GS Trần Đình Sử: HĐ thẩm định có phần nể nang, không kiên quyết yêu cầu sửa chữa SGK Tiếng Việt lớp 1

GS Trần Đình Sử khẳng định, những vấn đề dư luận nêu ra đối với SGK Tiếng Việt lớp 1 – bộ sách Cánh Diều đều đã được Hội đồng thẩm định chỉ rõ nhưng chủ biên sách xin bảo lưu.

Trao đổi với PV vào sáng 13/10, GS Trần Đình Sử, Chủ tịch Hội đồng thẩm định SGK Tiếng Việt lớp 1 cho biết, hiện Hội đồng đang tiến hành làm việc để rà soát lại nội dung SGK Tiếng Việt 1 – bộ sách Cánh Diều theo đề nghị của Bộ GD&ĐT.

GS Sử cho hay, ông hiểu sự lo lắng của dư luận xã hội , các bậc phụ huynh có con đang học lớp 1 khi tiếp nhận những vấn đề còn ý kiến khác nhau trong SGK mới.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, mọi người cần nhìn nhận một cách khách quan, góp ý, phản biện có trách nhiệm, không nên đưa những thông tin thiếu kiểm chứng, gây ảnh hưởng đến việc dạy và học của giáo viên, học sinh.

Đối với quá trình thẩm định SGK Tiếng Việt lớp 1 – bộ Cánh Diều cũng như 4 bộ SGK khác, GS Sử nhấn mạnh, Hội đồng thẩm định đã làm việc một cách rất nghiêm túc, cẩn trọng, khách quan, công tâm.

“ Ở đây, không có chuyện Hội đồng không biết gì, không phát hiện các vấn đề được dư luận đặt ra. Chúng tôi khi thẩm định sách đều chỉ rõ các vấn đề và đề cập với tác giả.

Hội đồng luôn đưa ra hai mức, trong đó, mức cao nhất bắt buộc phải sửa, phải thay, đó là những nội dung không đúng quy định, không chuẩn đạo đức, có vấn đề về tri thức, tư tưởng chưa nổi bật…

Mức thứ hai khuyến nghị, tức là không bắt buộc khi văn bản, ngữ liệu không sai, nhưng chưa hay chưa tốt nên Hội đồng khuyến nghị tác giả sửa chữa, thay đổi cho hay hơn, tốt hơn “, GS Sử nói.

Truyện hai con ngựa trong cuốn sách.

Chủ tịch Hội đồng thẩm định khẳng định, cả 5 bộ sách, trong đó, có SGK Tiếng Việt lớp 1 – bộ sách Cánh Diều đều không có gì sai và nếu có sai, các tác giả đều đã chỉnh sửa theo yêu cầu của Hội đồng.

Những vấn đề mà gần đây phụ huynh bức xúc như truyện “Hai con ngựa; Cua, cò và đàn cá…, GS Sử nêu, nội dung bài đọc không có gì sai, phản cảm hay dạy trẻ khôn lỏi như một số người nêu mà đều có tính giáo dục và chỉ cần giáo viên khi giảng nói, dạy thêm thì trẻ sẽ hiểu.

Tuy nhiên, khi chia làm hai phần người đọc chưa rõ ngay được tư tưởng, do đó, Hội đồng đã yêu cầu thay.

Đối với việc sử dụng văn bản, ngữ liệu như từ “nhá” thay cho từ “nhai” hay “chả” thay cho “chẳng”, “không”, viết tiếng quạ kêu là “quạ” chứ không phải “quà, quà” theo GS Sử, Hội đồng cũng đã yêu cầu sửa lại.

Tuy nhiên, do tác giả giải thích sử dụng từ “nhá” chứ không sử dụng từ “nhai” là vì đến thời điểm có bài tập đọc này, học sinh chưa học đến vần “ai”, nên sử dụng từ “nhá”.

Hay sử dụng từ “chả” thay cho các từ “không” hoặc “chẳng” vì đến giai đoạn này, học sinh chưa được học các vần “ông”, “ăng”, do đó, chủ biên sách xin bảo lưu.

Về từ “quạ”, chủ biên sách viện cớ rằng các nhà văn Ma Văn Kháng, Nguyễn Phan Hách khi tả về quạ đều cho quạ kêu là “quà, quà” và đưa ra nhiều dẫn chứng, nên Hội đồng chấp nhận.

“ Ở đây, Văn học không phải như Toán mà 1 1=2, mà mỗi người có cách hiểu khác nhau. Với những điểm không sai Hội đồng đã chỉ ra, khuyến cáo tác giả nhưng Hội đồng cũng có phần nể nang nên không kiên quyết yêu cầu thay thế, sửa chữa và điều này chính là làm hại sách.

Khuyết điểm của Hội đồng cũng chính là ở điểm này. Tuy vậy, với những khuyến cáo của Hội đồng chỉ ra mà tác giả không sửa chữa, thay thế thì trách nhiệm thuộc về tác giả “, GS Sử nêu rõ.

Trước đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trong cuộc họp vào chiều 12/10 nhấn mạnh, việc nhiều ý kiến góp ý về một cuốn SGK mới, được biên soạn theo chương trình mới, theo phương thức xã hội hóa là điều bình thường, hoàn toàn dễ hiểu.

Ông nói, các ý kiến, dù gay gắt, đều thể hiện sự tâm huyết, lo lắng và mong muốn có được những cuốn SGK tốt nhất. Bộ GDT&ĐT phải trân trọng, nghiên cứu, tiếp thu một cách rất cầu thị, khoa học.

Có vấn đề thuộc chuyên môn sâu, ý kiến góp ý chưa chắc đã đúng, thì Bộ phải có sự giải thích, trình bày lại một cách thuyết phục.

Mặt khác, Bộ GD&ĐT cần xem xét tăng cường, điều chỉnh, bổ sung, nếu cần thiết, tất cả các quy trình về biên soạn, thẩm định, phê duyệt, tập huấn SGK mới cho giáo viên trong những năm tới.