Gieo chữ ở Trường Sa

Thấp thoáng dưới tán phong ba và bàng vuông, trẻ ê a học bên mé đảo Trường Sa. Năm học mới bắt đầu, trong những lớp học độc nhất vô nhị: trường ghép, lớp “5 trong 1″ và những thầy cô kiêm nhiệm.

Lớp “5 trong 1″

Trường chỉ cách nhà vài bước chân, trò nhỏ Phạm Yến Trinh (lớp 5, trường tiểu học Sinh Tồn, xã Sinh Tồn, huyện đảo Trường Sa, Khánh Hòa) vẫn dậy thật sớm, xúng xính bộ đồng phục mới sau ngày khai giảng năm học.

Trường là căn phòng lớn nằm tại trung tâm hành chính xã. Anh Hồ Bảo Ân, 28 tuổi, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã, kiêm đứng lớp.

Thầy Ân đến sớm, kê xếp từng bộ bàn ghế. Một bảng trắng đen ở giữa trường, nhưng cho cả 5 khối lớp, quay 5 hướng: 1 bàn lớp một, 1 bàn lớp hai, 2 bàn lớp ba, 2 bàn lớp bốn và 1 bàn lớp năm.

Thầy Ân giảng bài cho học sinh lớp 1.

7 giờ sáng, toàn trường ổn định. Thầy Ân tra bài luyện chữ lớp một, lại sang hướng dẫn toán lớp hai, rồi lên bục giảng ra phép toán cho học sinh lớp ba.

Mỗi lớp một nhóm, quay một hướng khác nhau nhưng không khí học lúc nào cũng nề nếp, nghiêm túc. Giáo trình theo quy định của Bộ và Sở GD&ĐT Khánh Hòa, nhưng áp dụng linh hoạt.

Thầy Ân nói: Lễ khai giảng giản dị, nhưng ý nghĩa đúng ngày 5/9. Tiếng trống khai trường vang vọng cả góc đảo. Cán bộ đảo, người dân và các chiến sĩ cùng tham dự. Tặng quà, hỗ trợ sách vở, cặp sách… cháu nào cũng háo hức.

Lần đầu đến trường, cháu Phạm Thị Trúc Nữ (lớp một), thỏ thẻ: “Thầy Ân ơi, chữ này khó viết quá”, khiến cả lớp học cười ồ. Trò Trinh kể: “Tan học, không hiểu bài, chúng con sang nhà thầy nhờ chỉ dạy”.

Lớp học “5 trong 1″ của thầy Ân.

Các lớp học thị trấn Trường Sa Lớn (huyện đảo Trường Sa) cũng rộn ràng sau khai giảng. Những tiết học vẽ đầu năm, cô Nguyễn Thị Nhung (giáo viên trường tiểu học Trường Sa Lớn) chưa ra đề, học sinh lớp 4 đã vẽ những nét hồn nhiên về cây lá phong ba, con ốc biển, hay tô màu áo hải quân bên các chú bộ đội.

Buổi học hát của 2 trò lớp ba rộn ràng “Cháu yêu các chú bộ đội cụ Hồ”, “Khúc quân ca Trường Sa”… “Ở đây các tiết học chủ quyền luôn trực quan, sinh động”- cô Nhung nói.

Trường của cô Nhung cũng là căn phòng của trụ sở xã. Lớp học “5 trong 1″ đã thành tên gọi thân thương ngoài Trường Sa. Năm học này, cô Nhung bị “khuyết” lớp năm, vì năm trước không có học sinh lớp 4. Cả 4 khối lớp từ lớp 1- 4 chỉ 9 học sinh.

“Các cháu chăm ngoan và chịu khó học. Nếu cần phụ đạo, thầy cô có thể chỉ vẽ từng em một”, cô Nhung tâm sự qua điện thoại, rồi chợt mừng rơn thông báo: Vừa nhận được tin một quỹ học bổng sẽ tài trợ để xây dựng một ngôi trường riêng cho học sinh Trường Sa Lớn. Tương lai, lớp ghép độc nhất vô nhị không còn.

Vợ chồng cô giáo Nhung và con trai út học mẫu giáo ở đảo Trường Sa Lớn.

Gieo chữ, giữ đảo

Năm 2008, đang là giáo viên biên chế trường tiểu học Suối Cát (huyện Cam Lâm, Khánh Hòa), cuộc sống gia đình ổn định, cô Nhung làm cả nhà bất ngờ khi quyết định ra Trường Sa.

“Lúc đó tôi thấy Trường Sa thiếu giáo viên nên mạnh dạn về thuyết phục chồng con, gia đình ra với đảo. Dạy chữ cũng là góp phần giữ đảo”, cô Nhung kể.

Mơ về lớp học Trường SaViết những dòng thư nắn nót gửi cô Nhung, em Nguyễn Xuân An (lớp 7, trường THCS Hùng Vương, thị trấn Cam Lâm, Khánh Hoà) từng là học trò Trường Sa, tâm sự: “Ở Trường Sa cô luôn dạy chúng em phải biết vượt khó như các chú bộ đội cụ Hồ, không được chùn bước trước mọi khó khăn. Trong giấc ngủ em vẫn mơ về lớp học Trường Sa. Các bạn đất liền rất thích em kể chuyện biển đảo. Em càng tự hào, hãnh diện vì mình đã được sinh sống, học tập tại đây”.

Gần 5 năm giữa đảo thiêng, cô Nhung qua đủ khó khăn, thiếu thốn. Trường học ban đầu là dãy hàng lang tạm bên trụ sở xã. Học sinh chưa chuẩn bị đủ dụng cụ học tập, nhiều em nhớ đất liền òa khóc trong lớp… Nhưng sau một thời gian ngắn, công tác dạy học ổn định.

“Các cháu học tiến bộ từng ngày, tỷ lệ đạt học sinh khá giỏi cao. Năm vừa qua, có 2 em học sinh giỏi, 4 em tiên tiến và 2 trung bình”, cô Nhung thống kê. Số học sinh tốt nghiệp tiểu học ngoài Trường Sa vào đất liền học tập không thua kém bất kỳ bạn nào. Các em vẫn phát huy và đạt thành tích học sinh khá, giỏi các năm học.

Con gái Đặng Phương Anh (6 tuổi) của cô Nhung nhập học lớp một, trong ngôi trường Trường Sa. Con trai út Đặng Phương Nam hơn 1 tuổi, vào mẫu giáo.

Ban đầu hai vợ chồng quyết định sinh cháu ở đảo để được là những “công dân gốc Trường Sa”, nhưng lúc đó có máy bay trực thăng ra thăm đảo, mọi người thuyết phục đưa sản phụ vào bờ sinh cho an toàn, nên hai vợ chồng nghe theo.

Nghĩ lại thấy tiếc. Mỗi lần lên lớp, cô Nhung mặc cho cháu Nam chiếc áo màu hải quân, chọn một góc nhỏ để cháu cùng chơi đùa.

“Dạy các cháu về chủ quyền biển đảo, tôi thấy thiêng liêng, tự hào được góp phần mình trong đó. Học sinh ở đây cũng thể hiện được bản lĩnh, tinh thần học tập, vượt khó của mình, những công dân Trường Sa chính hiệu”- cô Nhung nói.

Theo thượng tá Đinh Văn Hải, Đảo trưởng kiêm Chủ tịch thị trấn Trường Sa Lớn, cô Nhung được học sinh và bà con tín nhiệm, thương yêu nên vừa rồi trúng cử đại biểu HĐND thị trấn và được bầu làm Phó Chủ tịch HĐND thị trấn Trường Sa.

Hồ Bảo Ân ra đảo từ năm 2008 là cán bộ xã 8X trẻ nhất. Thấy đảo thiếu giáo viên, Ân hăng hái xin dạy thêm, rồi được “chọn” làm giáo viên kiêm nhiệm. Thầy Ân bảo: “Dạy học, nghe tiếng trẻ ê a học bài thấy vui, bớt nhớ đất liền”.

Thầy Nguyễn Đình Việt (29 tuổi) – Phó Chủ tịch UBND xã Song Tử Tây (huyện Trường Sa) cũng là giáo viên “ngoài biên chế”. Lớp học thầy Việt chỉ 1 học sinh lớp 4. Tạm xa người vợ mới cưới ở đất liền, mỗi năm, thầy Việt gắn bó với đảo đằng đẵng những tháng dài.

Thầy Việt ở đảo Song Tử Tây.

Thầy Lê Tuấn Tứ, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Khánh Hòa, nhận định: Hiện ở Trường Sa chỉ có 1 giáo viên biên chế là cô Nhung, còn lại kiêm nhiệm. Nhưng những năm qua, chuyên môn thầy cô đảm bảo, học sinh đạt kết quả tốt, không thua kém, thậm chí còn hơn cả học lực của học sinh trong đất liền.

Có được kết quả này là sự nỗ lực, vượt khó không nhỏ của cả thầy và trò Trường Sa. Kết thúc năm học qua, lãnh đạo tỉnh và Sở tổ chức lễ tuyên dương, khen thưởng ngành giáo dục huyện đảo Trường Sa.

Thầy Tứ cũng cho biết, Sở đã bắt đầu tuyển thêm giáo viên ra Trường Sa, gồm cả giáo viên cấp tiểu học và THCS. Dự kiến năm học 2013-2014 sẽ bắt đầu giảng dạy các khối lớp THCS ở đảo. Đến nay, cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy đã hoàn thiện.

Theo Nguyễn Huy

Tiền Phong