Động vật cổ đại đã biết “ngủ đông” cách đây 250 triệu năm
Các nhà cổ sinh vật học mới đây đã phát hiện ra các bằng chứng hóa thạch về quá trình ngủ đông của động vật ở Nam Cực.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy động vật cổ đại đã biết ngủ đông từ cách đây hàng trăm triệu năm.
Ở chế độ ngủ đông, động vật hạ nhiệt độ cơ thể và tỷ lệ trao đổi chất trong thời gian dài giúp chúng ngủ quên đi một cách hiệu quả.
Các nhà khoa học phát hiện trạng thái giống như ngủ đông ở một thành viên của chi Lystrosaurus (thằn lằn xẻng) sống vào cuối kỷ Permi đến giữa kỷ Trias cách đây 250 triệu năm, nơi hiện nay là Nam Cực, Ấn Độ, Trung Quốc.
Loài động vật mập mạp, giống lợn này lần đầu tiên xuất hiện trong hồ sơ hóa thạch không lâu trước khi kết thúc Kỷ Permi, được đánh dấu bằng sự kiện tuyệt chủng hàng loạt xóa sổ 70% động vật có xương sống trên cạn.
Loài Lystrosaurus đã sống sót sau sự kiện tuyệt chủng hàng loạt xoá số 70% các loài động vật có xương sống trên Trái đất. Loài này thậm chí còn sống ở những nơi băng giá nhất của siêu lục địa Pangea, sau này trở thành Nam Cực.
Các nhà khoa học phát hiện ra quá trình ngủ đông của Lystrosaurus bằng cách nghiên cứu ngà của nó. Các mặt cắt chứa các bản ghi về sự trao đổi chất, tăng trưởng và căng thẳng.
Bên cạnh đó, họ cũng so sánh các mẫu trên mặt cắt ngà của các mẫu vật Lystrosaurus ở Nam Cực với các mẫu từ bốn mẫu Lystrosaurus được khai quật ở Nam Phi.
“Thực tế Lystrosaurus sống sót sau cuộc tuyệt chủng hàng loạt cuối kỷ Permi và có phạm vi rộng như vậy vào đầu kỷ Trias đã khiến chúng trở thành một nhóm động vật được nghiên cứu rất kỹ để hiểu về khả năng sinh tồn, thích nghi”, Christian Sidor, giáo sư sinh học, đồng tác giả nghiên cứu từ Đại học Washington và là người phụ trách cổ sinh vật có xương sống tại Bảo tàng Burke, cho biết
Trong kỷ Trias sớm, Lystrosaurus của Nam Cực và Nam Phi đã được tách ra với khoảng cách gần 900km. Các khu vực phía nam của Pangea nằm trong Vòng tròn Nam Cực. Mặc dù Trái đất ấm hơn trong thời kỳ này, các phần phía nam của Pangea vẫn sẽ trải qua thời gian kéo dài mà không có Mặt trời.
Trong số những chiếc ngà của loài Lystrosaurus ở Nam Cực, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những chiếc vòng dày, cách đều nhau thể hiện thời gian căng thẳng kéo dài. Các dấu hiệu tương tự không có hoặc ít rõ ràng hơn ở những chiếc ngà từ xa hơn về phía bắc.
“Chúng tôi có thể tìm thấy các dấu hiệu căng thẳng với ngà Lystrosaurus ở Nam Cực là dấu vết căng thẳng ở răng liên quan đến ngủ đông ở một số động vật hiện đại”, Megan Whitney, tác giả chính của nghiên cứu, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Harvard cho biết.
Động vật luyện tập ngủ đông ở các mức độ khác nhau. Các nhà nghiên cứu không thể chắc chắn liệu Lystrosaurus có tham gia vào quá trình giảm trao đổi chất, nhiệt độ cơ thể và hoạt động kéo dài một tuần hay dựa vào một phiên bản ngắn hơn, tinh tế hơn.
Nhiều loài động vật có xương sống khác từ kỷ Trias, với phạm vi địa lý tương tự như Lystrosaurus không có ngà hoặc răng liên tục mọc.
“Để biết các dấu hiệu cụ thể của căng thẳng và căng thẳng do ngủ đông, bạn cần xem xét một thứ gì đó có thể hóa thạch phát triển liên tục trong suốt cuộc đời của con vật. Nhiều loài động vật không có điều đó, nhưng may mắn thay Lystrosaurus đã có”, các nhà nghiên cứu giải thích.
Các nhà nghiên cứu có kế hoạch tiếp tục so sánh các mặt cắt của ngà Lystrosaurus từ các vùng khác nhau của Pangea với hy vọng rằng một mô hình chắc chắn hơn sẽ xuất hiện bằng chứng về nguồn gốc tiến hóa cổ xưa của ngủ đông.
“Động vật máu lạnh thường ngừng trao đổi chất hoàn toàn trong một mùa khắc nghiệt, nhưng nhiều động vật thu nhiệt hoặc máu nóng ngủ đông thường kích hoạt lại quá trình trao đổi chất của chúng trong thời kỳ ngủ đông. Những gì chúng tôi quan sát được với ngà Lystrosaurus ở Nam Cực phù hợp với mô hình các sự kiện kích hoạt lại trao đổi chất nhỏ trong giai đoạn căng thẳng, giống nhất với những gì chúng ta thấy ở những sinh vật ngủ đông máu nóng ngày nay”, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh.
Choáng: 'heo lai khủng long' khổng lồ thống trị Nam Cực 250 triệu năm trước
Một sinh vật hết sức kỳ dị vừa được khai quật ở Nam Cực, được xác định là quái thú của siêu lục địa đã mất Pangaea.
Sinh vật được đặt tên Lystrosaurus, trông như sự pha trộn quái dị của nhiều sinh vật thời kỳ sau. Nó có nhiều đặc điểm của thằn lằn hay khủng long, nhưng ục ịch như những con heo và lại có cặp ngà ngắn.
Theo tiến sĩ Megan Whitney từ Đại học Harvard (Mỹ), nhóm của cô đã khai quật được hóa thạch lạ lùng này từ năm 2017. Kết quả nghiên cứu trong những năm qua đã tái hiện bức tranh trọn vẹn về con vật kỳ lạ.
Chân dung sinh vật Nam Cực cổ đại "không giống ai" - ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Lystrosaurus là người họ hàng lâu đời của rất nhiều động vật có vú ở Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, châu Phi và Nam Cực ngày nay. Nó lang thang trên địa cầu tận 250 triệu năm về trước, tức đầu kỷ Tam Điệp, trước cả khi loài khủng long xuất hiện trên Trái Đất. Khi đó, mảnh đất nay là Nam Cực vẫn là một phần của siêu lục địa Pangaea.
Kết quả phân tích một mẩu ngà của sinh vật kỳ dị cho thấy nó đã vượt qua những đêm tối mùa đông kéo dài hàng tháng trời ở miền đất khắc nghiệt này bằng cách ngủ đông. Đây là phát hiện thú vị, vì trước đây giới cổ sinh vật học tin rằng tập tính ngủ đông ra đời sớm nhất ở loài khủng long. Giai đoạn ngủ đông, cơ thể giảm sự trao đổi chất và nhiệt độ đến cực điểm nên sẽ để lại "dấu vết căng thẳng" trên ngà hay răng.
Các nhà cổ sinh vật học đang làm việc tại hiện trường khai quật ở Nam Cực - ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Bài công bố trên Communications Biology cũng cho biết sinh vật này rất to lớn như hầu hết "quái vật" của Trái Đất kỷ Tam Điệp. Chiều dài trung bình của nó là hơn 2,4 m. Hai chiếc ngà ngắn giúp nó có thể đào được các loại rễ, củ để làm thức ăn.
Lát cắt ngà của sinh vật tiết lộ cơ chế giúp nó sống sót qua đêm trường mùa đông - ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Nghiên cứu cũng cho thấy thời điểm mà Lystrosaurus sinh ra trên Trái Đất là trước sự kiện Đại tuyệt chủng cuối kỷ Permi (252 triệu năm về trước, được cho là do chuỗi vụ nổ sao - siêu tân tinh - làm Trái Đất bị tắm trong bức xạ chết chóc). Việc một sinh vật đồ sộ như vậy có thể sống tốt qua thảm họa rất đáng ngạc nhiên. Các nhà khoa học vẫn tiếp tục làm việc với sinh vật dị hình này.
Các cuộc nghiên cứu tiếp nối đã tìm ra 6 mẫu vật ở Nam Cực và 4 mẫu vật ở Nam Phi, nhưng chỉ những con ở Nam Cực có dấu vết rõ ràng của sự ngủ đông.
Gấu đen cướp trắng kho hạt sồi của chim gõ kiến Gấu đen cần tích trữ nhiều năng lượng trước kỳ ngủ đông, do đó nó cần tìm thật nhiều thức ăn và không ngần ngại cướp kho hạt sồi mà chim gõ kiến giấu trong thân cây. Trước khi bước vào thời kỳ ngủ đông, gấu đen cần ăn rất nhiều để tích trữ năng lượng. Hạt sồi chính là thức ăn lý...