Giải pháp hạn chế kháng thuố.c trong đại dịch COVID-19
Từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, đến nay đã có nhiều các thông tin sai lệch xung quanh cách phòng và điều trị căn bệnh này, trong đó cho rằng, kháng sinh có thể trị được COVID-19 dẫn tới việc lạm dụng thuố.c kháng sinh.
Mối đ.e dọ.a kháng kháng sinh thời COVID-19
Trong một thông cáo báo chí của WHO cho biết, tỷ lệ kháng kháng sinh (AMR) cao trong số các kháng sinh thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễ.m trùn.g thông thường, chẳng hạn như nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu hoặc bệnh tiêu chảy. Tình trạng này báo động nguy cơ thế giới đang dần hết cách hiệu quả để điều trị các loại bệnh này. Tại 33 quốc gia ghi nhận báo cáo, tỷ lệ kháng với ciprofloxacin, một loại kháng sinh thường được sử dụng để điều trị nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu, dao động từ 8.4% đến 92.9%.
Xu hướng này sẽ tiếp tục gia tăng do việc sử dụng không hợp lý thuố.c kháng sinh trong đại dịch COVID-19. Trong khi chỉ có một phần nhỏ bệnh nhân COVID-19 cần tới kháng sinh để điều trị việc nhiễm khuẩn.
Chúng ta đều biết, COVID-19 là do SARS-CoV-2 gây ra, vì vậy kháng sinh không có tác dụng chống lại virus. Mặc dù một số bệnh nhân mắc COVID-19 được điều trị bằng kháng sinh, nhưng đó là biện pháp dùng để điều trị các nhiễ.m trùn.g cơ hội hay còn gọi là biến chứng do nhiễm khuẩn bội nhiễm. Nhưng các trường hợp này, việc dùng kháng sinh phải được khuyến nghị bởi các thầy thuố.c, dựa trên tình trạng bệnh tật của bệnh nhân tại bệnh viện.
Vi khuẩn đang kháng lại nhiều loại kháng sinh
Video đang HOT
Một số phương pháp điều trị cụ thể đang được nghiên cứu và sẽ được kiểm tra thông qua các thử nghiệm lâm sàng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đang giúp đẩy nhanh các nỗ lực nghiên cứu và phát triển các loại thuố.c, vaccine phòng ngừa và điều trị COVID-19. WHO cũng đã ban hành hướng dẫn không sử dụng liệu pháp kháng sinh hoặc điều trị dự phòng cho bệnh nhân mắc COVID -19 nhẹ hoặc bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh COVID -19 trừ khi có một chỉ định lâm sàng phải sử dụng kháng sinh để điều trị.
Thế giới cần chung tay giám sát sử dụng kháng sinh
Khi đại dịch COVID-19 đang lây lan mạnh mẽ các quốc gia thế giới, trong buổi họp trực tuyến tháng 6/2020, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo: Thế giới đang mất khả năng sử dụng các loại thuố.c kháng sinh cực kỳ quan trọng”.
Cũng trong buổi họp này, ông Tedros cho rằng: Đại dịch COVID-19 đã làm gia tăng việc sử dụng kháng sinh. Điều này sẽ gây ra tỷ lệ kháng kháng sinh (AMR) cao hơn.
Gọi mối đ.e dọ.a của tình trạng kháng kháng sinh là “một trong những thách thức cấp bách nhất của thời đại”, ông Tedros kêu gọi thế giới tìm ra những mô hình mới để khuyến khích đổi mới bền vững trong vấn đề này nhằm bảo vệ những thành quả y tế đã đạt được trong thế kỷ trước và bảo đảm một tương lai an toàn.
WHO đã thực hiện chương trình báo cáo Hệ thống giám sát sử dụng và kháng kháng sinh toàn cầu (GLASS) vào năm 2018. Khi đó, mới chỉ có 729 khu vực ở 22 quốc gia tham gia vào hệ thống giám sát này. Hàng năm, số lượng các quốc gia tham gia hệ thống khảo sát đã tăng lên theo cấp số nhân. Chỉ trong 3 năm, GLASS hiện đã tổng hợp dữ liệu từ hơn 64.000 địa điểm giám sát với hơn 2 triệu bệnh nhân ở 66 quốc gia trên toàn thế giới.
TS. Balkhy – trợ lý Tổng giám đốc WHO về vấn đề kháng kháng sinh, cho hay: “Hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng kháng sinh trong đại dịch COVID-19 sẽ giúp các quốc gia vượt qua COVID-19 hiệu quả và ngăn chặn sự xuất hiện AMR”.
TS.Balkhy cho rằng phải tăng cường hợp tác và đối tác toàn cầu, bao gồm giữa khu vực công và tư nhân để cung cấp các khuyến khích tài chính và phi tài chính nhằm phát triển các loại thuố.c kháng sinh mới.
Cho đến nay, vẫn chưa có thuố.c nào được khuyến nghị để ngăn ngừa hoặc điều trị COVID-19 một cách đặc hiệu. Những người bị nhiễm virus cần được cách ly chăm sóc thích hợp để làm giảm và điều trị các triệu chứng và những người bị bệnh nặng cần được chăm sóc hỗ trợ tối ưu vẫn là biện pháp đang được thế giới áp dụng để “đối phó” với căn bệnh này.
Một đại dịch khác đang âm thầm "len lỏi"
Nỗi sợ hãi về Covid-19 là nguyên nhân khiến doanh số bán thuố.c không kê đơn tăng. Đây cũng là tác nhân thúc đẩy sự bùng phát của một đại dịch âm thầm khác...
Ảnh minh họa/INT
Tại các quốc gia, việc sử dụng kháng sinh đã tăng mạnh kể từ khi Covid-19 xuất hiện. Bên cạnh đó, không ít người tự ý sử dụng thuố.c kháng sinh, bởi lo lắng bản thân có thể mắc Covid-19.
Những yếu tố này thúc đẩy cuộc khủng hoảng kháng kháng sinh trên toàn cầu, khi vi khuẩn tiến hóa và miễn dịch với những loại thuố.c đó. Thuố.c kháng sinh điều trị các bệnh nhiễ.m trùn.g do vi khuẩn gây ra và không thể tác động lên virus SARS-CoV-2.
Việc lạm dụng thuố.c sẽ khiến tốc độ kháng kháng sinh tăng mạnh. Đó là nguyên nhân làm giảm khả năng điều trị các bệnh thông thường.
Tại Ấn Độ, doanh số bán thuố.c kháng sinh đã tăng đột biến trong những năm gần đây. Phần lớn nguyên nhân là do việc mua thuố.c không được kiểm soát, bao gồm cả các loại kháng sinh không được phê duyệt. Tương tự, ở Kenya, tất cả các loại thuố.c kháng sinh có thể bán mà không cần đơn.
Dữ liệu từ một số quốc gia bao gồm Trung Quốc và Ai Cập chỉ ra rằng, có 50% ca nhiễ.m trùn.g do vi khuẩn gây ra kháng một số loại kháng sinh. Tại Mỹ, có gần 3 triệu người kháng thuố.c kháng sinh mỗi năm. Tình trạng này dẫn đến hơn 35.000 ca t.ử von.g hằng năm.
Vi khuẩn kháng thuố.c cũng có nhiều khả năng lây lan từ người này sang người khác. Đó cũng là nguyên nhân gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh lớn trong bệnh viện. Nhiều khu điều trị Covid-19 trên khắp thế giới hiện phải vật lộn với vấn đề này.
Loice Achieng Ombajo - chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Nairobi (Kenya) cho biết, nhiều bệnh nhân nhập viện để điều trị Covid-19 thừa nhận đã dùng một hoặc nhiều loại thuố.c kháng sinh tại nhà. Bởi, họ hy vọng có thể giảm nhẹ một số triệu chứng.
Việc tự ý sử dụng thuố.c khiến bệnh nhân có xu hướng cảm thấy mình đang được điều trị. Do đó, những người này đã trì hoãn việc đến bệnh viện. Chuyên gia truyền nhiễm này cảnh báo, tình trạng kháng kháng sinh dẫn đến việc tốn kém trong điều trị. Thậm chí, một số người phải trả giá bằng mạng sống.
Chúng ta phải làm gì để ngăn chặn đại dịch đang "nhen nhóm" này? Có lẽ, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan khác phải phản đối mạnh mẽ hơn việc tự ý sử dụng kháng sinh. Ngoài ra, chính phủ các quốc gia cần thắt chặt việc mua thuố.c kháng sinh không có đơn.
Song, điều quan trọng nhất có lẽ là ý thức ở mỗi người. Mặc dù, bất cứ ai cũng lo sợ Covid-19, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải mạo hiểm bằng cách tự ý sử dụng kháng sinh.
Hiển nhiên, một thông điệp rõ ràng hiện nay là: Nếu không hành động ngay bây giờ để hạn chế việc tự ý sử dụng kháng sinh, chính chúng ta sẽ mở ra một đại dịch mới. Tuy nhiên, khác với Covid-19, sẽ không có loại vắc-xin nào cứu được chúng ta.
Ngày Sức khỏe thế giới (7/4): 10 vấn đề sức khỏe toàn cầu trong năm 2021 Đại dịch COVID-19 đ.e dọ.a sẽ cản trở những tiến bộ về sức khỏe trên phạm vi toàn cầu đã đạt được trong hai thập kỷ qua. Do đó, bước vào năm 2021, các quốc gia trên toàn thế giới cần phải tiếp tục chiến đấu với đại dịch này.