Giảng viên đào tạo trình độ tiến sĩ phải có năng lực nghiên cứu tốt
Thông tư của Bộ GD-ĐT quy định, giảng viên đào tạo trình độ tiến sĩ cần có chức danh giáo sư, phó giáo sư hoặc có trình độ tiến sĩ với năng lực nghiên cứu tốt; có đủ người hướng dẫn đảm bảo tối đa 7 nghiên cứu sinh/giáo sư.
Bộ GD-ĐT vừa ban hành Thông tư 17/2021/TT-BGDĐT quy định chương trình đào tạo; xây dựng, thẩm định và phê duyệt chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học.
Trong đó, thông tư đưa ra quy định cụ thể về những yêu cầu tối thiểu như số lượng, cơ cấu, trình độ, năng lực, kinh nghiệm của đội ngũ giảng viên và nhân lực hỗ trợ để tổ chức giảng dạy và hỗ trợ người học nhằm đạt được chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo.
Cụ thể, đối với giảng viên giảng dạy chương trình đại học, giảng dạy chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ bậc 7 yêu cầu phải có trình độ thạc sĩ trở lên, trợ giảng có trình độ đại học trở lên.
Đội ngũ giảng viên cần có ít nhất 1 tiến sĩ ngành phù hợp là giảng viên cơ hữu để chủ trì xây dựng, tổ chức thực hiện chương trình đào tạo; có ít nhất 5 tiến sĩ có chuyên môn phù hợp là giảng viên cơ hữu để chủ trì giảng dạy chương trình, trong đó mỗi thành phần của chương trình phải có giảng viên với chuyên môn phù hợp chủ trì giảng dạy.
Bên cạnh đó, cơ sở đào tạo cần có đủ số lượng giảng viên để đảm bảo tỉ lệ sinh viên trên giảng viên không vượt quá mức quy định cho từng lĩnh vực, nhóm ngành hoặc ngành đào tạo.
Đối với đội ngũ giảng viên giảng dạy chương trình thạc sĩ cần phải có trình độ tiến sĩ; trong đó có ít nhất 5 tiến sĩ ngành phù hợp là giảng viên cơ hữu, có một giáo sư hoặc phó giáo sư chủ trì xây dựng, tổ chức thực hiện chương trình đào tạo.
Đội ngũ giảng viên phải có giảng viên cơ hữu với chuyên môn phù hợp chủ trì giảng dạy đối với từng môn học, học phần của chương trình; đồng thời có đủ người hướng dẫn để đảm bảo tỉ lệ tối đa 5 học viên trên một người hướng dẫn.
Đối với đội ngũ giảng viên giảng dạy chương trình tiến sĩ , giảng viên cần có chức danh giáo sư hoặc phó giáo sư; hoặc có trình độ tiến sĩ với năng lực nghiên cứu tốt.
Video đang HOT
Đội ngũ này có ít nhất 1 giáo sư (hoặc 2 phó giáo sư) ngành phù hợp và 3 tiến sĩ ngành phù hợp là giảng viên cơ hữu; có đủ người hướng dẫn để đảm bảo tỉ lệ tối đa 7 nghiên cứu sinh/giáo sư, 5 nghiên cứu sinh/phó giáo sư và 3 nghiên cứu sinh/tiến sĩ.
Giảng viên đào tạo trình độ tiến sĩ cần có chức danh giáo sư, phó giáo sư hoặc có trình độ tiến sĩ với năng lực nghiên cứu tốt.
Ngoài yêu cầu về đội ngũ giảng viên và nhân lực hỗ trợ, thông tư cũng quy định, cơ sở đào tạo cần đảm bảo những yêu cầu tối thiểu về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị thực hành, thí nghiệm, công nghệ thông tin, thư viện, học liệu, hệ thống quản lý hỗ trợ học tập, quản lý đào tạo, để giúp người học đạt được chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo, phù hợp với đặc điểm của từng ngành, nhóm ngành hoặc lĩnh vực đào tạo.
Việc mở các chương trình đào tạo mới tại các cơ sở đào tạo phải thực hiện theo những quy định này. Bộ sẽ chủ quản chịu trách nhiệm lựa chọn cơ quan, đơn vị có uy tín, ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực đào tạo liên quan, có năng lực và kinh nghiệm trong phát triển và bảo đảm chất lượng chương trình đào tạo để giao nhiệm vụ tổ chức các hoạt động xây dựng chuẩn chương trình đào tạo của khối ngành.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT sẽ quyết định thành lập Hội đồng thẩm định chuẩn chương trình đào tạo của từng khối ngành.
Chuẩn chương trình đào tạo sẽ được rà soát, chỉnh sửa, cập nhật định kỳ ít nhất một lần trong 5 năm. Trong trường hợp cần thiết, Bộ GD-ĐT sẽ quyết định rà soát, chỉnh sửa, cập nhật chuẩn chương trình.
Đào tạo tiến sĩ ở nước ngoài bằng ngân sách cần quan tâm đều các vùng miền
Tránh tình trạng tập trung hết ở thủ đô (nơi tập trung nhiều trường đại học lớn), đồng ý thủ đô là tinh hoa của đất nước nhưng các vùng miền cũng quan trọng.
Đó là chia sẻ của Phó Giáo sư Nguyễn Quang Linh - Giám đốc Đại học Huế khi góp ý về đề án 89 mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đang triển khai.
Đề án 89 đặt mục tiêu đào tạo 7.300 giảng viên có trình độ Tiến sĩ và trên 300 giảng viên thuộc khối văn hóa, nghệ thuật và thể dục, thể thao có trình độ thạc sĩ. Ảnh: AN
Theo thầy Linh, hiện các cơ sở đào tạo Đại học ở Việt Nam đang rất nỗ lực để nâng cao tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ, nhất là những ngành đào tạo mới theo nhu cầu xã hôi.
Quyết định 89/TTg cũng với mục đích có nguồn tài chính đầu tư đào tạo giảng viên có trình độ cao như Đề án 322 và 911 đã thực hiện. Đây là quyết định hoàn toàn phù hợp với điều kiện hiện nay mà các cơ sở giáo dục đại học mong muốn.
"Việc cử giảng viên đi nước ngoài đào tạo hay nói cách khác là nhân sự của mình (giảng viên cơ hữu) hoàn toàn chủ động.
Tôi không tán thành việc thu hút nguồn lực có trình độ cao mà không tâm huyết, lúc đó rất khó để xây dựng phát triển một ngành học nào đó. Quan điểm của tôi nội lực vẫn là quan trọng số 1. Vấn đề chọn ai đi học hay ngành nào được đào tạo Tiến sĩ và phải theo vùng miền mới khả thi.
Tuy nhiên, sau khi được đào tạo có trình độ cao, họ phải tâm huyết với cơ quan cử đi học và chọn con đường trở về để cống hiến. Cơ quan hay cơ sở giáo dục đại học cũng tạo điều kiện và môi trường để họ nâng cao thu nhập.
Theo tôi, người được đi học về trước hết phải làm gì cho ngành học, phải nghĩ mình phải làm gì trước mới đòi hỏi các điều kiện khác", thầy Linh nói.
Từ thực tiễn triển khai hai đề án 322 và 911, nhiều trường đại học đã đúc rút được những thiếu sót, sai lầm khiến hai đề án ngàn tỷ này không đạt được mục tiêu.
Vấn đề được quan tâm hiện nay là đề án 89 lần này có tạo nên sự khác biệt và hoàn thiện được mục tiêu đào tạo được khoảng 7.300 giảng viên có trình độ Tiến sĩ trong 10 năm.
Phó Giáo sư Nguyễn Quang Linh chia sẻ rằng, để đề án 89 phát huy hiệu quả thì trước hết, ngành hay Bộ Giáo dục và Đào tạo phải tạo ra sự công bằng cho tất cả các cơ sở giáo dục đại học, cả công lập và dân lập, có nghĩa là cơ sở nào cũng được chọn tuy nhiên căn cứ vào năng lực từng cơ sở giáo dục đại học.
Tránh tình trạng tập trung hết ở thủ đô (nơi tập trung nhiều trường đại học lớn), đồng ý thủ đô là tinh hoa của đất nước nhưng các vùng miền cũng quan trọng và cần được ưu tiên.
Thứ nữa là phải chọn đúng ngành và đúng người (phải có năng lực đào tạo hay học) để người được đào tạo tiến sĩ (có bằng cấp) phải có năng lực tương xứng và ứng phó linh hoạt trong điều kiện thực tiễn nước ta. Tránh tình trạng đào tạo những em thiếu thực tiễn, ít trải nghiệm nhưng khi có bằng cấp lại đòi mình có địa vị cao.
"Đề án cũng cần tăng cường đào tạo Tiến sĩ trong nước để giữ nguồn thực, có thể cử đi học ở nước ngoài để mở rộng tầm nhìn và học phong cách làm việc của họ từ 3-6 tháng và xây dựng các tạp chí khoa học Việt Nam có uy tín trên thế giới (cần có sự đầu tư thực sự).
Ngoài ra, phải ưu tiên một số ngành công nghệ và khoa học cơ bản. Đồng thời, ưu tiên những cơ sở giáo dục đại học đã được kiểm định (kế cả kiểm định bảo đảm chất lượng nội bộ), nhất là các ngành học có nhu cầu của doanh nghiệp cao", thầy Linh cho biết.
Cũng như các đề án trước đó đã triển khai, đề án 89 cũng phải đối mặt với một vấn đề nan giải là giảng viên được cử đi học nước ngoài rồi không về mà ở lại nước ngoài định cư.
"Thực tế, có nhiều người đi học rồi trở về tổ quốc nhưng trở lại nước ngoài, theo tôi ai thích đi cho họ đi, chúng ta không ngăn cấm. Nhưng cần có ký cam kết sau học Tiến sĩ xong phải làm việc ít nhất là 5 năm hoặc đền bù khoản kinh phí 2 -3 tỷ đồng/người nếu ra đi trước 5 năm.
Hơn nữa, chế độ tiền lương cần phải được nâng lên phù hợp (3-5 bậc) với cống hiến của họ, không cào bằng.
Ví dụ, một Tiến sĩ mới trở về cần có 1 - 2 bài báo xuất bản trên danh mục WoS hay có 1 quy trình công nghệ chuyển giao có nguồn thu 500 triệu trở lên hoặc 1 sản phẩm được thương mại hay đăng ký thành công sở hữu trí tuệ Việt Nam trong năm đó", thầy Linh chia sẻ thêm.
Đào tạo trình độ tiến sĩ cho 10% giảng viên đại học Trong 20 năm trở lại đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo từng chủ trì thực hiện 2 đề án đào tạo nhân lực trình độ tiến sĩ và thạc sĩ có kinh phí nhiều nghìn tỉ đồng. Sau nhiều lần dự thảo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã trình Chính phủ và ngày 18/1/2019, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết...