Đề Văn thi tốt nghiệp THPT đợt 2 khó hơn đợt 1?

Các giáo viên so sánh độ khó, dễ đề môn Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT năm 2021 đợt 1 và đợt 2.

Hơn 11.000 thí sinh vừa hoàn thành bài thi môn Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 2 vào sáng nay.

Thầy Dương Trung Thành, Trưởng bộ môn Ngữ văn, trường Phổ thông dân tộc nội trú Bắc Giang đánh giá, đề Văn đợt 2 nằm trong kiến thức lớp 12, phù hợp, gây hứng thú cho thí sinh trong quá trình làm bài. Xét ở mức độ phân hóa. Nhìn chung, độ khó của đề và độ phân hóa tương đương với đề thi lần 1.

Cấu trúc đề thi gồm 2 phần, phần I, thí sinh khai thác nội dung đoạn trích trong văn bản. Thí sinh trả lời 4 câu hỏi phù hợp với 3 mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng. Các câu hỏi yêu cầu học sinh khai thác các lớp nội dung của đoạn trích.

Theo thầy Thành, ngữ liệu phần đọc hiểu gần gũi, dễ hiểu, thiết thực với nhận thức của học sinh. Ngữ liệu tạo được sự thích thú và câu hỏi kích thích thể hiện hiểu biết và cái tôi của mỗi thí sinh.

Với phần Làm văn, câu hỏi nghị luận xã hội từ nội dung đoạn đọc hiểu, thí sinh viết đoạn văn trình bày suy nghĩ về sự cần thiết của tinh thần hợp tác trong cuộc sống. Vấn đề được bàn khá cụ thể, cần thiết với mỗi cá nhân tồn tại trong xã hội.

Trong đoạn văn 20 dòng, thí sinh cần làm rõ vai trò quan trọng làm nên “sự cần thiết” của tinh thần hợp tác như thế nào. Trong quá trình viết cần lấy dẫn chứng cụ thể, xác đáng; luận điểm sang rõ, mạch lạc, rõ ràng sẽ thuyết phục giám khảo chấm. Trong bất cứ thời đại nào, bất cứ ai, khi con người hiểu được vai trò cấp thiết của tinh thần hợp tác để cùng phát triển, xây dung một xã hội đoàn kết, lành mạnh, nhân văn thì họ sẽ dễ dàng đạt được thành công hơn bất cứ ai.

Trong câu nghị luận văn học có một ý hỏi phụ từ việc cảm nhận đoạn thơ, thí sinh nhận xét cảm hứng lãng mạn trong đoạn thơ. Đây là ý hỏi có tính phân loại đối với học sinh khá giỏi môn Văn. Để giải quyết triệt để yêu cầu này, học sinh cần hiểu được các khái niệm lãng mạn là gì, về phong cách thơ Quang Dũng.

Quang Dũng là nhà thơ đa tài; thơ ông vừa hồn nhiên, tinh tế vừa mang vẻ đẹp hào hoa, lãng mạn. Dấu ấn lãng mạn thể hiện rõ nhất trong những hoài niệm về tình quân dân; bức tranh Tây Tiến rực rỡ ánh sáng và sôi động bởi lời ca, điệu nhạc. Bức tranh thiên nhiên và con người trong hoài niệm qua khứ bằng thơ được tạo nên với xúc cảm ngôn từ đầy chất họa, chất nhạc, chất thơ khiến cảnh vật như có hồn, dệt nên nét duyên ngầm, đầy tình tứ đắm say của thiên nhiên và con người Tây Bắc.

Đây là một trong những đoạn thơ hay nhất và thể hiện rõ nét nhất chất lãng mạn bay bổng, tinh tế của hồn thơ “xứ Đoài may trắng”.

Với cấu trúc đề và hệ thống câu hỏi phù hợp với mức độ nhận thức của học sinh, dự đoán đa số thí sinh sẽ đạt từ điểm trung bình trở lên. Phổ điểm 6 đến 7 chiếm đa số. Những thí sinh giỏi Văn sẽ đạt điểm từ 8 – 9, thậm chí trên 9 nếu kiến thức lí luận chắc chắn và có những kiến giải độc đáo, thú vị; tuy nhiên số lượng này không nhiều.

Đề Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT đợt 2.

Thầy Trần Liên Quang, Tổ trưởng Tổ Ngữ văn, trường THPT Mỹ Quý, (Đồng Tháp) nhận định, đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn đợt 2 rất hay, đảm bảo bao quát chương trình, tính phân hóa tốt. So với đề thi đợt 1, đề lần này tương đối gần gũi và nhẹ nhàng hơn.

Đề thi Văn đợt 2 giữ nguyên cấu trúc đề thi tham khảo do Bộ GD&ĐT công bố. Nhìn chung, học sinh có học lực trung bình nắm chắc những kiến thức cơ bản có thể đạt trên 5 điểm, học sinh khá có thể đạt điểm trên dưới 7 điểm, học sinh giỏi vẫn có thể đạt điểm 9 trở lên.

Phần Đọc hiểu, đề cung cấp 1 đoạn trích với dung lượng vừa phải, nội dung dễ hiểu và có ý nghĩa giáo dục cao. Bốn câu hỏi đưa ra ứng với các mức độ nhận thức từ thấp đến cao.

Câu 1 và 2 đều ở mức độ nhận biết. Hai câu này không đòi hỏi sự tư duy nhiều, thí sinh chỉ cần đọc kỹ và dựa vào ngữ liệu là có thể xác định được phần thông tin cần trả lời. Câu 3 ở mức độ thông hiểu, yêu cầu thí sinh trình bày cách hiểu về một câu nhận định trong ngữ liệu. Để làm tốt câu này, thí sinh cần phải hiểu câu nhận định ở góc độ ẩn dụ, tức hiểu “hành tinh này” cũng chính là ngôi nhà chung, nên dù đứng ở bất kỳ vị trí nào trên hành tinh này cũng chính là đang đứng ở nhà mình.

Câu 4 ở mức độ vận dụng. Câu hỏi này yêu cầu thí sinh phải có chính kiến về một vấn đề đặt ra, có thể trả lời “đồng tình” hoặc không đồng tình” hoặc “đồng tình một nửa”, điều quan trọng là thí sinh phải lí giải vì sao một cách hợp lí, thuyết phục.

Nhìn chung, về ngữ liệu và các câu hỏi đặt ra, đề đợt 2 này gần gũi và yêu cầu nhẹ hơn so với đợt 1, song vẫn đảm bảo tính phân hóa tốt.

Phần làm văn gồm 2 câu, Câu 1 (2.0 điểm) yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội dung lượng khoảng 200 chữ, Câu 2 (5.0 điểm) yêu cầu viết bài văn nghị luận văn học – không giới hạn dung lượng.

Câu 1 đưa ra vấn đề “sự cần thiết của tinh thần hợp tác trong cuộc sống”. Tương tự như đề thi đợt 1, câu này đặt ra vấn đề nghị luận gần gũi với cuộc sống, đây là một tư tưởng đạo lý khá quen thuộc, dễ hiểu với học sinh phổ thông nên cũng không “gây khó” các em. Do đó, đa số học sinh sẽ làm tốt câu này.

Câu 2 yêu cầu cảm nhận về đoạn thơ trong bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng (khổ thơ 2), từ đó nhận xét cảm hứng lãng mạn của Quang Dũng trong đoạn thơ.Câu 2 yêu cầu cảm nhận về đoạn thơ trong bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng (khổ thơ 2), từ đó nhận xét cảm hứng lãng mạn của Quang Dũng trong đoạn thơ.

Đề bài đòi hỏi học sinh không chỉ nắm chắc kiến thức về tác giả, tác phẩm; thành thạo kĩ năng phân tích, cảm thụ văn bản thơ (đoạn thơ); mà còn phải thực sự hiểu về phong cách nghệ thuật của nhà thơ, cảm hứng sáng tác của nhà thơ được thể hiện trong tác phẩm.

Yêu cầu nhận xét về “cảm hứng lãng mạn của Quang Dũng trong đoạn thơ” là yêu cầu ở mức độ “nâng cao” đối với những học sinh trung bình.