Giáo viên mong muốn được dạy thử trước khi chọn sách
Theo kế hoạch của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), công việc chọn sách giáo khoa (SGK) lớp 1 cho năm học 2020-2021 sẽ phải hoàn tất trong tháng 3-2020 để còn kịp thời gian cho các khâu chuẩn bị.
Tuy vậy, hiện nay, Thông tư hướng dẫn chọn sách vẫn đang lấy ý kiến dư luận đến hết ngày 30-1-2020.
Như vậy, sớm nhất cũng phải đến đầu tháng 2-2020, mới có hướng dẫn lựa chọn sách, từ đó cơ sở mới bắt tay vào triển khai. Nhiều ý kiến cho rằng, việc chọn SGK chỉ giới hạn trong vòng 1 tháng sẽ là quá gấp gáp bởi mong muốn của hầu hết giáo viên hiện nay là được dạy thử trước khi chọn sách.
Trên một số diễn đàn dành cho giáo viên tiểu học, nhiều giáo viên hiện đang giảng dạy ở cấp học này đã bày tỏ băn khoăn khi cho rằng, việc cơ sở giáo dục “thẩm định” các bộ SGK lớp 1 chỉ diễn ra trong thời gian 1 tháng là quá gấp gáp.
“Chưa kịp tìm hiểu kỹ đã phải chọn rồi. Chọn rồi thì không được chọn lại, có vẻ căng như dây đàn” – một giáo viên chia sẻ. Tại Hà Nội, nhiều giáo viên cũng bày tỏ mong muốn sớm được tổ chức tập huấn về công tác lựa chọn SGK.
Bản mẫu SGK lớp 1 sẽ được đưa vào giảng dạy trong các nhà trường bắt đầu từ năm học 2020-2021. Ảnh minh họa.
Cô Nguyễn Thúy Hà, giáo viên Trường Tiểu học Bình Minh cho biết: Đến thời điểm này, giáo viên vẫn chưa có sách trong tay, trong khi vài tháng tới đã chốt SGK. Nếu không được nghiên cứu, lựa chọn kỹ nhằm tìm được bộ sách phù hợp, thì giáo viên và học sinh sẽ cùng vất vả, việc dạy học không đạt được hiệu quả như mong muốn.
Cô Nguyễn Phương Thảo, giáo viên một trường tiểu học tại quận Hoàng Mai cũng bày tỏ băn khoăn: “Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn SGK đến ngày 30-1-2020 mới lấy ý kiến xong nhưng lại yêu cầu các trường phải chọn xong SGK lớp 1 trước tháng 3-2020. Điều này đồng nghĩa với việc, chỉ có khoảng 1 tháng cho việc chọn lựa 5 bộ sách với 32 cuốn sách. Không biết các trường sẽ bố trí thời gian để các thành viên trong Hội đồng chọn sách làm việc thế nào khi bậc tiểu học phần lớn dạy 10 buổi/tuần? Đi dạy cả tuần, thời gian nào cho các thầy cô giáo đọc sách?”.
Cũng theo cô Thảo, kinh nghiệm thực tiễn cho thấy, chỉ đọc sách thôi chưa đủ, để xác định được bộ sách này phù hợp với học sinh của mình hơn bộ sách kia, giáo viên cũng cần có thêm những trải nghiệm thực tế.
“Nếu thời điểm này đã có sách ở trường học thì mỗi tuần sinh hoạt chuyên môn thay vì thao giảng dự giờ, góp ý như lâu nay sẽ đổi bằng cách dạy thực nghiệm một số tiết học cụ thể trong chương trình mới thông qua các bộ sách mới. Trên cơ sở dạy thực nghiệm, giáo viên sẽ chọn được bộ sách phù hợp với mình và phù hợp với học sinh”-cô Thảo nêu ý kiến.
Ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội) cho rằng: Việc quyết định lựa chọn bộ sách nào để sử dụng là trách nhiệm rất nặng nề đối với mỗi nhà trường, vì vậy, công đoạn này cần phải được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và minh bạch.
Video đang HOT
Để lựa chọn được bộ sách phù hợp, cán bộ, giáo viên phải được tiếp cận sớm với nội dung cụ thể của từng bản mẫu sách; thậm chí, giáo viên, học sinh phải được dạy thử, học thử, thảo luận về tính ưu việt của từng cuốn sách.
“Đến thời điểm này giáo viên vẫn chưa được tiếp cận các bộ sách nên vẫn chưa thể nói được điều gì. Do vậy, chúng tôi mong muốn các NXB cung cấp kịp thời các bản mẫu SGK mới để các trường có thời gian đọc kỹ tất, tiến hành dạy thử hoặc mời chuyên gia đến dạy thử. Từ đó, giáo viên mới có thể chắt lọc, tham khảo giá trị của từng cuốn sách, tạo thành bài giảng của riêng mình để đưa ra quyết định lựa chọn chính xác”- ông Khang đề xuất.
Để thuận lợi hơn cho giáo viên và các nhà trường trong việc chọn SGK mới, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới cho biết: Bộ GD&ĐT nên công khai ý kiến đ.ánh giá của Hội đồng quốc gia thẩm định SGK về từng cuốn sách. Phụ huynh, giáo viên khi đọc ý kiến thẩm định sẽ biết hội đồng thẩm định khen gì, chê gì, số phiếu cho từng cuốn sách ra sao.
Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, thực tế cho thấy, có những cuốn sách chỉ được 3/4 số phiếu đ.ánh giá “Đạt, không cần sửa chữa” nhưng cũng có những cuốn sách được 100% số phiếu. Như vậy, mức độ “đạt” của từng cuốn sách là khác nhau.
Bên cạnh đó, để tiết kiệm cho các nhà trường trong việc mua sách mẫu, các NXB cũng có thể đưa các chế bản SGK lên mạng để người dân tham khảo như chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Nếu làm được như vậy sẽ vừa đảm bảo công khai, dân chủ lại vừa giảm được chi phí vì hầu hết mọi người đều có điện thoại, máy tính có thể vào mạng. Còn về những lo ngại như sợ làm sách lậu, ăn cắp bản quyền, thì đều có thể giải quyết được bằng công nghệ và pháp luật.
GS Nguyễn Minh Thuyết cũng cho rằng, Bộ GD&ĐT cũng cần có những quy định để Thông tư hướng dẫn việc chọn SGK mang tính dài hạn hơn. “Được biết thông tư này chỉ phục vụ cho việc chọn SGK lớp 1 trong năm tới theo Nghị quyết 88. Bộ GD&ĐT nên xin ý kiến Quốc hội để hướng dẫn việc lựa chọn SGK vừa phù hợp với Nghị quyết 88, vừa phù hợp với Luật Giáo dục. Luật Giáo dục quy định UBND cấp tỉnh quyết định “việc chọn SGK”, chứ không nói UBND cấp tỉnh “quyết định chọn SGK”.
Vậy thì UBND cấp tỉnh vẫn có thể giao cho các trường chọn theo Nghị quyết 88, nếu thế có thể soạn được thông tư dài hơi cho nhiều lớp và trong nhiều năm khác nhau. Thông tư ấy cũng phải quy định trách nhiệm, quyền của các NXB, các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương và các cơ quan quản lý giáo dục ở địa phương.
Cụ thể là UBND cấp tỉnh, Sở GD&ĐT và các Phòng GD&ĐT được làm gì và không được làm gì nhằm đảm bảo khách quan, công bằng trong chọn sách” – GS Nguyễn Minh Thuyết nói.
Huyền Thanh
Theo cand
PGS.TS Trần Diên Hiển: Tôi rất tâm đắc với triết lý của bộ sách “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”
Triết lý giáo dục bộ SGK lớp 1 của Công ty CP Phát hành sách Giáo dục trực thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam là "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục".
Trao đổi về bộ sách giáo khoa (SGK) lớp 1 môn Toán do mình làm chủ biên, PGS.TS Trần Diên Hiển chia sẻ: "Bộ SGK của chúng tôi có những ưu thế riêng, tạo điều kiện cho giáo viên (GV) và học sinh (HS) ở tất cả các vùng miền trong cả nước khai thác, phát huy những ưu điểm, những thành công và khắc phục những hạn chế, bất cập của SGK Toán đã và đang lưu hành".
Không đáng lo những điểm dừng khác nhau
Thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội cho phép các trường được chọn SGK, khi từng trường lựa chọn SGK đồng nghĩa với trong một địa phương sẽ sử dụng nhiều bộ SGK, như vậy có đảm bảo tính thống nhất về chuẩn đầu ra?
- Về vấn đề này, rất tiếc, thời gian vừa qua, có hội đồng biên soạn chương trình các bộ môn đã không xây dựng chuẩn đầu ra cho từng học kỳ của năm học. Chương trình các môn học và hoạt động giáo dục chỉ đề cập đến chuẩn đầu ra cuối năm học đối với mỗi môn học và hoạt động giáo dục. Do đó, có thể sẽ dẫn đến tình trạng kết thúc học kỳ 1, đối với những bộ SGK khác nhau sẽ có những điểm dừng khác nhau. Nhưng rất may ở chỗ, khi tôi được tiếp cận với 5 bộ SGK Toán 1 của các nhóm biên soạn khác, tôi nhận thấy về cơ bản các bộ sách Toán 1 đều gặp gỡ nhau ở điểm dừng cuối mỗi học kỳ.
PGS.TS Trần Diên Hiển
Đối với các môn khác, có thể có điểm dừng khác nhau khi đến giữa học kỳ 1 hoặc giữa học kỳ 2. Nếu điều đó xảy ra, HS chuyển trường cuối học kỳ sẽ không đáng lo. Trường hợp, các em chuyển trường giữa học kỳ sẽ có điểm dừng khác nhau, tuy nhiên chỉ ở vài chi tiết nhỏ. Về việc này, phụ huynh có thể yên tâm vì nhà trường sẽ hoàn toàn có thể hỗ trợ con em mình khắc phục điều đó.
Bộ sách "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục"
Trong 4 bộ SGK của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam được sử dụng trong các cơ sở giáo dục để thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới có 1 bộ môn Toán do ông làm chủ biên. Ông có thể nói gì về bộ sách này?
- Triết lý giáo dục bộ SGK lớp 1 của Công ty CP Phát hành sách Giáo dục trực thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam là "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục". Vì thế, một yếu tố rất quan trọng của SGK Toán 1 này là đảm bảo tính vừa sức đối với HS các vùng miền trên cả nước. HS miền núi, miền xuôi, đồng bằng, TP đều có thể sử dụng bộ sách này ở mức độ phù hợp, vừa sức.
Ngoài ra, khi hướng dẫn GV, chúng tôi không áp đặt các hình thức tổ chức dạy học mà gợi ý để họ tham khảo. Đối với HS, chúng tôi sử dụng hệ thống bài toán mở để tạo điều kiện cho những em học khá thể hiện năng lực của mình, các em trung bình có cơ hội đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng.
Một yếu tố không thể thiếu là đại diện các vùng miền (Bắc, Trung, Nam, Tây Nguyên, Đông và Tây Nam Bộ), đại diện các dân tộc, vùng miền trong cả nước đều tìm thấy hình ảnh của mình trong SGK Toán 1 của chúng tôi. Tính dân chủ trong bộ SGK còn được thể hiện ở dân chủ trong học tập, tạo không gian mở, sáng tạo cho GV và HS chủ động trong giải quyết vấn đề.
Bộ SGK Toán này có đ.iểm gì mới và ưu điểm nổi bật so với các bộ SGK Toán khác?
- Ngay từ ngày đầu biên soạn, tôi và đội ngũ tác giả cùng quán triệt: Cố gắng biên soạn một bộ SGK Toán đảm bảo các quy định và tiêu chí về biên soạn SGK của Bộ GD&ĐT, khai thác và phát huy những ưu điểm, thành công của các bộ SGK Toán đã và đang triển khai ở Việt Nam và khắc phục những tồn tại, bất cập của những bộ sách đó. Chính điều này tạo nên những điểm mới trong bộ SGK của chúng tôi.
Chẳng hạn, chúng tôi tạo điều kiện cho HS có cơ hội tối đa tham gia các hoạt động và thông qua những hoạt động trải nghiệm để lĩnh hội, khám phá kiến thức mới. Đồng thời, hình thành và phát triển kĩ năng môn học, đặc biệt là kĩ năng Toán, tạo hứng thú cho HS trong học tập cũng như cập nhật được yêu cầu về đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học. Những hoạt động này có ở tất cả các bài học và diễn ra ngay trong lớp học.
Sau mỗi tiết học, có sử dụng logo "Em học xong bài này" để giúp GV khi xây dựng kế hoạch bài học, nhìn vào đó biết được những yêu cầu HS cần đạt được (mục tiêu bài học); học trò tự đ.ánh giá đã đạt yêu cầu bài học chưa; phụ huynh biết được con đang ở mức độ nào và cần hỗ trợ gì. Ở phần hình ảnh cũng có những tiến bộ vượt bậc, sách in 4 màu, đẹp, giấy tốt, cỡ chữ chuẩn quy định.
Một điều rất vui khi Hội đồng thẩm định SGK Quốc gia đ.ánh giá bộ SGK Toán 1 của chúng tôi là bộ duy nhất đã thiết kế được 4 chủ đề về trải nghiệm Toán học (Em khám phá các nhóm vật, Tìm hiểu lớp em, Em đo độ dài, Khám phá ngôi trường em học). Mặc dù đây là vấn đề rất mới nhưng chúng tôi đã cố gắng và thành công bước đầu trong lĩnh vực này.
Nhiều tài liệu hỗ trợ giáo viên, học sinh
Hà Nội là địa phương dẫn đầu cả nước về chất lượng giáo dục đại trà và giáo dục mũi nhọn. Trong trường hợp các trường ở Thủ đô muốn HS học ở mức độ cao hơn, liệu SGK Toán của ông có đáp ứng được?
- Cuốn SGK Toán 1 mà chúng tôi biên soạn đã đạt được các mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Như các bạn biết, Chương trình giáo dục 2018 hướng đến hình thành năng lực và phẩm chất cho HS. Nói một cách dễ hiểu thì mục tiêu dạy học cần thể hiện ra là "Học xong bài này, môn này, HS làm được gì?" chứ không nặng về kiến thức giáo khoa. Chính vì thế chúng tôi đã thiết kế sách theo hướng mở, xây dựng nhiều tình huống vận dụng kiến thức vào cuộc sống đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực cho tất cả HS.
Đồng thời bên cạnh đó, chúng tôi đã biên soạn tài liệu hỗ trợ dạy học có tên "Em tự học và đ.ánh giá năng lực Toán 1" bám sát mục tiêu dạy học của từng tiết, với 6 bài tập theo thang đ.ánh giá năng lực của HS. Trong đó có 2 bài mức 1 (Nhận biết), 2 bài mức 2 (Thông hiểu), 1 bài mức 3 (Vận dụng) và 1 bài mức 4 (Phản hồi và phát triển). Với những HS có khả năng vượt trội về Toán hoặc sau khi học xong bài trong SGK có thể sử dụng tài liệu này để đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực và tư duy sáng tạo của bản thân.
Như vậy, bộ SGK môn Toán do ông làm chủ biên có nhiều sản phẩm?
- Đúng vậy. Bộ SGK Toán lớp 1 của chúng tôi gồm các sản phẩm: SGK, sách GV (tài liệu hướng dẫn GV dạy bộ sách này), Bộ đồ dùng học môn Toán, là các sản phẩm chính. Ngoài ra, Công ty CP Phát hành Sách Giáo dục - nơi chúng tôi biên soạn bộ SGK Toán lớp 1, còn xây dựng trang web "sachthietbigiaoduc.vn" dùng chung cho tất cả các môn học.
Trong đó bao gồm cả môn Toán với các nội dung như: Giới thiệu tổng quan về bộ SGK Toán; hướng dẫn dạy học theo bộ SGK Toán; các phiếu thực hành, tư liệu hỗ trợ dạy và học cho GV, HS; trang trao đổi giữa tác giả SGK và GV; diễn đàn trao đổi giữa tác giả SGK với GV, với phụ huynh và các em HS. Ngoài ra còn một số sản phẩm hỗ trợ giảng dạy cho GV Toán. Có thể xem đây là đặc sản của bộ SGK Toán lớp 1 Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục.
Xin trân trọng cảm ơn PGS!
Theo kinhtedothi
Nhà trường được chọn sách giáo khoa: Dễ rơi vào ‘ma trận’? Việc các trường được chọn sách giáo khoa khiến không ít hiệu trưởng và giáo viên tỏ ra lo lắng. TS Hoàng Ngọc Vinh - Nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT cũng cho rằng không phải trường nào cũng có kỹ năng lựa chọn sách giáo khoa trong thực tế. Bộ GD&ĐT vừa công bố dự thảo thông tư...