EU – ASEAN tăng cường hợp tác chống dịch bệnh COVID-19

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, ngày 1/12, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Liên minh châu Âu (EU) đã triệu tập Hội nghị Bộ trưởng ASEAN – EU (AEMM) trực tuyến lần thứ 23 thảo luận về mối quan hệ trong tương lai, các vấn đề quốc tế và đặc biệt là cách thức tiến hành hợp tác để chống dịch COVID-19 và tạo đà phục hồi mạnh mẽ.

Hội nghị do Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan và Đại diện cấp cao của EU về Chính sách An ninh và Đối ngoại Josep Borrell đồng chủ trì, cùng với sự tham dự của các ngoại trưởng hoặc đại diện của tất cả các quốc gia thành viên ASEAN và 27 quốc gia thành viên EU, cũng như Ban Thư ký ASEAN và Ủy ban châu Âu (EC).

Tại hội nghị, ASEAN và EU tái khẳng định những giá trị và lợi ích chung làm nền tảng cho 43 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN – EU, hai bên hài lòng ghi nhận bản chất toàn diện và nhiều mặt của mối quan hệ đối tác năng động hiện nay, đánh giá cao những tiến bộ tốt đẹp trong việc thực hiện Kế hoạch Hành động ASEAN – EU (2018-2022).

Nhận thức được tác động chưa từng có của dịch COVID-19, ASEAN và EU khuyến khích hợp tác nhiều hơn nhằm tăng cường khả năng sẵn sàng cùng năng lực ứng phó với các cuộc khủng hoảng y tế công cộng hiện tại và cả trong tương lai, phù hợp với Mục tiêu Phát triển Bền vững thứ 3 về sức khỏe và hạnh phúc. Ngay từ đầu đại dịch trên, EU và ASEAN đã thông qua việc triệu tập Hội nghị truyền hình Bộ trưởng ASEAN – EU về COVID-19 hồi tháng 3.

Tại hội nghị lần này, bộ trưởng các nước ASEAN và EU đã thảo luận về các cách thức tiến hành hợp tác nhằm chống lại dịch COVID-19, tạo điều kiện cho quá trình phục hồi mạnh mẽ, nâng cao khả năng ứng phó và đảm bảo tính bền vững lâu dài của cả hai khu vực, bao gồm thông qua hợp tác để hỗ trợ việc thực hiện Khuôn khổ Phục hồi Toàn diện ASEAN.

EU và ASEAN đã nhất trí về tầm quan trọng của sự hợp tác tại Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bao gồm cả việc tiến tới đánh giá khách quan về cách thức ứng phó với đại dịch. EU và ASEAN mong muốn tiếp tục hợp tác trong nỗ lực ứng phó với dịch COVID-19 và phục hồi bền vững, phù hợp với Khuôn khổ phục hồi toàn diện ASEAN.

Hợp tác kinh tế giữa hai khối thời gian qua đã phát triển mạnh mẽ với EU là nhà đầu tư nước ngoài và là đối tác thương mại lớn thứ ba của ASEAN trong năm 2019. Hai bên thừa nhận những tác động kinh tế nghiêm trọng của dịch COVID-19 và quyết tâm tăng cường mối liên kết kinh tế ràng buộc hai khu vực để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế toàn diện sau dịch COVID-19.

ASEAN và EU đã có các cuộc thảo luận thẳng thắn và hiệu quả về các vấn đề khu vực và quốc tế hai bên cùng quan tâm. Bộ trưởng các nước thuộc 2 khối này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thượng tôn nền pháp quyền, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, phù hợp với các nguyên tắc được công nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm cả Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, các tiêu chuẩn liên quan, các thông lệ và khuyến nghị của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế và Tổ chức Hàng hải Quốc tế.

Hai bên cũng tái khẳng định sự ủng hộ của mình đối với hệ thống đa phương rộng mở, bao trùm và dựa trên luật lệ, đồng thời nhắc lại mối quan tâm chung của cả ASEAN và EU trong việc thúc đẩy luật pháp quốc tế và các quy tắc, tiêu chuẩn được quốc tế nhất trí; Tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải cả trong cũng như ngoài Biển Đông, tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong việc tiến hành mọi hoạt động của các bên yêu sách cũng như tất cả các quốc gia khác, bao gồm cả những hoạt động được đề cập trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002, tránh làm phức tạp thêm tình hình và leo thang căng thẳng trên Biển Đông.

Cũng tại hội nghị nói trên, bộ trưởng các nước ASEAN – EU đã chúc mừng Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2020 và đánh giá cao sự lãnh đạo của Việt Nam trong việc hiện thực hóa những thành tựu của ASEAN trong một năm đặc biệt. Hai bên dự kiến kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN – EU vào năm 2022 và tiếp tục thảo luận tại AEMM lần thứ 24 mà EU dự kiến đăng cai tổ chức trong cùng năm.