại các trường tiểu học của Hà Nội, việc tăng giáo viên lớp 1 trên một lớp cũng đã được thực hiện để đảm bảo chất lượng hoạt động giáo dục.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cũng cho rằng, quy định 35 học sinh/lớp nhưng thực tế có lớp tới 60 học sinh thì giáo viên phải nỗ lực rất lớn và chất lượng giáo dục có thể sẽ bị ảnh hưởng, ngoài các đô thị lớn, những khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực di dân tự do đông cũng làm cho ngành giáo dục bị động trong việc điều chỉnh mạng lưới trường lớp. Đây là vấn đề cần có sự quan tâm của các địa phương.