Dinh dưỡng cho người viêm mũi xoang cấp tính
Nên dùng các thực phẩm có tác dụng trừ phong, thanh nhiệt, thông mũi, như rau húng dũi, húng quế, bạc hà, sắn dây, hoa cúc, lá dâu tằm…
Viêm mũi xoang cấp tính có đặc điểm là thời gian mắc bệnh ngắn, nước mũi chảy nhiều, đau đầu, phát sốt, khứu giác bị suy giảm, thường thuộc nhiệt chứng, thực chứng. Nguyên nhân thường là cảm nhiễm phong nhiệt, cảm nhiễm thấp nhiệt gây nên. Ngoài ra, do môi trường sống ngày càng bị ô nhiễm, cũng là yếu tố gây ra viêm xoang mũi, số người mắc bệnh viêm xoang mũi ngày càng tăng.
Viêm xoang mũi cấp tính được chia thành 3 thể bệnh phong nhiệt, nhiệt thịnh và thấp nhiệt.
Thể phong nhiệt
Các triệu chứng thường gặp là mũi nghẹt, chảy nhiều nước mũi có màu trắng nhầy hoặc vàng, đau đầu, sốt, sợ lạnh, chất lưỡi hơi đỏ, rêu lưỡi trắng mỏng hoặc vàng mỏng. Nên dùng các thực phẩm có tác dụng trừ phong, thanh nhiệt, thông mũi, như rau húng dũi, húng quế, bạc hà, sắn dây, hoa cúc, lá dâu tằm…
Trà hoa cúc
Hoa cúc khô 10-12 g, bỏ cuống, rửa sạch. Bỏ hoa cúc vào bình ngâm với 100 ml nước sôi, chừng 10 phút là được. Uống thay nước trà. Thức uống này có tác dụng trừ phong, thanh nhiệt, tiêu viêm, thông mũi.
Trà hoa cúc có tác dụng trừ phong, thanh nhiệt, tiêu viêm, thông mũi. Ảnh: langviet
Trà hoa cúc, lá dâu
Hoa cúc 8-10 g, lá dâu tằm 8 g. Cả hai bỏ cuống, rửa sạch. Bỏ hoa cúc, lá dâu vào bình, ngâm với 150 ml nước sôi, chừng 10 phút là được. Uống thay nước trà.
Thức uống này có tác dụng trừ phong, thanh nhiệt, giải độc, thông mũi, sáng mắt, hạ huyết áp.
Trà sắn dây, kim ngân hoa
Sắn dây khô 12-16 g, kim ngân hoa khô 10 g, đường phèn 5 g.
Kim ngân hoa rửa sạch, sắn dây rửa sạch, cắt nhỏ. Cho tất cả vào nồi với 200 ml nước, nấu sôi bằng lửa nhỏ chừng 10 phút là được. Uống mỗi ngày thay trà. Thức uống này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, thông mũi.
Một số món ăn có ích cho người bị viêm xoang thể phong nhiệt
Cháo gạo lứt, hoa cúc
Hoa cúc 15 g rửa sạch, gạo lứt 100 g vo sạch. Bỏ gạo, hoa cúc, vào nồi nấu chung thành cháo. Trước tiên dùng lửa lớn nấu sôi, sau đó vặn lửa nhỏ nấu thêm 45 phút là được, nêm gia vị vừa ăn. Mỗi ngày ăn 1 lần, vào lúc đói bụng.
Món cháo này có tác dụng tán phong nhiệt, thông mũi, tiêu viêm.
Canh thịt gà hoa cúc
Thịt gà 200 g rửa sạch, xắt miếng vừa ăn. Hoa cúc 50 g rửa sạch. Hành lá rửa sạch cắt khúc. Cho thịt gà và hoa cúc vào nồi cùng với 500 ml nước, dùng lửa lớn nấu sôi, sau đó vặn lửa nhỏ lại nấu thêm khoảng 1 giờ là được, nêm gia vị vừa ăn. Dùng ăn trong bữa cơm.
Món ăn này có tác dụng thanh nhiệt, khử phong, tiêu viêm, thông mũi.
Mực xào hoa cúc, nấm hương
Mực tươi 100 g, hoa cúc tươi 50 g, nấm hương 30 g, gừng tươi 5 g, hành tím 10 g, dầu ăn, muối, lượng thích hợp.
Mực cắt miếng, rửa sạch. Hoa cúc rửa sạch. Nấm hương rửa sơ, bỏ cuống, cắt làm 2. Gừng xắt sợi. Hành tím băm nhỏ.
Đun chảo nóng, cho dầu vào, chờ dầu nóng rồi cho gừng, hành, vào khử cho thơm. Cho mực, hoa cúc, nấm hương, và ít muối vào, dùng lửa nhỏ xào chừng 10 phút là được, nêm gia vị vừa ăn. Mỗi ngày ăn 1 lần, trong bữa cơm.
Món ăn này có tác dụng tăng sức đề kháng, thông khí, trừ phong thanh nhiệt.
Củ cải trắng xào giấm
Củ cải trắng 100 g, giấm ăn 5 ml, hành tím 10 g, muối, đường phèn, dầu ăn, lượng vừa đủ.
Củ cải trắng rửa sạch, xắt miếng; hành tím băm nhỏ. Đun chảo nóng, cho dầu vào, chờ dầu nóng rồi cho hành vào khử cho thơm. Tiếp theo, cho củ cải cùng giấm, muối, đường phèn vào trộn đều, xào chín là được, nêm gia vị vừa ăn. Mỗi ngày ăn 1 lần, trong bữa cơm.
Video đang HOT
Món ăn này có tác dụng thanh nhiệt giải độc, thông khí, tiêu viêm.
Thể nhiệt thịnh
Các triệu chứng thường gặp là mũi nghẹt, nước mũi đặc, có màu vàng, mùi hôi, niêm mạc mũi sưng đỏ, giảm khứu giác, đau đầu nhiều, sốt, miệng khô đắng, người nóng bứt rứt, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng khô.
Nên dùng những thực phẩm có tác dụng trừ nhiệt, lợi thủy, thông mũi như atisô, mướp đắng, bí đao, cà chua, cải ngọt, mã đề, rau má, rau đắng, rau diếp quăn, cải xoong, đậu xanh, hoa cúc, bông s.úng, rau nhút, sương sâm, sương sáo, rau câu.
Nước cà chua rau cần tây
Cà chua một trái lớn rửa sạch, cắt miếng nhỏ. Rau cần tây 100 g rửa sạch, cắt từng đoạn ngắn. Cho cà chua, rau cần tây vào máy xay sinh tố cùng với 100 ml nước để xay nhuyễn. Sau khi xay, thêm 1 muỗng nước chanh vắt để uống.
Công dụng bổ dưỡng, an thần, dịu thần kinh, có ích cho người bị viêm xoang mũi, thần kinh bị căng thẳng, ho lâu ngày, ăn uống không tiêu, suy nhược cơ thể, cao huyết áp, người nóng bứt rứt, đi cầu táo, tiểu vàng, đau nhức các khớp do phong thấp (những trường hợp không bị tiểu đường có thể thêm ít đường hoặc mật ong cho dễ uống).
Cháo gạo lứt, đậu xanh
Đậu xanh 50 g rửa sạch, dùng nước ấm ngâm chừng 4 giờ. Sau đó nấu chung với 80 g gạo lứt thành cháo như là được. Chia 2 lần ăn vào bữa sáng và chiều.
Món cháo này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, có ích cho người bị viêm xoang mũi thể nhiệt thịnh.
Canh bí đao nấu tôm
Bí đao 300 g gọt vỏ, bỏ ruột, cắt thành miếng vừa ăn. Hành lá rửa sạch, cắt nhỏ.
Ngâm 100 g tôm nõn vào một nồi nước cho nở mềm, đặt lên bếp đun đến khi nước sôi thì hạ bớt lửa. Cho bí đao vào, đun đến khi nước sôi trở lại, nêm gia vị vừa ăn rồi tắt bếp, để nồi canh trên bếp cho bí tiếp tục chín. Rắc thêm hành lá vào nồi canh. Dùng ăn trong bữa cơm.
Món canh này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm. Rất có ích cho người bị viêm xoang mũi thể nhiệt thịnh. Có thể thay bí đao bằng một loại rau quả khác như mướp đắng, cà chua, rau má, rau đắng, cải xoong.
Canh bí đao nấu tôm có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, rất có ích cho người bị viêm xoang mũi thể nhiệt thịnh. Ảnh: ttgdtx.
Thể thấp nhiệt
Các triệu chứng thường gặp là mũi chảy nhiều nước mũi vàng đục, nghẹt mũi kéo dài, niêm mạc mũi sưng đỏ, giảm khứu giác, nặng đầu, ngực tức, bụng đầy, chán ăn, nước tiểu vàng, cơ thể mệt mỏi, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhầy.
Nên dùng những thực phẩm có tác dụng trừ nhiệt, trừ thấp, lợi thủy, thông mũi như rau diếp cá, đậu ván, sắn dây, râu bắp, bắp, rễ tranh, mã đề, bông s.úng, củ sen, cải bẹ xanh, cải bông, rau mồng tơi, rau bù ngót, rau sam, rau cần tây, trái su su, trái thơm.
Nước ép rau hỗn hợp
Rau cần tây 50 g, rau diếp xoăn 100 g, bắp cải 100 g, ba thứ rửa sạch, xắt nhỏ. Ớt tây một trái xắt nhỏ. Chuối chín một trái (chuối xiêm hay chuối già đều được) xắt nhỏ.
Cho tất cả vào máy xay, ép lấy nước, chia 2-3 lần uống trong ngày, vào lúc đói bụng.
Món ăn này có tác dụng làm êm dịu thần kinh, giải độc, tiêu viêm. Có ích cho người bị viêm xoang mũi, ho đàm, mất ngủ do tình trạng thần kinh dễ bị kích động.
Cháo đậu đỏ, bắp
Gạo lứt 80 g, đậu đỏ 50 g, bắp 50 g. Nấu tất cả thành cháo nhừ. Mỗi ngày ăn 1 lần vào lúc đói bụng.
Món cháo này có tác dụng thanh nhiệt, lợi thủy trừ thấp, thích hợp với người bị viêm xoang mũi, cao huyết áp, tiểu tiện khó.
Canh giá, rong biển, thịt heo
Giá đậu xanh 200 g, rong biển 100 g, thịt nạc heo 50 g, hành 10 g, gia vị các loại.
Giá bỏ rễ, rửa sạch; rong biển rửa sạch, xắt sợi; thịt heo rửa sạch, xắt miếng vuông khoảng 4 cm; hành rửa sạch, cắt nhỏ.
Cho thịt heo vào nồi cùng với 1.000 ml nước, dùng lửa lớn nấu sôi. Cho giá, rong biển vào, vặn lửa nhỏ nấu thêm 20 phút, nêm gia vị vừa ăn, cho hành vào là được. Mỗi ngày 1 lần, trong bữa cơm.
Món ăn này có tác dụng thanh nhiệt, khử phong, trừ thấp, tiêu viêm. Thích hợp với người bị viêm xoang mũi thể thấp nhiệt.
Canh rau bù ngót nấu tôm nõn
Tôm nõn khô 20 g ngâm nước cho nở mềm rồi thả vào nồi cùng với 1.000 ml nước, nấu lửa nhỏ cho tôm tiết ra chất ngọt.
Rau bù ngót 200 g chọn loại có nhiều ngọn non, tuốt lấy lá, bỏ cọng, rửa lá sạch, để ráo, vò sơ.
Canh sôi thì thả rau vào, đảo đều, ấn cho rau chìm trong nước rồi đậy nắp lại cho canh chín.
Mở vung, nêm gia vị vừa ăn rối tắt bếp, múc canh ra tô. Dùng ăn trong bữa cơm.
Canh rau bù ngót, tôm đất
Rau bù ngót (bù ngót) 150 g, tôm đất 150 g, thịt heo xay 150 g, bắp vàng 1 trái, hành tím băm, muối, tiêu, dầu ăn, nước mắm, bột ngọt hoặc bột nêm.
Tôm bóc vỏ, giã nát nhuyễn, trộn chung với thịt xay, ướp với ít muối, bột ngọt tiêu và hành tím băm. Bắp bào mỏng. Rau ngót tước lấy lá, rửa sạch, để ráo nước, vò sơ.
Đun nồi nóng, cho dầu vào, phi hành cho thơm rồi cho hỗn hợp tôm thịt vào xào săn, thêm 1.000 ml nước, đun sôi. Cho bắp vào nấu khoảng 2 phút, cho rau ngót vào, nêm gia vị vừa ăn. Canh sôi lại thì tắt bếp. Múc canh ra tô, rắc thêm tiêu, dùng ăn trong bữa cơm.
Có thể thay thế rau ngót bằng các loại rau khác để nấu canh, như rau mồng tơi, rau sam, cải bẹ xanh, cải bông, rau cần tây, bông s.úng.
Lương y Đinh Công Bảy_Tổng Thư ký Hội Dược liệu TP HCM
Theo VNE
Bài thuốc, món ăn trị viêm phế quản cấp tính
Hoa đu đủ đực hấp đường phèn, hoa khế tươi nấu gừng... là những bài thuốc đơn giản trị viêm phế quản cấp tính.
Viêm phế quản cấp tính thường do một số nguyên nhân như nhiễm khuẩn gây viêm mũi, họng, khí quản, viêm hạch hạnh nhân, các xoang hàm mặt, dẫn đến viêm phế quản cấp, hoặc do bụi, khí độc gây ra.
Viêm phế quản cấp có thể xảy ra ở bất kỳ độ t.uổi nào, nhưng ở t.uổi trẻ nhiều hơn. Triệu chứng thường gặp là sốt vừa, kéo dài 3-4 ngày, ho có ít đàm, khó thở nhẹ, ít biến chứng, bệnh mau khỏi. Có thể xử trí bằng cách nghỉ ngơi, xoa ấm vùng ngực, xông mũi bằng nước xông nấu với lá tía tô, lá chanh, lá sả, ngải cứu...
Nếu ho ra đàm loãng, nhức đầu, nghẹt mũi, ngứa cổ, tiếng nói nặng, không ra mồ hôi, rêu lưỡi trắng mỏng, thì bệnh thuộc thể phong hàn, nên dùng bài thuốc Nam như sau:
Lá rau hẹ 12 g, lá tía tô 12 g, lá xương sông 12 g, kinh giới 12 g, gừng tươi 8 g. Tất cả rửa sạch, nấu với 500 ml nước, sắc còn 200 ml.
Người lớn chia 2 lần, uống ấm, sau bữa ăn. T.rẻ e.m tùy t.uổi, chia 3-4 lần cho uống, sau bữa ăn.
Một số món ăn thức uống nên dùng:
- Dùng hoa đu đủ đực phơi khô 20 g, hấp với đường phèn 50 g, ăn lúc còn ấm.
Hoa đu đủ đực tốt cho bệnh nhân viêm phế quản cấp tính. Ảnh: quangbinh
- Dùng hoa khế tươi 30 g, gừng (sao) 10 g, nấu với 200 ml nước sôi 5 phút, để uống lúc còn ấm.
- Khế xắt miếng nhỏ 50 g, nước cốt chanh 1,5 muỗng cà phê, đường phèn 20 g, nước cốt gừng 1 muỗng cà phê. Hòa với 200 ml nước sôi, ngâm khoảng 5 phút, dùng ăn sau bữa cơm.
- Cải xoong 100-200 g, lá tía tô 50 g, gừng 2-3 lát. Nấu với 3 chén nước, sắc cô lại còn 1 chén, chia làm 3 lần, mỗi lần uống cách nhau 3 giờ, uống lúc còn nóng.
- Cháo gừng hành: Hành trắng 7 cây, gừng tươi 12 g, gạo nếp 60 g, giấm ăn 1 g, muối 3 g. Gừng gọt bỏ vỏ ngoài, dùng nước rửa sạch, xắt sợi nhỏ. Hành trắng rửa sạch xắt vụn. Gạo nếp đãi sạch cùng với gừng cho vào nồi, đổ nước vừa lượng, nấu trên lửa nhỏ thành cháo rồi cho hành vào nấu sôi, nêm muối, lát sau cho giấm vào là được.
- Tôm xào hẹ: Tôm sú hoặc tôm càng xanh 150 g, rau hẹ 100 g. Xào chín tôm với rau hẹ, dùng ăn trong bữa cơm (có thể xào rau hẹ hoặc bông hẹ với thịt nạc heo hay thịt bò).
- Cháo tôm sú, rau hẹ (hoặc hoa hẹ): Tôm sú 100 g, rau hẹ 50 g, hành tím 5 củ, hạt tiêu sọ 10 g, gạo tẻ 50 g, gia vị các loại.
Tôm làm sạch, ướp gia vị. Rau hẹ và hành rửa sạch, xắt nhỏ. Nấu gạo tẻ thành cháo. Khi cháo chín, cho tôm vào, đảo đều rồi cho hẹ, hành vào, quậy đều và nêm gia vị vừa ăn. Dùng ăn nóng vào lúc đói bụng.
Nếu ho khó khạc đàm, miệng khô, họng đau, sốt nhẹ, rêu lưỡi vàng mỏng, thì bệnh thuộc thể phong nhiệt, nên dùng bài thuốc Nam như sau:
Lá dâu tằm 12 g, rau má 12 g, bạc hà 10 g, hoa cúc 10 g, lá rau hẹ 10 g, lá chanh 8 g. Tất cả rửa sạch, nấu với 500 ml nước, sắc còn 200 ml. Người lớn chia 2 lần, uống ấm, sau bữa ăn. T.rẻ e.m tùy t.uổi, chia 3-4 lần cho uống, sau bữa ăn.
Một số món ăn thức uống nên dùng:
- Quả sung 30 g, đường phèn 50 g. Nấu với 200 ml nước, sắc còn 100 ml. Dùng uống ấm, sau bữa ăn.
Có thể dùng sung tươi 200 g, gọt vỏ, xắt lát mỏng, sắc kỹ lấy nước, cho thêm đường phèn 100 g, rồi cô nhỏ lửa thành dạng cao, dùng ngậm hàng ngày.
- Sung chín tươi 50-100 g, gọt bỏ vỏ, đem nấu với gạo 50-100 g thành cháo, chia ăn 2 lần trong ngày. Có thể cho thêm ít nho khô hoặc đường phèn cho dễ ăn.
- Lá cây cải cúc (tần ô) 50 g, rửa sạch, xắt nhỏ, thêm ít đường hay mật ong, hấp trong nồi cho ra nước, gạn lấy nước uống.
- Rau cải cúc 100 g, nấu canh với phổi heo 100 g. Mỗi ngày ăn 1 tô vào buổi sáng.
- Rau cải cúc tươi, lượng vừa đủ cho vào tô lớn, đổ cháo đang sôi lên trên để 5-10 phút cho bớt nóng thì trộn rau lên để ăn.
- Mướp tươi 500 g, khế 200 g, đường trắng lượng vừa đủ. Mướp gọt vỏ, khế rửa sạch, xắt vụn, ép lấy nước, hòa đường trắng, chia uống vài lần trong ngày.
- Mướp tươi 500 g, củ cải 200 g, đường trắng lượng vừa đủ. Mướp và củ cải gọt vỏ, xắt vụn, ép lấy nước, hòa đường trắng, dùng làm nước giải khát trong ngày.
- Mướp tươi 500 g, nước dừa 500 ml. Mướp gọt vỏ, rửa sạch, xắt miếng, ép lấy nước, hòa với nước dừa, dùng làm nước giải khát trong ngày.
- Mướp tươi 100 g, sữa bò tươi 500 ml. Mướp gọt vỏ rửa sạch, xắt vụn rồi ép lấy nước, hòa với sữa tươi, chia uống vài lần trong ngày.
Lưu ý, những người tỳ vị hư yếu, hay đau bụng, đại tiện phân lỏng hoặc nát thì không nên dùng các thức uống trên.
Mướp có thể kết hợp với nhiều thực phẩm thành các món ăn tốt cho đường hô hấp. Ảnh: quanghuy
- Thịt heo xào rau cần, giá đậu xanh.
Thịt heo nạc 50 g, rau cần 100 g, giá 50 g, gừng 5 g, dầu ăn, nước tương (xì dầu) 10 g bột năng 20 g, trứng gà 1 quả.
Thịt nạc heo rửa sạch, cắt miếng; rau cần rửa sạch, cắt khúc; giá rửa sạch, bỏ rễ; gừng cắt lát; hành cắt khúc. Cho thịt nạc, trứng gà, bột năng, muối vào tô, đổ ít nước vào trộn đều. Để nồi nóng đổ dầu vào, chờ dầu nóng bỏ gừng, hành vào khử cho thơm, rồi đổ tô thịt heo đã trộn vào xào sơ, sau đó bỏ rau cần, giá vào xào chín là được. Mỗi ngày ăn hai lần.
- Củ cải trắng xào giấm.
Củ cải trắng 100 g, giấm 5 g, đường phèn 15 g, gừng 3 g, hành 10 g, muối một ít, dầu ăn lượng vừa đủ.
Củ cải trắng rửa sạch, cắt miếng. Đun chảo nóng, cho dầu ăn vào, đợi dầu nóng thì bỏ gừng, hành vào khử cho thơm, rồi cho tất cả nguyên liệu vào trộn đều, xào chín là được. Mỗi ngày ăn 1 lần.
- Củ cải trắng hầm mật ong:
Củ cải trắng một củ lớn nặng khoảng 500 g, mật ong 60 g.
Củ cải gọt vỏ, rửa sạch, xắt thành từng miếng nhỏ. Thố sành đem rửa sạch, cho miếng củ cải vào, đổ mật ong và 50 ml nước, đậy nắp thố lại đem chưng cách thủy trên lửa nhỏ, khoảng 1 giờ là dùng được. Ăn mỗi ngày, hoặc 2-3 ngày ăn 1 lần.
- Nước hạnh nhân, mạch môn đông (lan tiên):
Hạnh nhân 6 g, mạch môn đông 10 g.
Hạnh nhân bỏ đầu nhọn và tạp chất, cho vào nước sôi nấu qua, vớt ra ngâm vào nước lạnh bỏ vỏ. Mạch môn đông bỏ tạp chất, rửa sạch bỏ vào nồi với hạnh nhân và nước vừa lượng, dùng lửa lớn nấu sôi rồi đổi dùng lửa nhỏ nấu 15-20 phút, lọc bỏ xác lấy nước. Uống nước thay trà thường xuyên.
Lương y Đinh Công Bảy _ Tổng Thư ký Hội Dược liệu TPHCM
Theo VNE
Khổ sở vì bị viêm mũi dị ứng. Ô nhiêm môi trương, thơi tiêt thay đôi... dê dân đên viêm mui, viêm xoang chu yêu găp ơ ngươi con rât tre như hoc sinh, sinh viên va ngươi đang tuôi lao đông. Viêm mui, viêm xoang ảnh hưởng rất nhiều đên chât lương hoc tâp và công viêc. "Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mức của cơ thể đối...
