Google muốn chiến thắng trong cuộc đua điện toán lượng tử – Nhưng theo cách của rùa, chứ không phải thỏ

Đi sau những Google đang muốn đặt cược mọi thứ để bứt phá vươn lên dẫn trước.

Cái tên thú vị nhất trong lĩnh vực điện toán lượng tử ngày nay là Google. Bước đột phá về tinh thể thời gian vào năm ngoái của nó là đỉnh cao của nỗ lực học tập và nghiên cứu kéo dài hàng thập kỷ của gã khổng lồ công nghệ sở hữu công cụ tìm kiếm. Và nó đã chứng minh mình chính là người đi trước trong lĩnh vực nghiên cứu vật lý lượng tử tiên tiến.

Mặc dù hầu như không có sự hiện diện dưới dạng B2B trong thị trường điện toán lượng tử, công ty có trụ sở tại Mountain View đã cố gắng tự phát huy vai trò của mình là một trong những người chơi quan trọng nhất trong lĩnh vực này.

Và vị trí của Google trong lĩnh vực này khi so sánh với một số đối thủ của nó có thể khiến bạn có một chút ngạc nhiên. D-Wave – công ty điện toán lượng tử của Canada – đã chế tạo máy tính lượng tử vào thời mà Google mới kinh doanh. Và cả Microsoft và IBM đều đã sớm tập trung vào các hệ sinh thái máy tính lượng tử để tạo ra doanh thu nhằm bù đắp các khoản chi cho nghiên cứu khổng lồ của họ.

Nhưng Google thì chậm hơn rất nhiều. Tham vọng lượng tử của nó mới chỉ bắt đầu từ những năm 2005-2006, khi bộ phận AI của công ty bắt đầu làm việc trên các thuật toán được thiết kế để chạy trên chip điện toán lượng tử D-Wave.

Cuối cùng, mối quan hệ hợp tác đã thành công và vào năm 2009, D-Wave và Google đã chứng minh tốc độ lượng tử cho một thuật toán phân loại hình ảnh.

Tua nhanh đến năm 2022, Google đã xây dựng ít nhất ba bộ xử lý lượng tử dựa trên hệ thống của riêng mình, sau đó chứng minh một giai đoạn mới của vật chất (tinh thể thời gian) và được cho là đã đạt được “ưu thế lượng tử”. Đây là một thành tích không tồi đối với một công ty mà hầu hết mọi người thường không nghĩ nó liên quan đến lĩnh vực vật lý lượng tử.

Trên thực tế, nếu bạn nhìn vào bức tranh toàn cảnh, rõ ràng là Google – hay chính xác hơn là công ty mẹ của nó Alphabet – đã đặt mục tiêu trở thành tổ chức điện toán lượng tử hàng đầu thế giới.

Chúng ta đã từng thấy loại chuyển dịch trọng tâm này trước đây, khi công ty chuyển hướng từ ưu tiên di động sang ưu tiên AI vào năm 2016. Và, có thể nói, Google đã tìm ra cách để giành được vị trí hàng đầu trong số các công ty AI của Mỹ kể từ đó.

Google đã thực hiện cùng một cách tiếp cận để xây dựng tham vọng lượng tử của mình. Và, dựa trên những phát triển gần đây, có vẻ như các kế hoạch dài hạn của công ty đang bắt đầu được chú trọng.

Google cũng đang làm việc với các tổ chức từ NASA đến Đại học Stanford để phát triển các hệ thống máy tính lượng tử của tương lai. Các thành tích trước đó về hệ lượng tử dựa trên cổng và bước đột phá về tinh thể thời gian nói trên đã củng cố và giúp Google có vị thế như một thành viên vững chắc của thế giới vật lý lượng tử.

Nhưng vấn đề là rất khó kiếm tiền từ việc nghiên cứu này. Đó là lý do tại sao Microsoft gần đây đã hợp tác với Pasqal để hoàn thiện các dịch vụ truy cập lượng tử dựa trên đám mây của mình, trong khi tiếp tục nghiên cứu các ý tưởng qubit xa xôi.

Và D-Wave đã dành nhiều thập kỷ để phát triển các máy tính lượng tử hữu ích có khả năng giải quyết các vấn đề ngay lập tức, trước khi bắt đầu nghiên cứu các hệ thống dựa trên cổng tương lai một cách nghiêm túc.

Ngay cả IBM, người bạn đồng hành thân cận nhất của Google trong lĩnh vực nghiên cứu, cũng đã ưu tiên quyền truy cập đám mây cho các khách hàng doanh nghiệp hơn những nỗ lực nghiên cứu hoành tráng của riêng mình.

Do đó, Google có khả năng sẽ cung cấp mô hình lượng tử như một dịch vụ đang hoạt động như bất kỳ đơn vị nào khác trong lĩnh vực này. Và nó thậm chí có thể dẫn đầu khi tham gia cuộc đua hướng tới lợi thế lượng tử, bằng việc tạo ra một máy tính lượng tử có khả năng vượt qua mọi siêu máy tính trên hành tinh.

Trên thực tế, Google Quantum AI, được thành lập với sự hợp tác của các phòng thí nghiệm lượng tử của NASA, tin rằng nó sẽ sở hữu một máy tính lượng tử dựa trên cổng có khả năng tận dụng lợi thế lượng tử trong vòng một thập kỷ tới.

IBM đã đạt được các thành tựu trong lĩnh vực lượng tử rất sớm.

Tất nhiên các đối thủ cạnh tranh của nó – IBM, Microsoft và D-Wave – đều đưa ra những tuyên bố tương tự. Và điều đó khiến đây trở thành một trong những cuộc đua có khả năng sinh lợi cao nhất trong lịch sử công nghệ.

Và như đã đề cập, IBM có một khởi đầu thuận lợi và Microsoft có vẻ đã sẵn sàng thống trị thị trường này trong vài năm tới. Nhưng Google cũng đã có một số ưu điểm riêng đủ để làm xáo trộn mọi thứ trên bảng xếp hạng.

Công ty mẹ Alphabet gần đây đã phát triển bộ phận SandboxAQ của mình thành công ty riêng, hiện là công ty anh em của Google. Không rõ chính xác SandboxAQ dự định làm gì ở hiện tại khi nó được ra mắt, nhưng nó được định vị như một công ty dịch vụ lượng tử và AI. Chúng ta hy vọng nó sẽ bắt đầu phục vụ các khách hàng doanh nghiệp hợp tác với Google trong thời gian tới.

Và, khi làm như vậy, Google sẽ củng cố những nỗ lực lượng tử ngắn hạn của mình theo cách giống như Microsoft đã làm gần đây. Sự khác biệt lớn ở đây là Alphabet kiểm soát cả Google và SandboxAQ, trong khi Microsoft có thể cắt quan hệ đối tác với Pasqal nếu tình hình thay đổi.

Microsoft cũng bắt đầu kiếm tiền từ các nghiên cứu lượng tử của mình.

Sẽ rất thú vị khi thấy những công ty như Alphabet và Microsoft tranh giành các hợp đồng của chính phủ Mỹ trong tương lai đối với các dịch vụ lượng tử. Khi Microsoft có xu hướng vượt trội hơn Google trong lĩnh vực đấu thầu, Google đã có quan hệ chặt chẽ với NASA và thực chất là tham gia vào chương trình không gian của chính phủ.

Và cuối cùng, Google đặt cược tất cả vào các nhóm nghiên cứu của mình, bao gồm rất nhiều nền tảng trong mười năm tới. Nếu tinh thể thời gian và các mạch nghiên cứu điện toán lượng tử dựa trên cổng khác của công ty không hoạt động, nó có thể sẽ bị tụt lại rất xa so với đối thủ.

Nhưng, một thực tế luôn hiện hữu là mọi thứ chúng ta đã thấy trong 5 năm qua đều cho biết điều ngược lại có khả năng xảy ra.

Chúng ta có thể yên tâm giả định rằng dù chưa nhìn thấy bước đột phá cuối cùng trong nghiên cứu điện toán lượng tử của Google, chúng ta rất có thể đang sống trong những khoảnh khắc ngay trước khi con rùa chậm chạp và ổn định bắt đầu tạo ra nền tảng của mình để vượt lên những con thỏ đầy tốc độ.