Đường “tàn phá” sức khỏe bạn như thế nào?
Đường được xem là thứ vị hấp dẫn và nhiều người ưa thích đồ ngọt. Tuy nhiên, đường hiện nay được xếp vào sát thủ của sức khỏe đặc biệt người Việt đang ăn quá ngọt.
Ảnh minh họa.
Mất tập trung nếu thiếu vị gì ngọt ngọt
Chị Hoàng Thanh Huyền – Hà Nội kể chị nghiền bánh ngọt và nếu sáng nào không có miếng bánh ngọt ăn chị không làm được việc vì cảm giác lúc nào cũng thiếu tập trung.
Mặc dù biết ăn nhiều bánh ngọt không tốt. Nhưng cơ địa chậm tăng cân nên chị Huyền vẫn chiều sở thích ăn ngọt của mình. Chị kể có hôm kiên quyết không ăn kẹo, bánh ngọt thì đến 10h đầu óc đơ đơ không tập trung nổi nên lại tranh thủ ăn cái kẹo, bánh ngọt.
Chị là tín đồ của các loại bánh ngọt và bánh kem. Lúc nào buồn miệng, chị Huyền cũng có thể ăn hết cả chiếc bánh gato size 16 cm. Điều này khiến nhiều người gọi chị là Huyền gato. Thực chất do chị thích ăn gato và hầu như tuần nào cũng phải làm cái bánh gato tự thưởng cho mình.
Không riêng gì bánh ngọt, uống gì chị cũng cho tý đường vào cho vị ngọt ngào. Uống trà không có đường chị chỉ cảm nhận được vị chát.
Gần đây, chị Huyền thấy mệt đi kiểm tra sức khỏe. Bác sĩ cho biết chị bị mỡ máu cao và rối loạn mỡ máu nên yêu cầu ăn tránh đồ chiên rán, thực phẩm nhiều đường. Khi đó, chị Huyền mới biết gày vẫn có thể bị rối loạn mỡ máu bình thường.
Các chuyên gia cho rằng đường được xem là sát thủ của sức khỏe vì nó ảnh hưởng rất nhiều tới các bộ phận của cơ thể. Tổ chức Y Thế giới cảnh báo, tỷ lệ sử dụng đồ uống có đường tại Việt Nam đã ở mức báo động. Các khuyến nghị về kiểm soát tiêu thụ đồ uống có đường để phòng, chống bệnh không lây nhiễm cũng đã được đưa ra.
Đường có nhiều ảnh hưởng lâu dài đối với cơ thể, bao gồm làm tăng nguy cơ viêm mãn tính, béo phì, tiểu đường và sâu răng. Sucrose và fructose có thể dẫn đến sự hình thành mảng bám trên răng khiến vi khuẩn trong miệng phát triển và ăn mòn men răng.
Đồ uống có đường chứa rất nhiều calo nhưng không cho cảm giác no. Sự gia tăng đột ngột về lượng calo này có thể dẫn đến tăng cân. Thay vào đó, nguồn năng lượng từ thực phẩm làm cho ta cảm thấy no hơn và hạn chế việc ăn quá nhiều.
Đường hại như thế nào?
BS.TS Nguyễn Trọng Hưng – Viện Dinh dưỡng Quốc gia chia sẻ đường ai cũng nghĩ ngọt ngào nhưng thực chất nếu chúng ta lạm dụng đường lại ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe.
BS.TS Hưng cho hay: chúng ta cần hiểu đúng về đường, đường tồn tại trong 2 dạng chính: đường có trong các thực phẩm tự nhiên (hoa quả: fructose; sữa: lactose) và đường được thêm vào trong bánh, kẹo và các thực phẩm chế biến như nước ngọt, bánh nướng, bánh ngọt, …Trong khuôn khổ bài này bác sĩ nhấn mạnh đề cập đến những nguy cơ khi sử dụng đường được thêm vào.
Video đang HOT
Ở Việt Nam nhu cầu ăn đường rất cao. Ngay cả thực phẩm bánh kẹo, sữa cũng ngọt hơn những nơi khác. Theo báo cáo tại Hội nghị về các giải pháp hạn chế đồ uống có đường ở Việt Nam do Cục Y tế dự Phòng, Bộ Y tế tổ chức, các thông tin về việc sử dụng đường của người Việt khiến nhiều người giật mình.
Trung bình người Việt tiêu thụ 46,5 gram đường tự do mỗi ngày gấp đôi khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới. Một học sinh trung học năng lượng 2300 kcalo/ngày lượng đường cần nạp 25 g/ngày nhưng nếu chỉ uống ly nước ngọt thì đã nạp 36 gram đường vào cơ thể.
Bác sĩ Hưng chia sẻ nếu lạm dụng đường có thể tăng cân, tích mỡ bụng. Nhiều nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ trực tiếp giữa đường và việc tăng tích mỡ bụng. Đây là mỡ xấu và là thủ phạm chính gây ra bệnh tim mạch.
Ước tính Việt Nam có khoảng 25% người trưởng thành bị tăng huyết áp, 3,5 triệu người bị đái tháo đường, bệnh tim mạch gây tử vong lên tới 33 %. Trong các con số đó đều có sự góp mặt của lạm dụng đường.
Theo BS. TS Hưng, những người sử dụng nhiều đường không những có nguy cơ thừa cân-béo phì, gia tăng mắc các bệnh đái tháo đường type 2, bệnh lý tim mạch, mà còn có mối liên quan trực tiếp giữa ung thư tụy, ung thư đại trực tràng với việc tiêu thụ đường. Điều này có khả năng là do thực tế Insulin là một trong những yếu tố quan trọng đứng đằng sau sự tăng trưởng và phân chia tế bào. Đường làm tăng vọt Insulin lên mức cao bất thường.
Ngoài ra, đường có thể làm hỏng răng. Một nghiên cứu của tạp chí dinh dưỡng lâm sàng của Mỹ cho thấy đường tiêu diệt các vi khuẩn có lợi trong khoang miệng. Điều này có thể gây ra sâu răng, hỏng men răng.
Đường cũng không có nhiều giá trị dinh dưỡng thực sự, không có chất dinh dưỡng, không có khoáng chất, không có protein và không có chất xơ chúng ta hay gọi là đường rỗng.
Điều đặc biệt, hiện nay những đối tượng tiêu thụ nhiều đường nhất chính là trẻ em và thanh thiếu niên. Trong khi đây là nhóm đối tượng cần hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng nhất thì việc ăn nhiều đường lại cản trở quá trình hấp thu các dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể. Cơ thể có thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ các dưỡng chất như vitamin A, vitamin C, vitamin B12, canxi, photpho, magie, sắt…
Để hạn chế đường, cách tốt nhất là giảm các loại thực phẩm chứa đường tự do như: Bánh kẹo ngọt, socola, nước giải khát, nước trái cây đóng hộp…. Thay thế những thực phẩm đang dùng bằng các lựa chọn thay thế lành mạnh như: Uống nước lọc thay vì nước giải khát; Bổ sung hoa quả tươi thay vì nước ép trái cây đóng hộp…Người tiêu dùng cần có thói quen kiểm tra nhãn sản phẩm về hàm lượng đường ghi trên nhãn.
Theo infonet
Ung thư gan: Khó chữa lành, có thể phòng tránh
Tại Việt Nam, ung thư tế bào gan có tần suất mới mắc và tỉ lệ tử vong đứng đầu trong các bệnh lý ung thư.
Từ 70 đến 90% bệnh nhân ung thư gan có tiền sử bệnh gan mạn tính và xơ gan. Do đó, có thể phòng ngừa ung thư gan bằng tiêm phòng viêm gan siêu vi và hạn chế các yếu tố nguy cơ đặc biệt là rượu và chất độc thực phẩm.
Ung thư gan đứng ở hàng đầu!
Ung thư gan: Khó chữa lành, có thể phòng tránh
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, WHO, năm 2018, ung thư gan là một trong năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu với gần 800.000 ca mỗi năm.
Tại Việt Nam, gần 20 năm qua, ung thư gan cũng gia tăng rất nhanh: Năm 2000, chỉ có 5.700 ca ung thư mới mắc, tăng lên 9.400 ca năm 2010, đến năm 2018, ung thư gan mới mắc ở hai giới là 25.335 ca, trong đó nam giới chiếm 19.500 ca, và số tử vong gần tương đương với số ca mắc mới. Tỷ lệ tử vong của ung thư gan rất cao do có tới 80-90% bệnh nhân đến viện quá muộn, ở giai đoạn cuối, lúc này các biện pháp can thiệp, điều trị rất hạn chế.
Cũng theo thống kê của WHO, tỷ lệ ung thư gan ở Việt Nam đứng đầu các loại ung thư, và đứng thứ ba thế giới, sau Mông Cổ và Lào.
Nguyên nhân chính là viêm gan siêu vi
Thống kê y học của nhiều trung tâm, cơ sở y tế trên khắp thế giới đều cho chung một kết luận về nguyên nhân ung thư gan là: Từ 80 đến 90% bệnh nhân ung thư gan có tiền sử bệnh gan mạn tính và xơ gan, với các yếu tố nguy cơ chính bao gồm viêm gan B, viêm gan C, bệnh gan mãn tính do rượu và viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH).
Các yếu tố nguy cơ khác ít hơn là ăn thực phẩm bị nhiễm đọc chất như aflatoxin, nitrosamin... và các bệnh lý nội tiết-chuyển hóa khác như béo phì, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường...
Rất khó chữa lành
Cũng như các loại ung bướu khác, điều trị ung thư gan tùy theo trường hợp cụ thể có thể áp dụng các phương pháp như:
* Phẫu thuật
Được chỉ định cho bệnh nhân phát hiện trong giai đoạn sớm, không có tiền sử xơ gan. Có 3 loại phẫu thuật điều trị ung thư gan:
Cắt gan: Có tỷ lệ tử vong thấp và thời gian sống dài sau mổ đạt 50 - 60%. Các phẫu thuật có thể chọn là: phương pháp Lortat-Jacob (tách các mạch máu cuống gan và trên gan rồi cắt gan); phương pháp Tôn Thất Tùng (cắt gan bằng cầm máu và thắt đường mật trong nhu mô gan sau khi bóp nát nhu mô gan bằng ngón tay, trong khi cuống gan được cầm máu tạm thời); và phương pháp Bismuth là kết hợp ưu điểm của hai phương pháp trên.
Thắt động mạch gan: Được chỉ định cho các trường hợp không thể cắt gan. Bác sĩ phẫu thuật có thể thắt riêng động mạch gan hoặc thắt toàn bộ các mạch máu tới gan nhằm giảm lượng máu nuôi dưỡng khối ung thư gan khiến chúng bị hoại tử. Tỷ lệ sống trên 6 tháng ở bệnh nhân sau thắt động mạch gan chỉ khoảng 28%.
Ghép gan: Đây là một đại phẫu, thường được lựa chọn điều trị các ca ung thư gan nguyên phát và có xơ gan mất bù. Phương pháp chỉ được áp dụng với các bệnh nhân có khối ung thư dưới 5cm và chưa xâm lấn mạch máu. Thời gian bệnh nhân sống thêm trên 4 năm và tỷ lệ không tái phát ung thư đạt 85- 92%.
* Hóa trị
Sử dụng các thuốc chống phân bào, chống chuyển hóa, như 5- Fluorouracil, Vincristin, Sorafenib...nhằm ức chế sự nhân lên, phát triển của các tế bào ung thư của gan.
* Xạ trị
Dùng tia phóng xạ để tiêu diệt khối tế bào ung thư ga. Có thể xạ trị từ bên ngoài như chiếu tia Coban 60, hay xạ trị tại chỗ thường thực hiện kết hợp với phương pháp gây tắc mạch, cho kết quả tương đối khả quan.
* Miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch hay sinh học, sử dụng các tế bào từ cơ thể hoặc trong phòng thí nghiệm để cải thiện, khôi phục chức năng hệ thống miễn dịch nhằm: Ngừng hoặc chậm sự phát triển của tế bào ung thư; Ngăn tế bào ung thư lan rộng, di căn, sang các cơ quan khác; và Cải thiện hệ thống miễn dịch giúp tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả hơn.
Hiện nay, kháng thể đơn dòng, chất miễn dịch không đặc hiệu như interferon, interleukin, BCG, LH1; chất tác dụng miễn dịch pembrolizumab, và nivolumab...đã đưa vào điều trị.
* Các phương pháp khác
Tiêm hóa chất vào diệt khối u như tiêm cồn, acid axetic có tác dụng tốt với những khối u nhỏ. Liệu pháp điều trị lạnh (cryotherapy), vi sóng (microwave), sóng cao tần (radiofrequency), tia laser... Các phương pháp này có hiệu quả tốt đối với bệnh nhân có khối u dưới 3cm, khi không có khả năng phẫu thuật do vị trí khối u, có nhiều khối u hoặc bị xơ gan.
Gây tắc động mạch gan TACE (transarterial chemoembolization) hoặc TOCE (transcartheter oily chemoembolization). Không chữa trị tận gốc mà chỉ giúp kéo dài sự sống của bệnh nhân.
Có thể phòng tránh
Hiện nay, y văn cả thế giới đều công nhận hai nguyên nhân chính đưa đến ung thư gan là viêm gan siêu vi và xơ gan. Riêng ở nước ta, cần lưu ý thêm tình trạng nhiễm độc thực phẩm với xơ gan rượu, nhiễm chất độc aflatoxin trong đậu tương, lạc mốc..., nitrosamin trong dưa chua, acrylamide trong thịt nướng, rán cháy...
Từ những nguyên nhân này, các nhà y học đưa ra "công thức" 5 điểm để phòng ngừa ung thư gan sau đây :
1. Tiêm phòng đầy đủ vắc-xin viêm gan.
2. Ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan siêu vi: tránh tiếp xúc nguồn lây, không ăn đũa chung, dùng chung kim tiêm, hôn hít...
3. Hạn chế hoặc bỏ bia, rượu, thuốc lá, đặc biệt với người đã có xơ gan, viêm gan virus.
4. Không dùng thuốc men bừa bãi. Hầu hết các thuốc đều chuyển hóa qua gan, lạm dụng thuốc có thể gây suy gan, nhất là những người có bệnh gan mạn tính, vì đây cũng là nguy cơ có thể gây ung thư gan.
5. Tránh ăn, tiếp xúc với các hóa chất độc hại làm tổn thương gan như nấm mốc chứa aflatoxin, dưa chua chứa nitrosamine, thịt rán cháy chứa nitrosamine....
Theo dantri
Đột quỵ ở người trẻ đang tăng gần 50% Trước đây, đột quỵ não thường xảy ra ở người cao tuổi, nhưng những năm gần đây, khoảng 25% ca đột quỵ xảy ra ở những người trẻ tuổi. Đột quỵ ở người trẻ đang tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua. TS Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ về các nguy cơ gây đột quỵ não - Ảnh: Đức Anh TS Nguyễn...