Gặp thủ lĩnh sinh viên đa tài

GD&TĐ – Gần 7 năm theo học nghệ thuật chính quy từ trung cấp lên đến đại học, với hàng chục giải thưởng, bằng khen, giấy khen, chưa kể bảng thành tích, giấy chứng nhận tham gia các hoạt động tình nguyện bên cạnh kết quả học tập xuất sắc.

Đó là thành quả từ những nỗ lực không ngừng nghỉ của Đỗ Văn Dệ – sinh viên Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.

Bơi qua sông vào bờ tìm chữ

Làng Chài, thôn Vĩ Dạ nằm trải dài bên bờ sông Hương chính là nơi chôn nhau cắt rốn của Đỗ Văn Dệ. Thuở Dệ còn nhỏ, bố mẹ làm nghề chài lưới, lênh đênh sông Hương suốt đêm ngày; muốn đi học Dệ phải nhờ ghe hoặc đò dịch vụ (đò chở khách du lịch dạo sông Hương) chở vào bờ.

“Nhiều hôm không có đò/ghe dịch vụ, mình với tụi trẻ vạn đò tay cầm quần áo, sách vở, nhảy xuống sông, cứ trần truồng thế mà có biết ngượng đâu, lên đến bờ vội vàng mặc quần áo rồi chạy vô lớp” – Dệ phá lên cười.

Ở Huế, thời tiết khắc nghiệt, mưa bão triền miên, với người dân làng chài lúc ấy, sự sống chỉ mong manh trong gang tấc. Chính môi trường đó đã hun đúc nên một Đỗ Văn Dệ bản lĩnh, vươn lên nghịch cảnh và ham học ngay thuở thiếu thời.

Khát học đến nỗi, bố mẹ đánh cá về muộn thế nào Dệ cũng phải đến trường. Đã không ít lần đang học, mưa ập về, bố mẹ chèo thuyền chốn bão để Dệ một mình trên bờ đến lớp, sau đó mới mang thuyền đến nơi an toàn để tránh gió mưa.

Nhiều lần sau bão, Dệ phải đi lòng vòng cả chục cây số để hỏi thăm tung tích thuyền của gia đình sau khi tan học.

“Có lần, đi mãi chả thấy bố mẹ đâu, mình lên thuyền dân ở đó ăn tạm bữa cơm rồi đi tìm bố mẹ tiếp. Cũng may, dân chài thường đùm bọc lẫn nhau, người này nhắn hỏi người kia rồi dẫn mình về đến tận thuyền nhà”, Dệ kể.

Chàng trai gốc Huế cũng khẳng định rằng, nếu không sinh ra trong môi trường đó thì chưa chắc tạo ra con người và thành công của Dệ như ngày hôm nay.

Thời đi học, có quá nhiều kỷ niệm mà có lẽ cả đời Dệ cũng không quên được. Từ chuyện lội sông đi học, tìm bố mẹ ngày bão, bị ném xuống nước như quẳng một cái thùng nước xuống sông để tập bơi, đi học bằng tên và giấy khai sinh của người anh họ (do dân chài ngày ấy không có hộ khẩu nên trẻ không được làm giấy khai sinh) đến cả câu chuyện “ba không”: Không nước sạch để dùng, không điện thắp sáng và không có tiền đi học. Ấy vậy mà anh em nhà Dệ luôn nổi tiếng hiếu học nhất xóm vạn chài.

Ham học văn hóa, Dệ còn đam mê nghệ thuật. Dệ có dịp tiếp xúc với những làn điệu hò mái nhì, mái đẩy, hò gạo, hò nện, hò khoan trên dòng sông Hương xứ Huế và nỗi mê mẩn với nhạc cụ truyền thống, nhất là đàn Nguyệt – nhạc cụ không thể thiếu trong nhã nhạc cung đình Huế, cũng hình thành từ thuở đó.

Đam mê cũng có cơ may, một số người thấy Dệ có tài, giới thiệu nơi học nghệ thuật theo kiểu truyền khẩu. Không phải một mà có đến ba nghệ nhân ở địa phương, sau khi tiếp xúc với Dệ, đã nhận lời dìu dắt em.

Suốt ba năm trời, Dệ theo học các nghệ nhân dân gian ấy, với mong muốn: “Học từng chất nội tâm sâu lắng của mỗi người thầy sau đó nghiên cứu và hòa quyện lại thành những ngón đàn thanh cảnh của riêng mình”. Trời không phụ lòng người, phát hiện ra khả năng nghệ thuật của Dệ, Đại học Nghệ thuật Huế đã đưa em về đào tạo trong môi trường chính quy.

Cho đến năm 2008, khi kiến thức đã vững vàng, Dệ xin nghỉ học tại trường để thi vào hệ Trung cấp khoa Nghệ thuật dân tộc miền núi, chuyên ngành Đàn Nguyệt, với cái lý rất “gàn”: Học ở Đại học Nghệ thuật Huế là do người ta tuyển mình, còn vào đây học, tuy là trung cấp, nhưng lại do mình thi đỗ và chọn được ngành ưng để sau này còn học tiếp.

Nói là làm, hai năm trời vừa học nghệ thuật vừa ôn luyện văn hóa, năm 2010, chàng trai gốc Huế này đăng ký thi vào Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, với kết quả Á khoa của trường trong kỳ tuyển sinh ấy.

“Đã làm phải làm cho triệt để”

Bảng thành tích Dệ đạt được đến nay khá ấn tượng với Danh hiệu Học viên, Sinh viên giỏi các năm học từ 2009 – 2013 và Đạt danh hiệu Sinh viên xuất sắc năm học 2013 – 2014. Chưa kể:

Hai lần Đạt Danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” cấp Trung ương do Ban Chấp hành Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam trao tặng;

Đạt Danh hiệu “10 Gương mặt thanh niên tiêu biểu” năm 2011 và 2013 do Cục Chính trị – Tổng cục Chính trị trao tặng.

Ngoài ra, Dệ còn nhận được nhiều giải thưởng do trường, Tổng cục Chính trị, Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam trao tặng do các thành tích nghệ thuật của em.

Chàng sinh viên xứ vạn đò gánh trên vai rất nhiều trọng trách như: Bí thư Đoàn cơ sở Tiểu đoàn Nghệ thuật Dân tộc và Miền núi (thời điểm đông nhất Đoàn có hơn 200 học viên, sinh viên đến từ 26 dân tộc anh em trên cả nước); Đội trưởng đội tình nguyện của Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội; Chủ tịch Hội Sinh viên Huế tại Hà Nội; Phó chủ nhiệm CLB Hành trình đỏ Trung ương; Phó Ban thường trực Ban Khuyến học và từ thiện Huế tại Hà Nội; Ban chủ nhiệm CLB “Sẻ chia sự sống” thuộc Trung tâm điều phối quốc gia về hiến mô tạng, Trưởng Ban nhạc Đất Việt…

Gần đây nhất, Dệ được mời làm ban giám khảo cuộc thi Liên hoan Tiếng hát mạng lưới tình nguyện khu vực miền Bắc 2015 (cùng ca sĩ Thái Thùy Linh và 3 vị giám khảo khác) do Trung tâm Tình nguyện quốc gia tổ chức. Dệ chia sẻ: “Hoạt động suốt cũng quen, trung bình mỗi ngày mình ngủ 4 tiếng, nhiều khi công việc tới tấp, hai ngày liền mình không ngủ tiếng nào vì sợ ngủ là ngủ miết không dậy được”.

Là con người vì cộng đồng, vì nghệ thuật, Dệ luôn nỗ lực truyền bá nhạc cụ dân tộc qua các buổi lưu diễn trên khắp vùng miền cả nước, tham dự nhiều chương trình văn nghệ đón tiếp đoàn khách nước ngoài tới thăm Việt Nam, tự sáng tạo phong cách biểu diễn riêng qua việc phối nhạc hiện đại với nhạc cụ dân tộc để dễ đi vào giới trẻ.

Chàng trai trẻ này còn xây dựng nhiều đề án, mô hình tình nguyện gắn với thực tiễn điển hình: Mô hình “Thanh niên tự giác, tự quản, tự rèn”, “Đội thanh niên Tình nguyện”, “Ban nhạc Dân tộc Đất Việt”, “CLB Hành trình đỏ”….

Trên thực tế có không ít CLB, đội nhóm tình nguyện hoạt động với tình trạng mang “cá” đến giúp người dân qua quyên góp quần áo, sách vở… cho bà con dân tộc thiểu số, năm nay đến nơi này, năm sau đi nơi khác.

Với Dệ, đó chẳng khác việc đánh trống bỏ dùi. “Đã làm phải làm cho triệt để”, Dệ nhấn mạnh. Theo Dệ, ý nghĩa của hoạt động tình nguyện là giúp bà con nâng cao mức sống, tư duy tiến bộ. Vì lẽ đó mà chàng thủ lĩnh đa tài đã thiết lập “thủ thuật” tình nguyện theo các bước sau:

Bước 1: Đưa nguồn lực về giúp bà con, tạo lòng tin với họ.

Bước 2: Theo sát tình hình đời sống người dân, phải xuống thực địa nói chuyện, lắng nghe nguyện vọng của bà con để tìm ra nguyên nhân sâu sa khiến họ rơi cảnh cùng cực

Bước 3: Xây dựng kế hoạch, kết hợp các cấp chính quyền giải quyết vấn đề đó.

Minh chứng cho điều ấy chính là dự án xây nhà giúp người dân vạn chài – quê hương Dệ, để người dân nơi đây không phải chốn bão, lênh đênh sông nước suốt đêm ngày, để trẻ em nơi đây không phải chịu cảnh “3 không” như Dệ từng trải thời thơ ấu.

Dệ nhẩm tính, cho đến nay, cùng với các CLB và nhóm tình nguyện của mình, em đã đặt chân đến trên 40 tỉnh, thành trong cả nước; biểu diễn nghệ thuật và hỗ trợ cho hàng nghìn mảnh đời bất hạnh.

Đặc biệt em đã hiện thực hóa được ước mơ ấp ủ bao năm trời: Đó là về huyện A Lưới, huyện Phú Vang – vùng sâu, vùng xa của quê hương xứ Huế để trao học bổng và quà cho học sinh giỏi và hộ gia đình nghèo ở nơi này, trong đó có làng vạn chài một thời gắn bó.

Hướng tới Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VI, kỷ niệm 70 năm xây dựng và phát triển nền giáo dục Việt Nam, bắt đầu từ 3/4/2015 đến ngày 28/8/2015, báo Giáo dục và Thời đại phối hợp với Công đoàn Giáo dục Việt Nam, Vụ Thi đua Khen thưởng, Cục Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT) mở chuyên mục “ Gương sáng, việc hay ngành Giáo dục”.

Chuyên mục nhằm giới thiệu, tôn vinh các tấm gương người tốt, việc tốt trong đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và học sinh, sinh viên; những điển hình tiên tiến xuất sắc tại các cơ sở giáo dục…

Sau khi đăng tải trên các ấn phẩm của báo Giáo dục và Thời đại, những tấm gương, những bài báo xuất sắc nhất sẽ được tuyển chọn vào tuyển tập sách do báo Giáo dục và Thời đại phát hành. Ban Biên tập mong muốn nhận được bài viết của các nhà báo, cộng tác viên cùng đông đảo bạn đọc.

Bài, ảnh tham gia chuyên mục xin gửi về địa chỉ: [e-mail]; hoặc: Báo Giáo dục và Thời đại, 29B Ngô Quyền, Hà Nội.

Theo GD&TD