GS Ngô Bảo Châu: “Khoa học Việt Nam đóng cửa quá lâu”

Dù rất bận rộn với Hội nghị Toán học quốc tế Việt – Pháp tại Huế nhưng GS Ngô Bảo Châu đã ưu ái dành cho Dân trí một buổi phỏng vấn thú vị về những vấn đề xoay quanh ngành toán hiện nay và sau này.

PV: Thưa Giáo sư, xin ông cho nhận xét về các đề tài Toán học của Việt Nam cũng như của Pháp tham gia trình bày trong hội nghị quốc tế Toán học phối hợp Việt – Pháp lần này?

GS Ngô Bảo Châu: Hội nghị lần này có nhiều tín hiệu đáng mừng so với cách đây khoảng 5 năm, xuất hiệnnhiều mầm mống, nhiều nhà toán học trẻ Việt Nam đang được đào tạo trong nước, đang thực hiện đề tài nghiên cứu mới. Có một số em đang làm nghiên cứu sinh tại Pháp. Về số lượng cũng như chất lượng làm tôi rất phấn khởi, đây là lần đầu tiên tổ chức được một hội nghị lớn giữa 2 nước. So sánh về mặt tổng thể thì chúng ta còn thua kém nhiều. Tuy nhiên cái thể hiện ở hội nghị này chúng ta tham gia một cách tương đối là bình đẳng về mặt khoa học.

Giáo sư Ngô bảo Châu trình bày đề tài của mình trước các giáo sư thế giới tại hội nghị Toán học quốc tế Việt – Pháp diễn ra tại Huế vào ngày 22/8

Các đề tài giữa giáo sư Việt Nam và các đề tài của giáo sư nước Pháp tham gia hội nghị lần này có thuận lợi và ứng dụng thế nào đối với các ngành khoa học, kĩ thuật hiện nay, thưa GS?

“Chuyện ứng dụng khoa học vào đời sống thực tế không đơn giản như ta nghĩ, không phải như chúng ta đi chợ mua sắm cứ bỏ tiề.n ra là mua được những thứ mình cần. Mà đòi hỏi tổ chức khoa học phải quy mô, tầm cỡ hơn nhiều cái ta có hiện nay” – GS Ngô Bảo Châu

Cái khó khăn lớn nhất của khoa học Việt Nam là do chúng ta đóng cửa quá lâu, tự phát triển trong không gian chật chội và đóng kín. Mấy năm gần đây có sự mở cửa nên nhiều em sinh viên Việt Nam trẻ đã tận dụng được cơ hội mới đó để hòa chung được vào dòng chảy lớn của khoa học thế giới. Bây giờ chúng đã ta thấy được vài biểu hiện, dấu hiệu, tôi tin trong 5 đến 10 năm nữa sẽ nhìn thấy những nhà khoa học thực sự được khẳng định và làm đề tài khoa học có tính thời sự. Hội nghị lần này tôi nhận thấy bên cạnh những đề tài truyền thống Việt Nam đã có những đề tài mới mang và có những đề tài mang tính chất ứng dụng cao.

Đề tài của giáo sư trình bày trong Hội nghị lần này có nội dung và ứng dụng gì cho ngành Toán học hiện nay?

Mảng nghiên cứu của tôi là toán học thuần túy lý thuyết, ít nhất chưa nhìn thấy ứng dụng thực tế nào cả. Mảng nghiên cứu rất là quan trọng xuất phát từ tầm nhìn 200 đến 300 năm và đến bây giờ vẫn đang tìm kiếm với một cái bí hiểm nhất trong lý thuyết số người ta vẫn chưa hiểu hết. Trong bài trình bày, tôi có đưa ra vài hướng suy nghĩ để tiếp cận một vài vấn đề của nó và đây chỉ là bước đầu tiếp cận theo tính chất mạnh dạn. Để tìm ra hướng giải quyết cho vấn đề đó thì tương đối là gian nan.

Sau khi kết thúc Hội nghị, Giáo sư Ngô Bảo Châu rất bận rộn trao đổi với các Giáo sư nước ngoài…

…và ký tặng vào những quyển sách “Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình” do giáo sư và GS. Nguyễn Phương Văn biên soạn.

Giáo sư có nhận định như thế nào về sự thành công của hội nghị quốc tế Toán học phối hợp Việt Pháp?

Thành công thứ nhất là hội nghị quốc tế không chỉ có người Pháp mà có cả người Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore… Họ nhìn ngành toán học Việt Nam với một con mắt khác, lần này qua những trình bày. Chúng ta tham gia tổ chức, hội thảo những nghiên cứu của chúng ta, tôi nghĩ hoàn toàn là bình đẳng

Thành công thứ 2 đó là nước Pháp tuy không phải là nước có tiềm lực tài chính mạnh nhất nhưng có những con người thực sự có tình nghĩa, tấm lòng đối với Việt Nam. Giữa Việt Nam và Pháp có tổ chức hợp tác toán học Việt Nam – Pháp, nên tổ chức toán học của Pháp thường xuyên liên lạc và trao đổi với ngành toán học Việt Nam. Họ có mạng lưới Giáo sư Pháp sẵn sàng tham gia hoạt động đó bằng cách sang Việt Nam giảng dạy và tiếp nhận sinh viên Việt Nam khi chúng tôi cử sang Pháp để học. Và về mặt toán học những năm gần đây họ đã tiếp nhận hơn 50 sinh viên Việt Nam sang làm luận án thạc sĩ và hơn 20 sinh viên làm luận án tiến sĩ. Đó là sự giúp đỡ không nhỏ đối với sự đổi mới của ngành toán học Việt Nam.

Xin cảm ơn Giáo sư!

Ngọc Thụ – Đại Dương

Theo dân trí