Giá vàng leo thang: Khó lặp lại tình trạng vàng hóa nền kinh tế

Dù hiện chưa có tình trạng người dân rút tiền gửi tiết kiệm ngân hàng để mua vàng nhưng nếu xu hướng tăng giá vàng còn tiếp diễn và mạnh như thời gian vừa qua thì áp lực lên các ngân hàng là điều có thể xảy ra.

Theo khảo sát của phóng viên lại các con phố kinh doanh vàng lớn, giao dịch vàng trong những phiên trở lại đây có phần sôi động hơn khi thị trường chứng kiến những phiên tăng mạnh lên tới 700 – 800 nghìn đồng/lượng. Tuy nhiên, xu hướng bán ra đang chiếm chủ đạo.

Đại diện một cửa hàng vàng bạc trên phố Trần Nhân Tông cho biết, từ 5-6 năm nay mức giá mua trên 39 triệu đồng mỗi lượng vàng mới xuất hiện trở lại, vì vậy nhiều người dân đã bắt đầu mang vàng đi bán. “Lượng bán vàng hiện tăng khoảng 4-6 lần so với trước đây. Tuy nhiên xu hướng mua vào vàng SJC cũng xuất hiện khi giá vàng SJC đã xấp xỉ với giá vàng nguyên liệu, một số đơn vị xuất khẩu đã mua vàng SJC làm nguyên liệu” – người này cho biết.

Trong vòng chưa đầy 1 tháng, giá vàng đã tăng bằng gửi tiết kiệm cả năm

Có thể thấy, ở mức giá đỉnh vừa đạt được, trên 39,5 triệu đồng/lượng, giá vàng SJC trong nước đã tăng tới 3,2 triệu đồng/lượng so với thời điểm cách đó chưa đầy 1 tháng, tức là tăng tới gần 8,5%. Đây là mức lãi suất bằng 1 năm gửi tiết kiệm ngân hàng ở ngân hàng có mức lãi suất cao nhất, và khách hàng phải gửi với kỳ hạn dài tới vài năm.

Hiện giá vàng đã quay đầu giảm, nhưng theo quan sát của nhiều chuyên gia, những bất ổn kinh tế địa chính trị trên thế giới vẫn chưa dừng lại, vì vậy xu hướng tăng giá của vàng vẫn là chủ đạo. Vì vậy, áp lực của giá vàng lên lãi suất ngân hàng là điều có thể nhìn thấy trong thời gian tới.

Nhìn nhận vấn đề này, chuyên gia tài chính ngân hàng, TS Nguyễn Trí Hiếu (ảnh) cho rằng nếu vàng tiếp tục xu hướng tăng giá thì chắc chắn sẽ gây áp lực lên lãi suất ngân hàng:

- Nếu giá vàng tăng cao thì có thể người dân sẽ rút tiền từ ngân hàng ra để mua vàng. Vì vậy, một số ngân hàng sẽ phải tăng lãi suất để củng cố, duy trì vốn huy động của họ. Thành ra nếu giá vàng tiếp tục tăng thì có thể sẽ kéo lãi suất tăng.

- Nhưng lãi suất hiện đã khá cao, có ngân hàng lên đến khoảng 8,5 – 8,7%, liệu các ngân hàng còn có dư địa để tăng? Và nếu tăng thì sẽ tăng ở các ngân hàng nhỏ hay ngân hàng lớn, thưa ông?

- Các ngân hàng nhỏ luôn khát vốn, khách hàng của các ngân hàng nhỏ cũng thường dịch chuyển dòng tiền của họ nhanh hơn. Vì vậy thường trong những đợt biến động lãi suất, nhất là trong xu hướng tăng thì các ngân hàng nhỏ thường dẫn đầu. Hiện lãi suất huy động kỳ trung và dài hạn chưa bị áp trần nên một số ngân hàng vẫn có thể tăng nếu họ cần vốn.

- Vậy theo ông, cơ quan quản lý sẽ có những động thái gì nếu giá vàng tiếp tục tăng?

- Giá vàng tăng sẽ gây áp lực lên lãi suát ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thì chắc chắn không muốn điều đó rồi, và họ có thể sử dụng các công cụ để giảm áp lực này. Chẳng hạn họ có thể đẩy một lượng cung tiền qua thị trường liên ngân hàng, khi thị trường liên ngân hàng nhiều tiền thì các ngân hàng sẽ không phải tăng lãi suất.

Hoặc NHNN có thể điều chỉnh lãi suất điều hành như lãi suất tái cấp vốn, hoặc dùng nghiệp vụ thị trường mở mua lượng trái phiếu lớn để đẩy tiền ra.

Và cuối cùng là họ có thể khuyến cáo, ra “lời hiệu triệu” các ngân hàng không tăng lãi suất.

Trong trường hợp chiến tranh thương mại Trung – Mỹ và chiến tranh ở Trung Đông xảy ra, nhất là nếu Trung – Mỹ không đạt được thỏa thuận vào cuối tuần này thì sẽ đẩy giá vàng lên cao, sẽ ảnh hưởng đến cung tiền và ảnh hưởng đến lãi suất, tỷ giá. Vì vậy, NHNN sẽ phải đối phó với nhiều chuyển động mới trong môi trường tài chính Việt Nam trong những ngày sắp tới.

- Người dân nhìn thấy xu hướng vàng tăng cao có thể quay lại tích trữ vàng, điều này có ảnh hưởng đến việc chống “vàng hóa” nền kinh tế, thưa ông?

- Tôi không nghĩ sẽ lặp lại tình trạng vàng hóa nền kinh tế, tức là người dân sẽ không quay lại tình trạng dùng vàng để mua – bán hàng hóa, cũng sẽ không xảy ra tình trạng đổ xô mua vàng ngay cả khi giá vàng tăng. Vì những chính sách của Chính phủ trong thời gian vừa rồi đã rất hiệu quả để mà giảm thiểu hiện tượng “vàng hóa”.

Tuy nhiên, nếu vàng thế giới mà tăng lên 1.450 USD/ounce sau tuần này, từ đó có thể lên đến 1.500 USD/ounce thì vàng trong nước cũng sẽ lên cái giá rất cao và sẽ hấp dẫn nhiều người dân đổ tiền vào mua vàng nhiều hơn.

Theo anninhthudo.vn