Để vải thiều rộng đường vào các thị trường mang lại giá trị cao
Chỉ còn gần 2 tháng nữa là đến vụ thu hoạch vải thiều chính vụ, cùng với niềm vui chuẩn bị một mùa quả ngọt bội thu là những lo lắng, thách thức do biến động của thị trường, tình hình thế giới… khiến người dân trồng vải ở Bắc Giang luôn “đứng ngồi không yên” trước bài toán đầu ra cho quả vải.
Phân loại sản phẩm quả vải thiều tươi tại nhà máy của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu (xã Phượng Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang). Ảnh tư liệu: Vũ Sinh/TTXVN
Thời điểm này, các vùng trồng vải khắp tỉnh Bắc Giang đang ngập tràn những sắc trắng tinh khôi của hoa vải, trong khi những trà vải sớm ở huyện Tân Yên và một số nơi ở huyện Lục Ngạn đã bắt đầu ra quả. Năm nay, thời tiết thuận lợi, các trà vải trên địa bàn tỉnh sinh trưởng phát triển tốt, các đối tượng sâu bệnh, dịch hại được kiểm soát, dự báo vải thiều Bắc Giang với hương vị thơm ngon, chất lượng vượt trội.
Dự kiến sản lượng vải thiều năm nay của Bắc Giang đạt khoảng 160.000 tấn; trong đó, diện tích vải sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP là 15.400 ha, GlobalGAP là 82 ha. Mục tiêu của Bắc Giang trong năm nay là sẽ tăng sản lượng xuất khẩu vải thiểu sang thị trường nước ngoài. Thời gian thu hoạch vải thiều sớm Bắc Giang dự kiến từ ngày 15/5; vải thiều chính vụ từ ngày 10/6 đến ngày 30/7/2022.
Thế nhưng, vụ vải thiều Bắc Giang năm nay còn đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Thời điểm này, giá phân bón liên tục tăng cao là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả vụ thu hoạch vải, khiến niềm vui của người trồng vải ở “vương quốc vải thiều” Lục Ngạn – Bắc Giang trở nên bấp bênh hơn. Trong khi giá phân bón đang tăng từng ngày thì giá cả nhiều mặt hàng nông sản, thậm chí còn sụt giảm. Hơn thế nữa, đầu ra vụ vải năm nay cũng được dự báo đối mặt với không ít khó khăn.
Ông Trần Văn Hành, xã Giáp Sơn, huyện Lục Ngạn năm nay có hơn 2 ha vải thiều, cho biết đây là thời điểm quan trọng để phun thuốc và bón phân đảm bảo cây đậu quả non. Vậy mà từ sau Tết Nguyên đán đến nay giá phân bón và các loại thuốc bảo vệ thực vật tăng liên tục khiến gia đình anh và nhiều hộ trồng vải khác lo lắng.
“Đến thời điểm này, chi phí cho phân bón đã đội lên gần 20%. Nếu so với giá bán vải thiều như năm ngoái và đà tăng giá phân bón như hiện nay, thì người nông dân chúng tôi đứng trước nỗi lo lãi không được bao nhiêu”, ông Hành chia sẻ.
Chưa hết, đầu ra của quả vải cũng đang là thách thức lớn khi thị trường xuất khẩu chủ yếu là Trung Quốc đang diễn biến phức tạp do Trung Quốc đang theo đuổi chính sách “zero COVID-19″. Không chỉ vậy, yếu tố thời tiết cũng là yếu tố khách quan ảnh hưởng trực tiếp đến các diện tích vải thiều xuất khẩu sang Nhật Bản.
Ông Ngô Văn Liên, Chủ tịch Hợp tác xã nông nghiệp Thanh Hải, huyện Lục Ngạn cho biết, năm nay hợp tác xã có 7 hộ gia đình tham gia sản xuất diện tích 10 ha vải xuất khẩu đi Nhật. Ngoài nỗi lo về tăng giá phân bón đội chi phí còn nỗi lo về thời tiết, dù đảm bảo chặt chẽ theo đúng quy trình kỹ thuật, nhưng nếu nắng nhiều vải sẽ chín ép không đảm bảo đủ thời gian cách ly sau phun thuốc bảo vệ thực vật.
“Hơn nữa, sử dụng thuốc phun diệt sâu đục cuống quả nằm trong danh mục được phép sử dụng cũng bị đội chi phí do phải phun với mật độ dày, trung bình 1 ha đội lên từ 5 đến 7 triệu đồng. Do đó, nếu không xuất được sang Nhật Bản thì công sức bỏ ra nhiều mà thu chẳng được bao nhiêu. Vì vải chăm sóc theo quy trình này mẫu mã không đẹp nên giá thành sẽ thấp hơn bình thường”, ông Liên chia sẻ.
Thấu hiểu cho những khó khăn vất vả của người nông dân trồng vải, ông Nguyễn Thế Thi – Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn (tỉnh Bắc Giang) cho biết, trước tình hình giá phân bón không ngừng tăng, để giảm chi phí sản xuất nhiều hộ gia đình trồng vải ở Lục Ngạn đã canh tác cây vải thiều theo hướng hữu cơ, sử dụng các loại phân vi sinh, các loại phân bón hữu cơ để dần thay thế cho các loại phân bón hóa học.
Đây cũng là chủ trương của huyện vận động nông dân ứng dụng các mô hình sản xuất cải tiến, sử dụng các chế phẩm sinh học; tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất phân hữu cơ vi sinh phục vụ trồng trọt nhằm giảm chi phí đầu vào đang được quan tâm và đẩy mạnh.
Ông Nguyễn Thế Thi cho biết, huyện tiếp tục chủ trương không ngừng củng cố, duy trì mã vùng trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm trái vải thiều để xuất khẩu, đặc biệt là vào các thị trường khó tính như Nhật Bản, Mỹ và châu Âu.
Video đang HOT
Ông Thi khẳng định, chất lượng là giá trị tạo nên thương hiệu vải thiều Lục Ngạn nhằm hướng tới những thị trường xuất khẩu mang lại giá trị cao để giải bài toán đầu ra bền vững cho quả vải.
Trước những lo lắng của người dân, ông Nguyễn Thế Thi động viên người dân tiếp tục tập trung sản xuất, thực hiện nghiêm ngặt các quy trình sản xuất vải xuất khẩu và cho biết chính quyền địa phương đang nỗ lực đồng hành cùng người dân tìm giải pháp tốt nhất cho đầu ra vụ vải thiều năm 2022.
Ông Thi chia sẻ, không ngày nào tỉnh, huyện cùng các sở, ngành liên quan không họp để cập nhật tình hình và tìm hướng đầu ra cho vụ vải thiều năm 2022.
Vụ vải năm 2022, Bắc Giang vẫn xác định thị trường nội địa là chính. Tỉnh đã sớm trao đổi, kết nối với các Tập đoàn phân phối, chợ đầu mối, các doanh nghiệp, thương nhân tiêu thụ nông sản trong nước; phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ lớn (Viettel, VNPT…) để tăng cường tổ chức giao dịch mua bán vải thiều trên các nền tảng công nghệ số.
Đối với thị trường xuất khẩu, tỉnh Bắc Giang đẩy mạnh hỗ trợ, khuyến khích, thúc đẩy xuất khẩu vào các thị trường đã hợp tác những năm qua như Mỹ, EU, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Malaysia, Thái Lan…; tiếp tục tìm kiếm, mở rộng các thị trường tiêu thụ mới, tiềm năng. Tỉnh quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu vải thiều vào các thị trường cao cấp như Nhật Bản, Mỹ, Australia…; nghiên cứu, định hướng mở rộng thị trường tiêu thụ sang các nước ASEAN để tạo t.iền đề cho các năm tiếp theo.
Ngoài ra, địa phương sẵn sàng cho các phương án, giải pháp tăng cường chế biến sản phẩm vải thiều tại chỗ bằng hình thức sấy khô, chế biến công nghiệp (đóng hộp, ép nước…) và cấp đông kéo dài thời gian bảo quản.
Vụ vải thiều 'thành công trong gian khó'
Khi đến vụ thu hoạch vải thiều năm 2021, tỉnh Bắc Giang lúc đó vẫn đang là tâm dịch COVID-19 của cả nước với hàng nghìn ca mắc.
Vừa phải căng sức chống dịch, vừa phải nỗ lực hỗ trợ, xúc tiến tiêu thụ vải thiều cho người dân, Bắc Giang đã có những cách làm linh hoạt, sáng tạo để có được một vụ vải thiều "thành công trong gian khó".
Vụ vải "hai nhất"
Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp tại tỉnh Bắc Giang những ngày qua đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới tình hình tiêu thụ nông sản tại địa phương này. Ảnh: Vietnam
Vụ sản xuất năm 2021, vải thiều Bắc Giang được đ.ánh giá có chất lượng tốt nhất và có sản lượng lớn nhất trong những năm gần đây. Tổng sản lượng vải thiều tiêu thụ toàn tỉnh đạt trên 215.800 tấn, tăng trên 50.000 tấn so với năm 2020.
Trong số này, vải chín sớm tiêu thụ đạt trên 58.800 tấn, tăng trên 11.100 tấn so với năm 2020; vải chính vụ tiêu thụ đạt trên 157.000 tấn, tăng trên 39.700 tấn so với năm 2020.
Thị trường nội địa của vải thiều Bắc Giang được quan tâm, mở rộng với tổng sản lượng trên 126.500 tấn, chiếm khoảng 58,6% tổng sản lượng tiêu thụ. Vải thiều Bắc Giang đã có mặt tại hầu hết các siêu thị như: Big C, Saigon Co.opmart, Happro, Aeon, Lotte, Vinmart... các trung tâm thương mại, cửa hàng tiện ích, chợ đầu mối, các chợ truyền thống thông qua các thương nhân, doanh nghiệp, tập đoàn bán lẻ....
Đặc biệt, năm 2021 vải thiều Bắc Giang đã được bán trực tuyến trên nền tảng online như: Facebook, Zalo, Youtube... và trên các sàn giao dịch thương mại điện tử lớn trong nước và quốc tế như: Voso, Sendo, Tiki, Shopee, Lazada, Postmart, Alibaba... với số lượng lớn nhất từ trước tới nay, đạt trên 6.000 tấn.
Thị trường xuất khẩu năm 2021 của vải thiều Bắc Giang cũng ổn định. Quả vải Bắc Giang đã khẳng định được thương hiệu, định vị được giá trị tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với tổng sản lượng xuất khẩu đạt 89.300 tấn, chiếm 41,4% tổng sản lượng tiêu thụ.
Vải thiều Bắc Giang được xuất khẩu chủ yếu sang thị trường truyền thống Trung Quốc và các quốc gia, khu vực như: EU, Mỹ, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước Đông Nam Á, khu vực Trung Đông...
Dù có những diễn biến bất lợi do dịch COVID-19 gây ra, vụ năm nay giá bán vải thiều Bắc Giang vẫn luôn duy trì ổn định từ đầu đến cuối vụ. Giá vải thiều Bắc Giang cơ bản tương đương, thậm chí có thời điểm cao hơn những năm không có dịch.
Tổng doanh thu và các dịch vụ phụ trợ vụ vải thiều năm 2021 của tỉnh Bắc Giang ước đạt trên 6.800 tỷ đồng; trong đó, doanh thu từ vải thiều ước đạt trên 4.270 tỷ đồng; doanh thu từ các hoạt động, dịch vụ phụ trợ đạt trên 2.540 tỷ đồng. Vải thiều Bắc Giang có giá bán bình quân cả vụ ước tính 19.800 đồng/kg.
Vải thiều Bắc Giang đã được người tiêu dùng tại các thị trường khó tính trên thế giới như Nhật Bản, Mỹ, Hà Lan, Bỉ, Pháp, Đức, một số nước EU, khu vực Trung Đông, Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á... đ.ánh giá cao về chất lượng, được đón nhận. Giá bán vải thiều Bắc Giang xuất khẩu ổn định ở mức cao, dao động từ 30.000 - 55.000 đồng/kg.
Linh hoạt, sáng tạo trong xúc tiến tiêu thụ
Phân loại sản phẩm quả vải thiều tươi tại nhà máy của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu (xã Phượng Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang). Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Ngay từ đầu vụ, UBND tỉnh Bắc Giang đã sớm ban hành Kế hoạch tổ chức các hoạt động xúc tiến tiêu thụ vải thiều năm 2021.
Theo đó, các đối tác là đại diện Tập đoàn Aoen, Central Group, Mega Market, Big C... đã cử đại diện thu mua làm việc với một số doanh nghiệp tiêu thụ vải thiều của Bắc Giang để chuẩn bị sản lượng, vùng nguyên liệu, thương thảo, ký kết biên bản ghi nhớ, hợp đồng bao tiêu sản phẩm tại các mã vùng trồng. Đã có trên 50 hợp đồng được ký kết với sản lượng cam kết tiêu thụ lớn hơn nhiều lần so với những năm trước.
Trong tháng 5/2021, Sở Công Thương Bắc Giang đã phối hợp với UBND huyện Tân Yên tổ chức lễ xuất hành chuyến xe vải thiều đầu tiên xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản. Sự kiện này là t.iền đề thúc đẩy xuất khẩu vải thiều của Bắc Giang được thuận lợi tại thị trường Nhật Bản trong suốt mùa vụ.
Đặc biệt, trong bối cảnh tỉnh Bắc Giang đang là "trung tâm" của dịch COVID-19, trong tuần đầu 6, UBND tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành Trung ương tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến xúc tiến tiêu thụ vải thiều năm 2021. Hội nghị được tổ chức có quy mô quốc tế 30 điểm cầu trong nước và quốc tế; trong đó có 22 điểm cầu trong nước và 8 điểm cầu quốc tế gồm: Trung Quốc 4 điểm cầu, Nhật Bản 2 điểm cầu, 1 điểm cầu tại Singapore, 1 điểm cầu tại Australia.
Cũng tại hội nghị trên, vải thiều Bắc Giang lần đầu tiên được chính thức khai trương tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử lớn nhất của cả nước và sàn thương mại điện tử lớn của thế giới.
Cùng với các hoạt động xúc tiến tiêu thụ của tỉnh, Sở Công Thương Bắc Giang đã thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham gia các hội nghị trực tuyến, phiên trao đổi, kết nối trực tuyến với các doanh nghiệp, các nhà nhập khẩu tại các nước: Nhật Bản, Australia, EU, Trung Quốc...
Tỉnh Bắc Giang cũng đã sớm ban hành các văn bản đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương, các địa phương tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, thương nhân được phép lưu thông, vận chuyển tiêu thụ vải thiều thuận lợi tại thị trường trong và ngoài nước.
Để có "luồng xanh" an toàn cho quả vải trong điều kiện Bắc Giang là tâm dịch COVID-19, UBND tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương, Sở Y tế, Công an tỉnh và các địa phương vùng trồng vải thực hiện các quy trình, thủ tục xác nhận, cấp giấy chứng nhận an toàn không COVID-19 cho các lô hàng vải thiều và phương tiện vận chuyển đảm bảo điều kiện an toàn.
Bên cạnh các hoạt động thúc đẩy tiêu thụ vải thiều thông qua các chuỗi, kênh phân phối tiêu thụ truyền thống, tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo Sở Công Thương chủ động phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương và Vụ Bưu chính - Bộ Thông tin và Truyền thông tăng cường hỗ trợ phân phối sản phẩm vải thiều tỉnh Bắc Giang qua "Gian hàng Việt trực tuyến" trên các sàn thương mại điện tử, hướng tới kênh phân phối mới, hiện đại, bền vững trên nền tảng số.
Bắc Giang cũng hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết mở gian hàng trên các sàn thương điện tử lớn ở trong và ngoài nước. Cách làm này giúp sản phẩm vải thiều tiếp cận với thị trường trong nước và quốc tế nhanh, rộng hơn, phù hợp với phương thức bán hàng thời kỳ công nghệ 4.0 và tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp.
Ông Nguyễn Quốc Toản - Cục trưởng Cục chế biến và phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đ.ánh giá: "Trong bối cảnh khó khăn như vậy, nhưng bằng sự quyết tâm của Bắc Giang, của huyện Lục Ngạn, bà con nông dân, đặc biệt là các doanh nghiệp đã cùng với các đối tác để có thể xuất khẩu những lô vải đi các thị trường bậc cao".
Bà Phạm Huyền Trang - Giám đốc thu mua, Công ty Vincommerce, cho biết: "Vincommerce đã làm việc trực tiếp với các hộ nông dân huyện Lục Ngạn và hỗ trợ tối đa để đưa vải thiều đến hơn 2.500 điểm bán trong toàn quốc phục vụ 30 triệu khách tiêu dùng".
Ông Lưu Dũng, một thương nhân Trung Quốc cho biết: "Tôi chưa từng trực tiếp đến Bắc Giang thu mua vải nhưng năm nay, vì ảnh hưởng của dịch mà thương nhân Trung Quốc không đến Việt Nam để mua vải. Tôi đã quyết định di chuyển từ miền Nam ra Bắc Giang để thu mua vải xuất khẩu về Trung Quốc. Tôi muốn mọi người ở Trung Quốc thấy rằng, ở đây rất yên tâm, hàng hóa vận chuyển rất an toàn".
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phan Thế Tuấn nhấn mạnh với sự chủ động, quyết liệt, sáng tạo và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong hỗ trợ sản xuất, xúc tiến tiêu thụ nông sản nói chung và vải thiều nói riêng đã mang đến một vụ vải thiều thành công trong gian khó.
Ông Tuấn cho rằng, phải đặc biệt quan tâm, coi trọng chất lượng, phẩm cấp của sản phẩm, coi đây là yếu tố "sống còn" của sản phẩm; sản xuất sản phẩm an toàn, phù hợp với các phân khúc thị trường, đặc biệt hướng đến thị trường khó tính để khẳng định thương hiệu, gia tăng giá trị, sức cạnh tranh.
Vụ sản xuất vải thiều năm 2022, tỉnh Bắc Giang có kế hoạch duy trì ổn định tổng diện tích trồng vải thiều khoảng 28.100 ha. Đồng thời, tỉnh quan tâm mở rộng diện tích vải theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP; mở rộng diện tích mã số vùng trồng cho các thị trường Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc....
Ở những diện tích đã được cấp mã vùng, Bắc Giang tiếp tục nghiên cứu nhân rộng mô hình sản xuất vải hữu cơ, coi đây là định hướng cho sản xuất quả vải của địa phương cho những năm tiếp theo.
Vụ vải thiều năm tới, tỉnh Bắc Giang sẽ tăng cường xúc tiến thương mại, tiêu thụ vải tại các thị trường tiềm năng, ứng dụng và phát huy có hiệu quả nền tảng xúc tiến thương mại điện tử và các hình thức xúc tiến tiêu thụ trên nền tảng số, hạ tầng Internet...
Bắc Giang chính thức khởi động vụ vải thiều 2022 bằng sự kiện xúc tiến tiêu thụ vải tại Mỹ Vải thiều chính vụ của Bắc Giang hiện đã bắt đầu ra hoa với tỷ lệ đạt khoảng 75%, dự kiến sản lượng 160.000 tấn, thời gian thu hoạch từ ngày 10/6 - 20/7/2022. Với sản lượng thu hoạch dự kiến như trên, tỉnh Bắc Giang đã ban hành kế hoạch tổ chức các sự kiện, hoạt động xúc tiến tiêu thụ vải...