ECOWAS cảnh báo nguy cơ tan rã
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Cộng đồng kinh tế Tây Phi ( ECOWAS) ngày 7/7 cảnh báo khối này có nguy cơ tan rã và ngày càng bất ổn sau khi Burkina Faso, Mali và Niger – 3 quốc gia nằm dưới quyền lãnh đạo của các chính quyền quân sự – nói rõ ý định rời khỏi ECOWAS thông qua sự kiện ký kết hiệp ước liên minh với nhau.
Người đứng đầu chính quyền quân sự Niger Abdourahamane Tiani (giữa), Mali Assimi Goita (trái) và Burkina Faso Ibrahim Traore tại lễ ký hiệp ước thành lập Liên minh các quốc gia Sahel (AES), ở Niamey, ngày 6/7/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Hiệp ước Liên minh các quốc gia Sahel (AES), ký hôm 6/7, nhấn mạnh quyết tâm “quay lưng” với ECOWAS của Burkina Faso, Mali và Niger. ECOWAS đang thúc giục 3 nước này trở lại chế độ dân chủ.
Video đang HOT
Chủ tịch Ủy ban ECOWAS Omar Touray đánh giá quyền tự do đi lại và thị trường chung 400 triệu dân là một trong những lợi ích chính của khối, song những lợi ích này sẽ bị đe dọa nếu Burkina Faso, Mali và Niger rời đi. Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh ECOWAS ở thủ đô Abuja (Nigeria), ông Touray cho rằng việc tài trợ các dự án kinh tế trị giá hơn 500 triệu USD ở 3 nước trên cũng có thể bị chấm dứt hoặc đình chỉ. Ông nhấn mạnh: “Xét đến những lợi ích này, rõ ràng là sự tan rã sẽ không chỉ cản trở quyền tự do đi lại và định cư của người dân, mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn trong khu vực”.
Theo ông Touray, việc Burkina Faso, Mali và Niger rời khỏi ECOWAS sẽ là đòn giáng mạnh vào hợp tác an ninh, đặc biệt là đối với lĩnh vực chia sẻ thông tin tình báo và tham gia cuộc chiến chống khủng bố trong khu vực.
Các nhà lãnh đạo ECOWAS đã tập trung tại hội nghị thượng đỉnh để thảo luận về AES, nơi quân đội nắm chính quyền sau các cuộc đảo chính tại Burkina Faso, Mali và Niger trong khoảng thời gian 2020 – 2023, đồng thời cắt đứt quan hệ quân sự và ngoại giao với các đồng minh khu vực cũng như các cường quốc phương Tây. Cũng theo ông Touray, hội nghị sẽ đưa ra quyết định về lực lượng dự phòng chống khủng bố và tiền tệ khu vực.
Burkina Faso, Mali, Niger hợp nhất thành liên bang, tiến tới rút khỏi ECOWAS
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, tại cuộc họp cấp cao ngày 6/7, các chính quyền quân sự ở Burkina Faso, Mali và Niger đã ký một hiệp ước thành lập liên bang, tiến tới rút khỏi Cộng đồng kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS).
Cờ của Burkina Faso, Niger và Mali tại một sự kiện ở Bamako, Mali, vào ngày 1/2/2024. Ảnh minh họa: Reuters
Cuộc họp lần đầu tiên quy tụ các lãnh đạo của Liên minh các quốc gia Sahel (AES), tổ chức được thành lập vào tháng 9/2023 gồm Mali, Burkina Faso và Niger - 3 quốc gia đều do quân đội nắm quyền sau các cuộc đảo chính từ năm 2020 đến năm 2023 và đều đang phải đối mặt với vấn đề bạo lực thánh chiến.
Theo thông cáo sau cuộc họp, liên minh này đã trở thành một liên bang với khoảng 72 triệu dân vào ngày 6/7, nhằm "tiến thêm một bước nữa hướng tới sự hội nhập sâu rộng hơn giữa các quốc gia thành viên".
Phát biểu khai mạc cuộc họp, người đứng đầu chính quyền quân sự Niger, Tướng Abdourahamane Tiani kêu gọi biến AES thành tổ chức thay thế cho bất kỳ nhóm khu vực nào bằng cách xây dựng "một cộng đồng các dân tộc có chủ quyền, tránh xa sự kiểm soát của các thế lực nước ngoài". Tướng Tiani cũng tuyên bố AES tạo thành nhóm tiểu khu vực hiệu quả duy nhất trong lĩnh vực chống khủng bố.
Quan hệ AES-ECOWAS xấu đi đáng kể sau cuộc đảo chính tại Niger ngày 26/7 năm ngoái đưa Tướng Tiani lên nắm quyền. Các lệnh trừng phạt của ECOWAS đã được dỡ bỏ vào tháng 2 năm nay, nhưng mối quan hệ giữa hai bên vẫn đóng băng, bất chấp lời kêu gọi từ một số tổng thống trong khu vực để nối lại đối thoại.
ECOWAS dự kiến tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Abuja (Nigeria) trong ngày 7/7, với chương trình nghị sự xoay quanh quan hệ với AES.
Ba nước đã phải đối mặt với vấn đề bạo lực thánh chiến trong nhiều năm, đặc biệt là ở khu vực được gọi là "ba biên giới", nơi các nhóm liên kết với Al-Qaeda và tổ chức khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng giết hại dân thường và binh lính trong các cuộc tấn công và khiến hàng triệu người phải di dời.
Ngoài hợp tác quân sự, liên minh này - nơi Mali giữ chức chủ tịch trong năm đầu tiên - sẽ nỗ lực tập hợp các nguồn lực trong các lĩnh vực được coi là chiến lược như nông nghiệp, nước, năng lượng hoặc thậm chí giao thông, cũng như thành lập ngân hàng đầu tư AES. Vấn đề đồng tiền chung và khả năng từ bỏ đồng franc CFA không được đề cập trong thông cáo báo chí cuối cùng của cuộc họp.
Tại Niger, cùng ngày 6/7, Bộ Quốc phòng Đức cho biết quân đội nước này sẽ ngừng hoạt động căn cứ vận tải hàng không ở Niger từ ngày 31/8 tới do các cuộc đàm phán với chính quyền quân sự của quốc gia Sahel này đã thất bại. Cuối tháng 5 vừa qua, Đức và Niger đã đồng ý một thỏa thuận tạm thời cho phép Đức tiếp tục vận hành căn cứ vận tải hàng không ở Niamey cho đến ngày 31/8. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán giữa hai nước để mở rộng hoạt động này đã không thành công, đặc biệt là do các nhân viên đóng quân không còn được hưởng quyền miễn trừ đối với các thủ tục tố tụng.
Gần đây, chỉ có 38 binh sĩ Đức có mặt tại căn cứ, trong đó có thêm 33 nhân viên từ các công ty Đức và nước ngoài. Căn cứ này có thể được sử dụng cho các hoạt động sơ tán công dân Đức ở châu Phi.
ECOWAS tìm kiếm giải pháp cho khủng hoảng Ngày 24/2, lãnh đạo các nước thành viên Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS) đã nhóm họp kín tại Nigeria nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay, sau khi ba quốc gia là Niger, Burkina Faso và Mali tuyên bố rút khỏi tổ chức khu vực này. Các đại biểu chụp ảnh chung tại Hội nghị...