Giáo sư Hoàng Tụy – ‘cây đại thụ’ của ngành Toán học Việt Nam qua đời

Mai Thị Diễm20:34 14/07/2019

Theo thông tin từ gia đình, GS Hoàng Tụy – nhà toán học tiêu biểu của Việt Nam vừa qua đời chiều nay 14/7 tại nhà riêng.

Lúc 15h30 hôm nay 14/7/2019, Giáo sư Hoàng Tụy sinh ngày 7/12/1927 từ trần tại nhà riêng ở Hà Nội, hưởng thọ 92 tuổi.

Giáo sư Hoàng Tụy là nhà toán học tiêu biểu của Việt Nam. Cùng với giáo sư Lê Văn Thiêm, ông là một trong hai người tiên phong trong việc xây dựng ngành Toán học của Việt Nam. Giáo sư Hoàng Tụy được coi là cha đẻ của lĩnh vực Tối ưu hóa toàn cục ( Global Optimization) trong Toán học Ứng dụng.

Không chỉ là nhà Toán học, giáo sư còn có nhiều đóng góp cho giáo dục Việt Nam. Ông cũng là sáng lập viên Viện Nghiên cứu Phát triển IDS mà ông là Chủ tịch Hội đồng Viện.

Giáo sư Hoàng Tụy sinh tại Xuân Đài, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam. Ông là cháu nội của cụ Hoàng Văn Bảng (em ruột của Tổng đốc Hà Nội Hoàng Diệu), đỗ Cử nhân và từng giữ chức Án sát sứ nhiều tỉnh như: Quảng Ngãi, Quảng Bình, Quảng Nam, Hà Tĩnh.

Giáo sư Toán học Hoàng Tụy. (Ảnh:Xuân Trung/giaoduc.net.vn)

Cha của ông là ông Hoàng Kỵ, từng làm quan dưới thời Duy Tân, Khải Định, được thăng chức Thị Giảng học sĩ. Ông có 7 người anh em, trong đó có 5 người đỗ đạt, học rộng và làm giáo sư đại học như Hoàng Phê (Ngôn ngữ học), Hoàng Quý (Vật lý), Hoàng Kiệt (Mỹ thuật), Hoàng Tụy và Hoàng Chúng (Toán học).

Năm 1951, ông theo học Trường khoa học cơ bản do Lê Văn Thiêm phụ trách. Năm 1954, giáo sư Hoàng Tụy bắt đầu dạy toán tại trường Đại học khoa học, sau là Đại học Tổng hợp Hà Nội.

Tháng 3/1959, giáo sư Hoàng Tụy trở thành một trong hai người Việt Nam đầu tiên bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ khoa học toán – lý tại Đại học Lomonosov tại Moskva. Từ năm 1961 đến 1968 ông là Chủ nhiệm Khoa Toán của Đại học Tổng hợp Hà Nội; là Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam từ năm 1980 đến 1989.

Video đang HOT

Năm 1964, ông phát minh ra phương pháp “Lát cắt Tụy” (Tuy’s cut) và được coi là cột mốc đầu tiên đánh dấu sự ra đời của một chuyên ngành toán học mới: Lý thuyết tối ưu toàn cục (global optimization).

Tháng 8/1997, Viện công nghệ Linkping (Thụy Điển) tổ chức một hội thảo quốc tế với chủ đề “Tìm tối ưu từ địa phương đến toàn cục”, được tổ chức để tôn vinh giáo sư Hoàng Tụy, “người đã có công trình tiên phong trong lĩnh vực tối ưu toàn cục và quy hoạch toán học tổng quát” và nhân dịp giáo sư tròn 70 tuổi.

Tháng 9/2007, ông cùng 9 nhà nghiên cứu độc lập tên tuổi khác là: Nguyễn Quang A, Phạm Chi Lan, Lê Đăng Doanh, Chu Hảo, Tương Lai, Phan Huy Lê, Trần Đức Nguyên, Trần Việt Phương thành lập Viện Nghiên cứu Phát triển IDS mà ông là Chủ tịch Hội đồng Viện.

Viện IDS với tư cách một tổ chức độc lập, vừa là tổ chức mở, phi vụ lợi chuyên nghiên cứu các vấn đề liên quan đến các chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển cho các cơ quan nhà nước và các tổ chức kinh tế xã hội.

Tháng 12/2007, một hội nghị quốc tế về “Quy hoạch không lồi” đã được tổ chức ở Rouen, Pháp để ghi nhận những đóng góp tiên phong của giáo sư Hoàng Tuỵ cho lĩnh vực này nói riêng và cho ngành Tối ưu Toàn cục nói chung nhân dịp ông tròn 80 tuổi.

Trong những năm của thế kỉ 21, giáo sư Hoàng Tuỵ có một số bài viết phê phán, góp ý thẳng thắn về sự yếu kém, lạc hậu và tiêu cực trong ngành giáo dục Việt Nam cũng như tham gia nhiều hội nghị tham luận về cải cách giáo dục.

Tháng 9/2011, giáo sư Hoàng Tụy vinh dự là người đầu tiên nhận được giải thưởng Constantin Caratheodory do Đại hội Quốc tế Tối ưu Toàn cục đề xướng cho những đóng góp tiên phong và nền tảng của ông trong lĩnh vực này.

Theo VTC

Giáo sư Hoàng Tụy "Xin được nói thẳng" những trăn trở về khoa học - giáo dục

Hơn 50 bài viết của Giáo sư Toán học Hoàng Tụy từng đăng trên tạp chí Tia sáng được tổng hợp và chỉnh lý thành cuốn sách mang tựa đề "Xin được nói thẳng". Cuốn sách được ra mắt bạn đọc vào chiều ngày 16/6 tại Hà Nội do Tạp chí Tia sáng (Bộ Khoa học và Công nghệ) và công ty Alphabooks tổ chức.

GS. Hoàng Tụy là một trong hai người tiên phong trong việc xây dựng ngành Toán học Việt Nam và được coi là cha đẻ của lĩnh vực Tối ưu hóa toàn cục (Global Optimization). Không chỉ là một nhà Toán học tiêu biểu của Việt Nam, ông còn có nhiều đóng góp cho công cuộc chấn hưng nền giáo dục nước nhà.

Cuốn sách "Xin được nói thẳng" là tập hợp các bài viết của tác giả trong 20 năm qua.

Trong sách, có đoạn ông viết: "Trong cuộc chiến để dành chỗ xứng đáng với tầm vóc dân tộc, trong một thế giới nhiều biến động, chỉ có một chiến dịch khả dĩ thành công, đó là dựa vào trí tuệ và tài năng để khắc phục những yếu kém khác. Như vậy, lẽ sống còn của dân tộc kêu gọi ta hãy chăm lo đào tạo, phát hiện và bồi dưỡng, sử dụng và phát triển nhân tài". Đó cũng chính là những trăn trở của giáo sư đầu ngành Toán học trong suốt hơn 70 năm qua với tấm lòng tha thiết muốn đóng góp những điều tốt đẹp nhất cho nền khoa học-giáo dục Việt Nam.

Bởi vậy mà trong suốt những năm ấy, theo chiều dài lịch sử, GS. Hoàng Tụy thường xuyên tranh luận, lên tiếng trên các diễn đàn để thẳng thắn chỉ ra những điều bất cập, lệch lạc, gây trở ngại cho sự tiến bộ của khoa học, giáo dục, cũng như sự nghiệp phát triển đất nước.

Chia sẻ tại sự kiện, GS. Hà Huy Khoái - người từng có nhiều năm gắn bó với GS. Hoàng Tụy đã nói: "Sẽ không thể thấy hết lòng thiết tha với sự nghiệp giáo dục nếu chỉ đọc các bài viết của ông mà phải trực tiếp nghe ông nói. Người ta có thể đồng ý hay không đồng ý với những quan điểm nào đó của ông nhưng không ai không cảm động trước sự nhiệt tình của Giáo sư bởi ông như đang giãi bày tâm sự sâu nặng của chính mình. Và dường như trong từng lời nói ấy có cả sự day dứt của một con người khi chưa hoàn thành được ước nguyện nào đó của cuộc đời mình".

GS. Hà Huy Khoái - cựu Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học các nước thế giới thứ ba.

Bằng sự hiểu biết sâu rộng về khoa học - giáo dục trong và ngoài nước, cùng với những kinh nghiệm trong quá trình nghiên cứu, giảng dạy và quản lý trực tiếp, GS. Hoàng Tụy không chỉ đưa ra nhận xét về tình hình thực tế tại từng thời điểm mà còn nêu các giải pháp một cách cụ thể và chi tiết mà ông cho là phù hợp và khả dĩ với Việt Nam trong các tác phẩm của mình.

Từ những năm 90, những bài viết về giáo dục của thầy Tụy thường đề cập đến các vấn đề trong thi cử, dạy thêm - học thêm hay cải cách giáo dục... Và những điều mà Giáo sư chỉ ra chính là những vấn đề vẫn đang còn tồn đọng cho đến ngày nay.

Các giáo sư từng là đồng nghiệp và học trò của GS. Hoàng Tụy nhìn nhận, giữa những tiếng nói của các nhà trí thức, tiếng nói của thầy Tụy luôn nổi bật không chỉ vì danh tiếng cá nhân của ông. Tiếng nói ấy một mặt là sự kế thừa từ tinh thần các nhà sĩ phu yêu nước. Đặc biệt tiếng nói ấy không chỉ được can đảm cất lên từ rất sớm, mà còn giữ được sự tỉnh táo, trí tuệ, khách quan và chuẩn mực của một nhà khoa học.

Mặc dù nhiều những đề xuất của ông chưa được "lắng nghe" nhưng nó đã đặt nền móng cho suy nghĩ của các thế hệ kế tiếp bởi những giá trị thường hằng của chúng. Hay nói như TS. Khuất Thu Hồng: "Những hạt mầm mà ông đã dày công gieo trồng ấy vẫn đang ngày một phát triển và có sức sống mãnh liệt cho đến ngày nay".

Khi nói về người bạn đã từng có nhiều năm làm việc gắn bó với mình, GS. Pierre Darriulat (nhà khoa học Pháp) cảm động chia sẻ: "Cho đến khi tuổi già sức yếu nhưng những lo lắng của ông không phải về bản thân mình mà hầu hết là vì vận mệnh tương lai của đất nước".

GS. Pierre Darriulat - Viện sĩ thông tấn Viện Hàn lâm Khoa học Pháp từ năm 1986, Nguyên giám đốc khoa học Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu (CERN).

Hay như chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan chia sẻ: "Suốt đời ông đã cống hiến rất nhiều cho giáo dục, đặc biệt là toán học nhưng ngay cả trong các lĩnh vực khác thì Giáo sư vẫn luôn đặt sự quan tâm, tình yêu đối với đất nước và trách nhiệm với xã hội vào trong suy nghĩ của mình. Giáo sư luôn căn dặn chúng tôi, đã là người trí thức, đã là người muốn đóng góp cho đất nước thì phải có tinh thần dấn thân ở bất cứ vị trí nào, cống hiến tối đa cho sự phát triển của Việt Nam".

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, Nguyên Tổng Thư ký và Phó Chủ tịch của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng, phát biểu tại sự kiện.

GS. Hoàng Tụy đã viết hơn 100 công trình trên các tạp chí quốc tế. Ông đã được tặng danh hiệu Tiến sĩ danh dự và được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh trong đợt đầu tiên. Tưởng thế cũng đã là đủ cho một cuộc đời, một sự nghiệp. Nhưng không, với ông thì đóng góp bao nhiêu cho khoa học, cho đất nước vẫn là chưa đủ. Mái đầu ông bạc sớm ngay từ tuổi ba mươi, nhưng tấm lòng và nhiệt tình của ông với đất nước, với khoa học và giáo dục thì vẫn còn trẻ mãi.

Ông chính là một minh chứng sống động cho thấy dân tộc ta, bất chấp biết bao khó khăn do nghịch cảnh chiến tranh, đói nghèo, lạc hậu, vẫn sản sinh ra những con người có đủ khát vọng, tài năng và phẩm chất cần thiết để cống hiến những thành tựu đáng kể cho nền tri thức nhân loại.

Hồng Nhung

Theo Dân trí

Ra mắt cuốn sách "Xin được nói thẳng" của GS Hoàng Tụy Chiều ngày 17/6/2019 tại Hà Nội, Tạp chí Tia sáng (Bộ Khoa học và Công nghệ) và Công ty Alphabooks đã tổ chức ra mắt cuốn sách "Xin được nói thẳng" của GS Hoàng Tụy. Cuốn sách tập hợp hơn 50 bài viết của GS Hoàng Tụy đã đăng trên Tạp chí Tia Sáng. Cuốn sách là tập hợp các bài viết của...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip: Xe bán tải bị đâm nát trên đường tại Sơn La, bé gái trong xe không ngừng hoảng loạn kêu cứu "bố ơi"00:55

Đoạn camera đau lòng đang được chia sẻ trên MXH: Người phụ nữ bị chồng đánh dã man, các con ôm mẹ gào khóc00:52

Phát ngôn về chuyện sao kê của mẹ bé Bắp làm dậy sóng MXH giữa lúc tắt tính năng bình luận01:09

Bất bình khi xem clip ghi cảnh cụ bà bị 2 phụ nữ đánh, người vào can còn bị ngăn lại00:38

Điếng người trước cảnh tượng bóng trắng di chuyển trong salon tóc lúc 12h đêm02:08

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...