Giáo viên nghĩ sách giáo khoa đã được thẩm định!

Nhiều giáo viên nhìn nhận còn chủ quan khi lựa chọn sách giáo khoa vì nghĩ đã được Bộ GD-ĐT, Hội đồng thẩm định quốc gia phê duyệt.

Sách giáo khoa lớp 1 – NGỌC THẮNG

“Thật sự đã có phần chủ quan”

Theo kết quả lựa chọn sách giáo khoa (SGK) lớp 1 của TP.HCM, có khoảng 20% số trường tiểu học lựa chọn bộ sách Cánh Diều, tùy theo từng môn, có môn nhiều, có môn ít.

Theo chia sẻ của một giáo viên (GV) lớp 1 ở Q.Tân Bình, quy trình lựa chọn 5 bộ sách đã được Bộ GD-ĐT phê duyệt thực hiện qua các bước như tiếp cận, nghiên cứu trao đổi… giữa các GV, thành viên hội đồng lựa chọn của nhà trường. Hầu như GV chú trọng đến tiến độ thực hiện chương trình thế nào, có phù hợp với thời lượng phân bổ số tiết hay không? “Thật sự đã có phần chủ quan vì nghĩ rằng các bộ sách đã được Bộ, Hội đồng thẩm định quốc gia phê duyệt thì đương nhiên phải đảm bảo những yêu cầu về tính giáo dục”, GV này cho biết.

Còn lãnh đạo một phòng giáo dục có 3 trường tiểu học lựa chọn sử dụng bộ sách Cánh Diều cho hay ngay khi nhận ý kiến phản ánh về việc sách có những từ ngữ địa phương, một số câu chuyện có nội dung chưa phù hợp với năng lực nhận thức của học sinh (HS) lớp 1 thì đã có những điều chỉnh. Chẳng hạn, phòng đã hướng dẫn các trường đưa những ngữ liệu có nguồn gốc rõ ràng, phù hợp với HS để đảm bảo mục tiêu kiến thức của nội dung đó. Hoặc khi dạy đến bài có những từ ngữ có tính chất phương ngữ thì nên giới thiệu từ ngữ có tính chất chuẩn sau đó mới mở rộng về phương ngữ…

10 tiêu chí chọn sách giáo khoa

Trao đổi với PV Thanh Niên, tiến sĩ Giáp Văn Dương, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục Times School, cho biết khi chọn SGK cho nhà trường, có 10 tiêu chí để xác định.

Đầu tiên cần lưu ý là bộ SGK này có tương thích với triết lý giáo dục, giá trị cốt lõi, phương pháp giáo dục của trường hay không. Nếu thấy có thể tương thích, hoặc ít nhất cũng ở mức không xung đột, thì sẽ xem xét lựa chọn.

Thứ hai là nội dung của cuốn sách, bao gồm cả bố cục và nội dung chi tiết, hình minh họa có khoa học và phù hợp với mong đợi của nhà trường không? Các nội dung này có phù hợp với trình độ của GV để giảng dạy, và có phù hợp với tâm sinh lý của HS để học tập?

Thứ ba là ngữ liệu và hình ảnh minh họa có phù hợp với lứa tuổi, vùng miền? Ví dụ trường ở Hà Nội, vậy các từ ngữ và hình ảnh minh họa có quá xa lạ với HS thành phố? Nếu có thì mức độ có chấp nhận được hay không?

Thứ tư là tính liên thông của các môn học khác nhau trong cùng một bộ sách có tệ quá không? Vì thực tế, đây là một nhược điểm của các bộ SGK của chúng ta, khi các tác giả của các bộ môn khác nhau có vẻ không trao đổi với nhau để đồng bộ hóa chương trình giáo dục.

Thứ năm là SGK có hàm chứa những nội dung có thể khơi gợi sự sáng tạo để HS khám phá, có phù hợp để triển khai phương pháp “Đồng kiến tạo” của nhà trường, có dành không gian cho GV và HS, hay chỉ có thể dạy theo lối dập khuôn, máy móc?

Thứ sáu là nhóm tác giả viết SGK đó là ai? Có phải là những chuyên gia mà nhà trường có hiểu biết trực tiếp và có sự tin tưởng?

Thứ bảy là việc kiểm tra đánh giá thi cử của bộ SGK sẽ được tiến hành ra sao? Hình thức và nội dung của việc kiểm tra đánh giá HS có được thể hiện rõ và có phù hợp với nhà trường hay không? Nếu không, trường sẽ xử lý như thế nào?

Thứ tám là các tài liệu đi kèm như sách GV, sách bài tập có phù hợp với bộ SGK và với mong đợi của nhà trường? Nếu không, thì sẽ phải xử lý như thế nào?

Thứ chín là tìm hiểu và cảm nhận xem nhóm tác giả này thực sự làm SGK với tâm huyết và hiểu biết, hay chỉ là một dự án giáo dục cần được giải ngân, hay một dự án kinh doanh của nhà xuất bản.

Thứ mười là trực giác và cảm quan trực tiếp khi cầm bộ SGK, xem trong số 5 bộ SGK hiện hành, thì bộ sách này có đủ hay, đủ đẹp, đủ thuyết phục mình phải lựa chọn hay không?

“Chúng tôi đã chọn SGK năm nay dựa trên 10 tiêu chí đó. Tuy không được hoàn hảo như kỳ vọng, nhưng chúng tôi hài lòng với lựa chọn đó”, TS Giáp Văn Dương bày tỏ.