Giải ‘cơn khát’ công nghệ cho học trò vùng khó
Mở cửa căn phòng còn thơm mùi sơn, nhìn từng hàng máy tính mới tinh sắp xếp ngăn nắp, người thầy giáo vùng khó không khỏi xúc động.
Nhờ được hỗ trợ máy tính mới, lần đầu tiên Trường Tiểu học & THCS xã Sam Mứn có phòng Tin học đồng bộ.
Loay hoay xoay xở
Đóng chân trên địa bàn thuộc diện thuận lợi trong khu vực, song những năm qua, việc triển khai dạy học theo Chương trình GDPT 2018 của thầy và trò Trường Tiểu học & THCS xã Sam Mứn, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) vẫn đối diện không ít thách thức.
Chia sẻ về hành trình này, thầy Hiệu trưởng Bùi Tiến Phong tâm sự: Trước đây, nhà trường được đầu tư hơn 10 chiếc máy tính. Sau nhiều năm sử dụng chỉ còn 4 máy có thể hoạt động, song chập chờn, xử lý chậm và thường xuyên gặp trục trặc.
“Từ khi triển khai dạy học Chương trình GDPT mới, hệ thống máy móc vừa thiếu vừa không đồng bộ khiến ban giám hiệu và trực tiếp là giáo viên Tin học phải xoay nhiều cách. Trò cũng không hứng thú với môn học. Trong khi đó, trường lại có 2 cấp, với tổng số học sinh khoảng 350 em mỗi năm”, thầy Phong nói.
Cũng theo thầy Phong, do máy tính không đủ đáp ứng nên các năm trước đa phần thời gian của môn Tin học dành cho việc dạy lý thuyết. Điều này vừa khiến học sinh phải chịu thiệt thòi mà chất lượng giáo dục môn học cũng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, với nguồn lực hiện có, nhà trường không thể tự xoay xở.
Bốn năm theo học tại trường, em Cà Bảo An, lớp 9D hiểu rõ nhất thực tế này. An nhớ lại: Những năm học trước, mỗi lần đến giờ thực hành Tin học, lớp em chia thành từng nhóm. Mỗi nhóm 5 bạn, sử dụng chung 1 máy nên phải thay nhau. Máy yếu nên thao tác chậm khiến thời gian sử dụng trong mỗi giờ học không đáng kể.
“Máy hay trục trặc nên mỗi giờ học thầy giáo mất nhiều thời gian để hỗ trợ chúng em. Vì không được thực hành nhiều nên việc tiếp thu kiến thức mới cũng không hiệu quả. Đến khi kiểm tra, các thầy cô phải mang máy tính cá nhân cho chúng em mượn thì mới đảm bảo”, An chia sẻ.
Video đang HOT
Học sinh lớp 9 Trường Tiểu học và THCS xã Sam Mứn thực hành môn Tin học trên máy tính.
Thỏa “cơn khát”
Sau nhiều năm chắp vá, tạm bợ, cuối tháng 9 vừa qua thầy và trò Trường Tiểu học và THCS xã Sam Mứn đón tin mừng khi được tiếp nhận 25 bộ máy tính mới do Đại sứ quán Trung Quốc hỗ trợ. Ngay sau đó, một phòng Tin học, kết nối Internet đồng bộ lần đầu tiên xuất hiện đã xóa tan những khó khăn, trăn trở của thầy trò nhà trường.
Từ ngày có máy tính mới, học sinh không chỉ hào hứng mà mỗi giờ Tin học cũng trở nên sôi nổi, hấp dẫn hơn. Cũng như nhiều bạn khác, giờ đây mỗi tuần em Trần Bá Duy, lớp 9D đều mong chờ đến giờ Tin học để được thực hành trên máy. Duy cho biết, với số máy hiện có không còn phải sử dụng chung nữa.
“Mỗi bạn một máy nên chúng em chủ động hơn trong thực hành. Máy mới lại vào nhanh, nhiều tính năng nên em và các bạn rất thích. Không chỉ học môn Tin, chúng em còn tìm kiếm nhiều thông tin, tài liệu phục vụ các môn học khác tại chỗ, thay vì phải đi hơn 3km mới đến khu vực có quán Internet như trước kia”, Duy chia sẻ.
Còn theo thầy hiệu trưởng, số máy tính mới vừa đủ đáp ứng yêu cầu giảng dạy Tin học cho các khối lớp nên toàn bộ máy cũ còn hoạt động được nhà trường tận dụng chuyển sang phục vụ công tác văn phòng.
Để phát huy tối đa hiệu quả số máy được hỗ trợ, phòng Tin được duy trì mở cửa vào các buổi chiều hàng ngày. Mỗi máy đều đồng bộ tai nghe và trang bị Internet. Do vậy, đây được xem như thư viện hiện đại phục vụ nhu cầu tra cứu thông tin, tài liệu của cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường.
“Nhu cầu này rất lớn nên chiều nào phòng Tin cũng đón vài chục lượt thầy, trò đến sử dụng. Đặc biệt là trước ngày có giờ học Lịch sử, Địa lý, Giáo dục địa phương… giáo viên thường giao các em tìm hiểu thông tin nền, các dữ liệu mở rộng có liên quan đến bài học. Nhà trường cũng có quy chế sử dụng, bố trí cán bộ quản lý, giám sát thường xuyên, nhằm bảo đảm máy được sử dụng lâu dài, hiệu quả nhất, hạn chế hư hỏng. Ngoài ra, phòng máy còn phục vụ thầy trò dạy học, luyện thi môn Tiếng Anh”, thầy Phong cho hay.
Trong chương trình mới, học sinh được làm quen với Tin học ngay từ lớp 1 và là môn học bắt buộc với lớp 3. Số máy được hỗ trợ không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn để đáp ứng yêu cầu mà nhà trường còn có thêm điều kiện thực hiện tốt việc dạy và học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục chung.
'Cân bằng' đội ngũ giáo viên triển khai Chương trình mới
Triển khai Chương trình GDPT 2018 trong bối cảnh thiếu đội ngũ, thậm chí một số trường học chất lượng giáo viên chưa đồng đều.
Bố trí đội ngũ giáo viên hợp lý góp phần triển khai thành công Chương trình GDPT mới. Ảnh: Đức Trí
Thực tế này đòi hỏi các nhà trường cần nhiều phương án bồi dưỡng và sử dụng nhân lực hợp lý.
Bất cập nhìn từ đội ngũ
Thầy Hà Trần Hồng, Phó Hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Khao Mang (Mù Cang Chải, Yên Bái) cho biết, đội ngũ giáo viên cơ bản đảm bảo về số lượng song chất lượng chuyên môn chưa đồng đều.
Nếu một số giáo viên trẻ được đào tạo bài bản, tiếp cận nhanh với công nghệ thông tin, đáp ứng được yêu cầu dạy học trong bối cảnh mới thì vẫn còn giáo viên lớn tuổi chưa thành thạo ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong soạn giáo án và giảng dạy. Điều này khiến bài giảng đơn điệu, chưa mang lại hứng thú cho học sinh.
Mặt khác, với trên 40% nhân sự là người dân tộc thiểu số nên âm ngữ giao tiếp, giảng dạy còn ngọng và chưa thể khắc phục dù nhà trường luôn ý thức và nhắc nhở giáo viên.
Từ thực tế này, trường đã lên kế hoạch phù hợp trong bồi dưỡng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên đáp ứng triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới đạt hiệu quả.
Tương tự, Trường Tiểu học Khánh Nhạc B (Yên Khánh, Ninh Bình) cũng có đội ngũ giáo viên còn chênh lệch về chất lượng. Theo cô Hiệu trưởng Trần Thị Hợi, triển khai Chương GDPT mới từ lớp 1 đến lớp 3, hoạt động dạy học gần như ứng dụng trình chiếu thường xuyên để bài giảng hấp dẫn, học sinh dễ tiếp thu. Tuy nhiên, một số giáo viên sắp về hưu bị hạn chế về công nghệ, nhưng chuyên môn cũng không đảm trách được việc dạy lớp 4 và lớp 5 theo Chương trình GDPT hiện hành.
Bước sang năm thứ 3 triển khai Chương trình GDPT mới, hầu hết giáo viên Trường PTDTBT Tiểu học số 1 Sín Chéng (Si Ma Cai, Lào Cai) có chuyên môn đáp ứng được tối thiểu yêu cầu về dạy học. Song theo cô Hiệu trưởng Bùi Thị Hường, chuyên môn được chia theo 2 nhóm đặc thù. Nhóm 1 dạy được bất cứ lớp nào. Nhóm 2 chỉ dạy được lớp 2, lớp 3 và không dạy được lớp 4, lớp 5. Do đó việc bố trí, sử dụng nhân lực theo thời khóa biểu toàn trường cũng gặp khó khăn nhất định.
Khả năng ứng dụng CNTT của giáo viên quan trọng khi triển khai Chương trình GDPT mới. Ảnh: Đức Trí
Tháo gỡ "bài toán" nhân sự
Việc bố trí nhân sự trong bối cảnh triển khai Chương trình GDPT mới khi chất lượng và số lượng giáo viên còn bất cập theo cô Bùi Thị Hường, Trường PTDTBT Tiểu học số 1 Sín Chéng phải linh hoạt nhưng phù hợp. Dựa trên đặc thù chuyên môn, giáo viên được phân loại để phân công hiệu quả nhất. Không để xảy ra tình trạng người phải đảm đương quá nhiều thời gian đứng lớp, người nhàn nhã, "ngồi chơi" chờ việc.
Một mặt, trường tiếp tục đẩy mạnh bồi dưỡng giáo viên thông qua các hội thảo chuyên đề cấp tổ, trường. Khi tham gia, giáo viên được tháo gỡ khó khăn trong việc soạn giáo án và giảng dạy khi lên lớp. Mặt khác, do có sự phân loại giáo viên theo nhóm nên việc bố trí không phân chéo. Đối với giáo viên nói ngọng không thể khắc phục, ban giám hiệu phân công đều ra các điểm trường, không tập trung 1 điểm.
Cũng theo chia sẻ của cô Hường, huyện Si Ma Cai đã tiến hành khảo sát đợt 1 và chuẩn bị thực hiện đợt 2 để phân loại những giáo viên không đáp ứng được yêu cầu triển khai Chương trình GDPT mới. Trên cơ sở đó, tổ chức lớp bồi dưỡng riêng tại địa phương. Bên cạnh mục đích nâng cao chất lượng còn nhằm giữ chân giáo viên, tránh tình trạng thất thoát nhân lực.
Cũng với thực tế chuyên môn giáo viên chưa đồng đều, chênh lệch giữa giáo viên có tuổi và giáo viên trẻ trên nhiều mặt, cô Trần Thị Hợi chia sẻ giải pháp sử dụng bố trí nhân lực của Trường Tiểu học Khánh Nhạc B.
Trước hết, không bố trí giáo viên năng lực hạn chế giảng dạy Chương trình GDPT mới ở các lớp 1, 2, 3 hoặc dạy các môn chính ở lớp 4, 5. Số giáo viên này chỉ phân công dạy môn Khoa học công nghệ; Lịch sử ở lớp 4, 5. Cùng đó, phân công 1 giáo viên dạy 2 lớp môn Toán 5, 1 giáo viên dạy 2 lớp môn Tiếng Việt lớp 5 để đảm bảo dạy đủ và các môn chính.
Với giáo viên trẻ đáp ứng được yêu cầu CNTT nhưng chuyên môn chưa sâu, hàng tuần trường tổ chức trao đổi theo chuyên đề, tháo gỡ những nội dung khó triển khai giảng dạy. Lắng nghe trăn trở của giáo viên, tổ chuyên môn các khối cùng nghiên cứu và đề xuất tổ chức trao đổi chuyên đề cấp trường.
Thậm chí, nhà trường tổ chức trao đổi vấn đề chuyên môn liên cấp, mỗi tháng 1 lần; tạo cơ hội để giáo viên cùng địa bàn chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau. Những chuyên đề chuyên môn khó, huyện sẽ tổ chức trao đổi liên huyện để giáo viên cùng tháo gỡ.
Đặc biệt, nhằm đáp ứng đủ số lượng giáo viên, Ban giám hiệu Trường Tiểu học Khánh Nhạc B ngoài ký hợp đồng giáo viên tự do còn ký với giáo viên vừa nghỉ hưu nhưng đáp ứng được yêu cầu chuyên môn, có khả năng ứng dụng CNTT trong giảng dạy...
Cô Nguyễn Thị Thủy, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phong Khê (thành phố Bắc Ninh) chia sẻ: Năm đầu triển khai Chương trình GDPT mới đối với lớp 1, để tạo "nền móng" vững chắc cho những năm tiếp theo, trường lựa chọn đội ngũ giáo viên có năng lực chuyên môn vững vàng nhất.
Những năm tiếp theo, triển khai Chương trình sách giáo khoa mới không lựa chọn giáo viên mạnh nhất để đảm bảo đều chất lượng giữa các khối. Hoạt động bồi dưỡng giáo viên dạy Chương trình GDPT mới được nhà trường tận dụng để yêu cầu 100% giáo viên các khối lớp cùng bồi dưỡng. Kết hợp bồi dưỡng chuyên môn sâu theo từng khối lớp, giáo viên không còn bỡ ngỡ, nhanh tiếp cận chương trình và chủ động với hoạt động bồi dưỡng.
"Bất cập, thiếu đồng đều chuyên môn trong đội ngũ giáo viên là điều khó tránh. Do đó, bố trí, sử dụng đội ngũ giáo viên đứng lớp càng hợp lý, khoa học, linh hoạt sẽ quyết định sự thành công khi triển khai Chương trình GDPT mới...", thầy Hà Trần Hồng, Phó Hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Khao Mang (Mù Cang Chải, Yên Bái) cho hay.
Điện Biên tập huấn dạy chương trình mới cho gần 600 giáo viên Tiếng Anh Ngành Giáo dục Điện Biên vừa tập huấn triển khai Chương trình mới đối với môn Tiếng Anh cho gần 600 giáo viên Tiểu học, THCS và THPT. Điểm cầu tập huấn tại Trường Tiểu học số 1 thị trấn Tuần Giáo. Ảnh: Sở GD&ĐT Điện Biên. Vừa qua, Sở GD&ĐT tỉnh Điện Biên tổ chức tập huấn đại trà Module 1, 4...