Gió Santa Ana là gì mà thổi bùng cháy rừng dữ dội ở Los Angeles?

Phạm Hường09:53 10/01/2025

Cho đến nay, các đám cháy đã lan rộng hàng chục nghìn km vuông, gây thiệt hại chưa thể tính hết về tài sản và đã khiến 5 người thiệt mạng.

Lính cứu hỏa đang nỗ lực dập tắt các đám cháy tại Los Angeles (Ảnh: Getty).

Sau khi một trong 4 đám cháy đã tạm thời được kiểm soát, lính cứu hỏa ở hạt Los Angeles vẫn tiếp tục chiến đấu vô cùng vất vả với 3 đám cháy khác sau khi ngọn lửa đầu tiên bùng phát ở khu dân cư Pacific Palisades.

Những đám cháy này bùng lên rất nhanh do sự kết hợp giữa thời tiết khô bất thường và gió giật mạnh lên đến 160 km/giờ.

130.000 người dân ở Los Angeles đã buộc phải sơ tán, hơn 1.000 công trình bị phá hủy và 5 người đã tử vong.

Các đám cháy phát triển dữ dội do điều kiện khô hạn, trong khi một số vòi cứu hỏa ở Pacific Palisades lại cạn nước làm hạn chế khả năng dập lửa.

Mặc dù thời điểm cháy dữ dội nhất đã qua, nhưng tình hình nguy hiểm không nhanh chóng suy giảm như dự báo ban đầu. Gió mạnh cũng khiến máy bay chữa cháy phải ngừng hoạt động, càng làm cho công tác cứu chữa bị hạn chế.

Yếu tố bất ngờ khiến những đám cháy này trở nên lan rộng vô cùng nhanh chóng chính là những cơn bão gió.

Video đang HOT

Cơ quan Dự báo Thời tiết Quốc gia Mỹ đã phát đi cảnh báo rằng những cơn bão gió chết người sẽ xảy ra và người dân nên ở trong nhà, tránh xa cửa sổ và chuẩn bị cho tình huống mất điện.

Bão gió Santa Ana là những cơn gió đông bắc khô và ấm thổi từ sâu trong đất liền phía Nam California về phía bờ biển. Gió Santa Ana xuất hiện khi các vùng áp suất cao rộng lớn hình thành trên vùng Đại Bồn Địa ở phía tây nước Mỹ, bao gồm phần lớn Nevada và một số vùng của Oregon, Idaho và Utah.

Những cơn gió sa mạc khô này di chuyển về phía tây nam vào California, rồi tràn xuống dãy núi Sierra và trở nên khô hơn nữa. Khi không khí bị ép đi qua các đèo núi và hẻm núi, nó bắt đầu tạo thành luồng nhanh hơn, mạnh hơn khi ra đến bờ biển.

Độ ẩm cực thấp của những cơn gió này khiến thảm thực vật bị khô và dễ bắt lửa hơn, ngay cả tia lửa nhỏ nhất cũng có thể bùng phát thành đám cháy lớn do gió thổi mạnh. Sức gió có thể lên đến 65 km/giờ, có lúc lên đến 160 km/giờ ở vùng núi và chân đồi.

Ba nguyên nhân khiến đợt cháy rừng hiện nay ở Mỹ chưa từng có tiền lệ

Hạt Los Angeles ở bang California của Mỹ đang trải qua đợt bùng phát cháy rừng dữ dội. Các chuyên gia đã chỉ ra ba nguyên nhân khiến đợt cháy rừng hiện nay đang ở mức nghiêm trọng chưa từng có tiền lệ.

Lửa cháy rừng bùng phát dữ dội, thiêu rụi nhiều ngôi nhà ở khu vực Pacific Palisades, Los Angeles (Mỹ) ngày 7/1/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ The Guardian, ngay cả trong một bang đã trở nên quá quen thuộc với các vụ cháy rừng nghiêm trọng, đợt bùng phát nhanh chóng các đám cháy đang thiêu rụi khu vực Los Angeles vẫn khiến nhiều người sửng sốt, khiến hàng loạt cư dân phải di tản và để lại đằng sau những ngôi nhà bị cháy đen.

Ngày 8/1, khoảng 50.000 người đã được lệnh di tản trong bối cảnh ba đám cháy lớn và di chuyển nhanh đã tàn phá hàng nghìn hécta gần trung tâm thành phố lớn thứ hai của Mỹ, trong đó một đám cháy hoành hành ở phía Tây Pacific Palisades và một đám cháy khác ở vùng núi phía Đông trên Pasadena. Một đám cháy nhỏ hơn đã bùng phát ở khu ngoại ô phía Bắc của Los Angeles là Sylmar.

Các đám cháy đã khiến ít nhất 5 người thiệt mạng và nhiều người bị thương nghiêm trọng. Ông Gavin Newsom, Thống đốc California, đã gọi tình hình là "chưa từng có tiền lệ" khi ông ra lệnh cho 1.400 lính cứu hỏa tham gia dập tắt các đám cháy.

Các đám cháy đã khiến bầu trời chuyển màu cam, gây mất điện cho hàng trăm nghìn người, tạo ra cảnh hoảng loạn khiến xe cộ ùn tắc trên đường, thiêu rụi nhiều ngôi nhà, trong đó có nhà của các ngôi sao điện ảnh Hollywood ở Malibu.

Theo ông Ariel Cohen, nhà khí tượng học tại Cơ quan Dự báo Thời tiết Quốc gia ở Los Angeles, mặc dù cháy rừng không phải là điều mới mẻ đối với California, nhưng một số yếu tố đã góp phần thổi bùng ngọn lửa, dẫn đến một trong những đợt bùng phát cháy lớn nhất trong lịch sử. Ông nói: "Tôi kêu gọi mọi người rằng nếu nhận được lệnh di tản, hãy nghiêm túc thực hiện. Mạng sống phụ thuộc vào điều đó".

Tại sao các đám cháy lại nghiêm trọng đến vậy? Có ba nguyên nhân mà các chuyên gia đã chỉ ra.

Gió mạnh Santa Ana có thể thổi bùng ngọn lửa

Các đám cháy đã lan nhanh chóng nhờ vào những cơn gió mạnh thổi với tốc độ lên đến 129 km/h, thậm chí lên tới 161 km/h ở một số khu vực miền núi.

Mùa đông ở California thường mang theo gió Santa Ana. Đây là những cơn gió khô và mạnh từ sa mạc rộng lớn phía Tây của Mỹ thổi vào miền Nam California. Những cơn gió này mang theo không khí khô và ấm, đẩy về phía bờ biển, ngược lại với không khí ẩm ướt thường xuyên từ đại dương Thái Bình Dương thổi vào khu vực này.

Điều này khiến độ ẩm giảm xuống, làm khô thảm thực vật dễ cháy và kích thích ngọn lửa. Gió Santa Ana từng góp phần gây ra một số đám cháy tồi tệ nhất ở California.

Cơ quan Dự báo Thời tiết Quốc gia đã cảnh báo trước khi xảy ra các đám cháy mới nhất ở Los Angeles: "Đây là một tình huống đặc biệt nguy hiểm.Nói cách khác, xét về thời tiết dễ gây cháy rừng thì tình trạng này là tồi tệ nhất".

Khô hạn sau khi mưa nhiều

Cùng với gió mạnh, tình hình thời tiết gần đây ở miền Nam California đã khiến cháy rừng dữ dội hơn. Hai mùa đông có lượng mưa lớn, đặc biệt là vào năm 2022 và 2023, đã khiến thảm thực vật phát triển mạnh mẽ trên khắp khu vực Los Angeles, nhưng mùa đông này lại cực kỳ khô hạn, khi phần lớn miền Nam California đang trong tình trạng hạn hán.

Điều này có nghĩa là có rất nhiều cây cối, cỏ và bụi rậm có thể bắt lửa. Hầu hết trong số đó đều đang thiếu nước, khiến chúng dễ dàng bốc cháy hơn.

Theo nhà khoa học khí hậu Daniel Swain, mặc dù miền Bắc California đã có nhiều mưa trong mùa đông này, nhưng phân bổ lượng mưa không đều ở bang này, khi các khu vực ở miền Nam California đang trải qua những thời kỳ khô hạn tồi tệ nhất trong hơn 150 năm.

Ông Swain nói: "Hiện tại, vấn đề là tình trạng phân bổ giữa khu vực có mưa và không có mưa. Điều này sẽ không thay đổi trong ngắn hạn. Ngay cả trong dài hạn, tình trạng phân bổ không đều này sẽ tiếp tục trong suốt mùa, mặc dù hy vọng sẽ ít nghiêm trọng hơn".

Khủng hoảng khí hậu đang làm gia tăng nhiệt độ

Mặc dù gió mạnh và điều kiện khô hạn đã làm các đám cháy ở Los Angeles trở nên nghiêm trọng hơn, nhưng tác động của cuộc khủng hoảng khí hậu đang khiến những đám cháy như vậy trở nên phổ biến và tàn khốc hơn.

Mới chỉ cách đây hai năm, California phải đối mặt với một đợt hạn hán kéo dài hàng thập kỷ, là một phần của "cơn hạn hán siêu lớn" trên khắp Mỹ mà các nhà nghiên cứu ước tính là tồi tệ nhất trong ít nhất 1.200 năm. Nhiệt độ toàn cầu tăng cao do đốt nhiên liệu hóa thạch đã làm gia tăng số ngày có thời tiết cháy rừng vì thực vật cũng như đất đai đã khô trong khi độ ẩm giảm.

Các đám cháy ở miền Tây nước Mỹ ngày càng trở nên thường xuyên và lớn hơn. Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ cháy rừng lên khoảng 25% ở California. Mười trong số các đám cháy lớn nhất ở California đã xảy ra trong hai thập kỷ qua, trong đó 5 đám cháy trong số này xảy ra chỉ trong năm 2020.

Các nhà nghiên cứu đã tính toán rằng cuộc khủng hoảng khí hậu do con người gây ra đã góp phần làm tăng 172% diện tích đất bị cháy ở California kể từ những năm 1970. Dự báo con số này sẽ còn tăng trong những thập kỷ tới.

Cháy rừng khiến hàng nghìn người dân phải sơ tán ở vùng ngoại ô Los Angeles Ngày 7/1, một đám cháy rừng đã bùng phát và lan rộng ở Pacific Palisades, vùng ngoại ô Los Angeles thuộc bang California của Mỹ, khiến hàng nghìn người phải sơ tán. Khói lửa bốc lên từ đám cháy rừng tại San Bernardino, California, Mỹ. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN Ngọn lửa đã thiêu rụi 310 ha rừng, làm hư hại nhiều tòa nhà...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Ông Tập Cận Bình nói kinh tế Trung Quốc đang đối mặt nhiều thách thức08:09

Israel vận động Mỹ giữ căn cứ Nga ở Syria?08:52

Ông Trump gợi ý ông Zelensky có thể ra đi vì từ chối thỏa thuận08:44

Ông Trump muốn đàm phán lại biên giới Mỹ - Canada07:42

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

BRICS+: Một trung tâm quyền lực toàn cầu mới?

10:08:05 13/03/2025

Tuy nhiên, xét đến quá trình phát triển của khối và các động lực mạnh mẽ từ bối cảnh toàn cầu hiện tại, cũng có những lập luận thuyết phục để cho rằng điều ngược lại có thể xảy ra.

Mỹ khai thác công nghệ của Ukraine để phát triển UAV tiên tiến hơn

09:46:30 13/03/2025

Không công ty Mỹ nào theo kịp Ukraine , đồng sáng lập CX2 Nathan Mintz nhận xét. Các bạn biết rằng công nghệ của họ hoạt động hiệu quả. Ukraine có một phòng thí nghiệm thực chiến tối thượng để thử nghiệm và hoàn thiện UAV .

Điện Kremlin phản ứng về việc Ukraine nhất trí với đề xuất của Mỹ ngừng bắn trong 30 ngày

09:34:42 13/03/2025

"Chúng tôi sẽ nói với họ rằng đây là những gì đang được đưa ra. Ukraine sẵn sàng ngừng bắn và bắt đầu đàm phán. Bây giờ, quyết định đồng ý hay từ chối là tùy thuộc vào họ", ông Rubio tại một cuộc họp báo ở Jeddah hôm 11/3.

Lực lượng an ninh Pakistan vô hiệu hóa những kẻ bắt cóc con tin

09:18:14 13/03/2025

Theo thông tin trước đó, những đối tượng khủng bố đã mặc áo cài bom và ngồi cùng các con tin khiến nỗ lực giải cứu các con tin gặp nhiều khó khăn.

Tổng thống Ukraine nói về phản ứng tiềm năng của Mỹ nếu Nga từ chối ngừng bắn

09:08:10 13/03/2025

Trước đó, theo Ukrinform, một cuộc họp giữa các phái đoàn Mỹ và Ukraine đã diễn ra tại Jeddah (Saudi Arabia) vào ngày 11/3. Hai bên đã đưa ra một tuyên bố chung sau cuộc đàm phán.

Iran xác nhận đàm phán hạt nhân với Trung Quốc, Nga

08:50:00 13/03/2025

Ngoài ra, ba nước sẽ thảo luận về các vấn quan tâm bao gồm các diễn biến khu vực và quốc tế, các vấn đề liên quan đến hợp tác trong khuôn khổ BRICS và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải.

Azerbaijan tạo con đường hòa giải với Nga?

05:15:50 13/03/2025

Sự kiện trên đã châm ngòi cho một loạt cuộc trao đổi gay gắt giữa Baku và Moskva. Tình hình trở nên căng thẳng đến mức Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev được cho là đã từ chối nhận cuộc gọi từ lãnh đạo Chechnya Ramzan Kadyrov.

Hàn Quốc tôn vinh sự đa dạng văn hóa tại thủ đô Seoul

05:13:40 13/03/2025

Trong sự kiện, các buổi biểu diễn truyền thống từ 12 thành phố hữu nghị của Seoul sẽ diễn ra trên một sân khấu đặc biệt, cùng với buổi lễ khen thưởng ghi nhận những đóng góp của mọi người trong lĩnh vực đa văn hóa.

Meta bị kiện tại Pháp do vấn đề bản quyền

05:05:03 13/03/2025

Ba nhóm gồm nhóm tổ chức xuất bản SNE; nhóm tác giả; nhóm nhạc sĩ SGDL và SNAC đã khiếu nại hành vi của Meta sử dụng hàng loạt tác phẩm có bản quyền mà không được sự cho phép của các tác giả và các nhà xuất bản.

Vì sao Anh không trả đũa đòn thuế quan của Tổng thống Trump như EU?

05:03:35 13/03/2025

Ông ấy đã làm việc chăm chỉ, tôi phải nói với bạn như vậy , Tổng thống Trump cho biết, sau khi ông Starmer vận động nhà lãnh đạo Mỹ không áp đặt thuế quan tại một cuộc họp ở Nhà Trắng vào cuối tháng trước.

Euro kỹ thuật số trở thành ưu tiên chiến lược của ECB trước động thái từ Mỹ

05:03:07 13/03/2025

Ông đặc biệt lưu ý đến bối cảnh Mỹ quyết định không phát triển một loại tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, điều có thể ảnh hưởng đến hệ thống tài chính toàn cầu.

Northvolt AB nộp đơn xin phá sản ở Thụy Điển

05:02:30 13/03/2025

Tuyên bố cũng nêu rõ các yếu tố như chi phí vốn tăng, bất ổn địa chính trị, gián đoạn chuỗi cung ứng và những thay đổi về nhu cầu thị trường... đang ảnh hưởng không chỉ đến Northvolt mà còn cả các công ty khác trong ngành sản xuất pin.