Đội Sao đỏ: Có nên lo ngại quyền lực sớm làm ảnh hưởng nhân cách trẻ?

Sau hàng loạt vụ việc gây “bão” dư luận trong giáo dục có liên quan đến đội Sao đỏ, đã có nhiều ý kiến đưa ra về việc nên xoá bỏ hoạt động này. Thực tế, đội Sao đỏ có đáng ngại?

Trao “ quyền lực” sớm

Sự việc một học sinh lớp 1, Trường Tiểu học Quang Trung (Hải Phòng) phải đứng ngoài cổng trường giữa trưa nắng vì đi học sớm và bị đội Sao đỏ nhắc nhở mới đây, hay trước đó, vụ cô giáo ở Quảng Bình yêu cầu học sinh tát bạn 230 cái vì lớp thường xuyên bị trừ điểm, đứng thứ hạng cuối đã khiến dư luận không khỏi bức xúc.

Trên thực tế, không chỉ một số học sinh “ám ảnh” với 2 từ “Sao đỏ”, mà không ít giáo viên, phụ huynh cũng “sợ” đội ngũ này. Thêm một lần nữa, những mặt trái trong hoạt động phong trào trường học được đưa ra thành chủ đề bàn luận.

Theo ông Nguyễn Xuân Khang – Hiệu trưởng Trường Marie Curie Hà Nội, một số em sau khi được giao chức năng, nhiệm vụ thì trở nên “soi mói” và làm quá vai trò của mình.

Đây không phải là lỗi của các em mà là do người lớn giao chức vụ sớm quá, cùng với đó, nền tảng văn hoá xã hội chưa cao dẫn đến những diễn biến không bình thường đối với sự phát triển của trẻ nhỏ.

Ông Nguyễn Xuân Khang – Hiệu trưởng Trường Marie Curie Hà Nội. Ảnh: NVCC

“Hoạt động đội Sao đỏ cũng có mặt tích cực và tiêu cực. Thế nhưng, nghĩ cho cùng lợi bất cập hại, bởi các cháu được giao nhiệm vụ khi tuổi còn quá bé, ý thức nhận biết ứng xử với các trường hợp chưa tốt, có thể có những chiều hướng không tích cực. Vì thế, không cần thiết phải tiếp tục duy trì đội ngũ này”, ông Khang bày tỏ.

Về biện pháp quản lý học sinh, ông Khang cho rằng nên giao cho đội ngũ giám thị.

Lỗi không ở Sao đỏ

Ở góc nhìn khác, thạc sĩ, luật sư Trịnh Hữu Chung – người có hơn 20 năm công tác trong lĩnh vực giáo dục và phong trào Đoàn, Hội tại TPHCM – cho rằng: Bản chất đội Sao đỏ không có gì sai, nhưng cách thực hiện của một số trường hiện nay làm mất đi những mặt tốt khi mọi thứ đều quy ra điểm cộng, điểm trừ và tính thi đua.

Đội Sao đỏ là một nhóm tự quản giúp học sinh chia sẻ, tự hướng dẫn nhau am hiểu, chấp hành kỷ cương, kỷ luật, từ đó giúp trẻ biết mỗi cá nhân sẽ phải đảm nhiệm các vai trò khác nhau.

Cũng từng là đội trưởng đội Sao đỏ của Trường THCS Trần Đăng Ninh, TP.Nam Định, thạc sĩ Chung nhớ lại quãng thời gian còn là học sinh “cứng đầu” nhưng được chọn vào đội Sao đỏ.

Thay vì nghịch ngợm, bày trò cho các bạn, đội trưởng đội Sao đỏ khi ấy lại trở thành người nhắc nhở các bạn chấp hành nội quy của nhà trường, xếp hàng ngay ngắn, đeo khăn quàng, xách cặp giúp các bạn nhỏ vào lớp… Dần dần từ học sinh “cứng đầu”, cậu học trò biết tự ý thức được hành động của bản thân và làm gương cho các bạn khác noi theo.

Thạc sĩ, luật sư Trịnh Hữu Chung nhấn mạnh tới việc thay đổi quan niệm, xoá bỏ bệnh thành tích trong giáo dục. Ảnh: NVCC

Theo ông Chung, trường học là nơi dạy dỗ học sinh thành người tử tế, nhân ái, khoan dung nhưng cũng sẽ là một xã hội thu nhỏ.

Vì thế, dù là chức vụ như cán bộ lớp hay Sao đỏ cũng sẽ mang đến những lợi ích nhất định, giúp học sinh định hướng được những điều tốt đẹp. Nên duy trì đội ngũ học sinh gương mẫu này để phát huy năng lực chứ không phải biến trẻ thành “tai mắt”, thành công cụ kiểm soát của thầy cô, nhà trường.

“Việc bỏ đội Sao đỏ, có chăng cũng sẽ chỉ là hình thức nếu bản chất bệnh thành tích, áp lực thi đua trong trường học không được thay đổi”, thạc sĩ Trịnh Hữu Chung nhấn mạnh.

Để hạn chế được việc biến tướng của đội Sao đỏ, ông Chung đề xuất xây dựng đội này trên tinh thần tự nguyện, chọn lọc học sinh uy tín, thầy cô thường xuyên theo dõi, tập huấn cho các em và đặc biệt không được ảnh hưởng tới học tập, lạm dụng chức năng. Hãy để đội Sao đỏ trở thành người bạn thân thiết của học sinh.