GS Ngô Bảo Châu lại được Pháp trao thêm một giải thưởng toán học

Mai Thị Diễm16:37 14/12/2018

Mới đây, GS Ngô Bảo Châu đã từ Mỹ sang Pháp để nhận một giải thưởng do Hội toán học ứng dụng và công nghiệp, Hội toán học Pháp trao tặng.

GS Ngô Bảo Châu (trái) và GS Cédric Villani tại lễ trao giải – ẢNH PHẠM HI ĐỨC

Theo các nguồn tin riêng của Thanh Niên, vừa qua GS Ngô Bảo Châu đã từ Mỹ sang Pháp để nhận giải thưởng mang tên Maurice Audin, một giải thưởng toán học của Hội toán học Ứng dụng và công nghệ (SMAI) và Hội toán học Pháp (SMF).

Lễ trao giải diễn ra lúc 18 giờ 30 ngày 12.12 (giờ Paris), tại viện toán học mang tên Henri Poincaré ở Paris. Tại buổi lễ trao giải, ngoài 2 nhà toán học được giải (trong đó có GS Ngô Bảo Châu) còn có các thành viên của hội đồng trao giải: GS Cédric Villani (Chủ tịch hội đồng, và là nhà toán học đoạt giải Fields cùng năm 2010 với GS Ngô Bảo Châu), GS Sylvie Benzoni (Giám đốc Viện Poincare), GS Pierre Mansat (Chủ tịch Hiệp hội Maurice Audin), GS Thierry Horsin (Chủ tịch Hội toán ứng dụng và công nghiệp), GS Stéphane Seuret (Chủ tịch Hội toán học Pháp) và các thành viên gia đình nhà khoa học Maurice Audin (1932 – 1957).

Giải thưởng Maurice Audin được lập ra lần đầu năm 1958, trao giải thường niên cho các nhà toán học đến năm 1963. Năm 2004, giải thưởng được tái lập dưới sự bảo trợ của Hội toán học Ứng dụng và công nghiệp (SMAI) và Hội toán học Pháp (SMF). Các nhà toán học, có bằng tiến sĩ, từ 45 tuổi trở lên, làm việc tại Pháp hoặc Algeria, có thể đăng ký xét giải.

Trên danh sách những ứng viên đạt yêu cầu, hội đồng xét giải (gồm 5 thành viên) sẽ đề cử 2 nhà toán học, 1 nhà toán học người Algeria làm việc tại Algeria, 1 nhà toán học người Pháp đang làm việc tại Pháp. Tiền thưởng cho mỗi người đoạt giải là 1.500 euro. Giải thưởng được dùng để tài trợ cho chuyến đi và ở lại một tuần ở Pháp cho nhà toán học Algeria đoạt giải, ở Algeria cho người Pháp đoạt giải.

Giải thưởng được xét định kỳ 2 năm một lần. Nguồn tài trợ cho giải thưởng là khoản tiền được đóng góp hàng năm bởi các thành viên của cộng đồng toán học và xã hội dân sự.

Chia sẻ với Thanh Niên, GS Ngô Bảo Châu cho biết, ông và GS Cédric Villani vừa thực hiện chuyến đi giảng bài tại một số thành phố ở Algeria về. GS Ngô Bảo Châu nói: “Giải thưởng được xét trong cho năm 2016, lẽ ra trao giải vào năm 2017, nhưng vì cả tôi và GS Cédric Villani đều bận nên mãi đến thời điểm này ban tổ chức mới có thể thực hiện được việc trao giải”.

Trao đổi với một nhà toán học Việt Nam sau lễ trao giải, GS Sylvie Benzoni (Giám đốc Viện Poincare) cho biết dù GS Ngô Bảo Châu hiện đang làm việc ở Mỹ nhưng ông đã từng là giáo sư của Đại học Paris 11 tại Orsay, nên hội đồng xét giải vẫn xem ông là một nhà toán học Pháp.

Sở dĩ giải thưởng được mang tên Maurice Audin bởi ông là một nhà toán học người Pháp, nhưng giảng dạy ở Đại học Algiers và đã tham gia hoạt động trong phong trào chống chủ nghĩa thực dân. Ông đã mất do bị tra tấn bởi nhà cầm quyền Pháp trong cuộc chiến Pháp – Algeria.

Video đang HOT

Khi mất, Maurice Audin chưa có bằng tiến sĩ. Sau khi ông mất, ngày 2.12.1957, Trường đại học Sorbonne Paris của Pháp đã tổ chức buổi bảo vệ tiến sĩ vắng mặt cho ông.

Luận án tiến sĩ của ông được trình bày bởi một đồng nghiệp của ông ở Đại học Algiers. Tham gia hội đồng đánh giá luận án có GS Laurent Schwartz, một nhà toán học đạt giải thưởng Fields năm 1950, một người bạn lớn của toán học Việt Nam.

Theo thanhnien

Lịch sử Huy chương Fields

Lịch sử huy chương Fields bắt đầu từ Đại hội toán học thế giới (Đại hội) năm 1924 tại Toronto.

Cho đến cuối thế kỷ 19, cộng đồng Toán học trên thế giới làm việc riêng rẽ, từng nhóm với nhau hoặc từng quốc gia với nhau, chưa có một cuộc đại hội nào ở quy mô toàn cầu. Lần đầu tiên, vào năm 1897, 208 nhà Toán học từ 16 nước khác nhau tụ họp tại Zrich, Thụy Sĩ. Đó là Đại hội các nhà Toán học lần thứ nhất (The International Congress of Mathematicians - ICM). Họ cũng thống nhất với nhau là Đại hội lần thứ hai diễn ra tại Paris (Pháp) vào năm 1900, và kể từ đó cứ 4 năm một lần Đại hội lại được tổ chức ở một địa điểm nào đó được thỏa thuận trước.

Theo quyết định của Đại hội lần thứ 6 năm 1920 họp tại Strasbourg (Pháp) thì Đại hội lần thứ 7 năm 1924 sẽ diễn ra tại Toronto (Canada). Một ủy ban chuẩn bị cho Đại hội được thành lập vào tháng 11 năm 1923, trụ sở đặt tại Đại Học Toronto, chủ tịch ủy ban do giáo sư John Charles Fields và thư ký là giáo sư John Synge, một đồng nghiệp của ông, đảm nhiệm.

Lịch sử huy chương Fields bắt đầu từ Đại hội toán học thế giới (Đại hội) năm 1924 tại Toronto. Trong khi tiến hành chuẩn bị Đại hội, Fields đã có ý định thiết lập một phần thưởng trao tặng cho một hoặc hai nhà Toán học xuất sắc nào đó, nhưng lúc đó ông chưa có điều kiện thực hiện. Cho tới cuộc họp ban trù bị năm 1931 chuẩn bị cho Đại Hội năm 1932 tổ chức lại Zrich - mà Fields tiếp tục là thành viên thì ông mới chính thức đưa ra ý kiến này. Trích báo cáo của ủy ban trù bị về ý kiến của Fields: "Sau Đại Hội 1924 đến nay, tổng kết số tiền còn lại là 2500 USD. Số tiền này sẽ được dành riêng để làm hai huy chương bằng vàng và phần thưởng trao tặng trong kỳ Đại Hội kế tiếp vào 1936. Một ủy ban do Đại Hội này bổ nhiệm sẽ chọn lựa ra người đoạt giải." Fields cũng cho biết là các hội Toán học Pháp, Đức, Ý, Thụy Sĩ, và Mỹ hoàn toàn ủng hộ ý kiến này.

Trong biên bản Đại hội năm 1932 có ghi lại một số nguyên tắc chính cho giải thưởng do Fields đề nghị, trong đó có ý quan trọng sau đây: "Người được trao tặng huy chương không được quá 40 tuổi." Bởi vì lý do mà ông đưa ra là: "Trong khi chúng ta công nhận công trình xuất sắc của người được giải, thì cùng một lúc chúng ta khuyến khích anh ấy và những người trẻ tuổi tiếp tục nỗ lực làm việc cho những thành tựu khác trong tương lai." Ông cũng nói thêm: "Huy chương này có giá trị quốc tế, không gắn theo nó một ý nghĩa cá nhân hoặc một quốc gia dân tộc nào cả."

Tiếc thay, Fields đã qua đời vào tháng 5 năm 1932 trước khi nhìn thấy ý định của mình được Đại hội nhóm họp vào tháng 8 năm ấy thông qua. Phần thưởng cao quý này có tên chính thức là Huy chương Quốc tế dành thưởng cho những khám phá xuất sắc của Toán học (International Medal for Outstanding Discoveries in Mathematics), nhưng để ghi nhớ công sức của Fields trong quá trình hình thành giải thưởng này nên giải thường được gọi tắt là Huy chương Fields.

Cuối Đại hội năm 1932, một ủy ban được thành lập, có nhiệm vụ tìm và chọn người sẽ được trao Huy chương Fields trong kỳ Đại Hội kế tiếp (sẽ tổ chức vào năm 1936 tại Oslo, Na-uy). Ủy ban này gồm các nhà Toán học tài giỏi và uy tín nhất thời ấy:

1. George David Birkhoff (1884 - 1944), người Mỹ.

2. Constantin Carathéodory (1873 - 1950), người Hy Lạp.

3. Élie Cartan (1869 - 1951), người Pháp.

4. Francesco Severi (1879 - 1961), người Ý.

5. Teiji Takagi (1875 - 1960), người Nhật.

Theo quy định, Huy chương Fields làm bằng vàng 14, có đường kính 63.5 mm. Huy chương được điêu khắc gia Robert Tait McKenzie người Canada thiết kế. Do giải thưởng có giá trị quốc tế nên các câu chữ ghi trên hai mặt huy chương được viết bằng tiếng La Tinh. Mặt trước có hình Archimedes (APXIMHOY) và có ghi:

Mặt trước của Huy chương

Mặt sau của Huy chương

TRANSIRE SVVM PECTVS MVNDOQVE POTIRI

(Vượt qua sự hiểu biết của anh và anh sẽ chế ngự được vũ trụ)

Mặt sau ghi:

CONGREGATI EX TOTO ORBE MATHEMATICI OB SCRITPTA INSIGNIA TRIBVERE

(Nhà Toán học được thế giới tặng thưởng huy chương này vì những công trình xuất sắc)

Chìm trong mặt sau là cành hoa nguyệt quế (tượng trưng cho vinh quang chiến thắng) và hình trụ ngoại tiếp hình cầu (hình ưa thích của Archimedes và được xem là biểu tượng của nhà Toán học này).

Giá thành của mỗi chiếc huy chương là 5.500 USD. Phần thưởng tiền mặt dành cho mỗi người là 15.000 USD. (Tính theo thời giá năm 2014)

John Charles Fields (1863 - 1932), nhà Toán học Canada, người sáng lập giải thưởng Fields.

Nhà toán học John Fields sinh ra ở thành phố Hamilton, Ontario, Canada, năm 1863. Cha của ông có một cửa hàng bán da thú ở đường King và gia đình ông sống ở gần đó (nay khu này là một phần thuộc Jackson Square và một phần khác thuộc khu vực khách sạn Ramanda). Sau khi tốt nghiệp Đại học Toronto năm 1884, ông chuyển đến học Cao học tại Đại hoc Johns Hopkins, một trường danh tiếng của Mỹ, trưởng khoa Toán thời ấy do J.J. Sylvester, một nhà Toán học nổi tiếng, đảm nhiệm.

Ông tốt nghiệp Ph.D. năm 1887 và ở lại giảng dạy tại đây trong 2 năm trước khi chuyển sang Đại học Allegheny, Pennsylvania. Không thỏa mãn với nền Toán học Bắc Mỹ thời ấy, năm 1891 ông sang sống và làm việc hơn 10 năm tại Châu Âu, chủ yếu là ở Gttingen và Paris. Ở đây ông chịu ảnh hưởng sâu đậm về phong cách làm việc và nghiên cứu của một số nhà Toán học Châu Âu thời ấy như Klein, Frobenius, Weierstrass,...Trong 10 năm này ông đã công bố nhiều bài báo trong lãnh vực hàm-đại số và kết bạn với nhà Toán học nổi tiếng người Thụy Điển Gosta Mittag-Leffler. Năm 1902, Fields trở về Canada, giảng dạy tại Đại học Toronto, và công tác ở đó cho đến hết đời. Ông được giải thưởng Hoàng gia Canada (Royal Society of Canada) năm 1909 và giải thưởng Hoàng gia Anh (Royal Society of London) năm 1913.

Fields hoạt động không mệt mỏi trong việc quảng bá Toán học. Ông vận động thành phố Toronto và chính quyền Canada tài trợ cho Quỹ nghiên cứu khoa học của Đại học Toronto. Số tiền hàng năm đem về cho trường khoảng 75.000 USD, một con số rất có ý nghĩa (so với lương của một giáo sư khi ấy là 1.000 USD/ năm). Ông cũng vận động thành lập được Hội đồng Quốc gia nghiên cứu khoa học kỹ thuật Canada. Ông giữ chức Chủ tịch Viện Nghiên cứu Hoàng gia Canada (Royal Canada Institute) từ năm 1919 đến năm 1925. Trong thời gian này, ông đã xây dựng cơ quan này trở thành một cơ quan quản lý nghiên cứu và phát triển Khoa học kỹ thuật. Nhiều nhà khoa học nổi tiếng thế giới được ông mời về đây thuyết trình những đề tài mới nhất, thúc đẩy sự phát triển khoa học cho đất nước ông.

Lê Quang Ánh

Theo khoahocphattrien.vn

Cô gái xinh đẹp lấy bằng tiến sĩ ở tuổi 19 Ngày 14.12, cô Noel Jett (19 tuổi) sẽ lấy bằng tiến sĩ về tâm lý giáo dục từ Đại học Bắc Texas (UNT, Mỹ), trở thành người trẻ nhất lấy bằng tiến sĩ tại trường này. Cô Noel Jett nghiên cứu tâm lý giáo dục, tập trung vào những sinh viên tài năng, học đại học ở tuổi 15 - CHỤP MÀN HÌNH...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ngoại tình hot nhất MXH hôm nay: Bỏ 400 triệu đồng giúp chồng làm ăn, vợ mở camera phát hiện sự thật đau lòng00:57

Video sốc: Chụp ảnh check in, thanh niên 20 tuổi bất ngờ bị sóng "nuốt gọn" ngay trước mắt bạn bè00:31

Bất bình khi xem clip ghi cảnh cụ bà bị 2 phụ nữ đánh, người vào can còn bị ngăn lại00:38

Về Ninh Thuận gặp ông bà ngoại bé Bắp giữa ồn ào 16,7 tỷ đồng từ thiện: "Con tôi nhỡ miệng, mong cô chú tha thứ cho nó"04:58

Tiktoker qua Singapore thăm mẹ con bé Bắp, khẳng định 1 điều khi thấy "bánh tráng nhúng nước cuốn cải ăn qua ngày"01:04

Xót xa tiếng khóc bất lực của nữ chủ quán Đà Nẵng khi chứng kiến toàn bộ phòng trà bị thiêu rụi ngay trước mắt00:25

Clip 2 thanh niên tông trúng người đang dắt chó sang đường rồi luống cuống bỏ chạy, số phận nạn nhân khiến triệu người lo lắng00:37

Livestream làm trà sữa cho khách nhưng ngậm cả miệng vào cốc: Chủ quán khóc khi bị lan truyền, nghi ngờ bị "chơi xấu"00:59

Clip ô tô lao vào nhà dân, tông bay một phụ nữ đang ngồi xem điện thoại00:22

Tiếng khóc nghẹn của nữ sinh tố cáo chủ trọ hành hung vì tiền đặt cọc ở Hà Nội00:27

Video: Va chạm giao thông, 2 người phụ nữ xô xát với người đàn ông lớn tuổi00:20

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...