Già làng dạy chữ Chu Ru

Hơn 10 năm qua, già làng Ya Loan (72 tuổi), được các cán bộ từ xã đến tỉnh gọi bằng thầy một cách kính trọng, vì ông là người dạy họ cách đọc, viết ngôn ngữ Chu Ru.

Già làng, thầy giáo Ya Loan (phải) hướng dẫn ngôn ngữ Chu Ru cho cán bộ xã

LÂM VIÊN

Nhà của già làng Ya Loan ở tít dưới chân núi của thôn K’Lót, xã Tu Tra, H.Đơn Dương (Lâm Đồng), đường đi rất khó khăn, phải có người dẫn đường. Ya Si Môn (cán bộ xã Tu Tra) dùng xe máy chở chúng tôi vượt chặng đường hơn 7 km gập ghềnh để đến nhà thầy Ya Loan.

Giữa trưa nắng gắt, già làng Ya Loan tiếp chúng tôi trên chiếc bàn đặt dưới tán cây xoài, cạnh ngôi nhà sàn và hồ nuôi cá nước ngọt trong xanh. Già làng Ya Loan cho biết ông dạy học từ năm 1968, sau ngày đất nước thống nhất, ông từng giữ chức Hiệu trưởng Trường tiểu học Ka Đô (Đơn Dương) cho đến năm 1980 mới nghỉ. Năm 2005, khi Sở Nội vụ Lâm Đồng cùng Sở GD-ĐT thực hiện phổ cập ngôn ngữ Chu Ru và K’Ho cho cán bộ các cấp của tỉnh, già làng được mời tham gia biên soạn, sắp xếp giáo trình và đứng lớp đào tạo chứng chỉ tiếng Chu Ru cho cán bộ, công chức. Đồng thời cùng các già làng người Chu Ru khác như Ya Ga, Ya Dam Kai, Ya Gương, Ya Thi… biên soạn cuốn từ điển Việt – Churu làm cơ sở cho những người có mong muốn tìm hiểu ngôn ngữ truyền thống của người dân tộc Chu Ru.

Theo già làng Ya Loan, một bộ phận người già trong các thôn buôn không nói được tiếng Việt, chỉ nói với nhau bằng tiếng Chu Ru hoặc K’Ho, người cán bộ hiểu và nói được tiếng của đồng bào thì mới thấu hiểu tâm tư, tình cảm của cộng đồng người dân tộc.

Trong suốt 10 năm đứng lớp dạy tiếng Chu Ru, khi dạy ở huyện, lúc lên tỉnh, ông luôn đặt trọn tâm huyết của mình. Mỗi khóa học thường kéo dài 5 – 6 tháng, các học viên được học và luyện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết thành thạo.

Nhiều năm qua, già làng Ya Loan thường xuyên đón tiếp và giúp đỡ sinh viên đại học thực hiện các bài luận văn tốt nghiệp liên quan chủ đề dân tộc học, đặc biệt là về ngôn ngữ của người dân tộc thiểu số. Không chỉ dạy học, ông còn là gương sản xuất giỏi tiêu biểu của thôn ra Hà Nội dự lễ tuyên dương người có uy tín, nhân sĩ trí thức, doanh nhân dân tộc thiểu số tiêu biểu toàn quốc năm 2017.

Theo thanhnien.vn