Facebook thỏa thuận dàn xếp 650 triệu USD vì vi phạm quyền riêng tư
Vụ kiện tập thể của người dùng từ năm 2015 đến nay đã có kết quả, Facebook cuối cùng cũng phải thỏa hiệp dù vẫn phủ nhận mọi cáo buộc về hành vi sai trái.
Truyền thông Mỹ đưa tin, vào ngày 26/2 theo giờ địa phương, một thẩm phán liên bang đã chính thức phê duyệt thỏa thuận giải quyết các vi phạm quyền riêng tư của người dùng Facebook, đồng ý để gã khổng lồ mạng xã hội giải quyết vụ kiện tập thể bằng cách trả 650 triệu USD.
Facebook bị cáo buộc thu thập và lưu trữ thông tin khuôn mặt của người dùng.
Trước đây, Facebook bị cáo buộc thu thập và lưu trữ thông tin khuôn mặt của người dùng cá nhân mà không thông báo trước hoặc không được sự đồng ý của người dùng, vi phạm Đạo luật về quyền riêng tư thông tin sinh trắc học của tiểu bang Illinois. Tổng cộng có khoảng 1,6 triệu người dùng Facebook đã gửi yêu cầu bồi thường. Theo trình tự giải quyết, tất cả những người gửi yêu cầu bồi thường sẽ nhận được ít nhất 345 USD.
Thẩm phán James Donato của Tòa án Quận Bắc California đã viết trong phán quyết về việc chấp thuận thỏa thuận dàn xếp, “Bất kể theo bất kỳ tiêu chuẩn nào, khoản giải quyết 650 triệu USD là một trường hợp trong vụ kiện tập thể thông tin sinh trắc học này”. Ông tin rằng có một cuộc chơi khốc liệt giữa tất cả các bên trong ngành về dữ liệu và quyền riêng tư kỹ thuật số, và sự dàn xếp này là một chiến thắng lớn cho người tiêu dùng.
Một đại diện của Facebook đã đưa ra tuyên bố: “Chúng tôi rất vui mừng có thể giải quyết thành công vấn đề này thông qua hòa giải, vì lợi ích tốt nhất của cộng đồng và cổ đông của chúng tôi”, Facebook bác bỏ mọi cáo buộc về hành vi sai trái.
Vụ kiện này bắt đầu từ năm 2015. Facebook đã đồng ý đạt được thỏa thuận dàn xếp trị giá 550 triệu USD vào tháng 1/2020 và sau đó đồng ý tăng khoản bồi thường lên 650 triệu USD theo yêu cầu của thẩm phán. Hạn chót để người dùng Facebook gửi đơn yêu cầu là ngày 23/11/2020. Trong lệnh phê duyệt, tòa án cũng phán quyết rằng Facebook phải trả 97,5 triệu USD phí pháp lý và gần 1 triệu USD chi phí khác cho ba công ty luật.
Video đang HOT
Theo thỏa thuận dàn xếp, Facebook sẽ đặt tùy chọn “nhận dạng khuôn mặt” mặc định của người dùng thành “tắt” và xóa tất cả dữ liệu khuôn mặt hiện có và dữ liệu được lưu trữ của người dùng tham gia vụ kiện tập thể. Nếu người dùng tham gia vụ kiện không thực hiện bất kỳ hoạt động nào trên Facebook trong vòng ba năm, Facebook cũng sẽ xóa các mẫu khuôn mặt của họ.
Đây là một trong những vụ kiện về quyền riêng tư lớn nhất trong lịch sử. Với sự quan tâm hơn nữa của ngành đối với việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư, nhiều bang ở Mỹ đã ban hành luật nghiêm ngặt hơn để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng ở cấp địa phương. Illinois là một trong những tiểu bang có sự bảo vệ nghiêm ngặt nhất về quyền riêng tư của người dùng.
Đạo luật Bảo mật Thông tin Sinh trắc học do tiểu bang xây dựng đặc biệt bảo vệ dữ liệu sinh trắc học như dấu vân tay, quét nhận dạng khuôn mặt và quét võng mạc. Đây cũng là tiểu bang duy nhất ở Mỹ có luật cho phép mọi người đòi bồi thường việc khai thác dữ liệu trái phép.
Thực tế, việc giải quyết các vấn đề về quyền riêng tư của người dùng không phải là điều gì mới mẻ đối với các công ty Internet. Hiện tại, các luật và quy định trong lĩnh vực Internet toàn cầu vẫn đang được tìm hiểu. Nhiều công ty Internet và công nghệ đã phải chịu các vụ kiện tập thể của người tiêu dùng trên toàn thế giới, không ít người chọn giải quyết các tranh chấp pháp lý đó thông qua dàn xếp.
Trước đó, TikTok cũng bị cáo buộc lấy và chia sẻ bất hợp pháp dữ liệu cá nhân của người dùng trong bang. Vào ngày 24/2, theo giờ địa phương, TikTok đã đạt được thỏa thuận dàn xếp, với số t.iền giải quyết là 92 triệu USD.
Về việc giải quyết, TikTok cho biết mặc dù công ty không đồng ý với các tuyên bố trong vụ kiện, nhưng họ tin rằng việc giải quyết càng sớm càng tốt là phù hợp với ý định ban đầu là phục vụ đa số người dùng. Một người phát ngôn của TikTok cho biết, “Thay vì tham gia vào các vụ kiện tụng kéo dài, chúng tôi muốn tập trung tạo ra trải nghiệm an toàn và thú vị cho cộng đồng TikTok”.
Tại sao Facebook và Apple không ưa nhau
Apple ngăn chặn Facebook vì cho rằng mạng xã hội này xâm phạm quyền riêng tư của người dùng, còn Facebook chỉ trích hãng "Quả táo" tìm cách kiểm soát mọi thứ.
Apple và Facebook là hai tên t.uổi lớn ở lĩnh vực công nghệ. Thông thường, các công ty như Coca-Cola với Pepsi, hay Wendy's và KFC vẫn thường đối đầu nhau vì họ là đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Nhưng Facebook và Apple không cạnh tranh nhau, một bên chuyên về mạng xã hội và k.iếm t.iền qua quảng cáo, bên còn lại bán thiết bị và phần mềm trên App Store. Thực tế, hai công ty này chỉ không ưa nhau.
CEO Apple Tim Cook (bên trái) và CEO Facebook Mark Zuckerberg (bên phải).
Mùa hè vừa qua, Apple thông báo công ty sẽ cung cấp lựa chọn Theo dõi Tính minh bạch (App Tracking Transparency) giúp người dùng iPhone kiểm soát thiết bị của họ nhiều hơn thông qua bản cập nhật iOS 14. Tính năng này yêu cầu các nhà phát triển ứng dụng bổ sung thông báo, xác định xem người dùng có muốn chia sẻ dữ liệu cho bên thứ ba, như Facebook
Những công ty quảng cáo như Facebook thường thu thập Thông tin nhận dạng thiết bị (IDFA) từ iPhone quảng cáo hướng mục tiêu. Trước đây, các nhà phát triển thường âm thầm khai thác dữ liệu này mà không thông báo cho người dùng.
Facebook lập tức chỉ trích Apple vì cho rằng chỉnh sửa trong iOS 14 sẽ tổn thương các công ty quảng cáo, đồng thời cảnh báo doanh thu của họ có thể giảm 50%. Các nhà phát triển sau đó cũng phàn nàn về chính sách mới của Apple, đồng thời yêu cầu công ty iPhone cho họ thêm thời gian để thích nghi với một tương lai không quảng cáo. Tuần trước, Apple cũng thông báo sẽ hoãn những thay đổi này đến năm sau.
Tuần trước, đại diện Apple, bà Jane Horvath, đã viết một bức thư ngỏ gửi đến các nhóm ủng hộ quyền riêng tư, trong đó chỉ trích Facebook và CEO của họ - Mark Zuckerberg - đã "thu thập càng nhiều dữ liệu càng tốt". "Sự coi thường quyền riêng tư của người dùng không dừng lại", bà Horvath nói. "Chúng tôi phát triển tính năng App Tracking Transparency vì một lý do duy nhất: Chia sẻ lo ngại với người dùng về việc họ bị theo dõi trái phép, cũng như dữ liệu của họ bị nhà quảng cáo thu thập rồi bán cho bên khác".
Facebook lập tức đáp trả. "Những thay đổi trên iOS 14 cho thấy Apple đang cố hướng mọi người từ sử dụng Internet miễn phí sang ứng dụng và dịch vụ trả phí - nơi Apple kiếm được tiền", đại diện Facebook nói. "Apple sử dụng vị trí thống lĩnh thị trường để thu thập dữ liệu làm của riêng và không chia sẻ. Họ cho rằng đó là quyền riêng tư, nhưng thực chất đó là cách kiếm tiền".
Theo lập luận của Facebook, IDFA thực sự giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ - những công ty chiếm phần lớn trong số 10 triệu nhà quảng cáo của Facebook - phát triển và tồn tại trong thời kỳ suy thoái kinh tế do đại dịch, thông qua các quảng cáo được nhắm mục tiêu. Apple lại cho rằng những công ty như Facebook đã xâm phạm nghiêm trọng quyền riêng tư của người dùng thông qua việc thu thập IDFA thời gian dài mà không thông báo, và coi đây là "mối đe dọa" đối với những ai đang sử dụng iPhone.
"Theo dõi cũng đồng nghĩa với xâm phạm. Điều đó càng nghiêm trọng hơn nếu việc này không nhận được sự đồng ý của người dùng", Horvath viết. "Những gì một số công ty đang gọi là 'trải nghiệm được cá nhân hóa' thực chất là nỗ lực để che đậy hành vi thu thập dữ liệu cá nhân càng nhiều càng tốt, sau đó xây dựng hồ sơ chi tiết về họ và kiếm tiền".
Facebook hiện triển khai Facebook Audience Network (FAN) - công cụ hỗ trợ k.iếm t.iền cho các nhà quảng cáo. Zuckerberg nói rằng các công ty quảng cáo nhỏ sẽ giảm 50% thu nhập với iOS 14, nhưng thực tế công ty của ông cũng đang rất phụ thuộc vào FAN. Trong quý III, tổng doanh thu quảng cáo của Facebook đạt 21 tỷ USD. Các dòng doanh thu khác chỉ tạo ra 249 triệu USD, chứng tỏ lợi nhuận từ quảng cáo của Facebook lớn thế nào và họ đang lo sợ Apple sẽ thống trị thị trường đó.
"Chúng tôi sẽ không bị lừa", đại diện Facebook trả lời thư của Horvath. "Tất cả chỉ là một phần trong quá trình chuyển đổi hoạt động kinh doanh của Apple từ sản phẩm phần cứng sang phần mềm và dịch vụ dựa trên dữ liệu".
Năm ngoái, Apple đã chặn quyền truy cập của Facebook vào các ứng dụng nhằm đáp trả việc mạng xã hội vi phạm quy tắc theo dõi hoạt động trực tuyến của người dùng. Hành động này khiến 35.000 nhân viên của Facebook bị "văng" khỏi các ứng dụng nội bộ, như Workplace và Messenger trên iPhone, cản trở quá trình làm việc của nền tảng mạng xã hội lớn nhất thế giới.
Apple sau đó đã khôi phục quyền truy cập cho những người này, nhưng điều này cũng đặt ra mối lo ngại cho Zuckerberg khi mạng xã hội của ông không thể kiểm soát mọi thứ, nhất là trên iPhone. Đối với Facebook, việc không có quyền kiểm soát là một mối đe dọa lớn.
Những việc làm của Apple cho thấy rằng họ sẽ sớm lấn sân sang lĩnh vực quảng cáo. Morgan Stanley dự đoán doanh thu quảng cáo của Apple sẽ tăng mạnh trong vài năm tới thay vì chỉ chiếm một phần rất nhỏ như hiện nay.
Sự khác biệt về triết lý kinh doanh giữa Apple và Facebook đã khiến cả hai chỉ trích nhau trong nhiều năm. Nhưng đến bây giờ, mọi thứ chỉ dừng lại ở mức "đấu khẩu". Thực tế, cả hai vẫn dựa vào nhau ở nhiều lĩnh vực.
Theo giới quan sát, Facebook sẽ khó trả đũa Apple nếu hãng này chính thức triển khai tính năng App Tracking Transparency. Tuy vậy, nếu như bị dồn vào góc tường, rất có thể mạng xã hội sẽ tìm ra cách để đáp trả.
Facebook bỏ 650 triệu USD để dàn xếp vụ kiện về dữ liệu người dùng Vào tháng 7 vừa qua, Facebook nâng số t.iền đề nghị hòa giải cho vụ kiện vi phạm quyền riêng tư dữ liệu sinh trắc, từ 100 triệu USD lên 650 triệu USD. Đề nghị này được các bên liên quan đồng thuận. Facebook vừa được tòa án bang California phê duyệt sơ bộ đề nghị hòa giải vụ kiện dữ liệu sinh...
