Giới chức Greenland hoài nghi về việc phái đoàn Mỹ sắp thăm hòn đảo

Các quan chức Greenland cho rằng phái đoàn Mỹ chuẩn bị thăm đảo lớn nhất thế giới trong tuần này là “có vấn đề”.

Lãnh đạo Greenland Mute B. Egede (Ảnh: Reuters).

Mối quan hệ giữa Greenland và Mỹ tiếp tục căng thẳng hơn vào ngày 23/3 khi lãnh đạo đảo lớn nhất thế giới bày tỏ sự không hài lòng trước một phái đoàn cấp cao mà Washington thông báo sẽ cử đến hòn đảo này trong tuần này. Phía Greenland thậm chí gọi đó là một động thái “cực kỳ khiêu khích”.

Bà Usha Vance, phu nhân Phó Tổng thống Mỹ, và ông Michael Waltz , cố vấn an ninh quốc gia, là hai trong số các nhân vật sẽ tới Greenland, một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch. Mặt khác, Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố rằng ông sẽ đưa Greenland trở thành một phần của Mỹ “bằng cách này hay cách khác”.

Dự kiến, bà Vance sẽ có một loạt hoạt động văn hóa sau khi đến thăm hòn đảo vào ngày 27/3, trong khi ông Waltz sẽ có chuyến công tác sớm hơn trong tuần cùng với Bộ trưởng Năng lượng Mỹ, ông Chris Wright.

Lãnh đạo Greenland Mute B. Egede ngày 23/3 tuyên bố rằng nỗ lực ngoại giao của người dân Greenland chỉ là “để Tổng thống Mỹ Donald Trump và chính quyền của ông tiếp tục theo đuổi mục tiêu sở hữu và kiểm soát Greenland”.

Ông Egede tỏ ra bất bình trước sự tham gia của ông Waltz trong chuyến thăm.

“Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đến Greenland để làm gì? Mục đích duy nhất là thể hiện quyền lực đối với chúng tôi”, ông đặt câu hỏi.

“Sự hiện diện của ông ấy ở Greenland chắc chắn sẽ củng cố niềm tin của người Mỹ vào sứ mệnh của ông Trump và áp lực sẽ gia tăng”, ông nói thêm.

Các quan chức Greenland khác cũng lên tiếng chỉ trích thời điểm không phù hợp của chuyến thăm, khi hòn đảo vừa tổ chức bầu cử quốc hội và chưa thành lập chính phủ mới.

“Việc người Mỹ biết rõ rằng chúng tôi đang trong quá trình đàm phán chính trị một lần nữa cho thấy sự thiếu tôn trọng đối với người dân Greenland”, ông Jens-Frederik Nielsen, lãnh đạo đảng chính trị lớn nhất Greenland, phát biểu.

Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy đa số người dân trên hòn đảo này không muốn trở thành một phần của Mỹ. Tuy vậy, nhiều người cũng bày tỏ mong muốn cải thiện quan hệ với Washington.

Cho đến nay, các quan chức Greenland đã cố gắng cân bằng giữa việc khẳng định chủ quyền và tránh gây căng thẳng với ông Trump.

Chính quyền ông Trump khẳng định chuyến thăm mang tính hữu nghị.

“Bà Vance và phái đoàn rất mong chờ được chứng kiến cuộc đua mang tính biểu tượng này và tôn vinh văn hóa cũng như sự đoàn kết của Greenland”, tuyên bố nêu rõ.

Trong khi đó, theo hai quan chức Mỹ, ông Waltz dự kiến sẽ đến thăm một căn cứ quân sự của Washington. Mỹ hiện có một căn cứ phòng thủ tên lửa nhỏ ở phía bắc Greenland và đã duy trì quân đội tại đây từ Thế chiến II.

Ông Wright, Bộ trưởng Năng lượng của Trump, được cho là sẽ đi cùng ông Waltz để khảo sát căn cứ này, trong bối cảnh chính quyền Trump đang nhắm tới các khoáng sản đất hiếm và các tài nguyên khác ở Greenland.

Một quan chức tiết lộ rằng có thể sẽ có thêm nhiều quan chức cấp cao khác của chính quyền Trump đến thăm Greenland.

Ngay sau khi tái đắc cử năm 2024, ông Trump bắt đầu thúc đẩy các cố vấn tìm cách biến việc sáp nhập Greenland thành hiện thực.

Greenland có mối liên kết với Đan Mạch trong hơn 300 năm. Đan Mạch đã từng thuộc địa hóa hòn đảo này nhưng theo thời gian đã tích hợp Greenland vào hệ thống chính trị của mình, đồng thời trao thêm quyền tự trị cho người dân Greenland.

Thủ tướng Đan Mạch, bà Mette Frederiksen, khẳng định vào ngày 23/3 rằng cả Đan Mạch và Greenland đều không mời phái đoàn Mỹ đến thăm.

“Chuyến thăm của Mỹ không thể tách rời khỏi những tuyên bố công khai đã được đưa ra. Đây là một vấn đề mà chúng tôi xem xét rất nghiêm túc”, bà Frederiksen nhấn mạnh.

Đây sẽ là chuyến công du quốc tế đơn lẻ thứ hai của bà Vance trên cương vị Đệ nhị phu nhân Mỹ.

Ông Egede hoài nghi trước kế hoạch của bà Vance về việc khám phá văn hóa Greenland.

“Chúng tôi hiện đang ở giai đoạn mà không thể đơn thuần coi đây là một chuyến thăm vô hại của phu nhân một chính trị gia”, ông nhấn mạnh.