Giáo dục con trẻ biết lao động, yêu lao động!

Một chủ cho thuê phòng trọ kể rằng, chưa bao giờ nhìn thấy những SV thuê trọ tự giác cầm chổi quét dọn vệ sinh hành lang phòng trọ, trừ phi được nhắc nhở. Một lần, có một con chuột bị ai đó ném c.hết nằm ngay lối ra vào phòng trọ nhưng không ai chịu nhặt bỏ vào thùng rác công cộng. Quá đáng hơn, sau khi báo cho chủ nhà trọ biết về việc này và không thấy chủ nhà sang dọn (?!), các bạn trẻ đã quyết định… sống chung với mùi hôi thối.

Đến khi chủ nhà trọ sang kiểm tra vệ sinh, phát hiện con chuột c.hết vẫn nằm nguyên chỗ cũ, bực mình trách, các nữ SV này mới thú nhận “không biết làm cách nào để dọn đi vì… ghê sợ”! Chủ nhà trọ yêu cầu dọn vệ sinh ngay, nếu không sẽ mời tất cả đi chỗ khác ở, lúc đó họ mới xúm vào dọn…

Đó chỉ là một trong những câu chuyện điển hình về thái độ thiếu ý thức trong việc giữ gìn, dọn vệ sinh chung, lười lao động của một bộ phận không nhỏ lớp trẻ ngày nay. Hãy khoan trách họ! Bởi từ nhỏ, các bạn trẻ ấy không được gia đình chú tâm đến việc giáo dục, hướng dẫn cách phụ giúp bố mẹ làm việc nhà… Trong khi đó, ý thức và thói quen hình thành nên tính cách con người. Thói quen tốt cộng với ý thức tốt sẽ hình thành nên một tính cách, nhân cách tốt. Thói quen xấu kèm theo sự thiếu ý thức sẽ hình thành nên một tính cách, một nhân cách kém.

2. Một HS bậc THCS từng bày tỏ quan điểm: “Em sẽ không bao giờ làm việc nhà. Tất cả việc đó em sẽ thuê người giúp việc. Em cho rằng, lao động chân tay chỉ dành cho những người không có trí thông minh, không có trình độ…”. Tìm hiểu mới biết, ngoài việc học, cha mẹ em chưa bao giờ hướng dẫn, tập em làm quen với lao động tay chân nhẹ nhàng nhưng hữu ích…

Thực tế cũng cho thấy, có không ít phụ huynh vì thương con học hành quá tải nên hầu như đã làm thay mọi việc cho con, từ dọn dẹp phòng ngủ, bàn học đến sắp xếp áo quần, mắc màn ngủ. Thậm chí có không ít cô cậu bước vào THPT nhưng vẫn được bố mẹ cưng chiều, cơm bưng, nước rót, chưa từng một lần “mó tay” làm việc nhà… Không ít phụ huynh quan niệm, chỉ cần con nghe lời, học giỏi là ngoan!

Nói như vậy không có nghĩa đ.ánh đồng tất cả. Thực tế, có rất nhiều phụ huynh giáo dục, tập cho con biết lao động, thông qua những công việc nhẹ trong nhà để rèn luyện sức khỏe, đồng thời hình thành kỹ năng sống cho con: sự khéo tay, cẩn thận, tỉ mỉ, khả năng quan sát… Tuy nhiên, khi nhìn thấy con trẻ lóng ngóng cầm chổi quét nhà, cầm giẻ lau nhà hay giặt quần áo, họ lại “ngứa mắt” bởi sự vụng về của con nên giành lấy làm cho nhanh…

Chính những suy nghĩ ấy cộng thêm tâm lý “xót con” của không ít bậc phụ huynh hiện nay đã vô hình trung khiến một số giới trẻ ngày càng trở nên bàng quan, hời hợt với việc phải phụ giúp cha mẹ làm việc nhà; lâu dần hình thành trong các em thói quen lười lao động. Từ đó, không ít bạn trẻ tỏ ra xem thường đối với những người làm công việc tay chân…

Hãy tập cho con trẻ ngay từ bé phải có ý thức, biết lao động vừa sức mình. Ảnh: Internet

3. Một nhà quản lý giáo dục kể, khi sang Nhật tìm hiểu về phương pháp giáo dục, ông chứng kiến một hình ảnh rất đáng để suy ngẫm về cách giáo dục con trẻ tại xứ sở hoa anh đào. Ngay ở bậc tiểu học (TH), HS đã được dạy và thực hành các kỹ năng sống. Sau giờ học buổi sáng, HS khối lớp lớn bậc TH tự phân công, tổ chức việc dọn vệ sinh phòng ngủ. Làm xong việc, các em trật tự đi xuống căng-tin, bưng khay tự đi lấy thức ăn. Sau khi ăn hết khẩu phần của mình, các em tự giác đem khay bỏ vào bồn rửa rồi lấy khăn lau mặt, uống nước và về phòng ngủ trưa. Toán, Văn không phải là các môn học được xem trọng ở bậc học này mà là các môn liên quan đến âm nhạc, thể dục, thủ công và các kỹ năng sống…

Trong khi đó, tại Việt Nam, từ nhiều năm nay, việc phân công cho HS khối bậc TH, THCS trực nhật vệ sinh lớp học dường như ít được chú ý; thậm chí có nhiều trường đã chuyển hẳn sang việc thuê người về làm công việc này. Việc trực nhật lớp hình như chỉ còn các trường THPT. Các buổi lao động ngày chủ nhật “xanh- sạch- đẹp” thỉnh thoảng mới được các trường THPT, các trường ĐH, CĐ hay Đoàn Thanh niên tổ chức…

4. Nhiều thế hệ HS 8X trở về trước chắc hẳn còn nhớ đến bài tập đọc trong sách tiếng Việt học ở tiểu học kể về một cô bé muốn học làm người lớn. Để được làm người lớn, em lấy guốc mẹ để đi, chải tóc theo kiểu người lớn…, thế nhưng không ai trong gia đình công nhận em là người lớn. Mãi đến khi bé cầm chổi quét nhà, bé mới được mẹ khen “con của mẹ lớn thật rồi”. Cô bé chợt hiểu ra, không phải bắt chước hình thức để giống người lớn mới là người lớn…

“T.uổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình” là bài học giáo dục mà nhiều thế hệ học trò trước đây thuộc nằm lòng…

Tại hội nghị quán triệt NQ TƯ 8, khóa XI và triển khai nhiệm vụ năm học 2013-2014 khối các Sở GD-ĐT, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có nhiều chỉ đạo quan trọng về đổi mới giáo dục. Phó Thủ tướng gợi nhắc đến cách giáo dục, khơi dậy trong mỗi HS ý thức tự giác lao động thông qua một câu chuyện nhỏ nhưng vô cùng sâu sắc. Đại ý rằng: “HS thời trước đi học được phân công nhau trực nhật, hàng tuần có tham gia hoạt động trồng cây. Nhưng hiện nay công việc đó được các trường thuê dịch vụ, như vậy con cháu chúng ta không biết lao động là gì. Quan trọng hơn, không biết lao động thì không yêu lao động, không yêu lao động thì không yêu người lao động…”.

Trong 5 điều Bác Hồ dạy dành cho HS, tầm quan trọng của việc giáo dục HS, con trẻ biết yêu lao động được Bác xếp ở vị trí thứ hai: “Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào/ Học tập tốt, lao động tốt…”.

Thiển nghĩ, đừng “đao to búa lớn”, đừng dạy những điều quá sức to tát với trẻ. Hãy tập cho con trẻ ngay từ bé phải có ý thức, biết lao động vừa sức mình. Trước khi được truyền dạy kiến thức, con trẻ cần được gia đình, nhà trường giáo dục để hình thành nhân cách, học cách làm người hữu ích. Đây là vấn đề không nhỏ, không phải là công việc của riêng ngành Giáo dục mà phụ thuộc rất lớn vào từng gia đình và cũng là vấn đề cần được toàn xã hội nghiêm túc nhìn nhận lại.

Theo cadn.com.vn