EU công bố lộ trình chuyển đổi năng lượng đến năm 2040
Ngày 6/2, Liên minh châu Âu (EU) đã công bố các mục tiêu khí hậu cho năm 2040 và lộ trình chuyển đổi năng lượng trong giai đoạn tiếp theo.
Khí thải bốc lên từ nhà máy ở Saint-Avold, miền đông nước Pháp. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Động thái này diễn ra 4 tháng trước cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu (EP) và trong bối cảnh nhiều nước thành viên trong khối đang đối mặt với các cuộc biểu tình của nông dân nhằm phản đối các chính sách trong lĩnh vực nông nghiệp.
EU đã cam kết trung hòa carbon vào năm 2050, trong đó mục tiêu trong giai đoạn chuyển tiếp diễn ra đến năm 2030 là cắt giảm 55% lượng khí thải nhà kính so với mức của năm 1990. Trong giai đoạn tiếp theo, Ủy ban châu Âu (EC) đặt mục tiêu đến năm 2040 giảm 90% mức phát thải ròng carbon, tức là tốc độ giảm tương đương giai đoạn 2020 – 2030.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng đối với mục tiêu lần này, EU phải tính đến sự bất bình ngày càng tăng – được phản ánh qua các cuộc biểu tình của nông dân tại nhiều quốc gia trong những tuần gần đây. Sau khi giải quyết thành công quá trình chuyển đổi xanh trong giao thông, năng lượng và công nghiệp, Thỏa thuận Xanh đang vấp phải sự phản đối trong ngành nông nghiệp.
Tháng trước, Ủy viên phụ trách chính sách khí hậu của EU Wopke Hoekstra đã cảnh báo khối này cần nỗ lực cân bằng giữa một bên là tham vọng về khí hậu với một bên là đảm bảo các doanh nghiệp EU có thể duy trì tính cạnh tranh, như vậy mới tạo được bước chuyển đổi công bằng.
Mục tiêu đạt được cân bằng cũng là trọng tâm trong bức thư chung, được 11 nước thành viên EU, trong đó có Pháp, Đức, Tây Ban Nha, gửi tới EC. Theo đó, các nước hối thúc EC đặt ra “mục tiêu khí hậu EU tham vọng” trong năm 2040, song cũng kêu gọi một “sự chuyển đổi công bằng và chính đáng”, để “không để ai bị bỏ lại phía sau, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất”.
Video đang HOT
Theo quy định, EC sẽ phải đệ trình các mục tiêu khí hậu sau năm 2030 trong vòng 6 tháng kể từ sau Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 28 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28) diễn ra vào tháng 12/2023.
Các mục tiêu được Ủy ban châu Âu đưa ra vào ngày 6/2 chỉ là những đề xuất đơn giản và ban lãnh đạo Ủy ban châu Âu sắp tới, dự kiến được bổ nhiệm sau cuộc bầu cử EP, sẽ phải đưa những đề xuất trên thành luật để các nước thành viên và các nghị sĩ EU xem xét trước thềm COP30 vào năm tới.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban môi trường của EP, ông Pascal Canfin, cho rằng khối này có thể phải cần Thỏa thuận Xanh thứ hai. Theo ông, từ nay đến năm 2030, EU đã hoàn tất công việc, khi một “sự chuyển đổi lớn” trong xã hội đang diễn ra, song nếu không tiếp tục hành động, EU sẽ không thể đạt được mục tiêu cuối cùng.
Mỹ tìm thấy mỏ lithium cực lớn, mang hy vọng thoát phụ thuộc Trung Quốc
Mỏ lithium có trữ lượng lên tới 3.400 kiloton, mang đến cho Mỹ cơ hội tự khai thác, tránh chịu sức ép từ nguồn cung Trung Quốc.
Mỹ phát hiện ra mỏ lithium lớn nhất thế giới.
Tạp chí National Interest của Mỹ đưa tin, Bộ Năng lượng Mỹ xác nhận đã phát hiện một mỏ lithium có trữ lượng lớn, khoảng 3.400 kiloton ở Biển Salton của California, khiến nơi đây trở thành một trong những mỏ lithium có thể khai thác lớn nhất trên thế giới.
Vào tháng 8/2023, các nhà nghiên cứu núi lửa và địa chất Mỹ đã tìm thấy một mỏ lithium lớn ở núi lửa McDermitt Caldera cổ xưa ở Nevada, nơi có thể tạo ra từ 20.000 đến 40.000 kiloton. Nếu được khai thác triệt để, cả hai mỏ này sẽ đủ gấp nhiều lần để đáp ứng nhu cầu lithium của thế giới.
Với mỏ khoáng sản mới, Mỹ có thể kiểm soát nguồn cung cấp lithium và pin của mình, đảm bảo rằng không quốc gia nước ngoài nào như Trung Quốc hay Nga có thể đột ngột chặn nguồn cung.
Các đối thủ của Mỹ đã nhiều lần thể hiện sự sẵn sàng sử dụng sự phụ thuộc về kinh tế và năng lượng làm vũ khí để thúc đẩy lợi ích của họ, thậm chí còn đi xa đến mức cắt nguồn cung cấp năng lượng quan trọng trong thời kỳ chiến tranh để phô trương sức mạnh với đối thủ. Rõ ràng, với việc khám phá ra mỏ lithium mới, đây sẽ là một cơ hội lớn cho Washington.
Exner-Pirot, một chuyên gia về chính sách khoáng sản quan trọng, lập luận rằng những phát hiện này là "tin tốt cho các mục tiêu an ninh và chuyển đổi năng lượng của Mỹ".
Mỹ còn có thể xây dựng cơ sở hạ tầng khai thác, sản xuất và chế tạo trong và gần các mỏ này. Thông qua Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), được thông qua vào tháng 8 năm 2022, Mỹ có thể đầu tư vào năng lượng trong nước và sản xuất khoáng sản quan trọng đồng thời thúc đẩy các mục tiêu về môi trường của mình.
Dự án lithium của Mỹ cũng sẽ giúp hồi sinh ngành sản xuất đang c.hết dần của Mỹ, phần lớn đã khiến Mỹ trở thành nền kinh tế có chi phí rẻ hơn, thuế thấp hơn và ít quy định hơn dành cho nhà sản xuất.
Với việc thúc đẩy phát triển khai thác và tinh chế lithium, sẽ là một chiến thắng chính trị to lớn, đồng thời thúc đẩy hoạt động kinh tế trong nước trước một cuộc suy thoái được dự đoán trước. Các cộng đồng và thị trấn địa phương nằm rải rác trên sa mạc phía Tây Nam cũng có thể được hưởng lợi trực tiếp từ cơ hội kinh tế này.
Mỹ sớm thoát khỏi sự kìm kẹp của Trung Quốc về đất hiếm?
Hiện tại, Mỹ gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nước ngoài trong mọi hoạt động khai thác, sản xuất lithium.
Trữ lượng lithium có thể khai thác lớn nhất nằm ở Tam giác Lithium của Nam Mỹ, bao gồm Bolivia, Chile và Argentina. Chile là đồng minh hữu ích của Mỹ nhưng Bolivia và Argentina phải đối mặt với những rào cản to lớn về kinh tế, chính trị và địa chính trị đối với hoạt động sản xuất.
Sau khi khai thác, phần lớn lithium thô của thế giới sẽ được vận chuyển đến Trung Quốc, quốc gia chiếm hơn một nửa công suất tinh chế lithium của thế giới.
Mỹ vẫn đang tăng cường nhập khẩu các sản phẩm lithium từ Trung Quốc, bao gồm cả pin lithium dùng trong xe điện và thiết bị điện tử chuyên dụng. Các chính trị gia đang thúc đẩy việc cho phép khai thác và tinh chế loại nguyên liệu này tại Mỹ.
Hồi tháng 11 năm ngoái, Chủ tịch của cả hai Ủy ban Năng lượng và Ủy ban Tình báo Thượng viện đã kêu gọi Bộ Năng lượng Mỹ "thực hiện các bước để thúc đẩy sản xuất pin của Mỹ và nghiên cứu pin thế hệ tiếp theo, với lý do sự thống trị và kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc".
Các chính trị gia nổi tiếng, cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa, bao gồm cả Tổng thống Joe Biden và Donald Trump, đã mô tả rõ ràng sự cần thiết của việc Mỹ trở nên ít phụ thuộc hơn vào Trung Quốc trong khi xây dựng năng lực sản xuất và khoáng sản quan trọng của Mỹ.
Nhưng với việc sở hữu mỏ khoáng sản khổng lồ, Mỹ vẫn còn ở quãng đầu của tiến trình nắm được nguồn nguyên liệu quý giá này.
Nhật Bản: Doanh nghiệp 'gặp khó' trong việc đạt mục tiêu cắt giảm khí thải nhà kính Theo dữ liệu chính thức mới được công bố, những nỗ lực hiện tại của hàng trăm công ty Nhật Bản nhằm cắt giảm phát thải khí nhà kính sẽ không đủ để hoàn thành mục tiêu của chính phủ vào cuối thập kỷ này. Một góc của Nhà máy Nhiệt điện Hekinan ở tỉnh Aichi (Nhật Bản). Ảnh minh họa: Đào Thanh...
