Giáo dục giới tính ở trường: Thầy cô cũng… đỏ mặt
Bố mẹ né tránh, cho rằng giáo dục giới tính là việc của nhà trường. Nhưng thực tế hiện nay ở trường học, việc giáo dục giới tính chưa được thực hiện đến nơi đến chốn nên học trò đang phải tiếp cận kiến thức một cách “nửa vời”.
Học trò hỏi, cô cũng ngượng
Cô Nguyễn Thị Bình, tổ trưởng tổ bộ môn Sinh học, Kỹ thuật tại một trường THCS ở TPHCM cho hay việc dạy kiến thức giới tính cho học sinh (HS) hiện nay chủ yếu vẫn do giáo viên (GV) môn Sinh phụ trách. Không ít GV, nhất là các thầy cô giáo trẻ cứ đến phần dạy về các bộ phận nhạy cảm trên cơ thể, gia.o hợ.p là… đỏ mặt, ngượng ngùng nên thường chỉ dạy qua loa hoặc để HS tự tìm hiểu.
“Tuy có kiến thức nhưng với thầy cô, nhất là những người chưa lập gia đình, việc trình bày vấn đề mà từ lâu chúng ta đã quan niệm là “tế nhị” này với các em HS là điều không dễ dàng. Nhất là việc diễn đạt, lý giả một cách cụ thể, rõ ràng… thì nhiều thầy cô không làm được. HS thì cười rúc rích, có em còn hỏi tới làm thầy cô càng ngượng”, cô Bình cho hay.
Thầy và trò đều chưa thật sự tự nhiên, thoải mái trong những giờ học về sức khỏe giới tính, sinh sản. Trong ảnh: Học sinh Trường THPT Lê Quý Đôn, TPHCM trong giờ học GDGT ngoại khóa.
Nội dung giáo dục sức khỏe sinh sản, giới tính hiện nay đã được thông qua giảng dạy lồng ghép trong các môn giáo dục thể chất và y tế trường học. Tuy nhiên, tại các trường trách nhiệm chủ yếu vẫn đang được “đùn đẩy” hết cho GV môn Sinh vì tâm lý ngại ngùng, cho là đó là chuyện tế nhị của cả thầy và trò. Nhiều GV thừa nhận, đề cập đến vấn đề này làm họ lúng túng chứ không tự tin để trao đổi với các em.
Ở bậc tiểu học, các em được làm quen với GDGT từ lớp 5 qua các bài như cơ thể người, về trứng, tin.h trùn.g, về bào thai… Nhưng do cách dạy “né tránh” của GV nên các em không những không có thêm kiến thức mà còn trở nên hoang mang, rối bời.
Có rất nhiều HS nữ bậc tiểu học dậy thì sớm, có kin.h nguyệ.t nhưng hoảng sợ, không biết nguyên nhân vì sao mình chả.y má.u. Đã có những tình huống HS lớp 4, lớp 5 được học cơ chế thụ thai là do tin.h trùn.g của nam gặp trứng của thì sợ hãi không dám tiếp xúc, vui đùa với bạn trai vì sợ… có bầu do các em không được giải thích đến nơi đến chốn.
“Tôi đã từng gặp tình huống cô HS lớp 5 đã rất mạnh dạn hỏi cô giáo “Làm sao tin.h trùn.g gặp được trứng?”. HS đã dám hỏi, lẽ ra GV phải tận dụng thời cơ đó để giải thích cho HS thì cô bảo rằng em về hỏi mẹ. Khổ nỗi, khi em về hỏi mẹ lại bị la vì hỏi vớ vẩn và bảo con đến hỏi cô, cô rành hơn”, một chuyên gia tâm lý ở TPHCM kể. Bà đán.h giá rằng rằng nhà trường và gia đình đang đùn đẩy việc GDGT cho nhau vì lý đó là “chuyện khó nói”.
Cần thực hiện đến nơi đến chốn
Video đang HOT
Em Nguyễn Thị Hồng Vân, HS Trường THPT Phạm Văn Sáng (huyện Hóc Môn, TPHCM) cho hay HS bây giờ phải đối diện với nhiều thay đổi nhanh về cơ thể, tâm sinh lý và nhiều cạm bẫy trong cuộc sống. Việc được GDGT là rất cần thiết nhưng thực tế ở trường học những kiến thức này vẫn chỉ được thực hiện một cách qua loa, đại khái nên HS rất bối rối, nghe được cái gì là “bám” vào ngay.
Nhiều HS cũng chia sẻ, cũng có những thầy cô có thể thoải mái khi nói các vấn đề liên quan đến sức khoẻ giới tính, sinh sản nhưng phần lớn họ rất e ngại. “HS chúng em thường tiếp cận thông tin về các vấn đề này qua các tờ rơi, qua mạng và qua bạn bè nên thường không kiểm chứng được đúng hay không”, em Nguyễn Văn Toản, HS cấp 2 ở Q.8 bày tỏ.
Nhiều GV còn e ngại trong việc GDGT cho HS. Trong ảnh: GV tại TPHCM tham gia tập huấn giáo dục về kiến thức sinh sản, kế hoạch hóa gia đình cho HS.
BS Đặng Phi Yến (Phòng Truyền thông Dân số kế hoạch hoá gia đình TPHCM) đán.h giá, hiện nay việc học trò dậy thì sớm rất phổ biến, có em 9 – 10 tuổ.i đã có kin.h nguyệ.t, nghĩa là sẽ có khả năng mang thai nếu có quan hệ tìn.h dụ.c. Thế nên việc GDGT, sức khoẻ sinh sản cần được thực hiện sớm ở trường học để các em biết vệ sinh đúng cách, biết bảo vệ mình.
“Ở nhiều nước, trẻ ở tuổ.i dậy thì khi đi picnic, cắm trại… còn được bố mẹ nhét theo ba.o ca.o s.u. Còn chúng ta lại luôn tìm cách né tráng, có trường còn từ chối khi nghe chúng tôi tổ chức giới thiệu về ba.o ca.o s.u cho HS. Trong khi thực trạng n.ữ sin.h phá thai đang rất đáng báo động, tương lai của các em phải đối diện với rất nhiều nguy cơ đau lòng”, ông Yến cho hay.
Bà Nguyễn Trần Diễm Linh, hiệu trưởng Trường tiểu học Lê Ngọc Hân (Q.1) cho rằng việc dạy giới tính cho trẻ cần chú ý đến phương thức và thái độ. Vì HS bây giờ biết nhiều và đoán được nhiều hơn mình nghĩ. GV đứng lớp mà thẹn thùng thì sẽ luống cuống, không hiệu quả.
Nói về sự lúng túng của GV đối với việc GDGT, một chuyên gia từ Trường ĐH Y dược TPHCM cho hay điều này không có gì lạ vì bởi việc né tránh nói chuyện “người lớn” đã tồn tại từ bao đời nay. Không phải GV nào cũng được học về các kiến thức này và cách truyền đạt về GDGT cho HS nên họ gặp khó khăn điều cần thông cảm. GV còn áp lực về dạy kiến thức chuyên môn nên họ không còn thời gian để quan tâm đến chuyện được xem là “bên lề” của HS.
Chưa kể, việc GDGT hiện nay vẫn còn được thực hiện theo kiểu “lắp ghép”, chúng ta chưa có một chương trình mang tính hệ thống có sự kết hợp của gia đình, nhà trường, xã hội… Nhiều chuyên gia cho rằng việc GDGT cần phải thực hiện càng sớm càng tốt nhưng cũng cảnh báo nếu thực hiện không đến nơi đến chốn, dạy nửa vời thì việc được GDGT có khi lại nguy hiểm hơn cả việc không dạy.
Theo dân trí
"Bệnh" ảo tưởng về con
Con thiếu điểm vào ngôi trường có tiếng, bà mẹ tìm đến gặp lãnh đạo Sở đề nghị phải linh hoạt, đặc cách cho con mình. Bà lo lắng vì nếu cháu không được nhận vào trường chuyên thì "chúng ta đang mất đi Ngô Bảo Châu thứ 2".
"Con tôi là... số 1"
Một lãnh đạo trong ngành giáo dục TPHCM kể rằng, khi điểm thi của con không được như mong muốn, không ít phụ huynh làm đủ cách để mong "xoay đổi tình hình". Không chỉ là việc phúc khảo bài thi, nhiều người thừa nhận điểm chấm thích hợp nhưng lại không chấp nhận kết quả.
Ông nhớ nhất trường hợp cách đây chưa lâu, có người mẹ đến gặp ông để nhờ "xem xét" về đứa con học lớp 5 thi vào Trường chuyên Trần Đại Nghĩa nhưng thiếu điểm đỗ. Bà mẹ liên miệng nói rằng, con mình học rất giỏi, là một tài năng, việc thi trượt là chuyện không may nên ngành phải linh hoạt, đặc cách để cháu vào học.
Vị lãnh đạo Sở đã phân tích cho bà mẹ hiểu, yêu cầu này quá vô lý, điểm thi và điểm đậu công bố rõ ràng. Thừa nhận điểm chấm đúng bài làm của con nhưng khi thấy cố gắng cuối cùng của mình bị từ chối, bà mẹ nhìn thầy thất vọng: "Con tôi không vào học trường chuyên nghĩa là chúng ta đang mất đi Ngô Bảo Châu thứ 2".
Cô Nguyễn Thị Long, GV một trường THCS kể chuyện trong lớp mình, cô học trò từng làm lớp trưởng nhiều năm trước không trước không "trúng cử" do không đủ phiếu bầu chọn. Được cô động viên, em cũng rất vui vẻ nhưng khi nghe tin con mình "mất chức", bố mẹ đến tận nhà cô... đòi công bằng, yêu cầu cô phải "trả" chức lớp trưởng cho con.
Mặc cho cô giải thích, ông bố vẫn nói một thôi một hồi: "Con tôi làm lớp trưởng từ hồi mẫu giáo, có tố chất lãnh đạo không đứa nào qua được, nó là đứ.a tr.ẻ toàn diện" rồi liệt kê ra hàng loạt khả năng về học hành, năng khiếu, ăn nói... của con và trách cô không biết nhìn nhận tài năng của người khác. Đau lòng nhất là khi không thay đổi được kết quả, hai vợ chồng quay sang chử.i mắng đứa con thậm tệ.
Hiệu trưởng một trường tiểu học Gò Vấp, TPHCM kể rằng đầu năm học nào cũng có vài phụ huynh đến yêu cầu nhà trường nhận con mình mới 4 - 5 tuổ.i vào học vì lý do cháu nhà mình là... thần đồng. Họ nói rằng con mình đã có thể đọc, viết thành thạo, hơn hẳn những đứ.a tr.ẻ khác nếu không học sớm thì phí.
"Họ ép con học chữ trước rồi khẳng định con mình "hơn người". Tôi phân tích cho họ hiểu, trẻ cần được học đúng tuổ.i, quy định cũng không nhận trẻ sớm tuổ.i thì có người vùng vằng trách rằng ngành lãng phí tài năng. Hội chứng "con tôi là thần đồng" bây giờ nhiều lắm, nhất là ở những gia đình có con vàng, con bạc", bà hiệu trưởng nói.
Trẻ khổ vì áp lực từ cha mẹ
17 tuổ.i, em N.V.T, ở TPHCM bỏ dở con đường học hành và tương lai của mình xuất phát từ chính áp lực từ cha mẹ. Không hài lòng về học lực trung bình khá của T. nhưng bố mẹ em lại có niềm tin khả năng của con chưa đến lúc bột phá nên khi bước vào năm cuối THCS, họ không ngừng "thúc" con phải đỗ... thủ khoa vào một trong những chuyên của thành phố.
Bản thân T. và thầy cô cũng nhiều lần nói với gia đình việc thi vào trường chuyên quá sức em nhưng bố mẹ T. không chấp nhận. Họ khư khư bảo rằng, từ nhỏ con trai mình đã vượt trội bạn bè nhiều mặt, chỉ vì lâu nay ham chơi. Để chứng minh mời mình đúng, họ bắt con đi học thêm ở thầy cô, ở trung tâm, mời gia sư về nhà.
Đến giữa năm học, T. phát điên, cậu bỏ học rồi suốt ngày bỏ nhà đi lang thang gần hai năm nay. Lúc này, bố mẹ T. phải suốt ngày đi tìm con, đưa con vào viện tâm thần chữa trị nhưng bệnh không thuyên giảm. Mong muốn con có thể đến trường bình thường như bao người của họ giờ cũng chưa thể thực hiện.
Việc được đán.h giá đúng khả năng sẽ giúp trẻ tự tin và khiêm tốn. Trong ảnh: Học sinh Trường chuyên Trần Đại Nghĩa, TPHCM trong giờ học ngoại khoá.
TS.BS Nguyễn Thị Mỹ Châu (Trường ĐH Y Phạm Ngọc Thạch) rất nhiều trẻ vào bị hoảng loạn, lo lắng xuất phát từ sự kỳ vọng quá mức ở gia đình do bố mẹ đặt ra những mục tiêu quá cao so với khả năng thật sự của con.
"Đôi khi phụ huynh đặt ra mục tiêu này nọ để con có động lực cố gắng nhưng khi mục tiêu đó không phù hợp với khả năng và mong muốn của con thì động lực trở thành áp lực rất kinh khủng với trẻ", BS Mỹ Châu nhấn mạnh.
Các chuyên gia tâm lý cho hay, sai lầm của bố mẹ hay gặp phải là đán.h giá con thiếu khách quan, xuôi theo cảm tính, xác định không đúng khả năng của con. Điều này có thể xuất phát từ tâm lý phụ huynh đặt quá nhiều mong muốn, kỳ vọng ở con.
Việc "ảo tưởng", đán.h giá con quá cao so với năng lực thực gây ra rất nhiều hệ luỵ. Mức độ nhẹ thì trẻ sẽ kiêu căng, tự mãn, chủ quan hoặc ngược lại là chúng trở nên tự ti, sợ hãi, căng thẳng, nhất là khi đối diện với những kết quả không mong muốn. Bởi phụ huynh có suy nghĩ "con mình giỏi hơn người" cũng thường áp đặt, bắt con phải chạy theo mục tiêu của mình, đặc biệt họ không chấp nhận và thiếu thông cảm cho sự thất bại ở con.
Đáng tiếc hơn, việc đán.h giá con không đúng, bắt con phải chạy đua theo những gì ngoài khả năng cũng là lý do làm trẻ có thể mất đi những cơ hội phát triển phù hợp với mình.
Hoài Nam
Theo dân trí
Xúc động buổi lễ tri ân và trưởng thành của học sinh lớp 12 Tại buổi lễ tri ân và trưởng thành, các em học trò nắm tay bố, mẹ lần lượt lên sân khấu, cúi đầu kính cẩn trước đấng sinh thành và tặng họ món quà do chính tay mình chuẩn bị. Nhiều hộp quà "bí mật" được bọc kín, có quà là tranh, hoa, hay bánh ga tô... Đó là hình ảnh xúc động...