Giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng khỏe mạnh: việc quan trọng mẹ đừng quên
Tăng trưởng cần được hiểu đúng là sự phát triển về cả chiều cao, cân nặng và sức đề kháng theo đúng chuẩn y tế.
5 năm đầu đời của một em bé được gọi là giai đoạn “cửa sổ vàng” tăng trưởng và phát triển. Tăng trưởng cần được hiểu đúng là sự phát triển về cả chiều cao, cân nặng và sức đề kháng theo đúng chuẩn y tế. Trong đó, 2 năm đầu tiên chính là giai đoạn tăng trưởng chiều cao của bé diễn ra mạnh mẽ nhất. Mẹ cần hiểu rõ và lưu ý giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng suốt khoảng thời gian này, vì nếu để lỡ, bé sẽ rất thiệt thòi về tầm vóc sau này.
Muốn con cao lớn: Nhớ theo dõi và giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng 5 năm đầu đời
5 năm đầu tiên, bạn thấy em bé của mình có vẻ như “bé xíu xiu”. Kỳ thực, ở t.uổi lên 5, bé đã đạt được đến khoảng 60% chiều cao ở t.uổi trưởng thành. Ví dụ, bé cao 105cm ở t.uổi lên 5 thì mẹ đã có thể khá yên tâm rằng nếu tiếp tục duy trì dinh dưỡng tốt, bé sẽ có thể cao: 175cm ở t.uổi trưởng thành.
Dù là một “mẹo” nhỏ để ước tính chiều cao tương lai, nhưng cách này cũng đủ giúp mẹ hình dung 5 năm đầu tiên quan trọng với bé như thế nào. Thông thường, ở một bé khỏe mạnh, năm đầu tiên bé sẽ tăng được đến 25cm chiều cao. Sau đó, trung bình bé sẽ tăng 0,2-0,3mm mỗi ngày (tăng thêm khoảng 10cm mỗi năm). Bé phát triển đúng chuẩn sẽ đạt được chiều cao vào khoảng 83,3-91cm ở t.uổi lên 2 và đạt chiều cao vào khoảng 104-114cm ở t.uổi lên 5 (có sự chênh lệch nhẹ về chiều cao giữa bé nam và bé nữ).
Sự phát triển chiều cao này sẽ tiếp tục kéo dài đến khoảng 16 t.uổi. Nhưng trên thực tế, nếu mẹ để lỡ giai đoạn “cửa sổ vàng” (5 năm đầu đời) thì cơ hội đạt chiều cao lý tưởng của bé về sau sẽ giảm đi nhiều. Điều này nghĩa là mẹ cần theo dõi và luôn giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng suốt 2-5 năm đầu tiên.
Như vậy, “tăng trưởng” và “bắt kịp đà tăng trưởng” là gì? Mẹ cần ghi nhớ một vài khái niệm quan trọng sau đây.
Tăng trưởng là một chỉ số của sức khỏe. Trong đó, tăng trưởng bình thường là một biểu hiện thiết yếu cho thấy bé có sức khỏe tốt. Bé sẽ đạt tăng trưởng tối ưu nếu có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, không có bệnh tật và được nuôi dưỡng trong môi trường xã hội tốt. Khi tăng trưởng thấp hơn mức trung bình của một đ.ứa t.rẻ bình thường, bé cần được quan tâm đặc biệt, vì đây là một biểu hiện nguy cơ và có thể dẫn đến những hậu quả lâu dài.
Video đang HOT
Theo báo cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia, trong 30 năm qua, tỷ lệ biến đổi suy dinh dưỡng ở Việt Nam giảm ngoạn mục từ 51% xuống 14%, nhưng tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi chỉ giảm một nửa, từ 59,7% xuống 26% (*). Kết quả nghiên cứu năm 2017 của UNICEF cũng cho thấy, ở nhóm trẻ từ 0-5 t.uổi, tỷ lệ trẻ thấp còi ở khu vực Nam Á là cao nhất thế giới. Trong đó, tỷ lệ trẻ thấp còi ở Việt Nam vẫn thuộc nhóm cao. Trung bình, cứ 6 t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi ở Việt Nam lại có 1 trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi.
Bắt kịp đà tăng trưởng chính vì vậy là một khái niệm quan trọng mẹ cần ghi nhớ. Bắt kịp đà tăng trưởng nghĩa là xác định sớm và can thiệp dinh dưỡng hiệu quả, giúp bé khôi phục sự tăng trưởng và phát triển bình thường. Giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng ở giai đoạn “cửa sổ vàng” (0-5 t.uổi) cũng đồng nghĩa với mẹ đã tạo mọi cơ hội để bé có thể đạt tăng trưởng bình thường hoặc tăng trưởng tối ưu lâu dài về sau này cho con.
Làm cách nào giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng?
Để giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng, dinh dưỡng luôn đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Bé sẽ cần được bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Ngoài ra, việc bắt kịp đà tăng trưởng ở bé còn phụ thuộc vào một số yếu tố khác như: môi trường sống, tâm lý, bé không mắc bệnh (nếu bé có bệnh cần được điều trị dứt điểm), lượng hormone tuyến giáp và hormone tăng trưởng đầy đủ…
Ngoài ra, có một điều mẹ cần lưu ý và ghi nhớ: Trong cơ thể của trẻ có một lớp sụn gọi là sụn tăng trưởng, nằm ở đầu các xương dài và đốt sống, có nhiệm vụ giúp trẻ cao lớn thêm theo thời gian. Khi trẻ lớn dần, thân xương không dài ra mà chính các đầu xương tăng trưởng thêm nhờ vào các sụn này. Sụn tăng trưởng tồn tại trong cơ thể trẻ từ lúc mới sinh cho đến khoảng 16-18 t.uổi, sau đó các sụn này được thay thế bằng xương và khi đó việc phát triển chiều cao cũng dừng lại.
Suy dinh dưỡng có thể làm giảm đi tốc độ phát triển của sụn tăng trưởng. Tuy nhiên, may mắn là trong những điều kiện hạn chế như vậy, sụn tăng trưởng vẫn có thể bảo tồn năng lực tăng trưởng một khi điều kiện dinh dưỡng được cải thiện. Lúc đó, sụn tăng trưởng có thể bắt kịp đà tăng trưởng, để giúp bé đạt được tiềm năng tăng trưởng bình thường.
Nghiên cứu cho thấy, khi bé suy dinh dưỡng thấp còi, nếu được can thiệp sớm (trong giai đoạn 5 năm đầu đời) bằng dinh dưỡng, giúp tối ưu hóa sự phát triển của các sụn tăng trưởng thì bé sẽ có thể bắt kịp đà tăng trưởng bình thường. Trong khi đó, nếu can thiệp muộn, bỏ lỡ giai đoạn “cửa sổ vàng”, tốc độ phát triển của sụn tăng trưởng bị ảnh hưởng và có thể không còn cơ hội đạt tầm vóc lý tưởng lúc trưởng thành.
Mẹ ghi nhớ thêm rằng kể cả khi bé đã bắt kịp đà tăng trưởng, mẹ vẫn cần tiếp tục duy trì bổ sung dinh dưỡng. Trong nghiên cứu lâm sàng thực hiện riêng trên đối tượng t.rẻ e.m Việt Nam phối hợp giữa Abbott và Đại học Thái Bình về việc cung cấp dinh dưỡng đường uống cho 140 t.rẻ e.m ở tỉnh Thái Bình cho thấy kết quả tốt trong việc cải thiện suy dinh dưỡng ở trẻ, cũng như tăng trưởng khỏe mạnh lâu dài. Sản phẩm sử dụng trong nghiên cứu là PediaSure – nguồn dinh dưỡng cân bằng với 37 dưỡng chất thiết yếu được chứng minh lâm sàng qua hơn 20 nghiên cứu giúp hỗ trợ trẻ tăng trưởng khỏe mạnh chỉ sau 9 tuần – để duy trì đà tăng trưởng khỏe mạnh cho bé lâu dài./.
Quỳnh Anh/Gia Minh
Theo VOV
P HCM nắng nóng gay gắt, nhiều t.rẻ e.m nhập viện
Gần 2 tuần qua, thời tiết tại TP HCM oi bức, nắng nóng kéo dài khiến nhiều t.rẻ e.m sức đề kháng giảm dẫn đến các bệnh hô hấp, tiêu hóa.
Tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM, mỗi ngày tiếp nhận khoảng gần 5.000 bệnh nhi đến khám, phần lớn là bệnh viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm phổi và tiểu phế quản.
Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM, mỗi ngày tiếp nhận khoảng gần 5.000 bệnh nhi đến khám.
Chị Lê Thị Minh Anh, ngụ quận 8 đang chăm sóc con điều trị tại Khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết: "Cháu 2 ngày đầu thấy ho, mẹ có cho uống thuốc nhưng có biểu hiện nặng thêm. Ngày thứ ba thấy sốt cao, thở mạnh nên cho đi bệnh viện nhi đồng thì phát hiện bé bị viêm phổi. Thời tiết nắng nóng cực điểm thế này bé cứ sốt hoài".
Còn tại Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP HCM, số bệnh nhi đến khám và nhập viện những ngày qua cũng tăng lên đáng kể, trong đó bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, nôn ói tăng từ 10 -15% so với tháng trước. Đấy là chưa kể hàng ngàn trường hợp điều trị ngoại trú do liên quan đến các bệnh khác như viêm họng, viêm phế quản do nhiễm siêu vi....
Chị Nguyễn Thị Trang, ngụ quận 7 có con 1 t.uổi nhập viện do tiêu chảy cho biết: "Em bé nhà mình bị ói, tiêu chảy, sốt, sáng nay phải nhập viện. Kết quả chưa có, chỉ nhưng nghe sơ qua là cháu bị viêm ruột, đang uống thuốc. Bình thường không ốm thì cũng bú mớm ăn nhiều nhưng dạo này biếng ăn".
T.rẻ e.m nhập viện tăng đột biến.
Bác sĩ Phạm Văn Hoàng, Trưởng khoa khám bệnh - Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, dưới tác động của nắng nóng và tia cực tím, sức đề kháng của t.rẻ e.m giảm, đầu tiên bé dễ thiếu nước dẫn đến rối loạn điện giải do bài tiết mồ hôi nhiều hơn, đặc biệt các bệnh lý hô hấp. Song song với đó, thời tiết này cũng khiến thực phẩm dễ ôi thiu, nếu trẻ ăn phải cũng dẫn đến các bệnh về đường ruột như tiêu chảy cấp, đi tiêu ra đàm m.áu.
"Thường từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều là thời điểm nắng nóng nhất, nhiều tia cực tím nhất rất độc hại cho sức khỏe nên đừng để trẻ phải ra nắng. Đặc biệt phải cho bé uống nhiều nước bởi vì nắng nóng thì thiếu nước, thiếu điện giải em bé dễ suy kiệt và bị bệnh", bác sĩ Hoàng nói.
Theo Bác sĩ Đặng Thị Kim Huyên, Trưởng khoa khám bệnh - Bệnh viện Nhi Đồng 2, các bậc cha mẹ không nên chủ quan các biểu hiện của trẻ, như ho, sốt, sổ mũi, để lâu kéo dài sẽ khiến bệnh tình nặng hơn: "Nếu sốt cao mà khó hạ, hai ba tiếng đồng hồ rồi mà vẫn 39, 40 độ dù uống thuốc hạ sốt, kèm theo các triệu chứng nôn ói, mệt mỏi, lả người đi, không ăn uống gì thì nên cho trẻ đi khám. Có những trẻ sốt mấy ngày có thể do viêm phổi âm thầm hoặc viêm màng não".
Thời tiết nắng nóng khiến trẻ không kịp thích nghi.
Các bác sĩ khuyến cáo, thời tiết nắng nóng, phụ huynh cần cho trẻ uống nhiều nước, đặc biệt là nước ép từ các loại trái cây tươi. Bên cạnh đó, người lớn cần phải chú ý dung hòa nhiệt độ các phương tiện làm mát phù hợp với cơ thể trẻ, hướng dẫn trẻ hạn chế thay đổi nhiệt độ đột ngột để tránh bị sốc nhiệt. Đặc biệt, các bậc cha mẹ cần thận trọng bảo quản thực phẩm, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, rửa tay thường xuyên để phòng bệnh./.
Theo VOV
Bí quyết phòng bệnh về đường hô hấp cho bé khi thời tiết giao mùa Tiết trời thay đổi, t.rẻ e.m luôn là đối tượng nhạy cảm và dễ chịu ảnh hưởng nhất vì hệ miễn dịch còn non yếu. Mỗi khi giao mùa, thời tiết thay đổi làm cho cơ thể con người nếu thích nghi không kịp sẽ có những phản ứng ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là t.rẻ e.m và đặc biệt là trẻ...
