Giảng dạy văn chương trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0
Cách mạng công nghiệp 4.0 đang dần thay đổi thế giới. Giảng dạy văn chương không nằm ngoài bức tranh chứa đựng sự biến chuyển có nhiều ý nghĩa đó của nhân loại
Thời gian gần đây, cách mạng công nghiệp 4.0 là từ khóa mà nhà nhà người người nhắc đến với nhiều ý kiến bàn thảo vô cùng đa dạng.
Riêng với công tác giảng dạy văn chương trong phạm vi giảng đường, cần có những đổi thay gì trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
Chúng tôi có cuộc trao đổi ngắn với giảng viên văn học Trần Xuân Tiến (Khoa Khoa học xã hội và Nhân văn – Trường Đại học Văn Hiến) xung quanh vấn đề này.
Giảng viên văn học Trần Xuân Tiến (Ảnh tác giả cung cấp).
Phóng viên: Giảng dạy văn chương ở giảng đường, theo thầy, đâu là những khó khăn hiện nay?
Giảng viên văn học Trần Xuân Tiến: Có nhiều trở ngại trong quá trình truyền tải văn chương trong phạm vi bối cảnh hiện nay, nhất là khi văn chương đang nằm trong tình thế cạnh tranh vô cùng khốc liệt bởi các loại hình nghệ thuật khác cũng như các ngành, chuyên ngành học khác.
Nhưng theo tôi, khó khăn lớn nhất là thách thức làm sao để các em sinh viên tiếp thu được yêu cầu của môn học.
Thời gian đầu giảng dạy, tôi đã rất kỳ vọng và tin tưởng rằng bản thân có thể truyền đến đông đảo sinh viên niềm say mến đối với văn chương thông qua những bài giảng được tập trung đầu tư cả về chất lượng nội dung lẫn phương pháp sư phạm.
Song thực tế đã diễn ra không như những gì tôi mong đợi, nhất là đối với những lớp, những khóa mà học phần văn học đơn thuần là một học phần có trong chuẩn khung chương trình đào tạo chứ không phải là chuyên ngành sâu.
Ví dụ học phần Văn học Hàn Quốc trong khung chương trình cử nhân Hàn Quốc học, các sinh viên này học tiếng Hàn là chủ yếu. Điều này tương tự với ngành Nhật Bản học, hay các ngành đất nước học khác. Có nhiều rào cản để yêu cầu sinh viên tiếp nhận văn chương trong khi tầm đón đợi của các em hoàn toàn khác.
Vậy chúng ta cần có biện pháp nào để cải thiện, thưa thầy?
Giảng viên văn học Trần Xuân Tiến:Sau thời gian trăn trở, tôi tự nghiệm rằng tôi đã quá duy ý chí trong một nỗ lực bất khả thi.
Cuộc sống muôn màu muôn vẻ, và mỗi cá nhân hoàn toàn có quyền lựa chọn cho riêng mình một niềm thích thú đối với bất kỳ một lĩnh vực nhất định nào đó.
Video đang HOT
Từ cách nghĩ tích cực đó, trong các buổi học, tôi bắt đầu tự phân nhóm (trong im lặng) các sinh viên mà mình giảng dạy.
Sẽ có những sinh viên dành nhiều tình cảm cho văn chương, xem văn chương như một niềm đam mê cuốn hút, đây là nhóm thứ nhất, rất cần trao đổi thường xuyên để khuyến khích sở thích của các em.
Sẽ có những sinh viên rất nhiệt tình tham gia tiết học nhưng chớ vội xếp vào nhóm thứ nhất, vì sự năng động mà các em thể hiện trên lớp hiện diện trong tất cả các môn học, đây là nhóm thứ hai, không hẳn có cảm tình đặc biệt với văn chương nhưng luôn tích cực quan tâm đến bài giảng.
Nhóm thứ ba là nhóm… trung lập nhưng không có nhiều phản ứng rõ rệt về thái độ của bản thân đối với môn học. Và nhóm còn lại, tất nhiên rồi, là những sinh viên có định kiến xem văn chương là ủy mị, sến súa nên đã thường bày tỏ tâm lý ca thán, uể oải đối với môn học.
Như vậy, với mỗi nhóm sinh viên đặc thù, tôi sẽ cố gắng có những phương pháp sư phạm riêng để thu được kết quả dạy và học tốt nhất có thể. Khi phân nhóm và áp dụng phương thức giảng dạy khác nhau cho mỗi nhóm, tôi dần thu được những kết quả khả quan hơn.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang từng ngày càng lan rộng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục đại học. Theo thầy, giảng dạy văn chương cần thay đổi ra sao, trước những thách thức và cơ hội này?
Giảng viên văn học Trần Xuân Tiến:Cách mạng công nghiệp 4.0 đang dần thay đổi thế giới. Giảng dạy văn chương không nằm ngoài bức tranh chứa đựng sự biến chuyển có nhiều ý nghĩa đó của nhân loại. Là một người trong cuộc, với vai trò giảng dạy, tôi đánh giá đây là cơ hội lớn.
Theo tôi, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang khiến cho bốn đối tượng sinh viên mà tôi phân nhóm như trên trở nên gần nhau hơn, ít nhất là về mặt ứng dụng văn chương trong cuộc sống. Tức là, cơ hội chuyển hóa, vận dụng văn chương vào cuộc sống của các em là ngang nhau, cả thuận lợi lẫn khó khăn.
Giảng dạy văn chương ngày nay, theo tôi, không đơn thuần chỉ là công việc rao truyền những giá trị nghệ thuật mà các bậc thầy văn chương đã sáng tạo nên, trong phạm vi của những trang sách, mà xa hơn cần tạo ra một cơ chế để người học có thể sử dụng văn chương như là một trong những kỹ năng của đời thường, một trong những vốn liếng để thực hành sống.
Cách mạng công nghiệp 4.0 chứng kiến cuộc chạy đua khốc liệt chưa từng có nhằm biến kho tàng tri thức trừu tượng thành sản phẩm cụ thể để phục vụ tốt hơn nữa cuộc sống của nhân loại.
Đây là những trải nghiệm quý giá mà theo cách giảng dạy truyền thống sẽ khó thỏa mãn. Công tác giảng dạy văn chương rất cần quan tâm đến sự thay đổi này.
Có thể nói, không một lĩnh vực nào trong cuộc sống thiếu vắng sự hiện diện của văn chương, cho dù đó là công nghệ tân tiến, hiện đại nhất. Người thầy cần làm sáng rõ vấn đề này và khơi dậy những nỗ lực sáng tạo từ người học để quá trình vận dụng văn chương vào cuộc sống trở thành một nhu cầu tự thân, bức thiết và tất yếu.
Như vậy, văn chương sẽ hiện diện như là một thành tố tất yếu của bất kỳ một nghề nghiệp nào. Có thể hiểu đơn giản như vậy. Và đó là một nỗ lực còn dài ở phía trước, không chỉ từ phía người dạy.
Cảm ơn thầy đã dành thời gian cho buổi trò chuyện này. Chúc thầy sức khỏe và thêm thành công!
Theo GDVN
Ngưỡng mộ nghị lực của cậu học trò khiếm thị trường Nguyễn Thái Học
Ba năm học tại mái trường trung học phổ thông, Ánh luôn được các thầy cô trong mái trường Nguyễn Thái Học tự hào và trở thành điểm sáng của nhà trường.
Giờ đây mỗi khi nghe tên Lê Thanh Ánh, trong lòng tôi lại trào dâng niềm tự hào về nghị lực của cậu học trò nhỏ đã vượt lên hoàn cảnh éo le để trở thành nguồn động lực tốt đẹp cho thầy và trò trường Trung học phổ thông Nguyễn Thái Học, tỉnh Vĩnh Phúc.
Tôi có dịp về trường Trung học phổ thông Nguyễn Thái Học vào ngày 7/11 khi Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Phúc, Nhà trường tổ chức Hội thảo "Khởi nghiệp trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0".
Trong buổi giao lưu đầy ý nghĩa của thầy và trò Nhà trường với vị giáo sư đầu ngành về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tôi biết đến cậu học trò khiếm thị Lê Thanh Ánh khi em đặt câu hỏi được Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đánh giá "câu hỏi rất hay".
Hơn 750 học sinh của trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thái Học, tỉnh Vĩnh Phúc đã có buổi giao lưu đầy ý nghĩa với diễn giả, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng vào ngày 7/11 (Ảnh: Thùy Linh)
Qua lời kể của thầy cô trong trường, tôi được biết, Ánh sinh ra ở thôn Khoái Trung, xã Đức Bác, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc trong một gia đình thuần nông nghèo.
Tuổi thơ cứ trôi đi trong xóm làng yên bình với nhiều trò chơi tinh nghịch trẻ nhỏ.
Năm lên 8 tuổi, do bất cẩn trong lúc chơi đùa với bạn bè, Ánh bị thương vào mắt trái, chảy máu rất đau đớn.
Vì sợ hãi và chưa có hiểu biết, em tìm nhiều cách để giấu giếm bố mẹ. Khi gia đình phát hiện thì mắt trái của em đã teo dần, mất thị lực.
Nhưng do hoàn cảnh quá khó khăn em không được đưa vào bệnh viện chữa trị. Em vẫn đi học trong lúc thị lực dần suy giảm.
Em được đưa đến Trung tâm Giáo dục dạy nghề - Hội người mù tỉnh Vĩnh Phúc năm 11 tuổi.
Tại đây, em đã nhận được sự quan tâm chăm sóc của các giáo viên, nhân viên trung tâm. Em tiếp tục theo học ở trường Trung học cơ sở Khai Quang.
Năm 2010, khi em mới 13 tuổi, tai họa lại tiếp tục ập xuống gia đình em. Do mắc bệnh hiểm nghèo, kinh tế thiếu thốn bố em sớm qua đời. Gánh nặng gia đình dồn lên vai người mẹ tảo tần, lam lũ. Thương mẹ, biết ơn những người mẹ thứ hai ở trung tâm, Thanh Ánh quyết tâm học thật giỏi.
Lúc đó em mong muốn trở thành bác sĩ để chữa bệnh cho chính mình.
Năm 14 tuổi, mắt phải của em có dấu hiệu đau nhức thoái hóa, em đã trải qua 3 lần phẫu thuật phức tạp ở Bệnh viện Mắt Trung ương nhưng đều thất bại.
Vậy là ánh sáng của cuộc đời bỗng trở thành một ký ức xa xôi đối với em.
Thế nhưng 3 năm học tại mái trường trung học phổ thông, Ánh luôn được các thầy cô trong mái trường Nguyễn Thái Học tự hào và trở thành điểm sáng của nhà trường.
3 năm học tại mái trường trung học phổ thông, Ánh luôn được các thầy cô trong mái trường Nguyễn Thái Học tự hào và trở thành điểm sáng của nhà trường. (Ảnh: Thùy Linh)
Cũng qua lời kể của cô Hiệu trưởng nhà trường, tôi được biết, Ánh không những học giỏi mà còn hát hay, biết làm thơ và thổi sáo.
Em còn tham gia nhiệt tình vào các hoạt động ngoại khóa của nhà trường. Các bài kiểm tra, các kỳ thi khảo sát em đều đạt điểm cao.
Trong giờ học em chăm chú, tập trung cao độ như uống lấy từng lời giảng của thầy cô đặc biệt, Ánh có khả năng tự ghi nhớ nhất là kiến thức về Khoa học xã hội.
Và dù không nhìn thầy các thầy cô nhưng Ánh lại có thể nhận ra được từng thầy cô qua giọng nói. Em đã chuyển hóa nhuần nhuyễn tri thức bằng lời của thầy cô thành hiểu biết riêng của mình.
Ngoài ra, mỗi giờ ra chơi, Ánh thường ngồi nghe bạn đọc sách báo hoặc nhờ bạn giảng lại bài.
Nhận thấy môn Lịch sử giúp bản thân hiểu được cội nguồn dân tộc, thêm yêu và tự hào về quê hương mình, năm lớp 11, Ánh theo đuổi đam mê môn Lịch sử và trở thành thành viên đặc biệt của đội tuyển học sinh giỏi Lịch sử của trường.
Và em đã làm nên điều kỳ diệu, đó là giành giải Ba cấp tỉnh môn Lịch sử.
Ánh tâm sự:
"Ước mơ của em là trở thành giáo viên dạy chữ nổi cho học sinh khiếm thị. Em tin rằng mình sẽ đạt được. Em không muốn mọi người thương hại mình mà muốn mọi người tự hào về em".
Đáng quý biết bao, trong hoàn cảnh éo le, em đã vươn lên mạnh mẽ, bằng đôi tay cần mẫn, đôi tai sáng, niềm lạc quan yêu đời và nghị lực vươn lên, Thanh Ánh đang truyền cảm hứng cho mọi người.
Nhìn cậu học sinh giản dị đọc 2 câu thơ (Sông đời bất chợt nông, sâu/ Học thầy em bắc chiếc cầu chữ Tâm) trong bài thơ "Vùng phấn bay" để gửi tới Giáo sư Nguyễn Lân Dũng cùng toàn thể thầy cô, học sinh nhà trường, tôi tin rằng ước mơ của em sẽ thành hiện thực bởi em luôn quyết tâm, mạnh mẽ và bên em có mọi người cùng dõi theo và nâng bước.
Theo GDVN
Hiệu trưởng đại học nêu thách thức của Cách mạng 4.0 với cuộc sống Ông Hồ Thanh Phong cho rằng du lịch, giao thông, y tế, giáo dục... sẽ đón nhận hàng loạt thời cơ và chịu thách thức lớn từ Cách mạng công nghiệp 4.0 Ngày 8/11, trong buổi báo cáo khoa học Cách mạng công nghiệp 4.0 tại Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TP HCM), Hiệu trưởng trường này - PGS.TS Hồ...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm

Từ 3/3 - 10/3: 3 con giáp "thổi bay" khó khăn, tài vận bỗng hanh thông rực rỡ, tiền bạc, công danh đều hài lòng
Trắc nghiệm
00:39:41 04/03/2025
Mỹ nhân Trung Quốc đi tuyên truyền phim mới mà đẹp hết phần thiên hạ: Nhan sắc như nữ thần không một điểm chê
Hậu trường phim
23:53:43 03/03/2025
Phim Trung Quốc "ngọt như mía lùi" ai xem cũng cười tủm tỉm: Nam chính đẹp ngây ngất, con kiến bò qua cũng phải kinh ngạc
Phim châu á
23:51:35 03/03/2025
Gil Lê - Xoài Non dọn về ở chung nhà?
Sao việt
23:46:06 03/03/2025
Song Joong Ki đỡ mất mặt trước Song Hye Kyo
Sao châu á
23:40:20 03/03/2025
Muốn ly hôn, Cardi B đối mặt với điều kiện 'khó nhằn' từ chồng cũ
Sao âu mỹ
23:26:39 03/03/2025
Vì sao Hòa Minzy gây sốt?
Nhạc việt
23:19:28 03/03/2025
Ốc Thanh Vân tái xuất gameshow, tiết lộ chuyện chăm sóc mẹ ruột, mẹ chồng
Tv show
23:16:30 03/03/2025
Hành tung kẻ đâm cảnh sát cơ động tử vong ở Vũng Tàu
Pháp luật
22:39:18 03/03/2025
Đức chịu áp lực lớn vì đoạn tuyệt với năng lượng giá rẻ của Nga
Thế giới
22:12:42 03/03/2025