Đồi Capitol hóa khu quân sự ngày xem xét bãi nhiệm Trump
Trong lúc Hạ viện Mỹ bỏ phiếu xem xét bãi nhiệm Tổng thống Trump ngày 13/1, một đội quân nhỏ đã trực chiến để đảm bảo không xảy ra thêm bạo loạn.
Hàng trăm lính Vệ binh Quốc gia và cảnh sát đóng quân khắp Đồi Capitol. Một số binh sĩ nghỉ ngơi bên những bức tượng biểu tượng bên trong tòa nhà quốc hội, đặt vũ khí bên cạnh, trên sàn đá cẩm thạch. Số khác dự trữ lá chắn chống bạo động và mặt nạ phòng độc. Xe tải bọc thép được điều động chặn những con đường xung quanh địa điểm phiên họp của Hạ viện nhằm bỏ phiếu xem xét bãi nhiệm Tổng thống Donald Trump với cáo buộc ông kích động cuộc tấn công gây náo loạn Đồi Capitol hồi tuần trước.
Một nhóm binh sĩ Vệ binh Quốc gia tập hợp bên ngoài tòa nhà quốc hội ở Washington DC, Mỹ, trước khi Hạ viện họp bỏ phiếu xem xét bãi nhiệm Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Vốn đã ít người qua lại và vắng khách du lịch vì đại dịch Covid-19, Đồi Capitol giờ đây bị biến thành khu quân sự trong khi nhiều nhà lập pháp và nhân viên tòa nhà quốc hội vẫn chưa hết bàng hoàng vì sự cố hôm 6/1.
Phần lớn thiệt hại về vật chất từ cuộc tấn công đều đã được khắc phục. Kính được thay trên cánh cửa gần phòng họp Hạ viện. Đồ đạc cùng những mảnh vỡ đều được dọn dẹp sạch sẽ.
Nhưng với các nhà lập pháp, họ vẫn chưa thể quên ngay cú sốc hồi tuần trước. Phe Dân chủ nhanh chóng thông qua các điều khoản luận tội Tổng thống Trump, nhận được sự ủng hộ từ 10 hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa. Trump trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị xem xét bãi nhiệm hai lần.
“Họ có thể muốn săn lùng Pence và Pelosi khi gây ra cuộc bạo loạn nhưng tất cả chúng ta, những người trong căn phòng này, đều đã đối diện với cái chết”, Hạ nghị sĩ Dân chủ bang Maryland Jamie Raskin nói, đề cập đến Phó tổng thống Mike Pence và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Các nghị sĩ Cộng hòa phản đối luận tội Trump cũng nói họ bị chấn động trước vụ bạo loạn. Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Nam Carolina Nancy Mace trong bài phát biểu đầu tiên của mình tại Hạ viện cho biết bà đã phải gửi con về nhà hồi tuần trước, trước khi cuộc bạo loạn nổ ra, vì lo sợ nguy cơ bạo lực ở Washington.
Mace nói tiến trình xem xét bãi nhiệm diễn ra quá nhanh nên bà không thể ủng hộ nhưng bà tin Tổng thống Trump phải chịu trách nhiệm. “Không chỉ mạng sống chúng ta bị nguy hiểm mà nếu các con tôi ở đây, chúng cũng sẽ bị đe dọa, hai người quý giá nhất cuộc đời tôi”, bà nhấn mạnh.
Đồi Capitol đã chứng kiến hàng loạt thay đổi kể từ sau cuộc tấn công. Hạ viện yêu cầu các thành phiên phải đi qua máy dò kim loại trước khi vào phòng họp. Trong một đường hầm nối hội trường Hạ viện với các văn phòng, những tấm biển được gắn lên tường cảm ơn các cảnh sát quốc hội vì sự xả thân của họ khi những kẻ quá khích xông vào tòa nhà quốc hội.
Hạ nghị sĩ Dân chủ bang Colorado Jason Crow, người bị mắc kẹt tại Hạ viện trong bạo loạn, cho biết sau sự việc, ông đã đi quanh tòa nhà quốc hội, gặp các sĩ quan cảnh sát và cảm ơn họ vì sự can đảm và dũng cảm.
Vệ binh Quốc gia tuần tra bên trong tòa quốc hội Mỹ. Ảnh: Reuters.
“Một người lao vào tôi và kể rằng anh đã cố giữ đám đông lại nhưng cuối cùng bị họ áp đảo. Họ giẫm đạp, thậm chí đánh anh ấy”, Crow kể.
Khi Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Florida Brian Mast, gặp các lính Vệ binh Quốc gia hôm 13/1, ông đã nói chuyện phiếm với họ trước khi đưa họ đi xem xét một vòng quanh tòa nhà quốc hội.
Một số nghị sĩ khác mua cho các binh sĩ bánh pizza. Đến chiều, một số lính Vệ binh Quốc gia bên trong tòa nhà quốc hội bắt đầu di chuyển ra ngoài. Mast nói rằng sự hiện diện dày đặc của quân đội ở Đồi Capitol khiến ông cảm thấy “rất buồn”.
“Nhìn thấy nền dân chủ của chúng ta bị tấn công… ‘buồn’ không còn là từ phù hợp, nó còn vượt xa hơn thế. Đau buồn kết hợp với ghê sợ và khinh bỉ. Đó là phi ái quốc”, ông nói.
Hơn nửa dân Mỹ muốn Trump bị phế truất
57% người Mỹ muốn Trump bị tước quyền sau khi Tổng thống "kích động" cuộc biểu tình leo thang thành bạo loạn chết người tại tòa nhà quốc hội.
Theo khảo sát dư luận toàn quốc được Reuters và Ipsos thực hiện hôm 7-8/1, 57% dân Mỹ muốn Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay lập tức bị phế truất.
Cuộc khảo sát cho thấy 70% người bỏ phiếu cho Trump trong cuộc bầu cử tháng 11/2020 phản đối hành động của người quá khích tràn vào tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1, trong lúc các nghị sĩ đang họp để chứng nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden.
Gần 70% dân Mỹ tham gia khảo sát cho biết họ không tán thành hành động của Trump trước vụ bạo loạn tại quốc hội. Tại buổi mít tinh gần Nhà Trắng vào sáng 6/1, Trump đã kêu gọi hàng nghìn người ủng hộ ông tuần hành đến Đồi Capitol.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc mít tinh trước Nhà Trắng, ngày 6/1. Ảnh: AP .
Cả đảng Dân chủ và Cộng hòa đều lên án vụ bạo loạn khiến một cảnh sát và 4 người biểu tình thiệt mạng. Các đảng viên Dân chủ tại Hạ viện Mỹ dự kiến đưa ra điều khoản xem xét bãi nhiệm Trump lần hai vào ngày 11/1, hai nguồn tin cho biết.
"Nếu Tổng thống không nhanh chóng và tự nguyện rời nhiệm sở, Quốc hội sẽ hành động", Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi cho biết trong một thông cáo.
Tuy nhiên, phản ứng của công chúng Mỹ bị chia rẽ theo đảng phái. Phần lớn lên án vụ bạo loạn ở quốc hội, song những lời kêu gọi phế truất Trump chủ yếu đến từ phe Dân chủ.
90% đảng viên Dân chủ được hỏi cho hay họ muốn Trump rời nhiệm sở trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào ngày 20/1, trong khi tỷ lệ này ở đảng Cộng hòa chỉ là 20%
Khoảng 30% cho rằng Trump nên bị bãi nhiệm theo điều khoản trong Tu chính án 25 của Hiến pháp Mỹ, vốn cho phép phó tổng thống và nội các tuyên bố tổng thống không có khả năng thực thi quyền lực và nhiệm vụ của mình. Khi đó, phó tổng thống lập tức trở thành quyền tổng thống.
Phó tổng thống Mike Pence được cho là không loại trừ phương án kích hoạt Tu chính án 25, nhưng chưa thực hiện vào thời điểm này, mà để dự phòng cho trường hợp Trump có những hành động "liều lĩnh" đe dọa an ninh quốc gia vào những ngày cuối của nhiệm kỳ.
14% người được hỏi cho rằng quốc hội Mỹ nên xem xét bãi nhiệm và phế truất Trump, trong khi 13% cho biết Trump nên từ chức.
Hơn 4 giờ bạo động ở Quốc hội Mỹ. Video: CNN .
79% người lớn tuổi, bao gồm 2/3 cử tri đảng Cộng hòa và người bỏ phiếu cho Trump, mô tả những người tham gia vụ bạo loạn tại quốc hội Mỹ là "tội phạm" hoặc "kẻ ngu ngốc". 9% coi họ là "những công dân quan tâm" đến tình hình chính trị và 5% gọi họ là "những người yêu nước".
Cuộc khảo sát do Reuters và Ipsos thực hiện trực tuyến, bằng tiếng Anh trên khắp nước Mỹ. 1.005 dân Mỹ phản hồi, trong đó 339 người cho biết đã bỏ phiếu cho Trump. Độ sai lệch của khảo sát là 4 điểm phần trăm.
'Máy bay ngày tận thế' Mỹ cất cánh Một máy bay chỉ huy E-4B cất cánh từ căn cứ Andrews trong lúc người biểu tình xông vào tòa nhà quốc hội Mỹ, nhưng chưa rõ nhiệm vụ. Máy bay E-4B Nightwatch của không quân Mỹ mang hô hiệu NIGHT76 cất cánh từ căn cứ không quân Andrews, bang Maryland, chiều 6/1 (sáng 7/1 giờ Hà Nội), cùng thời điểm người ủng...