Face ID là con dao hai lưỡi trên iPhone X

Một trong những tính năng thú vị nhất của iPhone X chính là Face ID, nhưng nó cũng gây bất an cho người dùng.

Cùng với iPhone 8 và iPhone 8 Plus, iPhone X là sản phẩm kỷ niệm 10 năm ra mắt iPhone. Thiết bị này sở hữu thiết kế màn hình tràn, không có nút Home và hỗ trợ khả năng sạc pin nhanh hơn.

Trái với các phiên bản iPhone gần đây, các fan Quả táo tỏ ra khá thờ ơ với iPhone 8 và iPhone 8 Plus, chủ yếu do tâm lý chờ đợi iPhone X. Thế nhưng, cũng không ít người lo ngại về tính riêng tư trên mẫu điện thoại mới nhất và đắt giá nhất này của Apple, chủ yếu do tính năng mới Face ID.

Face ID là gì?

Do không có nút Home nên iPhone X cần có phương thức mở khóa mới đơn giản hơn. Người dùng từng quen với Touch ID và không muốn nhập mật khẩu thủ công theo cách cũ.

Thực tế, bảo mật sinh trắc được xem an toàn hơn phương thức nhập mật khẩu kiểu passcode bởi nhiều người vẫn có thói quen đặt mật khẩu đơn giản kiểu như “1234″.

Và đó chính là lý do Face ID xuất hiện.

Đây là hệ thống rất thông minh. Nó sẽ quét khoảng 30.000 đặc điểm có thể nhìn thấy trên khuôn mặt người dùng, rồi sau đó chiếu tia sáng hồng ngoại để nhận dạng.

Quy trình này sẽ giúp tạo ra hình ảnh khuôn mặt người dùng lưu trữ trên thiết bị. Mỗi lần người dùng mở máy, Face ID sẽ đối chiếu hình ảnh khuôn mặt lưu trên máy với hình ảnh khuôn mặt đang quét xem có trùng khớp hay không.

Người dùng cũng được yêu cầu xoay mặt sang hai bên để máy tạo hình ảnh quét 3D chuẩn trong lần thiết lập đầu tiên. Điều này gợi nhớ lại các kỹ thuật hình ảnh 3D được sử dụng trong CGI (mô phỏng hình ảnh bằng máy tính).

Face ID không chỉ giúp mở máy mà còn được sử dụng để xác nhận thanh toán qua Apple Pay và App Store. Nó giúp thao tác mở máy hàng ngày trở nên đơn giản hơn. Nhưng liệu có thực sự an toàn?

Khó đánh lừa Face ID

Về phía Apple, đương nhiên câu trả lời là không. Apple cho biết khả năng Face ID bị đánh lừa chỉ là 1/1 triệu, tuy rất khó nhưng không phải không thể.

Tất nhiên, nó không dễ bị đánh bại như chiếc Samsung Galaxy S8 mới lên kệ hồi đầu năm. Trước khi mẫu smartphone cao cấp này ra mắt, phần mềm nhận diện khuôn mặt dễ dàng bị qua mặt chỉ bằng bức hình chụp lấy từ mạng xã hội.

Bản thân Samsung cũng từng thừa nhận rằng tính năng ID khuôn mặt không an toàn như mã PIN, quét vân tay hay quét võng mạc.

Trường hợp của iPhone X lại không đơn giản như vậy. Thiết bị này tái tạo hình ảnh 3D của cả khuôn mặt, thay vì chỉ quét hình ảnh chính diện. Apple từng thử nghiệm và xác nhận iPhone X không thể bị đánh lừa theo kiểu này.

Khó phân biệt trường hợp sinh đôi

Nếu hai người sinh đôi có khuôn mặt giống nhau, rất có thể Face ID sẽ bị qua mặt. Thực tế, Apple chưa kiểm tra khả năng này.

Khá bất ngờ khi biết rằng tính năng Windows Hello nhận diện khuôn mặt trên Windows 10 có thể phân biệt các cặp sinh đôi, ít nhất là theo một nghiên cứu gần đây.

Windows Hello kết hợp phân tích độ sâu hình ảnh với nhiệt độ của khuôn mặt, và do vậy có thể phân biệt được các cặp sinh đôi.

Tuy phương thức quét 3D của iPhone X có thể phân tích độ sâu ảnh nhưng lại không phát hiện được nhiệt. Và do vậy, những cặp sinh đôi giống nhau không nên tin tưởng hoàn toàn vào Face ID.

Liệu có an toàn?

Có thể thắc mắc này sẽ làm bạn bận tâm bởi không rõ phương thức lưu trữ ảnh quét nhận dạng Face ID có an toàn không.

Tuy nhiên, bạn cũng không nên quá lo lắng bởi chúng rất an toàn, tương tự cách thức mã hóa vân tay dùng cho tính năng Touch ID. Về cơ bản, nó được lưu trữ ngay trên điện thoại chứ không phải trên máy chủ Apple.

Thế nhưng, không phải ai cũng yên tâm về điều này, điển hình là thượng nghị sĩ Mỹ, Al Franken. Ông đã viết thư cho Tim Cook hỏi cặn kẽ những trường hợp Apple có thể lưu trữ ảnh quét trên máy chủ từ xa, và liệu rằng có ứng dụng nào khác sử dụng dữ liệu này hay không.

Nếu Apple Pay có thể sử dụng Face ID thì những ứng dụng thì sao? Apple chưa có câu trả lời, trong khi phần mềm nhận dạng khuôn mặt có thể theo dõi mắt người dùng thì ứng dụng thứ ba cũng có thể, ít nhất về mặt lý thuyết.

Tính năng nhận diện khuôn mặt trên Samsung Galaxy S8 từng lộ nhiều sơ hở.

Trong khi đó, Facebook đang triển khai công nghệ Deep Face có thể phát hiện và nhận dạng khuôn mặt từ nhiều góc chụp khác nhau, giúp người dùng có thể dễ dàng tag thêm bạn bè vào ảnh.

Nhưng không phải ai cũng thích điều này. Nếu bạn đang dùng iPhone và xem riêng tư là ưu tiên hàng đầu thì cũng nên cân nhắc khía cạnh tương tự như Facebook.

Dễ mất iPhone X khi bị cướp đe dọa mở khóa

Giờ chúng ta hãy xem xét một khía cạnh đáng lo ngại khác của Face ID: kẻ cướp và cảnh sát. Bạn có thể dễ dàng bị tên cướp đe dọa mở khóa iPhone. Tất cả những gì chúng cần là khuôn mặt của bạn.

Trong khi đó, cảnh sát và lực lượng kiểm soát biên giới không thể bắt người dùng mở khóa iPhone theo phương thức passcode hoặc Touch ID trước đây nếu không có lệnh của tòa án.

Quy định này được luật pháp một số quốc gia, điển hình là Mỹ, nêu ra trong Hiến pháp nhằm bảo vệ công dân tránh việc tự buộc tội do cưỡng bức.

Những tên cướp có thể dễ dàng bắt người dùng quét khuôn mặt để mở khóa iPhone X.

Còn nhớ năm ngoái, Apple đã từ chối mở khóa chiếc iPhone 5C mã hóa của tay súng Syed Rizwan Farook trong vụ thảm sát San Bernardino dù FBI và tòa án yêu cầu. Dễ nhận thấy thông điệp của Apple: bảo vệ tới cùng sự an toàn của thiết bị người dùng.

Nhưng Face ID lại không thuộc quy phạm của Hiến pháp Mỹ bởi chúng chưa từng được đề cập. Vậy nên cảnh sát và lực lượng an ninh có thể khai thác kẽ hở này mà không phải xin lệnh của tòa án.

Khắc phục thế nào?

Để Face ID hoạt động chuẩn xác, nghĩa là có thể nhận dạng chính xác khuôn mặt, bạn cần mở mắt. Trong trường hợp bị cướp đe dọa mở khóa iPhone X, người dùng có thể nhắm mắt hoặc đơn giản quay mặt đi.

Điều này khá hữu ích nếu tên cướp đang vội tẩu thoát, nhưng lại không hiệu quả nếu tên cướp có nhiều thời gian cho việc này.

Phiên bản iOS 11 mới nhất được cài đặt trên iPhone X được trang bị tính năng khẩn cấp Emergency SOS trong mục Cài đặt. Bạn có thể thiết lập cơ chế khi nhấp nút nguồn liên tiếp 5 lần, điện thoại sẽ vô hiệu hóa tính năng Face ID và Touch ID.

Cũng có thể khai thác tính năng này để tự động gọi tới số liên lạc hoặc dịch vụ khẩn cấp để bảo vệ an toàn cho chính bạn.

Nếu quá lo lắng về Face ID, bạn có thể không phải sử dụng chúng. Thay vì dùng iPhone X, bạn có thể chọn mẫu iPhone 8 mới nhất của Apple, vừa rẻ hơn và lại có thêm nhiều tính năng so với các model trước.

Gia Nguyễn

Theo Zing