Gỡ rối hướng nghiệp, chọn lối vào đời
Chọn nghề nào và học trường nào? Đó là băn khoăn của đại đa số học sinh lớp 12 trước thềm Kỳ thi THPT quốc gia. Theo các chuyên gia tư vấn hướng nghiệp, đại học rất cần thiết nhưng không phải là con đường duy nhất. Quan trọng là biết cách “chọn lối” vào đời để có thể thành công trong sự nghiệp hoặc chí ít là cảm thấy hạnh phúc với công việc của mình sau này.
Chọn ngành, chọn nghề phù hợp để cảm thấy hạnh phúc với công việc của mình sau này. Ảnh: Sỹ Điền
Trước tiên phải yêu thích
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng – Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT), chọn ngành, nghề và chọn trường học rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến nghề nghiệp của các em sau này. Vì thế, khi định hướng nghề nghiệp, việc đầu tiên các em phải xác định mình mong muốn học ngành nào: Là kỹ sư, bác sĩ hoặc một ngành gì đấy cụ thể.
“Nếu điểm thi vừa phải và các em có thể đủ điểm trúng tuyển vào một số trường đại học nào đó ngay trong năm nay thì trên cơ sở lực học của mình và mong muốn được học ở ngành nào, trường nào; các em có thể vào trang web của các trường đại học đó để tìm hiểu. Hoặc các em có thể vào cổng thông tin tuyển sinh của Bộ GD&ĐT, trên đó có đăng tải tất cả các đề án, thông tin của các trường đại học. Trong trường hợp các em muốn học trường nghề thuộc về lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp thì các em có thể vào cổng thông tin của Bộ LĐ,TB&XH để tìm hiểu và xem chi tiết cụ thể” – ông Nguyễn Mạnh Hùng trao đổi.
Cũng theo ông Hùng, Bộ có quy định trong đề án tuyển sinh, các trường sẽ phải công bố kết quả điểm trúng tuyển vào từng ngành nghề của trường trong hai năm trước. Đây cũng là căn cứ rất quan trọng các em có thể tham khảo để có sự lựa chọn ngành học, trường học hợp lý.
Ảnh minh họa
Ông Hùng thông tin thêm, trong năm 2018, có hai ngành đang mở rất rộng để các em thể lựa chọn là: Du lịch và Công nghệ thông tin. Các em có thể căn cứ vào chỉ tiêu, điểm trúng truyển của những năm trước… để đăng ký xét tuyển vào khối ngành này. Ngoài ra, còn rất nhiều khối trường khác có điểm tương đương với mức học trung bình. Chẳng hạn như: Khối ngành Nông – Lâm hoặc một số ngành kỹ thuật… Đây là một số ngành mà các em có thể tìm hiểu và tham khảo thêm trước khi có quyết định cuối cùng về chọn nghề cho mình.
Video đang HOT
“Chúng tôi có làm thống kê về một số sinh viên cử tuyển của một số địa phương. Qua thống kê cho thấy, tỉ lệ thành công của các sinh viên này không cao. Vì vậy chúng tôi đã gửi thư đến các tỉnh là: Nếu cử tuyển ở Trường ĐH Bách khoa Hà Nội thì phải cử những em học sinh Giỏi và Khá. Từ câu chuyện này tôi khuyên các em nên tìm những trường đại học, hoặc các trường cao đẳng có điểm phù hợp với khả năng của mình và nên tìm những ngành nghề mà các em yêu thích. Học mà không yêu thích thì sẽ rất khó học. Mà khi đã thiếu đam mê thì cũng rất khó để thành công” – PGS Trần Văn Tớp chia sẻ.
Còn theo PGS.TS Trần Văn Tớp – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, định hướng tương lai là một việc cực kỳ quan trọng và nó phải dựa trên rất nhiều các yếu tố.
“Nhiều khi lên website để tìm thông tin, có thể các em sẽ “khó bơi”. Vì thế, việc đầu tiên là xác định năng lực và đam mê của chính mình. Khi chọn ngành học cần xác định đây thực sự là ngành nghề mà sau này mình sẽ gắn bó trong tương lai. Với những em có học lực trung bình thì kết quả thi THPT quốc gia không thể đạt 29 – 30 điểm. Do đó các em không nên chọn những trường có truyền thống điểm cao, ví dụ như Trường ĐH Bách khoa Hà Nội” – PGS Trần Văn Tớp bật mí.
Không phải là con đường duy nhất
Khẳng định đại học, hay rộng hơn là học vấn rất cần thiết nhưng nó không phải là con đường duy nhất, PGS Trần Văn Tớp khuyến cáo: Các em hãy là những người “thông thái” trong việc chọn ngành, chọn trường phù hợp với năng lực, sở trường. Ngoài ra, cũng nên xem xét đến yếu tố khi ra trường có khả năng bảo đảm được việc làm hay không. Nếu các em đã có được định hướng như vậy rồi, thì khi vào website thông tin tuyển sinh của Bộ GD&ĐT hoặc website của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp thì các em có thể lựa chọn được một ngành học, trường học phù hợp nhất với mình.
Đồng quan điểm, PGS.TS Phạm Mạnh Hà – Phó trưởng Ban Khoa các Khoa học GD (Trường ĐH Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội) nhấn mạnh: Việc chọn nghề là bước rất quan trọng trong sự nghiệp học hành cũng như công việc sau này. Chọn nghề đúng sẽ là bước đệm để dẫn các em tới thành công. Khi chọn nghề, chọn trường các em cũng nên dựa vào tính cách của bản thân và niềm đam mê với với nó. Bởi đây là công việc sẽ đi theo mình suốt cuộc đời. Nếu chọn nghề không đúng, không hợp bạn sẽ rất khó thành công và quan trọng là bạn sẽ không cảm thấy hạnh phúc mỗi khi làm việc. Nó chẳng khác nào, chỉ có một món ăn mà bắt chúng ta đến 30 – 40 năm, như thế thì không thể nuốt nổi.
Theo PGS.TS Phạm Mạnh Hà, khi lựa chọn trường, hay nghề, các em nên mở rộng phạm vi lựa chọn. Đầu tiên lựa chọn lĩnh vực chuẩn, sau đó loại trừ dần những lĩnh vực mà mình không hiểu biết hoặc không có năng lực. Trên cơ sở đó các em sẽ chọn ngành, nghề, rồi tìm hiểu sâu về ngành nghề đó và cuối cùng là chọn trường. Nên chọn những trường có uy tín, cơ sở vật chất tốt và đảm bảo điều kiện học tập tốt sau này. Tất nhiên là không thể bỏ qua việc đối chiếu với mức điểm trước khi “chốt” sự lựa chọn cuối cùng của mình.
Quế Phong
Theo GDTĐ
Chọn nghề theo cảm tính?
Những năm gần đây, giới trẻ bắt đầu có xu hướng chọn các trường nghề. Tuy nhiên, để lựa chọn ngành học đại học hay nghề cao đẳng, trung cấp thì nhiều bạn lại dựa vào cảm tính mà không rõ được ngành nghề nào phù hợp với bản thân, năng lực của mình.
Nghề y tá - điều dưỡng đang ngày một hấp dẫn người học. Ảnh: T.G
Nghề tìm người, hay người tìm nghề?
Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, số học sinh thực sự có hiểu biết và ngành, trường mình chọn học trong mỗi mùa tuyển sinh ĐH, CĐ trước đây và hiện nay không nhiều.
Đa số thiếu hiểu biết về ngành mình chọn dẫn đến việc nhiều học sinh lựa chọn ngành học theo cảm tính mà không hiểu hết tính chất nghề nghiệp cũng như định hướng, triển vọng việc làm sau khi ra trường.
Chuyên gia tuyển sinh PGS.TS Lê Văn Thanh - Trường Đại học Mở Hà Nội, cho rằng: Trong xã hội hiện đại, nhất là khi chúng ta bước vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ranh giới nghề nghiệp là vô cùng biến động và luôn có những đổi thay.
Có thể nay bạn học nghề này nhưng khi ra trường lại chọn công việc khác. Sự đa dạng về loại hình công việc cũng như khả năng cung ứng tốt chất xám của người lao động khiến thị trường luôn linh hoạt trong tuyển dụng và sử dụng lao động.
Người chọn nghề hay nghề chọn người không còn là điều bất di, bất dịch mà có sự chuyển đổi hết sức linh hoạt, nhưng lại trong một khuôn mẫu chặt chẽ hướng đến chất lượng và hiệu quả cao nhất - đây là thước đo sự thành công của mỗi lao động chứ không phải là học đúng nghề ra trường làm đúng chuyên môn đào tạo.
Chưa có con số thống kê, nhưng mùa tuyển sinh 2019 này đã bắt đầu cho thấy sự dịch chuyển mạnh mẽ của các loại hình lao động, gắn liền với đó là tư duy nghề nghiệp hay nói rõ hơn là việc lựa chọn nghề của học sinh cuối cấp THPT.
Thầy Đỗ Đại Đoàn - Hiệu trưởng Trường THPT Quan Lạn (Vân Đồn, Quảng Ninh), cho biết: Những năm trước, học sinh của trường đã có sự phân hóa, nhiều em theo học để xét tuyển đại học, số còn lại thì chỉ có mục đích tốt nghiệp THPT, trong đó nhiều em hướng đến học nghề ở Nhật Bản.
Sang năm 2019, sự phân hóa ngày càng rõ hơn khi nhiều học sinh bộc lộ rõ nguyện vọng đi học nghề. Từ đầu năm đến nay, nhà trường đã tổ chức 6 buổi họp với phụ huynh học sinh để thống nhất quan điểm lựa chọn học nghề là tốt, nhưng không được chểnh mảng học tập vì học gì cũng phải đạt tốt nghiệp THPT.
Hãy nghe chuyên gia tư vấn
Thực tế cho thấy có nhiều ông bố, bà mẹ quan tâm đến việc học của con, tuy nhiên các bậc phụ huynh lại hay hướng con mình theo học một số ngành nghề theo cảm tính của riêng họ. Nhiều em tâm sự, bố mẹ kỳ vọng quá, chỉ muốn con vào trường đại học trong khi các bạn này lại muốn đi học nghề để nhanh nhanh có việc làm.
Chính những áp đặt quá đà của phụ huynh, không tính đến sở thích và năng lực của con em đã dẫn đến tình trạng các em chán nản khi phải học ở một trường do cha mẹ lựa chọn.
Thạc sĩ Lương Tuấn Long - Trưởng phòng Công tác Chính trị và Sinh viên, Trường Đại học Mở Hà Nội, cho rằng: Để lựa chọn nghề cho con một cách chính xác nhất nên dựa vào các tiêu chí: Chọn ngành nghề phải phù hợp với sở thích và năng lực của chính con em mình; Nghề cần phải được đánh giá tiềm năng phát triển với các yêu cầu về công việc, nhóm ngành đào tạo, cơ hội việc làm;
Môi trường học tập cũng là một trong các tiêu chí hết sức quan trọng vì hiện nay nhiều ngành nghề mới được mở, nhưng vấn đề là chất lượng và điều kiện đảm bảo cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình.
Đặc biệt, nếu khó khăn cần tham khảo thêm từ trung tâm hướng nghiệp uy tín và tham dự các hội thảo về định hướng nghề, hội chợ việc làm để lắng nghe trực tiếp những lời khuyên của chuyên gia. Đây là cơ hội tốt để được nghe những tư vấn của các nhà trường. Tuy nhiên, cơ sở GD cũng tránh việc quảng bá hình ảnh để lấy người học.
Quá trình tư vấn và định hướng nghề cho các bạn trẻ trước ngưỡng cửa vào đời sẽ không khó, quan trọng là hiểu và nắm được tâm tư nguyện vọng của các bạn, từ đó mới đưa ra các giải pháp thích hợp, hiệu quả.
Tư vấn sao cho đúng và trúng, muốn vậy phải hiểu người được tư vấn, không nên đi trái với mong muốn của các bạn trẻ, nếu các bạn học giỏi lại tư vấn ngành học không yêu thích, đừng nói sau đó các bạn học chểnh mảng mà kể cả sau này tốt nghiệp thì chưa chắc có động lực làm việc và cống hiến.
Còn với những bạn chỉ mong học nghề, nhưng lại khuyên vào đại học như thế là làm khó cho họ vì bản thân người học không muốn, chứ chưa kể đến việc năng lực học tập phù hợp hay không. Lời khuyên của chuyên gia lúc này là: Khó khăn khi lựa chọn nghề, hãy mạnh dạn hỏi chuyên gia!
Hà An
Theo GDTĐ
Cha mẹ ơi, xin đừng chọn trường, chọn ngành thay con: Hãy để những đôi cánh ấy được tự do vươn xa trên bầu trời cao rộng! "Chọn trường, chọn nghề là một quyết định quan trọng và sẽ ảnh hưởng suốt cuộc đời con. Con cảm ơn cha mẹ, nhưng hãy để cho con được thực hiện quyết định của chính mình" chỉ là một trong những tâm sự của hàng triệu sĩ tử đang chuẩn bị bước vào kì thi tuyển sinh đại học ngoài kia... Không phải...